Σάββατο 31 Μαΐου 2014

Μην την τρως την καραμέλα


Αν ο Κουβέλης ήταν ζαχαρωτό τι χρώμα θα είχε; Ο Καπερνάρος θα είχε ραβδώσεις οριζόντιες ή κάθετες; Και ο Λοβέρδος θα κατάφερνε επιτέλους να ευθυγραμμιστεί με τον Βενιζέλο και τον Χρυσοχοΐδη; Οι πολιτικές εξελίξεις με όρους ενός δημοφιλούς ηλεκτρονικού παιχνιδιού.
Δεν ξέρω αν έχετε υπόψη σας τι είναι το Candy Crush. Είναι ένα ηλεκτρονικό παιχνίδι - αυτή τη στιγμή το πιο δημοφιλές στον κόσμο. Αρχίζοντας να παίζεις βρίσκεσαι μπροστά σ' ένα ταμπλό γεμάτο με ζαχαρωτά διαφορετικών τύπων και χρωμάτων. Μετακινώντας καραμέλες, επιδιώκεις να σχηματίσεις σειρές ή στήλες τριών ή περισσότερων ομοειδών καραμελών, οπότε στο παιχνίδι δημιουργούνται διάφορες θεαματικές καταστάσεις. Ζαχαρωτά εξαφανίζονται, άλλα εκρήγνυνται, δημιουργείται μια κοσμογονία μετατοπίσεων, πανδαισία χρωμάτων και επιτάχυνση του ρυθμού, ενώ μια μονότονη εθιστική μουσική συμπληρώνει τη φάση. Προσοχή όμως! Μερικά ζαχαρωτά είναι παγιδευμένα, φέρουν ένα φυτίλι που καίγεται γρήγορα και αν δεν προλάβεις να το εξουδετερώσεις σκάνε και σου παίρνουνε τη ζωή. Ανάλογα με την ευστοχία των κινήσεων που κάνει ο παίκτης και τα αποτελέσματα που παράγει στο ταμπλό με τα ζαχαρωτά, κερδίζει πόντους και επιτυγχάνει κάποιους επιμέρους στόχους. Εάν στον προκαθορισμένο αριθμό κινήσεων ο παίκτης επιτύχει τους στόχους που του έχουν κάθε φορά τεθεί, περνάει στην επόμενη πίστα. Αλλιώς, καλείται να την επαναλάβει.


Τα σκέφτηκα όλ' αυτά παρατηρώντας την κινητικότητα που παρουσιάζεται στο κοινοβουλευτικό τοπίο Κινητικότητα στους βουλευτές των κομμάτων, αποσκιρτήσεις, ανεξαρτητοποιήσεις, επανεντάξεις, συμμαχίες, πλειοψηφίες που κλονίζονται εξαιτίας ενός νομοσχεδίου, ενός μνημονίου, ενός μεσοπρόθεσμου σχεδίου, ακόμα και μιας τροπολογίας της τελευταίας στιγμής. Ξαφνικές μεταπτώσεις του πολιτικού κλίματος. Η αρχή της δεδηλωμένης σε συνεχή αμφισβήτηση. Διαρκής παλινδρόμηση και ρευστότητα. Κι όλ' αυτά επενδεδυμένα με ζαχαρωτά λόγια, με υποσχέσεις και χρωματιστά οράματα, συνήθως απατηλά. Κάτι σαν το Cundy Crush, δηλαδή, αν και πολύ λιγότερο ελκυστικό.

Χαρακτηριστικό του Cundy Crush είναι ότι ο εκάστοτε στόχος που τίθεται μοιάζει να μην έχει κάποιο λογικό σκοπό ή σκοπιμότητα, κάποιο ορατό όφελος για τον παίκτη. Κάτι σαν τα μνημόνια, δηλαδή, σαν προαπαιτούμενα για να περάσεις την πίστα, να πάρεις την επόμενη δόση. Αν δεν κατορθώσεις να περάσεις την πίστα υποχρεώνεσαι να την ξαναπιάσεις απ'την αρχή, και πάλι, και πάλι, μέχρι να εκπληρώσεις όλα τα προαπαιτούμενα. Άλλο χαρακτηριστικό του παιχνιδιού είναι ότι ο παίκτης δεν μπορεί να υπεισέλθει και να προσδιορίσει τους στόχους του, τα προαπαιτούμενα. Αυτά έρχονται άνωθεν και καθίστανται υποχρεωτικά.

