Άγιος Θωμάς Πρέβεζας. Απολαύστε τα video

Απολαύστε τα video

Άγιος Θωμάς

Ο Άγιος Θωμάς (Δημοτική Κοινότητα Πρεβέζης - Δημοτική Ενότητα ΠΡΕΒΕΖΗΣ), ανήκει στον δήμο ΠΡΕΒΕΖΑΣ της Περιφερειακής Ενότητας ΠΡΕΒΕΖΑΣ που βρίσκεται στην Περιφέρεια Ηπείρου, σύμφωνα με τη διοικητική διαίρεση της Ελλάδας όπως διαμορφώθηκε με το πρόγραμμα "Καλλικράτης".

Η επίσημη ονομασία είναι "ο Άγιος Θωμάς". Έδρα του δήμου είναι η Πρέβεζα και ανήκει στο γεωγραφικό διαμέρισμα Ηπείρου.

Κατά τη διοικητική διαίρεση της Ελλάδας με το σχέδιο "Καποδίστριας", μέχρι το 2010, ο Άγιος Θωμάς ανήκε στο Τοπικό Διαμέρισμα Πρεβέζης, του πρώην Δήμου ΠΡΕΒΕΖΗΣ του Νομού ΠΡΕΒΕΖΗΣ.

Ο Άγιος Θωμάς έχει υψόμετρο 23 μέτρα από την επιφάνεια της θάλασσας, σε γεωγραφικό πλάτος 38,9715732362 και γεωγραφικό μήκος 20,78791073. Οδηγίες για το πώς θα φτάσετε στον Άγιο Θωμά θα βρείτε εδώ.

Φρούριο Λασκάρας στπν Άγιο Θωμά Πρέβεζας

Το Κάστρο - Φρούριο της Λασκάρας (Κούλια της Λασκάρας) είναι οχυρωματικό έργο της έσχατης Οθωμανικής περιόδου (δεύτερο μισό του 19ου αιώνα) και βρίσκεται στην κορυφή του λόφου "Τουρκοβούνι" στη χερσόνησο της Λασκάρας του Δήμου Πρέβεζας, σε υψόμετρο 145m.

Κατασκευή

Ένα από τα πιο καλοδιατηρημένα, ίσως, ιστορικά μνημεία του Δήμου Πρέβεζας είναι το Οθωμανικό Φρούριο της Λασκάρας (στα τουρκικά «κούλια», από την λέξη kulla, με τη σειρά της προερχόμενη από την περσική αλλά και αραβική qulla που σημαίνει κορυφή, ή πύργοςκαι αποδιδόμενη στην ελληνική γλώσσα είτε ως κούλια στην περιοχή της Ηπείρου, είτε ως κουλές στην Κρήτη), που βρίσκεται την κορυφή του ομώνυμου λόφου της Λασκάρας, ή λόφου Τουρκοβούνι της Πρέβεζας. Πανομοιότυπο φρούριο με αυτό της Λασκάρας είναι η Κούλια της Κορωνησίας του 1860. Έχουν και τα δύο ακριβώς την ίδια γεωμετρία. Το φρούριο της Κορωνησίας διατηρείται άριστα μέχρι σήμερα στο λόφο «Κούλια» της Κορωνησίας του νομού Άρτας, στον Αμβρακικό Κόλπο, έχοντας μάλιστα αναπλασθεί. Το Φρούριο της Λασκάρας ανήκει στη γραμμή οχυρωματικών έργων της Οθωμανικής αυτοκρατορίας, κατά την έσχατη Οθωμανική περίοδο. Κτίσθηκε, πιθανότατα, το 1860 για την αμυντική θωράκιση της νέας συνοριακής γραμμής Τουρκίας-Ελλάδος, που διαμορφώθηκε με τη συνθήκη της Κωνσταντινούπολης του 1832.

