Δεκαπενταύγουστος στα Τζουμέρκα

Ο 15Αύγουστος πλησιάζει και οι περισσότεροι από εμάς τον έχουμε συνδυάσει με εξορμήσεις και ολιγοήμερα ταξιδάκια, με μια καλή ευκαιρία να βρεθούμε με φίλους και συγγενείς, να χαλαρώσουμε και να διασκεδάσουμε γεμίζοντας μπαταρίες καθώς ένα ακόμη καλοκαίρι πλησιάζει στο τέλος του. Αν λοιπόν έχετε βαρεθεί τη θάλασσα και ζητάτε έναν εναλλακτικό τρόπο να περάσετε όμορφα αυτές τις μέρες, έναν προορισμό που μπορεί να συνδυάσει την επιθυμία σας για ηρεμία και που ταυτόχρονα προφέρει πολλές και διαφορετικές επιλογές για διασκέδαση και ψυχαγωγία, τότε τα ορεινά του τόπου μας αποτελούν σίγουρα μια επιλογή που δε θα απογοητεύσει ακόμη και αυτούς που η καταγωγή τους δεν τους έχει φέρει μέχρι τώρα στα μέρη αυτά και δεν έχουν κάποιο χωριό με συγγενείς να τους περιμένει. Μια εκδρομή στα Τζουμέρκα με την επιβλητική φυσική ομορφιά και την πλούσια ιστορία, εκεί όπου το οι ορεινοί όγκοι συνυπάρχουν αρμονικά με το πράσινο και το υγρό στοιχείο, μπορεί να ικανοποιήσει και τους πιο απαιτητικούς χαρίζοντας μια γερή δόση αναζωογόνησης και στιγμές χαλάρωσης, με τη διασκέδαση να μη λείπει από το πρόγραμμα, καθώς πολλά είναι τα χωριά που αυτές τις μέρες διοργανώνουν παραδοσιακά πανηγύρια αλλά και δραστηριότητες για όλες τις ηλικίες.

Αν λοιπόν αποφασίσετε τις ημέρες του 15Αύγουστου να κάνετε την εξόρμηση σας στα γραφικά χωριουδάκια των Τζουμέρκων πέρα από την ομορφιά του φυσικού τοπίου που θα δικαιώσει την επιλογή σας, αξίζει να επισκεφτείτε ορισμένα από τα παρακάτω:

Ξεκινώντας το οδοιπορικό σας αξίζει να κάντε μια στάση στο χωριό Βουργαρέλι. Είναι χτισμένο αμφιθεατρικά σε υψόμετρο 750μ. κάτω από τις κορυφές των Ανατολικών Τζουμέρκων και είναι η έδρα του Δήμου Αθαμανίας. Κεραμοσκέπαστα και πλακοσκέπαστα σπίτια, πετρόχτιστες βρύσες και πέτρινα τοξωτά γεφύρια σε ένα καταπράσινο τοπίο, συνθέτουν την εικόνα του χωριού. Εκεί μπορείτε να επισκεφτείτε την Κόκκινη Εκκλησία που βρίσκεται στον οικισμό Παλαιοχώρι Βουργαρελίου, γνωστή ως Παναγία Βελλάς, ένα κορυφαίο Βυζαντινό μνημείο των Τζουμέρκων, το οποίο χρονολογείται στα τέλη του 12 αιώνα. Επίσης τη Μονή Αγίου Γεωργίου, η οποία κατά την περίοδο της τουρκοκρατίας και της κατοχής υπήρξε πνευματικό και θρησκευτικό κέντρο που στήριζε τους κατοίκους των Τζουμέρκων. Είναι το σημείο συγκέντρωσης των οπλαρχηγών των Τζουμέρκων, Ραδοβιζίου και Ξηρομέρου για το συντονισμό του αγώνα για την κήρυξη της επανάστασης το 1821 στην Άρτα. Είναι επίσης το σημείο που βρήκαν καταφύγιο οι Βουργαρελιώτες όταν οι Γερμανοί βομβάρδισαν και έκαψαν το χωριό το 1943. Ακόμη τις πετρόχτιστες βρύσες «Αρχόντω» και «Κρυστάλλω» με τις 4 και 7 βρύσες αντίστοιχα, που αποτελούν το στοιχείο ταυτότητας του χωριού και τα πέτρινα τοξωτά γεφύρια, το Νεραϊδογέφυρο που βρίσκεται κάτω από την παιδική χαρά στη θέση Μπάρδα και το γεφύρι στη μεγάλη βρύση, στο δρόμο προς Αθαμάνιο.