Παρότι το παιχνίδι προσφέρεται φαινομενικά δωρεάν, εάν ο παίκτης καεί πέντε φορές χάνει το δικαίωμα συμμετοχής για μισή ώρα, εκτός εάν πληρώσει. Αντίστροφη διαδικασία δεν υπάρχει, το παιχνίδι ουδέποτε σου δίνει λεφτά, όσο καλές επιδόσεις κι αν σημειώσεις - δεν υπάρχει περίπτωση ούτε καν να σου επιστρέψει τα όσα ξόδεψες.

Κάπως έτσι βλέπω και το πολιτικό σύστημα στη συγκυρία με την οποία έχουμε μπλέξει. Αυθαίρετοι στόχοι τίθενται από τους δανειστές. Η κοινωνία αδυνατεί να τους εκπληρώσει, αλλά το παιχνίδι συνεχίζεται αδυσώπητο αφήνοντας πίσω του ηττημένους και συντρίμμια. Αν έχεις λεφτά μπορείς να μείνεις στο κόλπο, αλλά αν δεν έχεις είσαι καταδικασμένος να μείνεις στην άκρη περιμένοντας ν' αλλάξει ο οικονομικός κύκλος. Αν και όταν αλλάξει.




Είναι αλήθεια ότι το παιχνίδι προσφέρει θέαμα και συγκινήσεις. Μονάχα που, επειδή όλ' αυτά γίνονται χωρίς κανένα προφανή λόγο, οι συγκινήσεις είναι απατηλές και το φρόνημα του παίκτη υπονομεύεται εκ των ένδον. Άσε που τελικά, όσο καλά και να τα πας, είναι βέβαιο ότι στο τέλος θα χάσεις.

Το Candy Crush είναι επίσης ατομικό παιχνίδι, αποξενώνει τον άνθρωπο, τον βάζει σε μια γωνία να προσπαθεί να πετύχει ανούσιους προσωπικούς στόχους που μόλις τους επιτύχει -αν τους επιτύχει- θα πρέπει να αποδεχτεί ένα καινούριο σετ στόχων να κυνηγήσει. Η όποια χαρά είναι εφήμερη, κενή περιεχομένου, συνοδευόμενη από αύξηση του κόστους και του ρίσκου προκειμένου να έρθει η επόμενη επιτυχία. Παρά τη θεαματικότητά του ο κόσμος του Candy Crush είναι σκληρός και μοναχικός, μια περιδιάβαση στην έρημο μέσα σε αλλεπάλληλους αντικατοπτρισμούς.

Και οι βουλευτές συνεχίζουν να μετατοπίζονται και να υποχωρούν βγαίνοντας τελικά από το παιχνίδι, αλλά αυτό εκεί, αδυσώπητο, συνεχίζει την πορεία του μέσα από αλλεπάλληλες «νέες προκλήσεις», «προγραμματικές συμφωνίες», «προτάσεις μομφής» και «ανασχηματισμούς», μέχρι ότου οι ιδιοκτήτες της πλατφόρμας να ολοκληρώσουν τις δουλειές τους, τα χρηματιστηριακά τους κόλπα και τη σύναψη εμπορικών συμφωνιών και συγχωνεύσεων, ώσπου το παιχνίδι θα κάνει τον κύκλο του και θα μαραζώσει, όπως γίνεται πάντα μ' αυτά τα παιχνίδια, που μεσουρανούν για κάποιο διάστημα και μετά χάνονται στη λησμονιά ή γίνονται μια υποσημείωση στην ιστορία του τόπου.

Η πρότασή μου: Κλείσε τον υπολογιστή και βγες απ' το παιχνίδι. Ας μην τη φας αυτή την καραμέλα. Υπάρχουν πολύ πιο σημαντικά παιχνίδια εκεί έξω, η δημιουργικότητα, η αλληλεγγύη, η συλλογικότητα, το διάβασμα, τα ταξίδια, οι μουσικές. Ας φτιάξουμε το δικό μας παιχνίδι, στο οποίο τους στόχους θα τους θέτουμε εμείς με βάση τις ζωτικές μας ανάγκες και όχι με βάση τις επιταγές και τα κέρδη κάποιων άλλων. 

Δεν υπάρχουν σχόλια: