Το καλοκαίρι θέλει τρέλα, θέλη καλή παρέα, θέλει ανεμελιά.

Ζήσε. Φάε το παγωτό και μην σκεφτείς θερμίδες.

Βάλε παύση και ζήσε τις στιγμές που εδώ και καιρό έχεις στο μυαλό σου.

Το ξέρεις, πώς τα καλύτερα σενάρια τα γράφει η ίδια η ζωή. Εσύ όμως που πρωταγωνιστείς στη δική σου ζωή, συνεχώς βάζεις παύσεις και αναβολές.

Το καλοκαίρι είναι εδώ και σε περιμένει για να το γεμίσεις όπως το φαντάζεσαι. Θες ποτάκι στην παραλία; Τότε μην το σκεφτείς μια και δυο. Απλά πήγαινε.

Θες μια βόλτα πλάι στο κύμα; Τι περιμένεις; Οι καλύτερες στιγμές είναι οι απλές. Αυτές που γεμίζουν το μέσα μας με ευτυχία.

Μην περιμένεις την αυριανή μέρα, μην περιμένεις τίποτα. Ζήσε και απολάμβανε τα πράγματα όπως έρχονται.

  Κι αν προτιμάς, σκέψου το αλλιώς. Το καλοκαιράκι θα σου φορτίσει τις μπαταρίες για μια γεμάτη, δημιουργική χρονιά που ακολουθεί. Κι ακόμη και στα δύσκολα, εσύ θα μπορείς να χαμογελάς με τις αναμνήσεις που έχεις «γράψει» στο βιβλίο της ζωής σου.

Μην σκέφτεσαι τίποτα που μοιάζει μακρινό. Το μόνο σίγουρο που έχεις είναι το τώρα. Και ξέρεις πώς κάθε τώρα, καθορίζει αυτό που θα είσαι εσύ στο δικό σου αύριο.

Για αυτό σου λέω. Το καλοκαίρι δεν σηκώνει αναβολές. Οργάνωσε το ταξίδι που θες. Χόρεψε. Απόλαυσε. Ζήσε. Φάε το παγωτό και μην σκεφτείς θερμίδες. Χαμογέλα και αισθάνθου τυχερός με όλα όσα έχεις. Αξίζει να βάλεις τελεία σε αυτά που σε πλήγωσαν και να δεις το σήμερα με άλλη ματιά. Όλα από εσένα εξαρτώνται και έχεις τον καλύτερο σύμμαχο. Την πιο καυτή εποχή της σεζόν.

Της Μαρίνας Αβραάμ

http://www.tampouloukia.gr

Γιορτάζοντας τα «Ελευθέρια 2021» στην Άρτα Προβολή του ιστορικού ντοκιμαντέρ «Γεώργιος Καραϊσκάκης- Στα σύνορα του μύθου» στις 24 Ιουνίου

 

Ένα πρόγραμμα πλούσιων εκδηλώσεων, και παρά τους περιορισμούς, είναι αυτό που σχεδιάζει η δημοτική αρχή στο πλαίσιο των εορτασμών για τα «Ελευθέρια 2021».

Η αρχή γίνεται στις 21 Ιουνίου με το Φωτογραφικό Φεστιβάλ «Ημέρες Φωτογραφίας Άρτας 2021», με προβολές και εκθέσεις σε διάφορα σημεία ης Άρτας, μια συνδιοργάνωση της Φωτογραφικής Ομάδας Άρτας (Φ.Ο.Α) και του Δήμου Αρταίων, η οποία θα διαρκέσει έως και τις 30 Ιουνίου. Την Πέμπτη 24 Ιουνίου στον προαύλιο χώρο της Παρηγορήτριας θα πραγματοποιηθεί η προβολή του ιστορικού ντοκιμαντέρ του Νίκου Παπακώστα, με τίτλο «Γεώργιος Καραϊσκάκης - Στα σύνορα του μύθου». Στο προλογικό του σημείωμα ο ποιητής, συνθέτης και σκηνοθέτης σημειώνει πως «Το ντοκιμαντέρ αυτό είναι η πραγματικά πρώτη στην ιστορία κινηματογραφική αναφορά – καταγραφή της ζωής, του χαρακτήρα και της δράσης του Αρχιστράτηγου της Ελληνικής Επανάστασης του 1821».

Στην συνεχεία του πλούσιου προγράμματος «Ελευθέρια 2021» ακολουθεί, θεατρική παράσταση «Τα κίτρινα γάντια» με την  συνδιοργάνωση της Ένωσης Αστυνομικών Υπαλλήλων Άρτας, του Δήμου Αρταίων και της ΑΔΑΕ ΟΤΑ, επίσημη δοξολογία για την απελευθέρωση της Άρτας από την Περιφερειακή Ενότητα Άρτας, ρεσιτάλ για φλάουτο και πιάνο και συναυλία - γνωριμία με τα μουσικά όργανα από το Δημοτικό Ωδείο Άρτας, συναυλία με τους Λάκη Παπαδόπουλο και Γιάννη Γιοκαρίνη, θεατρική παράσταση «Κάποτε στον Βόσπορο» του Άκη Δήμου υπό την αιγίδα του Δήμου Αρταίων, συναυλία με την Χρυσούλα Στεφανάκη, «Ταξιδεύοντας με τους Έλληνες συνθέτες, έκθεση με θέμα «Η Άρτα και η ευρύτερη περιοχή πριν και μετά το 1821», μία συνδιοργάνωση της Εφορείας Αρχαιοτήτων Άρτας και του Δήμου Αρταίων, θεατρική παράσταση «Εχθροί εξ’ αίματος» του Αρκά, παρουσίαση βιβλίου «ραγιάς – Μέρες και νύχτες 1821, του Γιάννη Καλπούζου, θεατρική παράσταση «Ανδρομάχη» του Ευριπίδη, θεατρική παράσταση «Της Άρτας το Γιοφύρι» από την Ελληνική Εταιρεία Θεάτρου - Θέατρο Τέχνης Κάρολος Κούν σε συνδιοργάνωση με τον Δήμο Αρταίων, παρουσίαση ιστορικού λευκώματος «Εικοσιμία αναφορές στο Αρτινό ‘21»  από τον Μ/Φ Σύλλογο Άρτας «Ο Σκουφάς» με τη συμμετοχή της Φιλαρμονικής του Συλλόγου σε συνδιοργάνωση με τον Δήμο Αρταίων,  μουσικοχορευτική παράσταση «Διακόσια χρόνια 21 μελωδίες για την ελευθερία» από τον Μ/Φ Σύλλογο Άρτας «Ο Σκουφάς» σε συνδιοργάνωση με τον Δήμο Αρταίων.