Τοποθεσία 

Το Κάστρο της Λασκάρας βρίσκεται στον ομώνυμο λόφο, ή Τουρκοβούνι, του ακρωτηρίου Λασκάρας, σε υψόμετρο 146 m (χάρτης Γ.Υ.Σ.). Ο λόφος βρίσκεται στην άκρη της χερσονήσου του Αγίου Θωμά, που στα τέλη του 19ου - αρχή του 20ού αιώνα ονομαζόταν Σκαφιδάκι.Η πρόσβαση στο κάστρο γινόταν μέσω λιθόστρωτου μονοπατιού, το οποίο στις μέρες μας έχει, στο μεγαλύτερο τμήμα του, χαθεί. Σήμερα το φρούριο της Λασκάρας είναι εγκαταλελειμμένο αλλά καλοδιατηρημένο. Η μεγάλη απόσταση από την πόλη της Πρέβεζας και το δυσπρόσιτο της περιοχής, είχαν ως αποτέλεσμα να γλυτώσει το φρούριο από τη λεηλασία με σκοπό την προμήθεια οικοδομικού υλικού, κάτι που έγινε σε μεγάλο βαθμό σε άλλα φρούρια εντός της πόλης της Πρέβεζας.

Ιστορία 

 Στην κορυφή του λόφου και κοντά στο φρούριο της Λασκάρας οι Τούρκοι κατασκεύασαν πριν τον πόλεμο του 1897, μικρό πυροβολείο, στο οποίο τοποθετήθηκε ένα πυροβόλο Krupp των 0,8 εκ. το οποίο χρησιμοποιήθηκε κατά την έναρξη του «ατυχούς πολέμου» του 1897. Αυτό το κανόνι έριξε την πρώτη βολή έναρξης του πολέμου κατά του επιβατηγού πλοίου "Μακεδονία", που ερχόταν από τον Αμβρακικό κόλπο προς το Άκτιο, χωρίς επιτυχή αποτελέσματα. Το πλοίο οδηγήθηκε από τον πλοίαρχο στην ακτή του Ακτίου και τελικά πήρε φωτιά.^[7] Στις πρώτες μέρες του πολέμου το Φρούριο τέθηκε εκτός λειτουργίας, μετά από επιτυχή βολή του Ελληνικού Πυροβολικού από το ακρωτήριο Κεφάλι Παναγιάς της Ακαρνανίας. Το Φρούριο της Λασκάρας αποτελείται από έναν βασικό κεντρικό κύλινδρο, διαμέτρου 9 περίπου μέτρων. Στην ανατολική και δυτική άκρη του κυλίνδρου προσφύονται δύο ημικυλινδρικές προσθήκες, για αμυντικούς λόγους. Στο φρούριο υπάρχουν δύο σειρές από πολεμίστρες, μία χαμηλά και μία ψηλά. Τμήμα του τοίχου σε 2-3 σημεία και η κεραμοσκεπή του φρουρίου έχει καταρρεύσει από τις βολές του Ελληνικού πυροβολικού το 1897. Βορειοδυτικά του Φρουρίου, σε μικρή απόσταση από αυτό, βρίσκεται ένα γκρεμισμένο κτίριο, φυλακείο για την Οθωμανική φρουρά.

Επίσκεψη 

Για να φτάσει κανείς στο φρούριο της Λασκάρας, μπορεί να πάει με αυτοκίνητο μέσω της οδού Πρέβεζας προς Άγιο Θωμά και μετά προς Ιχθυογεννητικό Σταθμό Πωγωνίτσας μέχρι τούς πρόποδες του λόφου Τουρκοβούνι. Από εκεί με δύσκολο μονοπάτι ανάμεσα σε θάμνους, διάρκειας 20 λεπτών θα φτάσει στην κορυφή. Από το φρούριο η πανοραμική θέα περιλαμβάνει την Πρέβεζα, το Άκτιο, τη Βόνιτσα, τον Αμβρακικό με τα νησιά του, την Άρτα, την Κορωνησία, και όλα τα γύρω βουνά.

Χαρακτηρισμός ως διατηρητέου μνημείου 

Στις 18 Νοεμβρίου 2003 έντυπο με υπογραφές πολιτών της Πρέβεζας παραδόθηκε στην 8η Εφορεία Νεοτέρων Μνημείων για τον χαρακτηρισμό του κτίσματος ως διατηρητέου. Συνεργείο αρχαιολόγων από την Πάτρα, μετέβη τον Δεκέμβριο του 2003 στην Πρέβεζα για την καταγραφή του κτίσματος. Με την ψήφιση του αρχαιολογικού νόμου του 2002, όλα τα κάστρα και φρούρια της Ελλάδος χαρακτηρίζονται αυτοδικαίως ως διατηρητέα μνημεία.

