Γιατί το Χάρβαρντ θέλει αυτόν τον πιτσιρικά από την Καστοριά;

Ποδαρικό στο 2016 με έναν έλληνα έφηβο που έκανε την έκπληξη- Ο μόλις 17 ετών Φίλιππος Ιλαρίων Συτιλίδης φεύγει φέτος για το περίφημο πανεπιστήμιο στη Βοστώνη με υποτροφία 69.000 ευρώ. Πώς τα κατάφερε και πού στοχεύει

Με τον Φίλιππο δώσαμε ραντεβού στο σχολείο του την τελευταία ημέρα πριν τις διακοπές των Χριστουγέννων. Μόλις τελείωνε με τα μαθήματα θα έφευγε για την Καστοριά. Αυτός είναι ο τόπος καταγωγής του, εκεί ζει ο πατέρας του, ενώ ο ίδιος με τη μητέρα του μεταφέρθηκαν στη Θεσσαλονίκη όταν ο Φίλιππος πήγε στην Α' Λυκείου, προκειμένου να φοιτήσει στα «Εκπαιδευτήρια Μαντουλίδη». Η αδερφή του είναι νηπιαγωγός και ζει στη Φρανκφούρτη. Κι ο ίδιος φεύγει σε λίγους μήνες, προκειμένου να σπουδάσει στο Χάρβαρντ, μαθηματικά με πλήρη υποτροφία, 69.000 ευρώ επί τέσσερα χρόνια.

Παρακολούθησε το πρόγραμμα «Studies Abroad», το οποίο προετοιμάζει τους μαθητές του Λυκείου για την εισαγωγή τους σε πανεπιστήμια της Αμερικής και της Ευρώπης χωρίς International Baccalaureate (IB). Στο παρελθόν είχε διακριθεί στη Βαλκανιάδα Μαθηματικών Νέων 2013 με έπαινο, στην Εθνική Μαθηματική Ολυμπιάδα όπου και απέσπασε χρυσό μετάλλιο το 2013 και αργυρό μετάλλιο το 2015, και στον Πανελλήνιο Διαγωνισμό Φυσικής όπου κατέκτησε την 3η θέση το 2014 και την 6η θέση το 2015.

«Δε φαντάζεσαι για τι χαρακτήρα πρόκειται», μου λέει γνωστός μου παλιός καθηγητής του. «Έχει αρχές κι ένα σπάνιο ήθος. Δεν επαναπαύτηκε ποτέ σε κάτι. Ακόμη και τώρα που κέρδισε την υποτροφία του Χάρβαρντ, διατηρεί τα ενδιαφέροντά του

Η χαρμόσυνη είδηση του ήρθε τα μεσάνυχτα ακριβώς. «Ποτέ κανείς δεν περιμένει κάτι τέτοιο. Είναι από αυτά που λέμε "δεν είναι στόχος, είναι όνειρο". Είναι και θέμα τύχης. Ανταγωνίζεσαι παιδιά από όλο τον κόσμο, ποτέ δεν μπορείς ότι περιμένεις να σου συμβεί κάτι τέτοιο, είναι το κορυφαίο Πανεπιστήμιο», λέει στο Protagon.

Είναι σοβαρός και καθόλου σοβαροφανής. Χαμογελαστός κι ευγενικός, άνετος αλλά και με τη συστολή του ανθρώπου ο οποίος δε θέλει να δείξει ξεχωριστός. Έχει, ήδη, μιλήσει σε αρκετούς δημοσιογράφους. «Σίγουρα η δημοσιότητα είναι μεγαλύτερη από αυτήν που περίμενα και θα ήθελα, ίσως.» Τον ρωτώ για τις αντιδράσεις των συμμαθητών του. «Πέρα από τα τυπικά συγχαρητήρια, πραγματικά φαινόταν η ειλικρίνεια με την οποία περιέβαλαν τις ευχές τους», απαντά.

Ο τρόπος που μιλά, το λεξιλόγιο, ο τόνος του μαρτυρούν χαρισματικό άτομο. «Δε φαντάζεσαι για τι χαρακτήρα πρόκειται», μου λέει γνωστός μου παλιός καθηγητής του. «Έχει αρχές κι ένα σπάνιο ήθος. Δεν επαναπαύτηκε ποτέ σε κάτι. Ακόμη και τώρα που κέρδισε την υποτροφία του Χάρβαρντ, διατηρεί τα ενδιαφέροντά του. Ακόμη και μετά την ανακοίνωση της υποτροφίας, συμμετείχε σε ένα διαγωνισμό για τον οποίο θα μπορούσε, κάλλιστα, να αδιαφορήσει. "Μα δε γινόταν να μην πάρω μέρος!", μου είπε».

Άρχισε να συμμετέχει σε μαθηματικούς διαγωνισμούς από τη Β' Γυμνασίου. Όταν ήρθε, στην Α' Λυκείου, στη Θεσσαλονίκη ανακάλυψε τη γοητεία του ρητορικού λόγου κι άρχισε να ασχολείται με αυτό, στα ελληνικά και στα αγγλικά. Ξεχώρισε στο μάθημα της εκφραστικής ανάγνωσης. «Ό,τι έχει να κάνει με το λόγο βοηθιέται από τα μαθηματικά», πιστεύει. «Με τα μαθηματικά μπορείς να σχεδιάσεις τα πάντα και τα μαθηματικά βοηθούν παντού. Στο εξωτερικό είναι σύνηθες να τα συνδυάζουν αυτά, εμείς τα έχουμε διαχωρισμένα. Πάντως, όσο ικανός κι αν είσαι σε κάποιο αντικείμενο, χρειάζεσαι καλό λόγο».