Σε δηλώσεις του ο Αντιδήμαρχος Τουρισμού και Πολιτισμού, Κώστας Χαρακλιάς, σχολίασε: «Για το φετινό καλοκαίρι  με τον Δήμαρχο Χρ. Τσιρογιάννη, έχουμε προγραμματίσει μία σειρά ποικίλων εκδηλώσεων, με ελεύθερη είσοδο για το κοινό και σε συνεργασία με φορείς τους οποίους και ευχαριστούμε που στηρίζουν τις πολιτιστικές δράσεις του Δήμου μας».

 

* Εξαιτίας των μέτρων που ισχύουν για το περιορισμό της διασποράς του COVID 19, σε όλες τις εκδηλώσεις θα υπάρχει συγκεκριμένος αριθμός καθήμενων θεατών, μετά την κάλυψη του οποίου δεν θα καθίσταται δυνατή η είσοδος στην εκδήλωση.

Μα γιατί μας σκοτώνουν;

Γράφει η Κατερίνα Σχισμένου

Άλλη μια γυναίκα που πέφτει θύμα μέσα στους σκοτεινούς δρόμους της ενδοοικογενειακής βίας. Έγκλημα, με θύτη το σύζυγο. Μια ιστορία που θα μείνει για αρκετά χρόνια χαραγμένη στη μνήμη μας, όχι για το πώς αλλά για το γιατί και ακόμη περισσότερο για το μετά. Γίνεται ένα έγκλημα και η ζωή για το θύτη συνεχίζεται σα να πάτησε ένα μυρμήγκι. Ούτε και αυτό, τα έκανε όλα για το παιδί του, χωρίς να αλλάξει ο παραμικρός μυς του προσώπου του, ο ήχος της φωνής του, χωρίς καμία απολύτως ρωγμή. Τα πάντα ατσαλάκωτα και ευγενή, όπως στις περισσότερες ζωές, οι καλά κρυμμένες. Και φυσικά δεν παίζει ρόλο αν είσαι πιλότος, εάν είσαι μανάβης αν είσαι οτιδήποτε. Σημασία έχει πως είσαι άνδρας και μάλιστα προϊόν μιας πατριαρχικής κοινωνίας που με κάποιο τρόπο σπέρνει μέσα σου αυτές τις συμπεριφορές και τρόπους διαχείρισης των συντρόφων μας. Πρέπει να υπακούσεις στη δική μου εξουσία, γιατί αλλιώς θα τιμωρηθείς. Από τους σκληρούς κανόνες ενός pater familias, έως τους ακόμη πιο σκληρούς ενός, ή μάλλον κάθε εν δυνάμει συζύγου που προφανώς δεν μπορεί ν΄αναγνωρίσει το δικαίωμα, της συντρόφου του να είναι ένα ολοκληρωμένο και αυθυπόστατο όν. Πρέπει κάπου να υπακούει, να υπηρετεί, να δίνει το μισθό του, να ορίζει την τύχη του, να δημιουργεί αλυσίδες γιατί έτσι προφανώς λειτουργούν και οι «καλύτερες οικογένειες»... Θλίψη και προβληματισμός. Εάν έτσι λειτουγείς για τη σύζυγο, γιατί να λειτουργήσεις καλύτερα και στα παιδιά σου; Και δεν θα βγάλεις παιδιά από τις ίδιες φυλακές και με τις ίδιες συμπεριφορές; Ελένες, Καρολαίν, ανώνυμες. Δυστυχώς πολλές ακόμη θα πέσουν θύματα της πατριαρχίας που καλά κρατεί και με εκμοντερνισμένη εκδοχή στην μικρή μας κοινωνία. Ούτε τα 200 χρόνια αρκούν να γνωρίσουμε και να επεξεργαστούμε την έννοια της ελευθερίας μας αλλά ούτε και τα τόσα εγκλήματα τελικά...

Κατερίνα Σχισμένου

Η Βάβω .Το εβδομαδιαίο Λαογραφικό μας σημείωμα.

(Φωτό Κώστας Μπαλάφας)

Γράφει ο Χρήστος Α. Τούμπουρος

«Λάρωσε καλό μ’, λάρωσε παιδάκι μ’. Τώρα έρχεται η μάνα σ’». Αυτά τα λόγια άκουγε κανείς σε κάθε σχεδόν σπίτι. Ήταν η γιαγιά που για να «λαρώσει» το μωρό, να σταματήσει το κλάμα, το έπαιρνε στην αγκαλιά της και κουνώντας το, του έλεγε ρυθμικά και μελωδικά αυτοσχέδιους στίχους. Τα «ταχταρίσματα» ή τα «ταρνανίσματα» που έμοιαζαν με νανουρίσματα. «Ταχτιρτί του λέγανε και μου το παντρεύανε». «Κοιμήσου αγγελούδι μου, γλυκά με το τραγούδι μου». Αλάρωτη η γιαγιά μέχρι να κοιμήσ’ το κούτσ’κο. Πολλές φορές το είχε αγκαλιά της, στο ένα χέρι και ταυτόχρονα μαγείρευε, έπλενε και γενικά συγύριζε το σπίτι. 

Η γιαγιά, η Βάβω. Μοναδικός ο ρόλος της στο μεγάλωμα του παιδιού. Μιλάμε για τις πατριαρχικές - εκτεταμένες οικογένειες. Στο σπίτι αναγκαστικά έμεναν τρεις γενιές. Παππούδες, γονείς, παιδιά, εγγόνια. Έχουμε και λέμε: Οι γονείς στα χωράφια. Μάνα και πατέρας στα ζωντανά απ’ τα χαράματα ως το σούρουπο, «όντας η μέρα σώνεται και βασιλεύει ο ήλιος» ή πολλές φορές ως το βράδυ. Επομένως το σπίτι έμενε στα χέρια της γιαγιάς. Γιαγιά η μαγείρισσα, η νοικοκυρά, η παιδοκόμος κ.ο.κ. Η Βάβω, το ανεκτίμητο κεφάλαιο της ελληνικής κοινωνίας. Μοναδική η προσφορά της. 