Έπειτα το χωριό Αθαμάνιο που είναι χτισμένο αμφιθεατρικά σε υψόμετρο 760μ. ενώ κατέχει δεσπόζουσα θέση ανάμεσα στα χωριά του Δήμου Αθαμανίας. Σπίτια με φροντισμένες αυλές και κληματαριές, κατάφυτες πλαγιές από έλατα, πέτρινα γεφύρια, εντυπωσιακή πανοραμική θέα, είναι στοιχεία που περιγράφουν το χωριό. Εκεί μπορείτε να επισκεφτείτε τα πέτρινα γεφύρια «Τσαγκαράκι», «Μέγα Λαγκάδι» και «Αλευροχιά», τη θέση «Σταυρός» με την εντυπωσιακή πανοραμική θέα καθώς και τη μεγάλη πλακόστρωτη πλατεία με τον υπεραιωνόβιο πλάτανο, κάτω στον οποίο θα έχετε την ευκαιρία την ημέρα του 15 Αύγουστου να απολαύσετε το παραδοσιακό πανηγύρι του χωριού, το οποίο ξεκινά από το μεσημέρι και διαρκεί τις πρώτες πρωινές ώρες της επομένης.

Αν είστε αρκετά θαρραλέοι και έχετε υπομονή να ανεβείτε σε μεγαλύτερο υψόμετρο, θα συναντήσετε τα Θεοδώριανα τα οποία βρίσκονται στην νοτιοανατολική πλευρά των Τζουμέρκων, σε υψόμετρο 950μ. μέσα σε δάσος από έλατα. Πρόκειται για ένα πανέμορφο χωριό, το όνομα του οποίου προέρχεται από την αρχαία Αθαμανική πόλη «Θεοδωρία» όπως δείχνουν τα ευρήματα της θέσης «Σελιό». Εκεί πρέπει οπωσδήποτε να επισκεφτείτε τους περίφημους καταρράκτες «ΣΟΥΔΑ» του ποταμού Άσπρη Γκούρα (ένα εκπληκτικό θέαμα δυο καταρρακτών που ρίχνουν τα νερά τους από 28μ. ύψος και σε ποσότητα 800κυβ. μέτρων την ώρα). Έχει λίγο περπάτημα αλλά το θέαμα θα σας ανταμείψει. Επίσης τον Ιερό Ναό Αγίου Γεωργίου με τους 17 εντυπωσιακούς τρούλους και το πανύψηλο καμπαναριό που χτίστηκε το 1880 καθώς και τη Μονή Γέννησης της Θεοτόκου που χτίστηκε το 1793 και αποτέλεσε αλληλοδιδακτικό σχολείο κατά την περίοδο της Τουρκοκρατίας και κρησφύγετο πατριωτών, πρόχειρο χειρουργείο και νοσοκομείο στην κατοχή.

Αν έχετε χρόνο μπορείτε να δείτε πέτρινο μονότοξο γεφύρι του ποταμού Γκούρα που χτίστηκε στις αρχές του περασμένου αιώνα καθώς και τη χαράδρα του Αχελώου με την πλούσια χλωρίδα. Αν αποφασίσετε να παραμείνετε εκεί μέχρι το απόγευμα θα μπορέσετε να παρακολουθήσετε το παραδοσιακό καγκελάρι γύρω από τον αιωνόβιο πλάτανο, στην κεντρική πλατεία του χωριού και να διασκεδάσετε στο πανηγύρι που θα ακολουθήσει.