Έχει διακριθεί, πάντως, και για τη συγγραφή δοκιμίου, σε διαγωνισμό της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Το θέμα δεν ήταν εύκολο: «Συνθήκη της Λισαβόνας, η επίδρασή της στη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης και δυνατότητα συμμετοχής του σύγχρονου πολίτη σε μια πιο δημοκρατική Ευρώπη μέσω των θεσμών». Αναρωτιέμαι πώς μπορεί να το ανέπτυξε και μου εξηγεί ότι το ζήτημα της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης υπήρξε -και παραμένει- ιδιαίτερα φιλόδοξο, εάν σκεφτούμε ότι η Ένωση οικοδομήθηκε στα ερείπια ενός πολέμου και, προς το σκοπό αυτό, απαιτείται διαρκής προσπάθεια και συνεχής αγώνας από κυβερνήσεις και πολίτες. Ναι, και από τους πολίτες, δεν μπορεί να είναι αμέτοχοι, καθώς το ποσοστό συμμετοχής στις Ευρωεκλογές σε ορισμένες χώρες κυμαίνεται στο 15-20%.

Βρίσκω την ευκαιρία και τον ρωτώ για την άποψή του για την κατάσταση στην Ελλάδα. «Δε θα ιεραρχούσα το οικονομικό ως το πρώτο πρόβλημα, αλλά θα έλεγα ότι είναι το αποτέλεσμα μιας σειράς προβλημάτων. Βεβαίως, το οικονομικό έχει τις πιο έντονες επιπτώσεις. Προερχόμαστε από μια περίοδο με έντονη κρίση αξιών και προβληματική νοοτροπία των πολιτών. Με αφορμή την κρίση -που ήταν ένα δυνατό ταρακούνημα- έχουν αρχίσει να γίνονται κάποια βήματα. Δεν ξέρω, πάντως, κατά πόσο έχουμε συνειδητοποιήσει την κρίση αξιών. Έννοιες και αξίες όπως "πατρίδα" έχουν υπάρξει αρκετά υποβαθμισμένες».

Εκτός από τα μαθήματα διαβάζει κυρίως Έντγκαρ Άλαν Πόε και φιλοσοφία. «Είναι η μεγάλη μου αγάπη. Το καλό με τη φιλοσοφία είναι ότι μπορεί να διαβάζεις πράγματα με τα οποία δε συμφωνείς, απαραίτητα, αλλά ο λόγος είναι δομημένος και σίγουρα κάτι θα κερδίσεις μέσα από την ενασχόλησή σου με αυτή».

Παρακολουθεί την επικαιρότητα κυρίως μέσω του ίντερνετ. Όταν έχει χρόνο παίζει μπάσκετ, κάνει μάι τάι ενώ έμαθε τη γραφή Μπράιγ για τους τυφλούς. «Τα μαθήματα γίνονταν κοντά στο σπίτι μου κι επειδή η συγκεκριμένη γραφή είναι σύστημα κωδικοποίησης έχει μαθηματικό ενδιαφέρον». Θα σπουδάσει μαθηματικά συν κάτι άλλο, ακόμη δεν ξέρει τι, θα το αποφασίσει στο Χάρβαρντ. «Ονειρεύομαι πολλά, και το Χάρβαρντ ήταν ένα όνειρό μου, αλλά κοιτώ περισσότερο να εκμεταλλευτώ τις καταστάσεις, να γνωρίσω πράγματα που δεν μπορώ να φανταστώ τώρα, θέλω να έχω το μυαλό μου καθαρό για να αξιοποιήσω αυτό που μου συνέβη. Δεν μπορώ να πω ότι μπορώ να φανταστώ τον εαυτό μου σε μερικά χρόνια, πάντως».

Οι σπουδές του αρχίζουν τον Αύγουστο, ενώ τον Απρίλιο θα επισκεφτεί το Χάρβαρντ για την πρώτη γνωριμία, σύμφωνα με το πρόγραμμα υποδοχής πρωτοετών. Είναι η πρώτη του επίσκεψη στην Αμερική

Ναι, θέλει να επιστρέψει στην Ελλάδα. «Εφόσον βέβαια κρίνω ότι μπορώ να συμβάλλω ουσιαστικά στη χώρα μου, να βοηθήσω με αυτά που θα έχω κερδίσει. Ίσως, βέβαια, χρειαστεί περισσότερος χρόνος από τα τέσσερα χρόνια του Χάρβαρντ μέχρι να γυρίσω».

Οι σπουδές του αρχίζουν τον Αύγουστο, ενώ τον Απρίλιο θα επισκεφτεί το Χάρβαρντ για την πρώτη γνωριμία, σύμφωνα με το πρόγραμμα υποδοχής πρωτοετών. Είναι η πρώτη του επίσκεψη στην Αμερική, ενώ από την Ευρώπη έχει επισκεφτεί το Στρασβούργο -λόγω Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου-, την Αγγλία όπου έδωσε συνέντευξη για το Κέμπριτζ. Τον διακόπτω. «Μέχρι στιγμής, δηλαδή, τα ταξίδια σου είναι όλα business», του λέω. Γελάει με το κέφι του ανθρώπου ο οποίος γνωρίζει ότι η ζωή είναι μπροστά του και δική του και γνωρίζει ότι το γνωρίζει.

Στη βράβευσή του από την Μαθηματική Εταιρεία

www.protagon.com