Για όλα αυτά η βάβου, (βάβω, μπάμπω, βαβά και γιαγιά) ήταν το πρόσωπο της οικογένειας με το οποίο το παιδί δενόταν περισσότερο. Και μιλάμε για δέσιμο ζωής, αφού από αυτήν άκουγε τα πρώτα τραγούδια, τα παραμύθια και τις ορμήνιες. Η αγκαλιά της γιαγιάς ήταν και η καταφυγή του παιδιού, όταν έκανε ζαβολιές και κινδύνευε να χειροτονηθεί επισήμως από τη μητέρα του. Ο παππούς δεν βρισκόταν και πολλές ώρες στο σπίτι. Κι αν βρισκόταν δεν είχε καν λόγο, γιατί τα πάντα διαφέντευε η γιαγιά. 

Ευτύχησα να έχω μια γιαγιά, άγια γυναίκα και άγιο το χώμα που τη σκέπασε πριν από σαράντα ολόκληρα χρόνια. Δεν θα ξεχάσω πώς, όταν πρωτοπήρε εκείνη τη συνταξούλα, την αγροτική, εκείνο το πεντακοσάρικο, νομίζω το 1964, έκρυψε τα χάρτινα και πώς είχε κομποδιασμένα τα λιανώματα. Λύνονταν ο κόμπος μόνο όταν επρόκειτο να μας δώσει το χαρτζιλίκι. Διαφορετικά; Δεν μπορούσε κανείς και με τίποτε να της τα πάρει. 

«Να ‘ναι καλά εκείνος ο Βαγγέλης ο ταχυδρόμος, άγιος άνθρωπος. Θεός να αναπάψ’ τα πεθαμένα τ’, που μου δίνει εκείνη τη συνταξούλα». Έλεγε και ξανάλεγε. Κι όταν κάποτε η μάνα μου επιχείρησε να της διευκρινίσει πως από αλλού προέρχονταν η σύνταξη, έγινε το έλα να δεις. «Ποιος Βαγγέλης μωρ’ μάνα και ποια σύνταξη να σου δώσει αυτός. Σύνταξη παίρνεις από τον Ο.Γ.Α., το κατάλαβες; Από τον Ο.Γ.Α.». Και πήρε την εξαιρετική απάντηση: «Μού φαίνεται κοπέλα πως σιούρ’ξες. Ποια Όλγα και κουραφέξαλα μου τσαμπουνάς; Έχ’ η Όλγα να δώσ’ αύνταξ’; Πάει, πήρες τα πλάια; Θέλ’ς διάβασμα μου φαίνεται». 

Οργανικά αναλφάβητη καθώς ήταν μπέρδευε το Ο.Γ.Α. με την Όλγα τη γειτόνισσα, τη σύνταξη με τον Βαγγέλη τον ταχυδρόμο, τα λιανώματα (τα κέρματα) που ήταν κατά τη γνώμη της ανώτερης αξίας από τα χαρτονομίσματα (παλιοχάρτια τα έλεγε). Μπέρδευε και τι δεν μπέρδευε. Ένα είχε στο μυαλό της ξεκαθαρισμένο και το μετέτρεψε με τα λόγια της σε δίδαγμα ζωής για όλους μας. «Σας κρένω ορέ, ακούτε με. Μαθ’τε γράμματα να ανοίξετε τα φωτερά σας». Και συνέχιζε. «Μη μείνετε γκτσούπια όλη τη ζωή σας». 

Χρήστος Α. Τούμπουρος

Αγναντεύοντας από τον Κοκκινόλακο την κοιλάδα του Αχελώου. Η απεραντοσύνη της φύσης!!!!

 

ΤΟΠΟΣ ΝΑ ΤΟΝ ΖΕΙΣ ΤΟΠΟΣ ΝΑ ΤΟΝ ΟΝΕΙΡΕΥΕΣΑΙ 

Αφορμή για το αφιέρωμα αυτό  οι καταπληκτικές φωτογραφίες απο τον Κοκκινόλακο της Κυριακούλας Σ.  Κακάβα, αρχειακό υλικό και το βίντεο του συμπατριώτη μας  Δημήτρη Σταμούλη΄΄ΣΤΗ ΣΚΕΠΗ του ΑΧΕΛΩΟΥ

         Τοπία όμορφα-βουνά πελώρια. Μάγεμα φύσης κι΄όνειρο! Θέα απέραντη από τον Κοκκινόλακο και τα Κανάλια πάνω από τις Πηγές Αρτας.Ομορφος τόπος μοναδικός. Όποιος δεν το ζήσει και τον περπατήσει δεν μπορεί να το καταλάβει. Εκεί αμολάς σαΐτα το μυαλό σου και αλαργεύει ο νους .Χάνεται στα τέσσερα σημεία του ορίζοντα . Πού να πρωτοκοιτάξεις .Δεν το χορταίνεις. Σκέπη της Κοιλάδας του Αχελώου τα βουνά μας με μια πρωτόγνωρη άγρια φυσική ομορφιά απείρου κάλλους που φτάνει μέχρι εκεί που βλέπεις και μέχρι εκεί που δεν βλέπεις. Τυχερή η Κυριακούλα η χωριανή μας, που τα σεργιάνισε και μας τα χάρισε.

      Μπροστά σου απλώνεται το στολίδι μας το χωριό μας με τους οκτώ συνοικισμούς του. Απέραντο μέσα στην μεγαλοσύνη του τοπίου από τη Χαρακούλα και τη Γκούρα του Σέλτσου μέχρι τα Μηλιανά και την Ελάτη που συνορεύουμε.. Με την ματιά σου το αγκαλιάζεις όλο. Στα πόδια του χωριού μας κυλάει ο Θεοπόταμος Αχελώος καθώς τραβάει για το Βάλτο και το Αγρίνιο ,για να φτάσει στο Ιόνιο . Έχει πολύ ακόμη δρόμο αλλά και αυτόν τον κόβουν τα φράγματα. Άλλα σαπίζουν και άλλα ετοιμάζονται…. Πόσα άλλα θα χωρέσει αυτός ο ποταμός .Λίμνη θα λέγεται πλέον. Όχι ποταμός….. Στα ψηλώματα,στις κορυφές του Γάβρογου δειλά –δειλά φύτρωσαν τα ανεμόπτερα….. σαν κεριά. Ανάπτυξη και περιβάλλον σε αέναη σύγκρουση.Απέναντι η Καρδίτσα με τα χωριά της Αργιθέας γαντζωμένα στις βουνοπλαγιές. Δεξιά τα χωριά της Τετραφυλίας Δημοτική Ενότητα του δήμου Γ.Καραισκάκη.Τα χωριά της Κοιλάδας. Μεσόπυργος Μεγαλόχαρη Αστροχώρι και πάνω τους τον ίσκιο του Γάβρογου. Ποιο δεξιά Η Ελάτη με την Καστανιά και η Μεσούντα που δεν φαίνεται. .Ποιο μακριά τα φημισμένα Άγραφα και η Ευρυτανία. Πίσω τα Τζουμερκοχώρια με τα περήφανα βουνά τους. Μπροστά ο Βάλτος δεξιά η Αρτα και ποιο μακριά ο Αμβρακικός η Πρέβεζα και το Ξηροβούνι . Όλα τα αγναντεύεις από εκεί……

