Κυριακή 30 Αυγούστου 2015

Φορτόσι Κατσανοχωρίων Ιωαννίνων. Απολαύστε τα video














 












Απολαύστε τα video
























Φορτόσι
Γενικά Χαρακτ. - Γεωργ. Θέση

Ιστορ. Στοιχ. - Δημογραφικά
Κατά την τελευταία απογραφή του έτους 2011 υπήρχαν 38 μόνιμοι κάτοικοι.
Ιδιαίτερ. Χαρακτ. (Αρχιτεκτ., Γλώσσα, Ενδυμασία, Επαγγέλματα, Τοπικές Γεύσεις)
Αξιόλογα δείγματα παραδοσιακής αρχιτεκτονικής παρουσιάζουν τα χωριά Συρράκο, Καλαρρύτες, Ραφταναίοι, Ματσούκι, Παλαιοχώρι Συρράκου, Μιχαλίτσι, Κωστήτσι, Φορτόσι, Πάτερο, Κέδρος, Χουλιαράδες, Αμπελοχώρι και Πράμαντα. Από τα παραπάνω χωριά, έχουν χαρακτηριστεί "προστατευόμενοι παραδοσιακοί οικισμοί',το Συρράκο, οι Καλαρρύτες και οι Ραφταναίοι.
Το γεφύρι της Πολιτσάς, που ενώνει το Φορτόσι με το Αμπελοχώρι έχει χαρακτηριστεί έργο τέχνης
Σημεία Ενδιαφέροντος (Αρχαιολ., Διαδρομ., Θέσεις Θέας, Ναοί, Ι. Μονές)
Αξιόλογα κτίρια:
  • Αξιόλογα κτίρια στο Κωστήτσι
  • Οικία του Χρ. Χριστογιώργου
  • Οικία Καλογιάννη
  • Οικία Νικολαϊδη
  • Στο Νίστορα
  • Οικία Ι. Καλή
Ναοί:
  • Ιερός Ναός Αγίας Παρασκευής (1650)- Η εκκλησία βρίσκεται στον οικισμό Πάτερο του Φορτοσίου. Χτίστηκε το 1650, σύμφωνα με κτητορική επιγραφή που βρίσκεται στον βόρειο τοίχο και αναστηλώθηκε τον 19ο αιώνα. Η εκκλησία είναι βασιλική τρίκλιτη και τρισυπόστατη. Ο τρούλος είναι οκτάπλευρος και στην κάθε πλευρά του έχει από μία τυφλή αψίδα και ένα στενό άνοιγμα για λιγοστό φωτισμό. Το ξυλόγλυπτο τέμπλο της είναι από τα παλαιότερα της Ηπείρου.
  • Ιερά Μονή Φανερωμένης (1650)- Βρίσκεται στον ομώνυμο λόφο, αριστερά του επαρχιακού δρόμου, στο Φορτόσι. Η εκκλησία είναι μεγάλων διαστάσεων τρίκλιτη βασιλική με τρούλο. Σύμφωνα με τη παράδοση, ο ναός κτίστηκε από τον Κοσμά το Αιτωλό. Εσωτερικά ο ναός έχει τοιχογραφίες που χρονολογούνται το 1787.
Αλώνια:
  • Τρία στο Πάτερο
  • Πέντε στο Κωστήτσι
  • Τρία στο Φορτόσι
Πηγάδια:
  • στο Κωστήτσι:Σύστημα πέντε πέτρινων πηγαδιών
  • Στο Πάτερο:Δύο πέτρινα πηγάδια
  • Στο Φορτόσι:Τέσσερα πέτρινα πηγάδια
Διαδρομές
Ιωάννινα - Ελληνικό - Αετοράχη - Φορτόσι - ΓέφυραΠολιτσάς - Αμπελοχώρι - Ραφταναίοι - Πλάκα - Μονολίθι - Πλατανούσα - Καλέτζι - Πλαίσια - Κορίτιανη - Λάζαινα - Αετορράχη - Ιωάννινα

Θέσεις Θέας:
  • Κουκούλι με υψόμετρο 750 μέτρα και θέα προς τη χαράδρα του Αράχθου.
  • Το ξωκλήσι του Προφήτη Ηλία στο Κωστήτσι με υψόμετρο 950 μέτρα και θέα προς τη χαράδρα του Αράχθου.
  • Αλτζιόρα στο Κωστήτσι με υψόμετρο 900 μέτρα και θέα προς τη χαράδρα του Αράχθου.
  • Καρακόλιστο και Αηδονόκουκλι με θέα τον Άραχθο.