Η χερσόνησος του Αγίου Θωμά Πρέβεζας στο επίκεντρο Τσέχων ερευνητών

Δηλώνουν εντυπωσιασμένοι από το περιβάλλον της χερσονήσου, ενώ δείχνουν ιδιαίτερο ενδιαφέρον για την ιστορία και τον πολιτισμό της περιοχής.

 Μαθήματα για το περιβάλλον και τη φύση, στη μικρή χερσόνησο του Αγίου Θωμά στην Πρέβεζα, στους Αγίους Αποστόλους, παραδίδουν στους φοιτητές τους Τσέχοι επιστήμονες από το Πανεπιστήμιο της Οπάβα, οι οποίοι συνδυάζουν τις διακοπές τους με την έρευνα.

Δεν είναι η πρώτη φορά, που η ομάδα του Πανεπιστημίου κατασκηνώνει στην περιοχή, καθώς οι ερευνητές από την Τσεχία, ήρθαν στους Αγίους Αποστόλους για πρώτη φορά πριν 20 περίπου χρόνια και από τότε κάθε χρόνο επιστρέφουν, κατασκηνώνουν στην περιοχή και διδάσκουν σε μαθητές και φοιτητές που τους συνοδεύουν.

Όπως δηλώνουν, είναι εντυπωσιασμένοι από το περιβάλλον της χερσονήσου του Αγίου Θωμά, διότι κάθε φορά που την επισκέπτονται ανακαλύπτουν κάτι καινούριο.

Η κατάρτιση που έχουν, αλλά και το ενδιαφέρον που δείχνουν για το περιβάλλον, τους ανταμείβουν με μοναδικά ευρήματα. Καταγράφουν φυτά ορχιδέας, παρατηρούν το μοναδικό στην Ελλάδα έντομο, το οποίο ζει στους Αγίους Αποστόλους και έχει ονομαστεί «κηροκέφαλη η Πρεβεζάνα», ενώ είναι εντυπωσιασμένοι από τον εντοπισμό ενός ακόμη εντόμου το οποίο γνώριζαν, ότι μέχρι σήμερα ότι ζούσε σε περιοχές της Μικράς Ασίας.

Επιστήμονες και φοιτητές, δείχνουν ιδιαίτερο ενδιαφέρον για την ιστορία και τον πολιτισμό της περιοχής και πραγματοποιούν επισκέψεις στα μουσεία αλλά και τα μνημεία της.

Οι Τσέχοι επιστήμονες είναι εκείνοι που διαμόρφωσαν το Μουσείο Φυσικής Ιστορίας του Νεοχωρίου, καθώς ανακάλυψαν ίχνη από παλαιολιθικό οικισμό, κομμάτι από χαυλιόδοντα μαμούθ και άλλα ευρήματα τα οποία φιλοξενούνται στους χώρους. Το Μουσείο τα τελευταία δύο χρόνια δεν λειτουργεί λόγω αδυναμίας συντήρησης των ευρημάτων και τώρα σε συνεργασία με τον δήμο καταβάλλονται προσπάθειες για την επαναλειτουργία του.

Εκπρόσωπος της ομάδας βρέθηκε στο δημαρχείο της Πρέβεζας, για να ευχαριστήσει τον δήμαρχο Χρήστο Μπαϊλη, για τον χώρο και τις υποδομές που τους παρέχονται, προκειμένου να διευκολυνθεί η παραμονή τους στην κατασκήνωση. Αμέσως μετά, ακολούθησε σύσκεψη με την προϊσταμένη του τμήματος Προγραμματισμού Κλαίρη Γιαννούλη, κατά την οποία συζητήθηκαν, οι τρόποι συνεργασίας των δύο πλευρών, μέσω του ευρωπαϊκού προγράμματος ΝΑΤURA OPAVA.

Μέσα από το πρόγραμμα αυτό, θα δοθεί η δυνατότητα σε ακόμη περισσότερα άτομα να επισκεφθούν την περιοχή, καθώς επίσης να προχωρήσει η δημιουργία ενός τουριστικού οδηγού, στον οποίο θα αποτυπώνονται τα ιδιαίτερα στοιχεία που χαρακτηρίζουν το περιβάλλον της περιοχής.