           Και πάνω από όλα πέρα μακριά τα όρη του Σουλίου και το Ζάλογγο. Ηρωικά μέρη που έδεσαν Ηρωικά με τον τόπο μας.Από εκεί οι Σουλιώτες του Σέλτσο το 1804 αγνάντευαν το τουρκεμένο Σούλι και μάτωνε η καρδιά τους. Εκεί άφησαν και το τελευταίο αίμα τους σπόρο για τη λευτεριά της Πατρίδας στο Σέλτσο . 

          Όσο και να αγναντεύεις δεν χορταίνεις. Τα δροσερό αεράκι του Πίνδου του Κρυστάλη πότε σε χαϊδεύει και πότε ριπίζει δυνατά τόσο που πονάει. Καλότυχοι οι τσοπαναραίοι μας οι λιγοστοί πλέον που βαδίζουν ακόμη τις στράτες του Κοκκινόλακου και του Νιγκοζιού. Διάλεξαν τον τόπο της μοίρας τους και ρίζωσαν εκει όπως και οι πρόγονοί τους. Εκεί καρφωμένοι με χίλια δυο προβλήματα με δυσκολίες επιβίωσης δεν εγκαταλείπουν .Λιγοστοί και οι νεώτεροι τους αλλά ψυχωμένοι και αυτοί σαν τα βράχια τους.Υποτυπώδη ακόμη τα μέσα και οι υποδομές δεκαετιας του ΄80 θέλουν βοήθεια να σταθούν. Κρατούν όμως καλά τις στράτες των νομάδων ποιμένων της Πίνδου. Στις κοφτερές πέτρες τους ακονίζουν το πείσμα τους και την αντοχή τους. .

     Αιώνες ακατάλυτης παρουσίας στη γη των Αθαμάνων κοιτίδας των Ελλήνων Αύτη δ' εστίν η περί την Δωδώνην και τον Αχελώον... Ώκουν γαρ οι Σελλοί ενταύθα και οι καλούμενοι τότε μεν Γραικοί, νυν δ' Έλληνες.»  κατά τον Αριστοτέλη …...Της Αρχαίας Τετραφυλίας και της Αργιθέας της πρωτεύουσας του Κοινού των Αθαμάνων που πάνω από τέσσερις χιλιάδες χρόνια ιστορία την κουβαλούν μαζί τους αυτά τα μέρη. 

          Αρχαίο χάραγμα ο δρόμος ΗΠΕΙΡΟΥ-ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ . Ένωνε την Αμβρακία με τον Θεσσαλικό κάμπο.Μοναδικό πέρασμα αιώνων. Τόπος ένδοξος. Λημέρι των κλεφταρματωλών του ΄21 -Φωλιά της Εθνικής Αντίστασης του 42-44. Αυτος ο τόπος άνδρωσε τους ήρωες των επαναστατικών κινημάτων του Ραδοβιζίου το 1854 , της Μικράς Ασίας, των Βαλκανικών πολέμων του Επους του ΄40. Μάρτυρές της αυτά τα άγονα χώματα ,αυτές οι αγέραστες άσπρες πέτρες. Αυτά τα καθάρια νερά. Πράγματι τόπος ένδοξος .

        Ως πότε όμως και αυτοί θα κρατήσουν…. Οι στράτες έκλεισαν και τα διάσελα ρημάξανε. Μάταια περιμένουν καινούργιους μπιστικούς και κοπάδια. Να ξανακουστούν κουδούνια στα ρουμάνια. Τυχεροί μόνο οι ορειβάτες που ξέρουν να διαλέγουν τόπο να περπατήσουν και να ανοίξουν τις παλιές χαμένες στράτες.Φτάνοντας στο Άγιο Μοναστηρι,το Σέλτσο. να ανάψουν ένα κερί για τους Σουλιώτες που χάθηκαν εκεί.

Πόσα μπορείς να πείς αγναντεύοντας…….

Ταξιδεψτε σ΄αυτούς του τόπους και δε θα χάσετε.

 

                                       ΧΡΗΣΤΟΣ Β.ΚΑΠΕΡΩΝΗΣ

             ΠΡΟΕΔΡΟΣ ΤΗΣ ΑΔΕΛΦΟΤΗΤΑΣ ΠΗΓΙΩΤΩΝ ΑΡΤΑΣ

Το παρακάτω βίντεο΄΄ΣΤΗ ΣΚΕΠΗ ΤΟΥ ΑΧΕΛΩΟΥ΄΄ ένας ύμνος στην Κοιλάδα του Αχελώου του δικού μας Πηγιώτη  σκηνοθέτη Δημήτρη Σταμούλη

 Αξίζει να το ξαναδείτε.

Η πανέμορφη Μπέλα Βράκα- Βίντεο.

Μοναδικές εικόνες από την εξωτική παραλία Μπέλα Βράκα, στα Σύβοτα μας χαρίζει ο Up Drones.

Ένα ονειρικό ταξίδι σε μια σπάνια γωνιά της Ηπειρωτικής γης.

Η παραλία Μπέλλα Βράκα ενώνει τα Σύβοτα με το νησάκι Μουρτεμένο.

Μπορεί κανείς να την επισκεφτεί με τα πόδια περνώντας κυριολεκτικά μέσα από την θάλασσα. Είναι μια μικρή, γραφική, αμμώδης παραλία η οποία συγκεντρώνει πολλούς τουρίστες.

Προσφέρει επίσης την δυνατότητα για διάφορα θαλάσσια σπορ.

Ωσότου προγραμματίσετε την επίσκεψη μπορείτε να απολαύσετε στο βίντεο.

www.epiruspost.gr

ΤΟ ΖΥΜΩΤΟ ΚΑΡΒΕΛΙ ΤΗΣ ΜΑΝΑΣ ...και οι παράπλευρες,απλές,ζυμαρονοστιμιές της!!!