Επίσης αν ο δρόμο σας φέρει στο χωριό Μεσούντα το οποίο επίσης έχει πανηγύρι τον 15Αύγουστο και το οποίο είναι χτισμένο σε υψόμετρο 700μ. μέσα σε ένα ελατόδασος ενώ κάτω του περνάει ο ποταμός Αχελώος, αξίζει να επισκεφτείτε το πέτρινο γεφύρι Καμάρα, ένα διατηρητέο μνημείο, που βρίσκεται στο ρέμα «Τροχός» ή «Σούδα», το χωριό Μυρόφυλλο με τα σπίτια 17ου και 18ου αιώνα και ο μοναστήρι του Αγίου Γεωργίου στο χωριό Μυρόφυλλο, που χτίστηκε το 1618 και είναι διακοσμημένο με σπάνιες τοιχογραφίες.

Δεν θα μπορούσαμε να παραλείψουμε τα δύο μεγάλα κεφαλοχώρια Άγναντα και Πράμαντα, που μπορεί να μην έχουν πανηγύρι τον 15Αύγουστο, αλλά πρόκειται για δύο χωριά εξαιρετικής ομορφιάς, τα οποία την περίοδο αυτή σφύζουν από ζωή και θα μπορούσαν να αποτελέσουν βάση για περαιτέρω εξορμήσεις σε μικρότερα χωριά και μνημεία που αξίζει να επισκεφτούμε σε αυτά τα μέρη, όπως το ξακουστό γεφύρι της Πλάκας το οποίο φέτος δυστυχώς δε θα έχουμε τη χαρά να θαυμάσουμε όρθιο και που όλοι ευχόμαστε ότι του χρόνου θα το δούμε πάλι να στέκει στη θέση του, ζωντανός στυλοβάτης της πολιτιστικής κληρονομιάς αυτού του τόπου.

Τέλος από αυτή τα πλευρά των Τζουμέρκων μπορείτε να κάνετε στάση στο χωριό Καταρράκτης, χωριό με πολλά πηγαία νερά, χτισμένο σε υψόμετρο 800μ, στο οποίο επίσης πραγματοποιούνται εκδηλώσεις και πανηγύρι την ημέρα του 15Αύγουστου. Λίγο πιο ψηλά από το χωριό, βρίσκεται ο περίφημος δίδυμος καταρράκτης, με ύψος πτώσης 90μ. που έχει νερό σχεδόν όλο το χρόνο. Εκεί αξίζει να επισκεφτείτε το γνωστό Μοναστήρι της Αγ. Αικατερίνης που χτίστηκε το 1730 και ανακατασκευάστηκε εκ θεμελίων το 1827,τους Νερόμυλους-Νεροτριβές του χωριού,το δασικό χωριό και τη Μικροσπηλιά .

