«Για την Ελλάδα, ρε γαμώτο»

                                

«Για την Ελλάδα», ο Πύρρος στις 31 Ιουλίου 1992. «Για την Ελλάδα, ρε γαμώτο», η Βούλα στις 6 Αυγούστου. Δυο πανάκριβα χρυσά μετάλλια, τα πρώτα έπειτα από δεκαετίες. Δυο παιδιά που συγκίνησαν τον κόσμο όλον και ξύπνησαν την περιέργεια στον πρόεδρο της ΔΟΕ (Διεθνούς Ολυμπιακής Επιτροπής) Χουάν Αντόνιο Σάμαρανγκ να τους γνωρίσει από κοντά: Δυο χρυσοί ολυμπιονίκες «για την Ελλάδα».

Ο Πύρρος Δήμας από τη Χιμάρα της Βορείου Ηπείρου και η Βούλα Πατουλίδου από τον Τριπόταμο της Φλώρινας, κόρη μεταναστών, δόξασαν τη χώρα και με τα χρυσά μετάλλια που κατέκτησαν στους Ολυμπιακούς της Βαρκελώνης, προκάλεσαν εκρηκτικό ξέσπασμα πανηγυρισμών σε ολόκληρη τη χώρα το καλοκαίρι του 1992.

Ο Πύρρος Δήμας ήρθε στην Ελλάδα, στις 7 Φεβρουαρίου 1991, χάρη στις προσπάθειες του προέδρου της Ελληνικής Ομοσπονδίας Άρσης Βαρών, Γιάννη Σγουρού, που έγινε και νονός του. Το μυστήριο της βάπτισης δεν μπορούσε να τελεστεί στην Αλβανία. Ήταν ο αθλητής με το πλούσιο ταλέντο που αξιοποιήθηκε στα χέρια του προπονητή Χρήστου Ιακώβου.

Η ελληνική γραφειοκρατία τον ανάγκασε να περάσει μαύρες μέρες μέχρις ότου η διαδικασία ολοκληρώθηκε με τη μορφή ατομικού διαβατηρίου, μια μόλις μέρα πριν να λήξει η προθεσμία για τη δήλωση της συμμετοχής του στην Ολυμπιάδα και δύο μέρες πριν από την αναχώρηση της αποστολής στη Βαρκελώνη. Τρεις μήνες νωρίτερα, με ομαδικό διαβατήριο, κατέκτησε το χάλκινο μετάλλιο στο Ευρωπαϊκό Πρωτάθλημα, λέγοντας στη συνέντευξη τύπου ότι το επόμενο που ήθελε ήταν το χρυσό μετάλλιο.

Στη Βαρκελώνη, ο αγώνας ήταν συναρπαστικός. Με 167.5 κιλά στο αρασέ, 202.5 στο ζετέ και 370 σύνολο κατέκτησε το χρυσό μετάλλιο μπροστά από τον Πολωνό Σιέμιον και τον αθλητή της Κοινοπολιτείας (πρώην Σοβιετικής Ένωσης) Σαμάντοφ, που επίσης σήκωσαν 370 κιλά. Ο Πύρρος ήταν πιο ελαφρύς από τον Σαμάντοφ και είχε με λιγότερες προσπάθειες από τον Σιέμιον το σύνολο των βαρών. Οι κανονισμοί τον ανέδειξαν χρυσό νικητή, με δεύτερο τον Πολωνό και τρίτο τον Σαμάντοφ, ενώ στο ευρωπαϊκό η σειρά ήταν αντίστροφη: Σαμάντοφ - Σιέμιον - Δήμας.

Για τον Πύρρο, έμενε ακόμα μια προσπάθεια στο ζετέ: Προσπάθησε στα 207,5 κιλά. Έφερε την μπάρα στο στήθος, κοίταξε δεξιά κι αριστερά με εκείνο το παιδιάστικο χαμόγελο και φώναξε: «Για την Ελλάδα.».

Δείτε το video

Πανζουρλισμός απ' άκρη σ' άκρη στην Ελλάδα, ξεσπούσαν σε κλάματα οι Έλληνες της αποστολής στο γυμναστήριο. Η ελληνική σημαία υψώθηκε στον υψηλότερο ιστό, ο εθνικός ύμνος έκανε τον κόσμο να ριγεί, ολόκληρος ο όπου γης Ελληνισμός τραγουδούσε και κανένας δεν είχε λόγο να ενοχλείται, επειδή ο Σαμάντοφ δεν ήξερε να χάνει: Μόλις πήρε το μετάλλιο, το άφησε στο βάθρο και έφυγε.