Η εβδομάδα έφτανε στο τέλος της και μαζί της τέλειωνε και το ψωμί στο σπίτι.

Ο πατέρας είχε μεριμνήσει να αγοράσει ένα τσουβάλι αλεύρι, στη περίπτωση βέβαια που δεν υπήρχε σπιτικό ιδίας παραγωγής.

Η μάνα είχε προγραμματίσει κάθε Παρασκευή να ζυμώνει και το Σάββατο να φουρνίζει το ψωμί τις επόμενης εβδομάδας για την οικογένεια.

Παρασκευή απόγευμα προς βράδυ ξεκίναγε το ζύμωμα. Πρώτο στάδιο το κοσκίνισμα του αλευριού με το κόσκινο, και το ανάπιασμα του προζυμιού. Στο σκαφίδι, μια ξύλινη σκάφη έριχνε το αλεύρι κοσκινίζοντας το ώστε να είναι πεντακάθαρο.Στο κέντρο ακριβώς του αλευριού έφτιαχνε μια φωλίτσα και εκεί έριχνε λίγο χλιαρό νερό και με τα χεράκια της έφτιαχνε ένα μικρό ζυμαράκι. Αυτό θα ήταν το προζύμι της μιας και εκείνες τις παλιές εποχές δεν υπήρχε η μαγιά. Για να γίνει όμως προζύμι θα σκέπαζε όλη τη σκάφη με ένα μεσάλι και μια κουβέρτα για να είναι ζεστό και θα το άφηνε για δυο -τρεις ώρες μέχρι να φουσκώσει.

Το επόμενο στάδιο ήταν το ζύμωμα.

Μετά από τις τρεις ώρες περίπου που χρειάζονταν να γίνει το προζύμι, ξεσκέπαζε τη σκάφη και με χλιαρό νερό, το αλεύρι και το προζύμι, ξεκίναγε το ζύμωμα.

Τα χέρια της γροθιά που συχνά τα έβρεχε για να μη κολλάνε και δώστου χτύπημα και γροθιά μέχρι το αλεύρι με το νερό να γίνει ζυμάρι να ομογενοποιηθεί και να ξεκολλάει από τα τυχώματα του σκαφιδιού. Για να γίνει αυτό με τον καλύτερο δυνατό τρόπο συχνά το γαλάκτιζε,όπως συνήθιζε να λέει το συνεχόμενο ράντισμα της ζύμης με νερό.

Όταν πια η ζύμη ήταν ομογενοποιημένη, ένα σώμα δηλαδή, τότε ετοίμαζε τη πινακωτή(ξύλινο σκεύος,όπως η σκάφη, με τετράγωνες θήκες)για να τοποθετηθεί η ζύμη.

Έπαιρνε το ζυμάρι το έφτιαχνε μικρά καρβέλια και τα τοποθετούσε στα τετράγωνα τις πινακωτής που πριν είχε στρώσει με το μεσάλι για να βγαίνουν εύκολα. Όταν γέμιζε όλα τα τετράγωνα τότε τα σκέπαζε καλά με πολλά ρούχα για να βρίσκονται σε σταθερή και ζεστή θερμοκρασία και τα άφηνε να ηρεμήσουν για τουλάχιστον 3 ώρες μέχρι να φουσκώσουν. Την πινακωτή τη χρησιμοποιούσε μόνο στη περίπτωση που θα έφτιαχνε καρβέλια γιατί υπήρχε και η περίπτωση το ζυμάρι να το τοποθετήσει σε νταβάδες, σε αυτή την περίπτωση λάδωνε τον πάτο για να μη κολλάει η ζύμη.

Το τρίτο στάδιο ήταν και το τελευταίο.

Η ζύμη πια είχε φουσκώσει και τα καρβελάκια της ήταν έτοιμα για το φούρνο.

Ο φούρνος ήταν λασπόχτιστος,παραδοσιακός ξυλόφουρνος,τον γέμιζε με Φρύγανα και άναβε φωτιά τροφοδοτώντας την συνέχεια με Φρύγανα και ξύλα έως να «καεί»Ο φούρνος ήταν έτοιμος να υποδεχθεί τα καρβελάκια μόνο όταν το στεφάνι της εισόδου έπαιρνε άσπρο χρώμα και τα πυρότουβλα του ουρανού του γινόταν πορφυρά από τη θερμοκρασία.Τότε με το σδάβλι(σιδερένια βέργα που στην άκρη της σχημάτιζε ένα μικρο γάμα)καθάριζε το πάτο του φούρνου από τη φωτιά και τα κάρβουνα ώστε να είναι πεντακάθαρος για να υποδεχθεί τα καρβέλια της.

Τα ζυμάρια που είχε τοποθετήσει στη πινακωτή τα έβγαζε με προσοχή τα έβαζε στο ξύλινο φτυάρι και τα τοποθετούσε μέσα στο φούρνο με σειρά.Το ίδιο έκανε αν το ζυμάρι το είχε βάλει στους νταβάδες (ταψιά). Για λίγα λεπτά άφηνε την πόρτα του φούρνου ανοιχτή για να ξεθυμάνει η ζέστη και να μην τις καούν και μετά έκλεινε την πόρτα και τα άφηνε, παρακολουθώντας τα συνέχεια να σιγοψηθουν. Περίπου μια ώρα θα διαρκούσε το ψήσιμο του ψωμιού.

Στο μεταξύ, αφού ο φούρνος θα άναβε έτσι κι αλλιώς για το ψωμί, η μάνα, δεν άφηνε την ευκαιρία να παει χαμένη! Όλο και κάποιο φαγητό θα είχε ετοιμάσει ,είτε μπριάμ, είτε πατάτες φούρνου, είτε γεμιστά ή αν υπήρχε κρέας θα το έβαζε με πατατούλες ή γιουβετσάκι.

Το ζυμάρι που θα τις περίσσευε ,φτιάχνοντας τα καρβέλια, θα το έφτιαχνε τηγανόψωμα ή φλαούνα ή Πεταχτί. Φυσικά και δεν θα έλειπε και η παραδοσιακότατη ξηρομερίτικη κουλούρα με μπόλικο τυράκι(φέτα).

Η πεταχτί ήταν το πιο εύκολο, έπαιρνε το ζυμάρι το άνοιγε και το πέταγε μέσα στο φούρνο ,τόσο απλά!!! Τα υπόλοιπα εδέσματα τα τηγάνιζε,οπως το τηγανόψωμα ,η τα έψηνε οπως τη φλαούνα που ήταν κάτι σαν το τυρόψωμο. 

