Οι λέξεις άλλαξαν, η «τρόικα» έγινε «θεσμοί», το «μνημόνιο» έγινε «συμφωνία» και ο «Γιάννης» γράφτηκε «Γιάνης», σε μια προσπάθεια χειραγώγησης

Έχουν περάσει μόλις 6 μήνες από τις τελευταίες εκλογές στην Ελλάδα και την ανάδειξη, για πρώτη φορά στη χώρα, αριστερής κυβέρνησης με την υποστήριξη τμήματος της λαϊκής δεξιάς. Σε αυτούς τους 6 μήνες έχει καταγραφεί στην Ελλάδα μια άνευ προηγουμένου πολιτική σύγχυση του εκλογικού σώματος, συχνά πυκνά με εκπληκτικά αποτελέσματα κοινωνικού και πολιτικού παραλογισμού. Ποτέ άλλοτε στην σύγχρονη ιστορία του ο ελληνικός λαός δεν είχε υποστεί ξανά τέτοιο συνειδησιακό βιασμό όπου το λογικό γίνεται παράλογο και το παράλογο λογικό. 

Τα γεγονότα υποδεικνύουν πως το τρίτο και απεχθέστερο μνημόνιο, υπογράφεται από το αντιμνημονιακό τόξο που εκλέχθηκε με το σύνθημα «τέλος στα μνημόνια». Οι βροντεροί κήνσορες της ελληνικής ανεξαρτησίας από τους ξένους δυνάστες, υπογράφουν τελικά μαζί τους τη συμφωνία που μέχρι εχθές πολεμούσαν. Αναγκάστηκαν για το καλό της πατρίδας να υποκύψουν στα ιδεολογικά τους προστάγματα για να μας σώσουν. Αναμετρήθηκαν με την ατομική τους αξιοπρέπεια και βγήκαν χαμένοι.

Λίγο πριν τελειώσει το 2014 οι δημοσκοπήσεις κωδικοποιούσαν τη σύγχυση αυτή του λαού. Όχι άλλα μνημόνια, ναι στο ευρώ, ενώ στο ερώτημα για τον καταλληλότερο πρωθυπουργό υπήρχε πάντα ο ίδιος νικητής, ο «Κανένας», ακολουθούσε ο Τσίπρας και μετά οι υπόλοιποι. Δεν ξέραμε την λύση αλλά και δεν υπήρχε κανείς να μας την δώσει. Το συνονθύλευμα της Αριστεράς που είχε ωστόσο δημιουργηθεί φρόντιζε επιμελώς τα τελευταία χρόνια να κατασκευάζει το προφίλ του εχθρού με τον πιο συστηματικό τρόπο. «Αδίστακτοι δανειστές, αιμοδιψείς αυτοκράτορες, ανελέητοι τεχνοκράτες» που ήθελαν να υποτάξουν το ελεύθερο ελληνικό πνεύμα. Η κρίση, η υψηλή ανεργία, η υπερφορολόγηση και η έλλειψη επενδύσεων είχαν δημιουργήσει ένα ασφυκτικό περιβάλλον στο νου. Τον δυσκόλευαν να ξεχωρίσει το καθαρό από το βρόμικο, το ηθικό από το ανήθικο, τον έκανε ευάλωτο στο θυμικό που έψαχνε απεγνωσμένα εχθρούς. Ο εχθρός είχε βρεθεί και αυτοί που συνεργάζονταν με τον εχθρό έπρεπε να φύγουν. Έτσι, σιγά σιγά ακολούθησε η παροχολογία που βοήθησε την ελπίδα να φανεί στο πρόσωπο ενός αμούστακου νεολαίου που θα πολεμούσε τους εχθρούς πάνω στο άσπρο άλογο. Ο Τσίπρας κατάφερε να υποδυθεί τον «Κανένα», που στο μυαλό του κάθε ψηφοφόρου έπαιρνε και διαφορετική μορφή. Αριστερός, μαχητής, αποφασιστικός, χαμογελαστός, άσπιλος, νεαρός, αδιάφθορος, γοητευτικός, διαφορετικός, γνώστης, δυναμικός, σωτήρας, νέος Παπανδρέου, λαϊκιστής. Ο κάθε ένας από εμάς φαντασιώθηκε τον πολεμιστή και έδωσε στον «Κανένα» την όψη που ήθελε, δημιουργώντας τη δική του προσωπική πραγματικότητα.