Aμβρακικός.Μια θάλασσα από λίμνες

Πουλιά και ψάρια. Ορνιθοπαρατηρητές και ψαράδες. Πορτοκαλεώνες και παραδοσιακά ιβάρια. Ενας κόσμος επίπεδος, ένα βήμα μόνο πάνω ή κάτω από το νερό. Ενας κόσμος άλλος.

Ιβάρι στην λιμνοθάλασσα Τσουκαλιό. Τα καλάμια στις «πόρτες» έχουν αντικατασταθεί από αλουμίνιο και πολυεστερικά υλικά

Αργυροπελεκάνοι που επιπλέουν νωχελικά, τσικνιάδες που ισορροπούν σε ποντισμένους πασσάλους, κορμοράνοι και γλάροι σε μακροβούτια διαρκείας. Αβγοτάραχα που στεγνώνουν στον ήλιο, κοφίνια που ξεχειλίζουν τσιπούρες και λαβράκια κι άλλα τίγκα στην κουτσομούρα και τη σαρδέλα. Ρινοδέλφινα στ' ανοιχτά, χέλια στα... κλειστά, πριάρια παντού - πότε με τέρμα τις μηχανές, πότε προωθούμενα από τις φουρκάτες, τα ιδιότυπα ντόπια «κουπιά» μα πάντα δίχως καρίνα.

Νεροβούβαλοι στα λασπόνερα, γελάδια στους δρόμους, κουνούπια σε διαρκή περιπολία. Λουρονησίδες που «τρέχουν» στα νερά, ιβάρια* που αλλάζουν την πλεκτή καλαμωτή με αλουμινένια κι αντανακλάσεις μέσα στην απόλυτη σιωπή.

Στον υδροβιότοπο του Κομμένου

Ο Αμβρακικός κόλπος είναι ο μεγαλύτερος υδροβιότοπος της Ελλάδας, ένας από τους σημαντικότερους της Μεσογείου. 450τ.χλμ. θαύματος, που δέχεται τα αλμυρά νερά και ψάρια του Ιονίου** από ένα άνοιγμα 600 μ., την μπούκα, το Στενό της Πρέβεζας.

Τρία ποτάμια στα βόρεια. Λούρος, Αραχθος κι ο μικρός Βωβός. Υπερδραστήριοι εδώ και αιώνες, παρασύρουν τις φερτές ύλες, κοντράρονται με τους αιώνιους νοτιάδες, φτιάχνουν λουρονησίδες κι εκείνες υφάλμυρες λίμνες, σπίτια για ζώα και πουλιά. Είκοσι λιμνοθάλασσες. Φυσικά ιχθυοτροφεία που θρέφουν γενιές και γενιές αρτινών και πρεβεζάνων. Και 290 ειδών πουλιών.

Ξεχασμένο ξύλινο ιβάρι στο «ράμμα» της Σαλαώρας

Τσουκαλιό, Ροδιά, Λογαρού, Τσοπέλι... 70 τ. χλμ υδάτινου οργασμού. Χωρισμένα σε ζώνες προστασίας ανάλογα το οικοσύστημα - λουρονησίδες, υφάλμυροι βάλτοι, Δέλτα, υγρολίβαδα, παραλίμνια δάση, καλαμιώνες. Τι είναι θάλασσα, τι λίμνη, τι ποταμός; Τι είναι γη και τι τρέσα από όστρακα και λάσπη; Η στάθμη είναι σε μόνιμη αυξομείωση, τα όρια ασαφή, τα βήματα διστακτικά, δοκιμάζουν πριν τολμήσουν το πάτημα. Και τα βλέμματα αφημένα στο ατέλειωτο μπλε-πράσινο, μα πάντα στα απέναντι βουνά της Ακαρνανίας σκαλωμένα.

Ξυπνάς πρωί. Να στήσεις καρτέρι στα πουλιά και στους ψαράδες της θάλασσας, που βγαίνουν με τα καλάθια φορτωμένα λαχταριστή κουτσομούρα. Να προλάβεις την ώρα του ούζου για να μάθεις πώς τηγανίζεται σωστά η γαρίδα Αμβρακικού, πώς παστώνεται ο κέφαλος πριν ψηθεί και γίνει «πετάλι», πώς φτιάχνονται οι γωβιοί μπουρδέτο. Να βρεις τις γυναίκες της Κορωνησίας που μαθαίνουν από κοριτσάκια να ράβουν τα δίχτυα αντί για τις κάλτσες και να πετύχεις σίγουρα τους ψαράδες της λιμνοθάλασσας στα διβάρια τους.