Η πεταχτί τρώγονταν σκέτη τα υπόλοιπα συνοδεία φέτας ή με μέλι.

Η ώρα πέρασε, το ψωμί ήταν έτοιμο να βγει απο το φούρνο. Η μεγαλύτερη χαρά εμάς των μικρών τις οικογένειας. Περιμέναμε να μας κόψει η μάνα τον αγκαθό(η γωνία του καρβελιού)και έτσι ζεστό -ζεστό που ήταν θα ρίχναμε πάνω λάδι, αλάτι και ρίγανη...τέλεια γεύση!!!!Τα καρβέλια θα αποθηκεύονταν σε προστατευμένο χώρο μέσα στο σπίτι και με αυτά θα πέρναγε η οικογένεια την εβδομάδα της.

Η ικανοποίηση της μάνας όταν όλοι η οικογένεια θα κάθονταν στο τραπέζι να γευτεί τα δημιουργήματά της!!!

Άλλη μια κουραστική μέρα για τη μάνα έφθασε στο τέλος έως να ξεκινήσει η επόμενη με μύριες άλλες δουλειές καθημερινότητας που στο επίκεντρό της της είχε πάντα την οικογένεια.

Αργότερα στις αρχές της δεκαετίας του -90 οι νέες μάνες των χωριών μας έπαψαν να ζυμώνουν(η εξέλιξη απλοποίησε την παρασκευή του ψωμιού ) οι οικογένειες άρχισαν να μειώνονται λόγο και τις αστυφιλίας και το ψωμί το έφερναν οι επαγγελματίες Αρτοποιοί στην πόρτα κάθε σπιτιού.

Οι φούρνοι του χωριού άρχισαν σιγά-σιγά να σβήνουν και έπαψαν να καπνίζουν οριστικά και μαζί τους και το ζύμωμα.

Σημ 1. Το κείμενο γράφτηκε για όλες τις μανάδες ή γιαγιάδες των χωριών μας που ζύμωναν με τον ίδιο τρόπο για να θρέψουν τις οικογένειές τους και τους το αφιερώνω με όλη μου την αγάπη και τον σεβασμό για όσα μας πρόσφεραν.

Σημ.2. Συνήθως οι μανάδες μας το ζύμωμα το έκαναν ξημερώματα ώστε το πρωί του Σαββάτου να είναι έτοιμες για το ψήσιμο. Αυτό το έκαναν περισσότερο τις εποχές του καπνού ώστε να μη λείψουν από το χωράφι.Τις εποχές που δεν υπήρχαν πολλές επείγουσα δουλειές το ζύμωμα και φούρνισμα μπορούσαν να το κάνουν και απογεύματα.

Σημ.3. Οι φωτογραφίες ειναι πραγματικές και εμφανίζουν την Ελευθερία Τσέλιου να ζυμώνει και να φουρνίζει και την Ζωή Τάσση να «κολάει»το φούρνο με το σδάβλι. Και οι δυο από το Αγράμπελο Ξηρομέρου.

Τις φωτογραφίες μου τις παραχώρησε με πολύ αγάπη ο εξαίρετος ΦΙΛΟΣ μου Γιώργος Τσέλιος, γιος τις αείμνηστης Ελευθερίας.

-ΑΦΙΕΡΩΜΕΝΟ ΜΕ ΑΓΑΠΗ ΚΑΙ ΣΕΒΑΣΜΟ ΣΕ ΟΛΕΣ ΤΙΣ ΜΑΝΑΔΕΣ ΤΗΣ ΕΠΟΧΗΣ!!!

Παναγιώτης Ηλ. Χολής.

http://mpampini.blogspot.com

Η παλιά ζυγαριά με τα τάσια,η βασίλισσα του μπακάλικου που ζύγιζε σε οκάδες!

Στη φωτογραφία βλέπουμε μια επιτραπέζια ζυγαριά µε δύο μπρούτζινα τάσια ουσιαστικά τη βασίλισσα του μπακάλικου μια και σχεδόν όλα τα προϊόντα πωλούνταν χύμα.

Τη ζυγαριά αυτή τη χρησιμοποιούσε ο παντοπώλης μόνο για το µεσαίο βάρος, για τα μεγάλη βάρη υπήρχε η πλάστιγγα και η κρεµαστή ζυγαριά για τα µπαχαρικά τον καφέ τις βαφές και γενικά τα άλλα µικροεµπορεύµατα.

Μονάδα µέτρησης ήταν η οκά, τουρκικής προέλευσης, που υποδιαιρείτο σε 400 δράµια (µία οκά αντιστοιχούσε σε 1.282 γραµµάρια). Η επίσημη κατάργηση όλων των παλαιών μέτρων και σταθμών έγινε στις 31 Μαρτίου του 1959.

archaiologia.gr

Στα 47,68 ευρώ και στα 201,74 ευρώ ανά ζώο οι συνδεδεμένες αιγοπροβάτων και βοοειδών .

Το ύψος της συνδεδεμένης στήριξης για τα βοοειδή καθορίζεται στα 201,74 ευρώ ανά Μονάδα Μεγάλου Ζώου και για τα αιγοπρόβατα στα 47,68 ευρώ ανά ζώο, σύμφωνα με υπουργική απόφαση την οποία καθορίζονται οι συνδεδεμένες ενισχύσεις στον τομέα της κτηνοτροφίας για το έτος ενίσχυσης 2020

Σημειώνεται πως η εν λόγω απόφαση δημοσιεύθηκε στο ΦΕΚ Β/2541/14-6 -2021 και ανοίγει τον δρόμο για πληρωμές των δικαιούχων κτηνοτρόφων από τον ΟΠΕΚΕΠΕ.

https://www.agro24.gr

Ιερέας συνελήφθη για αρχαιοκαπηλία σε χωριό της Δωδώνης. Είχε «απαγορευτικό» από την Μητρόπολη

Ιερέας συνελήφθη για αρχαιοκαπηλία σε χωριό του Δήμου Δωδώνης, μετά από έρευνα και επιχείρηση αστυνομικών της Υποδιεύθυνσης Ασφάλειας Ιωαννίνων.

Η Ασφάλεια αξιοποίησε πληροφορίες που είχε και προχώρησε σε έρευνα στο σπίτι του κληρικού, όπου βρέθηκαν και κατασχέθηκαν εικόνες, ευαγγέλια, εκκλησιαστικά βιβλία και νομίσματα.

Αξιοσημείωτο είναι ότι στο σπίτι του ιερέα βρέθηκε και μεγάλο χρηματικό ποσό – περίπου 28 χιλιάδες ευρώ- το οποίο κατασχέθηκε.

Μεταξύ των άλλων κατασχέθηκαν:

•             Θείο και Ιερό Ευαγγέλιο έτους 1818 καθώς και χάλκινο νόμισμα (κλασικών ή ελληνιστικών χρόνων) με παραστάσεις κεφαλής και σκύλου, τα οποία εμπίπτουν στις προστατευτικές διατάξεις της σχετικής νομοθεσίας

•             ξύλινο Σταυρό με παράσταση Σταύρωσης προερχόμενο από απόληξη τέμπλου, (2) θρησκευτικές εικόνες προερχόμενες από απόληξη τέμπλου, δίζωνη θρησκευτική εικόνα, (2) εκκλησιαστικά βιβλία, εκκλησιαστικό βιβλίο – Ευαγγέλιο και (3) οθωμανικά νομίσματα, τα οποία χρήζουν περαιτέρω διερεύνησης.

Επιπλέον, κατασχέθηκε χρηματικό ποσό -28.050- ευρώ, η προέλευση του οποίου ερευνάται.

Τα κατασχεθέντα αντικείμενα θα αποσταλούν για εξέταση στην Εφορεία Αρχαιοτήτων Ιωαννίνων, ενώ ο συλληφθείς, με τη δικογραφία που σχηματίστηκε σε βάρος του από την Υποδιεύθυνση Ασφάλειας Ιωαννίνων, οδηγείται στον Εισαγγελέα Πλημμελειοδικών Ιωαννίνων.   

Οι συμπεριφορές που είχε επιδείξει ο ιερέας που συνελήφθη και κατηγορείται για αρχαιοκαπηλία είχαν προβληματίσει πολύ καιρό πριν την Μητρόπολη Ιωαννίνων.

Αυτός ήταν και λόγος που εδώ και τέσσερα χρόνια, από τον Μητροπολίτη Μάξιμο, του είχε απαγορευθεί εγγράφως η τέλεση οποιασδήποτε θρησκευτικής πράξης.

Σήμερα ο ίδιος ανήκει στο δυναμικό της Ιεράς Μητρόπολης Κόνιτσας και σύμφωνα με πληροφορίες είναι «παροπλισμένος».

Μέχρι στιγμής είναι άγνωστο αν οι εικόνες και τα υπόλοιπα εκκλησιαστικά κειμήλια προέρχονται από εκκλησίες ή μοναστήρια της περιοχής που διέμενε (Δήμο Δωδώνης) ή από άλλη περιοχή του Νομού Ιωαννίνων.

https://www.epiruspost.gr

Προετοιμασίες… εφοπλιστικού γάμου στο Πάπιγκο!

Από σήμερα  Τετάρτη θα ξεκινήσουν οι αφίξεις για τον εφοπλιστικό γάμο στο Πάπιγκο που θεωρείται κοσμικό γεγονός της χρονιάς!

Σύμφωνα με τις πληροφορίες του Epiruspost οι μελλόνυμφοι Αντώνης Λαιμός και Μαρίκα Αράπογλου θα υποδεχθούν τους καλεσμένους τους το βράδυ της Πέμπτης με ένα παραδοσιακό γλέντι όπου σε πρώτο ρόλο θα βρίσκεται ο Πέτρος Λούκας- Χαλκιάς.

Η γαμήλια τελετή θα γίνει στην εκκλησία του Παπίγκου με τον Μητροπολίτη Ιωαννίνων Μάξιμο να χοροστατεί ενώ το ίδιο βράδυ η διασκέδαση θα γίνει από δύο πρώτα ονόματα της Αθήνας.

 https://www.epiruspost.gr

Μαρία Παντίσκα: Η μαυροφορεμένη γυναίκα από το Δίστομο

Φθινόπωρο του 1944. Ο Ουκρανός φωτογράφος Ντμίτρι Κέσερ βρίσκεται στην Ελλάδα απεσταλμένος του περιοδικού Life και καταγράφει την υποχώρηση των Γερμανών . Χάρη σε αυτόν χρωστάμε μοναδικά ντοκουμέντα που έζησε η χώρα στην δεκαετία του '40. Ήταν παρών με τον φακό του στα Δεκεμβριανά, στην επίσκεψη Τσώρτσιλ στην Αθήνα αλλά και αργότερα στον εμφύλιο πόλεμο.

Τον Οκτώβριο επισκέφθηκε και το μαρτυρικό Δίστομο λίγο μετά από τις θηριωδίες των Γερμανών και απαθανάτισε τους εναπομείναντες κατοίκους να προσπαθούν να σταθούν στα πόδια τους. Εκεί, μεταξύ των άλλων φωτογραφίζει την μαυροφορεμένη Μαρία Παντίσκα η οποία έμελλε να γίνει μία από τις πιο γνωστές φωτογραφίες που απεικονίζουν τον πόνο της απώλειας. Τις φωτογραφίες μαζί με τις μαρτυρίες τις στέλνει πίσω στην Αμερική και αυτές δημοσιεύονται τελικά στις 27 Νοεμβρίου στο Life.

To τεύχος αυτό ήρθε ξανά στο φως χάρη στην επιμονή ενός φοιτητή από το Δίστομο που σπούδαζε στην Καλιφόρνια. Έτσι αφηγείται ο ίδιος την εύρεση του περιοδικού στο “Αράχωβας Blog”: Το περασμένο καλοκαίρι περπατούσαμε με ένα φίλο στο Berkeley χωρίς συγκεκριμένο προορισμό. Δίπλα μας σε ένα ισόγειο κτήριο που έμοιαζε αποθήκη γίνονταν δημοπρασίες. Αποφασίσαμε να μπούμε  από περιέργεια, εκείνος για τα αντικείμενα της δημοπρασίας, εγώ και για την διαδικασία.

Στον τεράστιο χώρο υπήρχε ό,τι μπορείς να φανταστείς, από μικρά διακοσμητικά μέχρι αντίκες αυτοκινήτων, όλα για δημοπρασία. Χωριστήκαμε κι ο καθένας κατευθύνθηκε στα ενδιαφέροντά του. Σε ένα έδρανο ψηλό όπως στις αίθουσες δικαστηρίων οι υπεύθυνοι έβγαζαν σε δημοπρασία ένα ένα τα αντικείμενα  σύμφωνα με μια προκαθορισμένη σειρά που είχαμε κι εμείς στα χέρια μας. Ο φίλος έκανε δυο απόπειρες να πάρει κάποια βιβλία χωρίς επιτυχία. Κάποιοι αποφασισμένοι ανέβαζαν τις τιμές σε απαγορευτικά ύψη.

Συνέχιζα να περιεργάζομαι τα αντικείμενα μέχρι που έπεσα πάνω σε στοίβες παλιών περιοδικών Life τοποθετημένα σε ράφια και ταξινομημένα ανά δεκαετία. Κοίταξα χρονολογίες και είδα ότι υπήρχαν τεύχη ακόμα και πριν το ´50. Αυτό ενίσχυσε το ενδιαφέρον μου για τη δημοπρασία και έκανε την αναζήτηση συγκεκριμένη πλέον. Έψαξα να βρω το τεύχος με το αφιέρωμα στη σφαγή του Διστόμου. Ήξερα το έτος, 1944, αλλά όχι ακριβή ημερομηνία. Μια αναζήτηση στο κινητό μου έδωσε 29 Νοεμβρίου. Όμως όσο κι αν έψαχνα τεύχος με αυτή την ημερομηνία δεν βρήκα. Το Life ήταν εβδομαδιαίο, υπήρχαν πολλά τεύχη και τα εξώφυλλα δεν παρέπεμπαν πουθενά. Συνέχισα την αναζήτηση στο διαδίκτυο μέσω του κινητού και είδα ότι σε άλλη πηγή η ημερομηνία ήταν διαφορετική, 27 Νοεμβρίου 1944.

Πράγματι στις στοίβες με τα παλιά περιοδικά υπήρχε τεύχος με αυτήν την ημερομηνία. Το κράτησα στα χέρια μου αλλά δεν ήταν αυτό που περίμενα να δω. Από όσα είχα κατά καιρούς διαβάσει μου είχε σχηματιστεί η εντύπωση ότι η φωτογραφία σύμβολο της Μαρίας Παντίσκα που όλοι έχουμε δει σε αφίσες και φυλλάδια, ήταν εξώφυλλο του τεύχους κι εδώ έβλεπα μια αμερικανίδα στρατιώτη. Αργότερα διάβασα ότι ήταν η ηθοποιός Γερτρούδη Λόρενς η οποία είχε συμπληρώσει μια περιοδεία επτά εβδομάδων στις συμμαχικές εμπροσθοφυλακές στην Ευρώπη.

Όταν όμως ξεφύλλισα το περιοδικό, βρήκα στη σελίδα 21 σχεδόν ολοσέλιδη τη γνωστή  φωτογραφία. Ήταν ένα αφιέρωμα στις καταστροφές που έκαναν οι Γερμανοί στη χώρα μας και μέσα σ´ αυτό το αφιέρωμα τη μεγαλύτερη έκταση είχε  η σφαγή του Διστόμου.

Τα εκατοντάδες περιοδικά life που υπήρχαν εκεί είχαν  πουληθεί όλα μαζί σε κάποιον συλλέκτη που όταν  είδε την επιμονή μου να ξεφυλλίζω το συγκεκριμένο τεύχος με πλησίασε. Του ζήτησα αν γίνεται να το αγοράσω. Δέχθηκε και χωρίς περισσότερες  εξηγήσεις για το τι σημαίνει το τεύχος αυτό για μένα, κανονίσαμε μια τιμή και έγινε δικό μου”.

Το επίμαχο άρθρο που φέρει τον τίτλο “Τι έκαναν οι Γερμανοί στην Ελλάδα” ξεκινάει με την φωτογραφία της Μαρίας Παντίσκα και την λεζάντα “Η Μαρία Παντίσκα ακόμη θρηνεί τέσσερις μήνες μετά τη δολοφονία της μητέρας της από τους Γερμανούς στη σφαγή στο ελληνικό χωριό Δίστομο”.

Όπως αναφέρει το ρεπορτάζ στην επόμενη σελίδα: “Μια από τις τελευταίες επίσημες γερμανικές πράξεις στην Ελλάδα ήταν η σφαγή του Διστόμου. Μια πόλη περίπου 60 μίλια βορειοδυτικά των Αθηνών. Τον περασμένο Ιούνιο ένας περαστικός Γερμανός ρώτησε τον παππά του Διστόμου πατέρα Σωτήριο Ζήση αν υπήρχαν αντάρτες στην περιοχή. Ο παππάς είπε ότι δεν ήξερε κανέναν. Οι Γερμανοί όμως έκαναν επίθεση στην πόλη. Στην αρχή επέστρεψαν και σκότωσαν  τον πατέρα Ζήση. Λίγες μέρες αργότερα μια ομάδα μαυροφορεμενων ανδρών των SS μπήκαν στο Δίστομο, διέταξαν τους ανθρώπους να κλειστούν στα σπίτια τους, πέρασαν απο σπίτι σε σπίτι πυροβολώντας όλους αυτούς που μπορούσαν να βρουν. Σε δυο ώρες είχαν σκοτώσει 1000 Διστομίτες (σ.σ. Ο αριθμός που αναφέρεται στο άρθρο είναι λανθασμένος καθώς στην σφαγή του Δίστομου έχασαν την ζωή τους 228 άνδρες, γυναίκες και παιδιά ) από τους 1200. Οι ελάχιστοι επιζήσαντες έτυχε να βρίσκονται στα βουνά και στα χωράφια. Αφού οι Γερμανοί τελείωσαν με τη σφαγή πήραν λάφυρα και έκαψαν το μικρό χωρίο. Δεκαπέντε μέρες αργότερα επέστρεψαν αλλά αυτή τη φορά οι χωρικοί είχαν προειδοποιηθεί και είχαν φύγει στα βουνά. Οι Γερμανοί πήραν λάφυρα για άλλη μια φορά”.

Η Μαρία Παντίσκα έφυγε από την ζωή σε ηλικία 84 ετών, στις 16 Μαρτίου 2009. Εντύπωση προκαλεί ότι παρόλο ότι υπήρξε η πλέον χαρακτηριστική φυσιογνωμία από τους επιζώντες, και ενώ υπάρχουν αρκετές μαρτυρίες από άλλους επιζώντες, δεν υπάρχει κάποια γνωστή μαρτυρία από την ίδια.

Ξεφυλλίστε το τεύχος του Life ΕΔΩ

www.koutipandoras.com