Στις αρχές του 2015, και μετά από μια εξαναγκαστική διαδικασία, στις εκλογές ο περήφανος λαός που ανέμενε την ελπίδα έδωσε, με σχετική πλειοψηφία, μια ασαφή εντολή στην πιο άπειρη και διψασμένη για εξουσία κυβέρνηση: τέλος στα μνημόνια με καλύτερη διαπραγμάτευση συμφωνίας χωρίς όμως έξοδο από την Ευρωζώνη.

Ακόμη και σήμερα δεν έχω καταλάβει τι ακριβώς ήταν αυτή η εντολή. Έμοιαζε με μια εντολή ρήξης χωρίς όμως τη ρήξη ως αποτέλεσμα. Οι λέξεις άλλαξαν, η «τρόικα» έγινε «θεσμοί», το «μνημόνιο» έγινε «συμφωνία» και ο «Γιάννης» γράφτηκε «Γιάνης» σε μια προσπάθεια χειραγώγησης μέσω των λέξεων. Έτσι, ο «Κανένας» βρέθηκε με το χρίσμα και την πιο ασαφή εντολή που έχει λάβει ποτέ Πρωθυπουργός. Την διαπραγμάτευση των όρων μιας συμφωνίας χωρίς ρήξη. Δηλαδή έναν διπλωματικό πόλεμο χωρίς όπλα. 

Ακολούθησαν λάθος επιλογές συνεργατών, λανθασμένη στρατηγική, λανθασμένη διπλωματία και διαπραγμάτευση, έπαρση, ψέματα, νέα ψέματα για να καλύψουν τα προηγούμενα, ολιγωρία. Κι όμως η σύγχυση συνέχισε να υπάρχει και να οδηγεί στον διχασμό. «Γερμανοτσολιάδες και προδότες», «ευρωλάγνοι», «δραχμολάγνοι», «έχοντες και κατέχοντες», «ολιγάρχες και κατεστημένα», «εμείς και εσείς». Ο «Κανένας» έπρεπε να αντιδράσει, είχε και ο ίδιος μπερδευτεί με τη στολή που έπρεπε να φορέσει μετά από τόσες αλλαξιές, η σύγχυση είχε πλέον εξαπλωθεί και έτσι απάντησε με δημοψήφισμα. Όμως ο σοφός λαός ήταν εκεί έτοιμος να επιβεβαιώσει τη σύγχυση με ένα εμφατικό «ΟΧΙ» που έκρυβε ένα προσεκτικό «ΝΑΙ». Ο καθένας ξεστόμισε το προσωπικό του «ΌΧΙ» και για δικό του λογαριασμό. Άλλος έλεγε «ΌΧΙ» στους Γερμανούς, άλλος «ΌΧΙ» στη λιτότητα, «ΌΧΙ» στη συμφωνία αλλά μέσα στην Ευρωζώνη και τελικά ένα μεγάλο «ΌΧΙ» στη λογική.

Τα αποτελέσματα αυτής της σύγχυσης είναι πλέον η καθημερινότητά μας, capital controls, τράπεζες με ειδικές ανάγκες, οικονομική ασφυξία, απολύσεις, καθυστερήσεις πληρωμών, ενώ η πολιτική παράνοια γράφει τις πιο χρυσές της σελίδες. Η Βουλή των Ελλήνων νομοθετεί με την αποδοκιμασία των κυβερνητικών βουλευτών, που δεν παραιτούνται όμως, και την υποστήριξη των αντιπολιτευόμενων βουλευτών που αντιτίθενται στην Κυβέρνηση αλλά την υποστηρίζουν.

Η εποχή του «Κανένα» βρίσκεται στο απόγειό της. Ένας πολιτικός ηγέτης καλείται να εφαρμόσει ένα πρόγραμμα που δεν πιστεύει, και για το οποίο δεν ψηφίστηκε, καθώς δεν υπάρχει κανένας άλλος ως εναλλακτική. Η δημοφιλία του «Κανένα» βρίσκεται ψηλά ακριβώς γιατί δεν υπάρχει κανένας άλλος να ηγηθεί και ένας ολόκληρος λαός παραληρεί ζαλισμένος από τα αλλόκοτα που του συμβαίνουν. Τόσο η ατομική όσο και η συλλογική ευθύνη είναι μεγάλη και δύσκολο να αποδοθεί. Χρειάζεται πλέον μεγάλη προσπάθεια για να τα καταφέρουμε και το ταξίδι θα είναι μακρύ καθώς τώρα μόλις ξεκινάμε, είμαστε ακόμη στο νησί των Κυκλώπων. Αν σας ρωτήσουν λοιπόν ποιος ευθύνεται για όλα όσα μας συμβαίνουν η απάντηση είναι, ο «Κανένας».

Χάρης Τζαννής  Δημοσιογράφος

www.huffingpost.gr