Πλάβες, πουλιά και υπέροχα χρώματα εμφανίζονται σε όλες τις λιμνοθάλασσες. Εδώ, μία από τις μεγαλύτερες, η Λογαρού

Εχουν να σου πουν τόσα για τα μυστικά του ψαρέματος, που γίνεται με τον ίδιο τρόπο εδώ και αιώνες. Πώς καμακώνουν το χέλι της ασέληνες φθινοπωρινές νύχτες, τις χελονύχτες... Πώς κάνουν «βόλο» με τα δίχτυα στο ομαδικό ψάρεμα... Πότε τσιμπάει στα καλαμίδια ο γωβιός και πότε παγιδεύεται στο νταούλι...

Πώς ποντίζουν το γαμπαρόδιχτο και το κουτσομουρόδιχτο στη θάλασσα... Γιατί κάθε ψάρι έχει το δίχτυ του... Γιατί τσακώνονται διαρκώς με την όφια, τον κορκοράνο... Τι είναι οι βολκοί που παγιδεύουν τα χέλια, τι ο γκάγκαμος για τα όστρακα και τι το θεαματικό νταλιάνι... Πραγματική επιστήμη, όχι αστεία!

Υδάτινος κόσμος

Σαν άλλος Κοντορεβυθούλης βάζεις σημάδια, να μη χαθείς στους χωματόδρομους που τετραγωνίζουν τα χωράφια και σβήνουν στους βάλτους. Να μην μπερδέψεις τις λιμνοθάλασσες, μη βγεις σε λάθος χωριό. Χάρτης σωστός δεν υπάρχει, μεγάλο ύψωμα ούτε για πλάκα. Δυο φτερά μόνο θα σ' έσωζαν... ή μία βάρκα. Προσανατολίζεσαι με τον ήλιο. Εκεί που τα σύνορα γράφουν Αιτωλοακαρνανία - Αρτα είναι το Μενίδι και προς δυσμάς απλώνεται η λιμνοθάλασσα του Αγρίλου κι οι Αλυκές.

Στη λιμνοθάλασσα της Μαργαρώνας, στην Πρέβεζα

Κάθε λουρονησίδα είναι ένας πρωτόγνωρος περίπατος. Ετούτη οδηγεί στην Κόπραινα, στις εκβολές του Βωβού. Η Κόπραινα ήταν λιμάνι της Αρτας μετά την απελευθέρωση και μέχρι τη δεκαετία του '40. Είχε τελωνείο, ξενοδοχείο, καφενείο... Γεμάτες οι αποθήκες εμπορεύματα που μεταφέρονταν με βαγονέτα στις μαούνες κι από εκεί στα βαπόρια. 

Ο φάρος του 1907 αναστηλώθηκε κι έγινε το «Σπίτι του Φαροφύλακα». Οι αποθήκες και το τελωνείο το ίδιο, στεγάζουν το περιβαλλοντικό κέντρο Αράχθου, το μουσείο Αλιείας και τρεις εκπαιδευτικούς που περιμένουν να ξεναγήσουν τους μαθητές. Ευτυχώς όχι άδικα!

Στις εκβολές του Αραχθου τα πράγματα περιπλέκονται. Ο ποταμός κρύβει καλά τα μυστικά του από τους μη πλέοντες. Προσπαθείς από το μαρτυρικό χωριό Κομμένο, μα χάνεσαι στον υγρότοπο του Πλαματερού. Επιχειρείς από το Νεοχώρι - εδώ τουλάχιστον τον βλέπεις. Πορτοκάλια κι ακτινίδια κρέμονται γύρω σου... να κόψω αναρωτιέσαι ή θα με κυνηγήσουν;

Κοντά στο Δέλτα, ανάμεσα στα κόκκινα ποώδη αρμυρίκια, η πορεία είναι αβέβαιη. Αφήνεις χνάρια στο λασπώδες έδαφος, δίπλα σε εκείνα του γλάρου. Ενα, δύο, τρία... μπρος στον βάλτο εκείνος πετά. Πάλι πίσω εσύ!