Το γεφύρι της Πολιτσάς.
 Το γεφύρι της Πολιτσάς γεφυρώνει τον ποταμό Άραχθο και βρίσκεται στο δρόμο που ενώνει τα χωριά Φορτόσι και Αμπελοχώρι. Πρόκειται για ένα εντυπωσιακό έργο, που κοσμεί τη περιοχή και αποτελείται από τέσσερα τόξα, ένα κύριο και τρία βοηθητικά (ανακουφιστικά).
Βρίσκεται σ' ένα στένωμα του ποταμού, θεμελιωμένο πάνω σε βράχους, «πνιγμένο» όμως από μια «σύγχρονη» και άχαρη τσιμεντογεφύρωση που κατασκευάστηκε ακριβώς δίπλα του.

Το άνοιγμα του μεγαλύτερου τόξου του γεφυριού είναι 24 μέτρα περίπου και το ύψος του αγγίζει τα 14 μέτρα.
Δυστυχώς δεν έχουν διασωθεί ακριβή στοιχεία για το πότε και από ποιους κατασκευάστηκε η εντυπωσιακή αυτή γεφύρωση, παρά μόνο ότι οι μάστορες ήταν από το γειτονικό χωριό Αμπελοχώρι, όπως αναγράφεται σε ενημερωτική πινακίδα που βρίσκεται στο χώρο του γεφυριού. Εκεί επίσης διαβάζουμε ότι το 1874 στο γεφύρι έγιναν εργασίες συντήρησης και τα έξοδα καλύφθηκαν χάρη σε χρήματα που έδωσε ο Ηπειρώτης ευεργέτης Ι. Λούλης.


























Για την ιερά μονή της Φανερωμένης έξω από το Φορτόσι. 
Την παραμονή του δεκαπενταύγουστου, βρέθηκα,  στην κορυφή ενός λόφου, εξω από το διπλανό χωριό Φορτόσι, να παρακολουθώ τον εσπερινό στην υπαίθρια λειτουργία που έγινε στην εκκλησιά της Φανερωμένης, επονομαζόμενης έτσι εξ αιτίας, μου είπανε, μιας εικόνας της Παναγιάς που φανερώθηκε στον εκεί πολύχρονο πλάτανο, κατά πως λεει η παράδοση ως τις μέρες μας.   Εκεί, στην μέση του πουθενά, όπως ενοιωθα,  κάθισα ήσυχα παράμερα στους λιγοστούς ανθρώπους, περιτριγυρισμένη από ψηλά κυπαρρισόδεντρα και ακακίες να ακούω τους θρησκευτικούς ύμνους να εκτελούνται από γνώστες της βυζαντινής μουσικής συνοδεία από  τιτιβίσματα πουλιών κρυμμένων στα δέντρα, ενώ ο ήλιος αποσυρόταν ολόχρυσος στην δύση του, τρυπώντας με τις αχτίδες του τα δέντρα που μας περιέβαλλαν και καταλήγοντας νάναι εκτυφωλωτικός πάνω στα ίερά σκεύη του λευκοντυμένου τραπεζιού εξω από τον ναό. 
         Η ιστορία του ναού χάνεται στα χρόνια της Πρωτοβυζαντινής περιόδου, άγνωστη ακόμη στους πολλούς που ρώτησα και ο υπάρχων ναός, σε ρυθμό τρίκλητης βασιλικής μετά τρούλλου, ήτανε, μου είπανε οι εκεί, μέρος πολύ παλαιότερα ενός ευρύτερου συμπλέγματος ναών της πάλαι ποτε μονής της Φανερωμένης - όπως εκείνου στην αριστερή του πλευρά του, του Αη Γιώργη του Τροπαιοφόρου που δεν υπάρχει πιά, ει μη μόνον στα πετροσκαλίσματα από τις κάποτε τοιχογραφίες του στα εξωτερικά του ναού. Ο εναπομείνας ναός είναι αφιερωμένος στην Κοίμηση της Θεοτόκου, και είχε αφεθεί έρμαιος στον χρόνο και την τύχη του επί πολλά χρόνια, μετά αναλάβανε οι ντόπιοι να τον σώσουνε, φέτος μόλις τελειώσανε την αντικατάσταση της σκέπης του και σήμερα γίνονται στο εσωτερικό του εργασίες επισκευής και συντηρήσεως, όπως μου εξηγούσε αργότερα μετά πάθους στην πλατεία του χωριού Φορτόσι, η έχουσα αναλάβει τις εργασίες αυτές, συντηρήτριά του. 

Δεν υπάρχουν σχόλια: