Μόνο το 1/3 των δασών επιτηρείται στην 'Ήπειρο. Σημαντικές οι ελλείψεις σε προσωπικό και μέσα...

Τις ελλείψεις και τον ανορθόδοξο τρόπο κατανομής του προσωπικού στα Δασαρχεία όλης της χώρας καταγράφει έρευνα του Σώματος Επιθεωρητών - Ελεγκτών Δημόσιας Διοίκησης που ολοκληρώθηκε και έχει ήδη κοινοποιηθεί στους αρμόδιους, για περαιτέρω επεξεργασία προς όφελος του δασικού πλούτου της χώρας, που κινδυνεύει παντοιοτρόπως. 

Εκτός από τις πυρκαγιές, που παρατηρούνται τους καλοκαιρινούς μήνες, ένας άλλος σοβαρός κίνδυνος, «θανάσιμος» για τα δάση μας είναι η παράνομη υλοτομία που τα τελευταία χρόνια παρουσιάζει έξαρση και στην περιοχή μας.  

Για την αντιμετώπισή της τα Δασαρχεία έχουν επιφορτιστεί μ' αυτό το πολύ σοβαρό ζήτημα που έχει ανακύψει, αλλά παρόλες τις ελλείψεις σε προσωπικό, στην Ήπειρο τουλάχιστον, γίνεται σχετικά καλή δουλειά. Αξίζει να σημειωθεί ότι η Περιφέρεια Ηπείρου - Δυτ. Μακεδονίας έχει προχωρήσει στις περισσότερες κατασχέσεις παράνομης υλοτομίας, αφού η περιοχή μας συχνά έρχεται αντιμέτωπη και με τους «εισαγόμενους» από την Αλβανία λαθροϋλοτόμους.

Άνιση κατανομή.

Κι ενώ αυτά συμβαίνουν στην Ήπειρο, η έρευνα των Επιθεωρητών, που παρουσιάζει η «Καθημερινή» αποκαλύπτει πολλά παράλογα στον τρόπο οργάνωσης και λειτουργίας των 103 δασικών υπηρεσιών της χώρας. Αλλά και τον αγώνα που πολλές από τις υπηρεσίες αυτές δίνουν για να ανταποκριθούν, χωρίς πόρους και προσωπικό. Ας σημειωθεί ότι υπάρχει Δασαρχείο με 52 δασοφύλακες, αλλά ελάχιστες δασικές εκτάσεις είναι στην περιοχή ευθύνης του, αλλά και Δασαρχεία με έναν δασολόγο ή δασοπόνο, που επιτηρεί ολόκληρες οροσειρές!

Στην έρευνα περιλαμβάνονται οι 103 δασικές υπηρεσίες της χώρας (80 Δασαρχεία και 23 Διευθύνσεις Δασών χωρίς Δασαρχείο), οι οποίες εποπτεύουν 280 δασονομεία και 1.023 δασοφυλάκεια. Αξίζει να σημειωθεί ότι μετά την ενσωμάτωση της Αγροφυλακής το 2011, τα δασαρχεία πλέον επιτηρούν και γεωργικές εκτάσεις.

Τα βασικά συμπεράσματα 

Το κύριο συμπέρασμα της έρευνας είναι ότι μόλις το ένα τρίτο (35,9%) των Δασαρχείων επιτηρεί επαρκώς την περιοχή ευθύνης του. Ενώ 8 στα 10 δεν εξυπηρετούν όλους τους πολίτες στις οριζόμενες από τον νόμο προθεσμίες.

Στα βασικά συμπεράσματα της έρευνας, συμπεριλαμβάνονται, μεταξύ άλλων, τα εξής:

*  Στα 103 δασαρχεία της χώρας υπάρχει σημαντική έλλειψη σε δασικό προσωπικό με ειδικότητα δασοπόνων (τεχν. εκπαίδευσης) της τάξης του 33% και μικρό πλεόνασμα στους δασολόγους (πανεπιστημιακής εκπαίδευσης) της τάξης του 7%.

*  Υπάρχει τεράστιο πλεόνασμα σε δασοφύλακες (+147%). Πρόκειται για τους παλιούς αγροφύλακες (υποχρεωτικής ή δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης) που τον Ιούλιο του έτους 2011 εντάχθηκαν στη Δασική Υπηρεσία.

*  Στο σύνολο των Δασαρχείων της χώρας υπηρετούν 212 διοικητικοί υπάλληλοι (περίπου όσοι προβλέπονται συνολικά). Όμως, σε 17 δασαρχεία δεν υπηρετεί κανένας διοικητικός υπάλληλος. Ως εκ τούτου το προσωπικό δεν έχει κατανεμηθεί ορθά.

Μάλιστα, όπως παρατηρεί η έρευνα, στα περισσότερα δασαρχεία που έχουν πρόβλημα προσωπικού, έλλειψη πόρων και μέσων, οι δασάρχες προσπαθούν με έξυπνες λύσεις να ελαχιστοποιήσουν τις δαπάνες. 