Παχυκάλαμος, Ψαθοτόπι, Ανέζα. Χωριά, όλα ψαράδικα κι όλα αγροκτηνοτροφικά. Κι όλες οι κολόνες της ΔΕΗ και τα καμπαναριά στολισμένα με φωλιές πελαργών. Νότια κι άλλες λιμνοθάλασσες, Κόφτρα και Παλιομπούκα. Νιώθεις στο δέρμα σου το νερό, μα δεν το βλέπεις.

Η σωτηρία έρχεται μαζί με τον κεντρικό δρόμο που κατεβαίνει από Αρτα. Η τεράστια ευθεία σε καταπίνει. Οι καλαμιώνες θεριεύουν, ζαλίζουν τον νου κι η μυρωδιά από τα στάσιμα νερά το ίδιο. Μετά την Παλαιοσκαμιά τα... ψέματα τελειώνουν.

Το νερό σε κυκλώνει από παντού. Δεξιά το Τσουκαλιό, αριστερά η Λογαρού, οι δύο μεγαλύτερες λιμνοθάλασσες του Κόλπου, μπροστά ο Αμβρακικός και το λιμάνι της Σαλαώρας. Λιμάνι δεν υπάρχει. Υπήρχε στα χρόνια του Αλή.

Ενα φυσικό αλιευτικό καταφύγιο μόνο έχει μείνει, το παλιό τελωνείο που έγινε κέντρο έρευνας και πληροφόρησης, μα δεν λειτουργεί, κι ένας μόλος που στήνονται οι ερασιτέχνες ψαράδες και ρίχνουν τα σκάφη οι εκδρομείς.

Η ωραιότερη βόλτα

Ο δρόμος που οδηγεί στην Κορωνησία δεν είναι δρόμος, είναι θρύλος. Ενα κορδόνι, 7 χλμ., λες και τρέχεις πάνω στη θάλασσα. Ή λιμνοθάλασσα; 100 οικογένειες σε υποδέχονται στην Κορωνησία που κάποτε ήταν νησί, ένα από τα 7 Κορακονήσια του Αμβρακικού.

Πλεύση στο κανάλι της Κόπραινας, που εκτελεί χρέη λιμανιού

100 οικογένειες, 80 ψαράδες - μέλη του αλιευτικού συνεταιρισμού ο οποίος εκμεταλλεύεται τη Λογαρού, αρκετοί ελεύθεροι ψαράδες που ρίχνονται στη θάλασσα και μια Παναγιά, η Κορωνησιώτισσα, 10 αιώνων πιθανώς και φημισμένο κάποτε μοναστήρι, που αναστηλώνεται. Και ψαροταβέρνες μπόλικες. Κι όλες καλές με τέτοιο ψάρι!

Πίσω στη Σαλαώρα το «ράμμα», η στέρεη λουρονησίδα, σε τραβά στα δυτικά. Ιβάρια, ψαράδες, κολυμβητές που βρίσκουν κάτι σε ετούτα τα νερά - αυτούς δεν τους ζηλεύεις, τα πουλιά μόνο.

Ακόμα πιο πίσω, στην Παλαιοσκαμιά, συνεχίζεις δυτικότερα. Κάθε χωματόδρομος κάπου καλά θα σε βγάλει. Μέσα στην απόλυτη σιωπή, ανάμεσα στις λιμνοθάλασσες Ροδιάς και Τσουκαλιό που σχηματίζουν το σημαντικότερο σύμπλεγμα του Αμβρακικού, νιώθεις μόνος, μα δεν είσαι. Ενα κρώξιμο απ' τη μια, ένα φτερούγισμα απ' την άλλη, μια μάχη που δίνεται μέσα στο νερό...