Τιμωρήθηκε με ισόβιο αποκλεισμό. Όπως είπε αργότερα, ήταν μια πράξη απογοήτευσης από την ήττα, έχοντας την αίσθηση ότι οφειλόταν στην κακή τακτική που είχε ακολουθήσει ο προπονητής του.

Η Βούλα Πατουλίδου, που πέρασε στον στίβο από την ομάδα μπάσκετ του Μ. Αλέξάνδρου, βρισκόταν ακόμα στην Ελλάδα όταν ξεκίνησαν οι Ολυμπιακοί Αγώνες της Βαρκελώνης: Είδε την νίκη του Πύρρου Δήμα στην τηλεόραση. Μόλις έφτασε στο Ολυμπιακό Χωριό, έσπευσε να τον βρει κι έβαλε το χέρι της στον ώμο του για γούρι: «Ας πιάσω μήπως πάρω κάτι και εγώ από την τύχη σου».

Διαδρομή με διαδρομή, αγώνα με αγώνα, η Βούλα βελτίωνε τους χρόνους της χτίζοντας την τελική νίκη: Στα προκριματικά, πέρασε τα 100 μ. εμπόδια ισοφαρίζοντας τον καλύτερό της χρόνο της χρονιάς: 13.14. Στα προημιτελικά, έφερε 13.05. Στα ημιτελικά, έκανε νέο πανελλήνιο ρεκόρ 12.88. Βρισκόταν πια στον μεγάλο τελικό!

Ήταν 6 Αυγούστου, η μεγάλη μέρα. Στη γραμμή της εκκίνησης, η κάτοχος του παγκόσμιου ρεκόρ, Βουλγάρα Γιορντάνκα Ντόνκοβα, έριξε ένα βλέμμα γεμάτο αμηχανία και περιέργεια στην Ελληνίδα που από το πουθενά ξεφύτρωσε δίπλα της. Η Βούλα ένιωσε ότι κάποιους φόβιζε. Συναίσθημα πραγματική ένεση κουράγιου. Έκανε την κούρσα της ζωής της και βρισκόταν λίγο πίσω από την πρώτη με εξασφαλισμένο το ασημένιο, όταν έγινε το θαύμα:

Πιεσμένη κι αγχωμένη η Αμερικανίδα Ντίβερς-Ρόμπερτς, που προπορευόταν, δεν υπολόγισε σωστά το τελευταίο εμπόδιο, σκόνταψε πάνω του κι έπεσε, ενώ δίπλα της σίφουνας σωστός περνούσε η Βούλα: Πρώτη με την πρωτόγνωρη για την Ελλάδα επίδοση 12.64! Το δεύτερο χρυσό για την Ελλάδα, πανάκριβο όσο το πρώτο, δρόσιζε με ιαχές τη δίψα των Ελλήνων για διάκριση.

Δείτε το video

Έκλαιγε στο βάθρο της απονομής η Βούλα και μαζί της έκλαιγε όλη η χώρα. Κι επαναλάμβανε τ' αυθόρμητα λόγια της, μετά τον τερματισμό, το νέο σλόγκαν που πια βρισκόταν στα χείλη όλων: «Για την Ελλάδα, ρε γαμώτο»!.

Δεκάδες χιλιάδες λαού υποδέχτηκαν τον Πύρρο, τη Βούλα και τ' άλλα παιδιά στην επιστροφή. 80.000 τους περίμεναν στο καλλιμάρμαρο Παναθηναϊκό Στάδιο κι άλλοι 20.000 στριμώχνονταν απ' έξω.

Σήμερα ο Πύρρος Δήμας και η Βούλα Πατουλίδου είναι ήρωες του ελληνικού αθλητισμού. Ο Πύρρος, πρόεδρος της ομοσπονδίας άρσης βαρών και πρώην βουλευτής, η Βούλα αντιπεριφερειάρχης της Μητροπολιτικής Ενότητας Θεσσαλονίκης.

Κάρολος Μπρούσαλης 

 www.historyreport.gr