Για παράδειγμα, ομαδοποιούν τα αιτήματα αυτοψίας κατά περιοχές, ώστε να χρειάζονται λιγότερα δρομολόγια και λιγότεροι υπάλληλοι.

Χωρίς επιμόρφωση.

Ιδιαιτέρως ενδιαφέρον είναι το γεγονός πως, όπως παρατηρεί η έκθεση, μετά την κατάργηση της Αγροφυλακής το 2011 και τη μεταφορά της αρμοδιότητας στα δασαρχεία, δεν έγιναν προγράμματα επιμόρφωσης του προσωπικού ώστε οι μεν παλαιοί δασοφύλακες να επιμορφωθούν στα αγροτικά ζητήματα, οι δε προερχόμενοι από την αγροφυλακή στα δασικά. Επίσης, πολλοί τέως αγροφύλακες είναι βασικής εκπαίδευσης και δεν μπορούν να ανταποκριθούν στα ανακριτικά καθήκοντα των δασοφυλάκων. 

Οι έλεγχοι.

Πόσοι και πόσο αποτελεσματικοί είναι οι έλεγχοι που πραγματοποιούν τα Δασαρχεία;

. Το 96,1% των Δασαρχείων δεν προβαίνει στην κατάρτιση προγράμματος διενέργειας επιτόπιων ελέγχων για τους δασοφύλακες. Συνήθως οι έλεγχοι γίνονται με προφορική εντολή του δασάρχη, έπειτα από καταγγελία.

. Το 50% των Δασαρχείων της χώρας έχει καταγράψει από 100 έως 300 παραβάσεις της δασικής νομοθεσίας την τελευταία πενταετία.

. Πάντως, όλα τα Δασαρχεία τήρησαν πρόγραμμα επιφυλακών και περιπολιών ενόψει της αντιπυρικής περιόδου (1η Μαΐου-31η Οκτωβρίου 2013).

. Σε 8 στα 10 Δασαρχεία (83,5%) υπάρχουν υποθέσεις που δεν έχουν ολοκληρωθεί εντός των προβλεπομένων προθεσμιών.

Απαιτείται εξοπλισμός 

Η έρευνα επισημαίνει ακόμη την ανάγκη εφοδιασμού των δασαρχείων με σύγχρονο εξοπλισμό, ο οποίος αποτελεί προϋπόθεση για τη σωστή άσκηση των καθηκόντων τους. Όπως αναφέρει:

1. Τα 113 από τα 574 αυτοκίνητα και οι 112 από τις 316 μοτοσικλέτες των Δασαρχείων δεν λειτουργούν.

2. Δύο Δασαρχεία δεν διαθέτουν GPS και οι υπάλληλοι χρησιμοποιούν... τα κινητά τους τηλέφωνα!

3. Ένα Δασαρχείο δεν διαθέτει καθόλου ορθοφωτοχάρτες, ενώ 9 διαθέτουν σε αναλογική μορφή. Από τα έχοντα ορθοφωτοχάρτες Δασαρχεία, 16 δεν αποτυπώνουν σε αυτούς τις διοικητικές πράξεις που εκδίδει η υπηρεσία (δεν υπάρχει δηλαδή ένα συνεχώς ενημερωμένο ηλεκτρονικό αρχείο).

4. Τα 52 από τα 103 Δασαρχεία εκτιμούν ότι οι υποδομές πληροφορικής είναι ανεπαρκείς.

Τι επισημαίνουν οι δασάρχες

Τέλος, σημαντικό κομμάτι της έρευνας των επιθεωρητών καταλαμβάνουν οι επισημάνσεις των δασαρχών. Ανάμεσα σε αυτές πρωτοστατούν:

. Η ανάγκη να απλουστευθεί και να κωδικοποιηθεί η δασική νομοθεσία.

. Η ανάγκη ύπαρξης γραφείου νομικής υποστήριξης (στην Περιφερειακή Ενότητα ή την Αποκεντρωμένη Διοίκηση), ώστε να μην απασχολούνται δασολόγοι με αυτό το αντικείμενο.

. Η έλλειψη δασικής πολιτικής και η έκδοση αντικρουόμενων οδηγιών και εγκυκλίων από την Κεντρική Υπηρεσία (Διεύθυνση Ανάπτυξης και Προστασίας Δασών και Φυσικού Περιβάλλοντος του ΥΠΕΚΑ).

. Μόλις 23 Δασαρχεία επισήμαναν τα προβλήματα που δημιουργούνται από την έλλειψη δασολογίου και δασικών χαρτών, «παρά το γεγονός ότι η ύπαρξη δασικών χαρτών και δασολογίου αναμφισβήτητα θα συνέβαλλε στην προστασία των δασών και των δασικών εκτάσεων και θα μείωνε πολλές από τις χρονοβόρες διαδικασίες κατά την άσκηση των αρμοδιοτήτων των δασικών υπηρεσιών», παρατηρούν οι επιθεωρητές.

www.proinoslogos.gr