Ο φάρος της Κόπραινας λέγεται ότι είναι κτισμένος επάνω σε ποντισμένους πασσάλους. Σήμερα στεγάζει μουσείο φάρων το οποίο όμως μένει κλειστό

Πολυκοσμία για την ακρίβεια... Είναι και οι ψαράδες στο Τσουκαλιό, τα μέλη του συνεταιρισμού Αγίου Νικολάου Ανέζας... Είναι κι ο Αϊ-Βλάσσης μέσα στην καταχαραγμένη σπηλιά του κι η Παναγιά της Ροδιάς, ιδρυμένη στους Βυζαντινούς Χρόνους, μα ανακαινισμένη εκ θεμελίων τον 19ο αιώνα. Τους πιάνεις κουβέντα, τους τάζεις λαμπάδες, μα πουλί... ούτε αυτοί σε κάνουν!

Κι έπειτα βλέπεις τις βάρκες και τα σκάφη. Στη Στρογγυλή αναπτερώνονται οι ελπίδες για πλεύση τουλάχιστον. Τρέχεις έως το κατώφλι του παλιού σχολείου που στεγάζει το κέντρο υποδοχής, μα το βρίσκεις κλειστό.

Η υποδοχή κι η ενημέρωση πήγαν περίπατο... μαζί με τις προσπάθειες της Μονής Προφήτη Ηλία για προβολή και προστασία. Ευτυχώς ο Φορέας Διαχείρισης Αμβρακικού περιπολεί κι αν η παρέα είναι μεγάλη προσφέρει ξενάγηση και ποδήλατα.

Τα ερείπια των ρωμαϊκών λουτρών, βόρεια της Στρογγυλής

Λίγο βορειότερα βρίσκεις τα ερείπια αγρέπαυλης, λιοτριβιού και λουτρών, Ρωμαϊκών Χρόνων. Ο Αμβρακικός κατοικήθηκε από την αρχαιότητα, στα βόρεια όμως κυρίως από την ίδρυση της Νικόπολης και μετά. Ακόμη πιο πάνω είναι και το κάστρο Ρωγών στη θέση της αρχαίας πόλης Βουχέτιον. Η Αρτα τελείωσε και μόνο η εθνική οδός σού δίνει διέξοδο στη θάλασσα της Πρέβεζας - οι εκβολές του Λούρου είναι αδιάβατες.

Από τη Μαργαρώνα (Βαθύ)στην Πωγωνίτσα, από το Μάζωμα στο Τσοπέλι... Από τα ιβάρια που επιμένουν στο ξύλο, στους μαραγκούς που επιμένουν στα καρνάγια και ακόμη πιο πέρα, στο Σκαφιδάκι, στους ψαράδες που δουλεύουν πεισματικά το νταλιάνι (ΛΙΝΚ ΜΕ ΑΞΙΟΘΕΑΤΑ ΠΡΕΒΕΖΑ), την εντυπωσιακή κατασκευή και ακόμα πιο εντυπωσιακό τρόπο ψαρέματος που έφερε από τη Μαύρη Θάλασσα ένας πρόσφυγας ψαράς.

Κάπου εδώ οι λιμνοθάλασσες τελειώνουν. Κι ο χρόνος το ίδιο. Ο ήλιος σ' εγκαταλείπει. Οι βάλτοι της Αρτας και της Πρέβεζας βυθίζονται στο μυστήριο. Ιβάρια και πλάβες πλέουν στον. ουρανό, πτηνά και ψάρια χάνονται στο σκοτάδι. Η υγρασία τσακίζει κόκαλα και το θεριό, ο Ηταυρος, αρχίζει να μουγκρίζει μέσα απ' τις καλαμιές. Εσύ πάλι, χαίρεσαι που δεν έγινες πουλί. Ωρα για ούζο, γάμπαρη και κέφαλο πετάλι...

*Ιβάρια, διβάρια, γιβάρια, από το λατινικό vivarium. Πλεκτή καλαμωτή και ξύλινοι πάσσαλοι αντικαθίστανται σταδιακά από ένα μείγμα αλουμινίου και πολυεστερικού υλικού και τσιμεντοκολόνες, ο τρόπος ψαρέματος όμως παραμένει ίδιος.

* * Τα ψάρια περνούν από το Ιόνιο στον Αμβρακικό και στις λιμνοθάλασσες την άνοιξη για να αναπαραχθούν στα ζεστά του νερά. Τα ανοίγματα των λουρονησίδων φράζονται από τα ιβάρια - τα μεγάλα ψάρια πιάνονται και ο γόνος συγκρατείται.

www.romiazirou.blogspot.gr