Αν πάλι αποφασίσετε να ακολουθήσετε στην όμορφη περιπλάνηση σας ένα διαφορετικό δρόμο τότε σίγουρα το Συρράκο είναι μία από τις καλύτερες επιλογές που θα μπορούσατε να κάνετε. Ένας πανέμορφος οικισμός με πλούσια πολιτισμική παράδοση, χτισμένος σε υψόμετρο 1200μ. και σε απόσταση 52 χλμ. από την πόλη των Ιωαννίνων, στον οποίο πάλι εκείνες τις μέρες πραγματοποιείται παραδοσιακό πανηγύρι. Πετρόχτιστα παραδοσιακά γεφύρια, λιθόστρωτα καλοφτιαγμένα καλντερίμια, εντυπωσιακά αρχοντικά, τόξα και καμάρες, αναπαλαιωμένοι ξενώνες, παραδοσιακές γραφικές ταβέρνες, πετρόχτιστες βρύσες είναι μερικά από τα χαρακτηριστικά του Συρράκου. Είναι το ιστορικό κεφαλοχώρι της Πίνδου, γενέτειρα επιφανών ανδρών (του Ι.Κωλέττη και των ποιητών Γ.Ζαλοκώστα και Κ.Κρυστάλλη), χτισμένο σε ένα πανέμορφο και σπάνιο φυσικό τοπίο. Ένας ιδανικός προορισμός για επισκέπτες που αναζητούν την απόλυτη χαλάρωση και την αναζωογόνηση ψυχής και σώματος. Εκεί αξίζει να επισκεφτείτε το Ναό Αγίου Νικολάου, πολιούχο του χωριού μια μεγαλόπρεπη, πετρόχτιστη εκκλησία, το σπίτι-μουσείο του Κ.Κρυστάλλη, το μοναστήρι του Αη-Λια με την εξαιρετική θέα, καθώς και το Μουσείο της Ερμηνείας Φωτιάδου για να πάρετε μια εικόνα από τη ζωή των Συρρακιωτών πριν ένα αιώνα και παλιότερα αλλά και την Γκούρα, την κεντρική πολυβρύση, το θαυμαστότερο αρχιτεκτονικό δημιούργημα στο Συρράκο. Είναι χτισμένη σε σχήμα τετράγωνο και στις τρεις πλευρές του έχει μεγάλες και υψηλές αψίδες, πάνω στις αψίδες ακουμπάει ένας εντυπωσιακός θόλος που σμιλεύτηκε με μοναδική μαστοριά. Στη βάση του τρεις πέτρινοι κρουνοί αφήνουν να τρέχει δροσερό νερό.

Αν βάση σας αποτελέσει το Συρράκο μπορείτε επίσης να επισκεφτείτε και το χωριό Καλαρρύτες που είναι χτισμένο σε 1200μ. υψόμετρο και είναι γνωστό ως «πετράδι» ή «αετοφωλιά» της Ηπείρου και είναι ένας χαρακτηρισμένος παραδοσιακός οικισμός.

Το χωριό ήταν κέντρο παραδοσιακής επεξεργασίας χρυσού και αργύρου. Εκεί μπορείτε να πάτε στη Μονή της Κηπίνας, που χτίστηκε το 1212 στην εσοχή ενός κατακόρυφου βράχου στο φαράγγι του Καλαρρύτικου ποταμού και είναι αφιερωμένη στην Κοίμηση της Θεοτόκου. Επίσης τη Μονή Βύλιζας, η οποία βρίσκεται ανάμεσα στο Ματσούκι και τους Καλαρρύτες, στο βορειοδυτικό άκρο των Τζουμέρκων, πάνω από τη συμβολή τριών παραπόταμων του Άραχθου, σε υψόμετρο 1050μ. Η Μονή είναι ένα αρχιτεκτόνημα με πολεμίστρες ενώ το εσωτερικό του ναού είναι διακοσμημένο με τοιχογραφίες οι οποίες χρονολογούνται το 1797 και τον Ιερό Ναό Αγίου Νικολάου του 15ου αιώνα, ο οποίος διαθέτει αξιόλογο ξυλόγλυπτο τέμπλο και τοιχογραφίες που δυστυχώς έχουν υποστεί φθορές.

Εκτός από τα χωριά που αναφέραμε πανηγύρια θα πραγματοποιηθούν την παραμονή και ανήμερα του 15Αυγουστου σε πλήθος ορεινών χωριών όπως: Μελισουργοί, Τετράκωμο, Σκιαδάδες, Σελλάδες, Μικροσπηλιά, Κουκούλια, Ράμια κ.α.

Όπου και αν επιλέξετε να πάτε, να περάσετε όμορφα!

Δείτε ένα video από τον Δεκαπενταύγουστο στα Θεοδώριανα

Γράφει η Πολυξένη Μπούρη

www.ixotisartas.gr