Το 2011 περνά και καταγράφεται στην ιστορία ως έτος μεγάλων
πολιτικών, οικονομικών και κοινωνικών ανατροπών, αλλά και περιβαλλοντολογικών καταστροφών.
Οι
εξεγέρσεις στον αραβικό κόσμο, η κρίση χρέους στην ευρωζώνη, ο θάνατος του ηγέτη
της Αλ Κάιντα Οσάμα Μπιν Λάντεν και του Μουαμάρ Καντάφι, καθώς και η καταστροφή
της Φουκουσίμα, είναι μερικά μόνο ορισμένα από τα σημαντικότερα γεγονότα που
σημάδεψαν το πολύπαθο
2011.
Ιανουάριος
Τυνησία: Μετά από 23
χρόνια στην εξουσία ο πρόεδρος Ζιν Αλ Αμτίντιν Μπεν Αλι διαφεύγει στη Σαουδική
Αραβία, έπειτα από τη λαϊκή εξέγερση που άρχισε τον Δεκέμβριο με αφορμή τον
αυτοπυρπολισμό ενός πλανόδιου
οπωροπώλη (300 νεκροί, σύμφωνα με τον ΟΗΕ).
Ο Μπεν Αλι
καταδικάσθηκε σε κάθειρξη 66 και μισού ετών σε τρεις δίκες, οι οποίες
διεξήχθησαν
ερήμην.
Φεβρουάριος
Αίγυπτος:
Ο πρόεδρος Χόσνι Μουμπάρακ, ο οποίος βρισκόταν στην εξουσία από το 1981,
παραιτείται κατά την 18η ημέρα λαϊκής εξέγερσης, παραδίδοντας την εξουσία στον
στρατό. Σχεδόν 850 πολίτες σκοτώθηκαν κατά τη διάρκεια της αιγυπτιακής
εξέγερσης. Η δίκη του Μουμπάρακ, ο οποίος κατηγορείται για διαφθορά και φόνους
διαδηλωτών, άρχισε στις 3 Αυγούστου.
Μπαχρέιν: Εναρξη κινήματος
διαμαρτυρίας του σιιτικού πληθυσμού κατά της σουνιτικής μοναρχίας. Ανάπτυξη
στρατιωτικών δυνάμεων των χωρών του Κόλπου. Ο βασιλιάς αποδέχεται τον Νοέμβριο
τα συμπεράσματα ανεξάρτητης επιτροπής έρευνας για την καταστολή των διαδηλώσεων
και υπόσχεται μεταρρυθμίσεις. Η επιτροπή κάνει λόγο για 35
νεκρούς.
Λιβύη: Εναρξη στη Βεγγάζη της εξέγερσης κατά του καθεστώτος του
Μουάμαρ Καντάφι, ο οποίος ήταν στην εξουσία 42 χρόνια. Η αντιπολίτευση συγκροτεί
το Εθνικό Μεταβατικό Συμβούλιο, το οποίο θα αναγνωριστεί από τον ΟΗΕ και από
περισσότερες από 60 χώρες. Στις 19 Μαρτίου, αρχίζει η στρατιωτική επέμβαση
συνασπισμού με επικεφαλής τις ΗΠΑ, τη Γαλλία και τη Βρετανία, υπό την αιγίδα του
ΝΑΤΟ για τον τερματισμό της καταστολής. Στις 31, το ΝΑΤΟ αναλαμβάνει τη διοίκηση
της επιχείρησης. Οι δυνάμεις των αντικαθεστωτικών καταλαμβάνουν την Τρίπολη τον
Αύγουστο.
Μαρόκο: Εναρξη διαδηλώσεων δεκάδων χιλιάδων νέων με αίτημα
περισσότερη δημοκρατία και καταπολέμηση της διαφθοράς. Νέο Σύνταγμα, το οποίο
εγκρίνεται τον Ιούνιο με δημοψήφισμα ενισχύει τις εξουσίες του πρωθυπουργού και
του κοινοβουλίου, διαφυλάσσοντας παράλληλα την πολιτική και θρησκευτική ηγεσία
του βασιλιά.
Ιρλανδία/Πορτογαλία: Ο πρωθυπουργός της Ιρλανδίας Μπράιαν
Κάουεν είναι το πρώτο θύμα της κρίσης χρέους στην ευρωζώνη, με την ήττα του
κόμματός του Φιάνα Φέιλ στις εκλογές. Τον Μάρτιο, ο πρωθυπουργός της Πορτογαλίας
Ζοζέ Σόκρατες αναγκάζεται σε παραίτηση. Το Δουβλίνο θα επιτύχει τη χαλάρωση των
όρων του ευρωπαϊκού σχεδίου στήριξης και η Λισαβόνα θα λάβει δάνειο από την ΕΕ
και το ΔΝΤ με αντάλλαγμα την εφαρμογή προγράμματος
λιτότητας.
Μάρτιος
Ιαπωνία: Γιγάντιο
τσουνάμι που προκλήθηκε από σεισμό μεγέθους 9 βαθμών της κλίμακας Ρίχτερ, κοντά
στις βορειο-ανατολικές ακτές της Ιαπωνίας πλήττει τον πυρηνικό σταθμό της
Φουκουσίμα, προκαλώντας τη μεγαλύτερη πυρηνική καταστροφή τα τελευταία 25
χρόνια.
Ο σεισμός και το τσουνάμι αφήνουν πίσω τους 20.000 νεκρούς και
αγνοούμενους.
Συρία: Εναρξη της εξέγερσης εναντίον του καθεστώτος του
Μπασάρ αλ Ασαντ, το οποίο θα απαντήσει με άγρια καταστολή (περισσότεροι από
5.000 νεκροί, σύμφωνα με τον ΟΗΕ, που κατηγορεί τις συριακές αρχές για εγκλήματα
κατά της ανθρωπότητας). Παρά τις διεθνείς κυρώσεις, η καταστολή
συνεχίζεται.
Απρίλιος
Ακτή Ελεφαντοστού:
Σύλληψη του Λοράν Μπαγκμπό έπειτα από πολεμικές συγκρούσεις δύο εβδομάδων και τη
δίμηνη κρίση που ακολούθησε την άρνησή του να αναγνωρίσει την ήττα του στις
εκλογές του Νοεμβρίου 2010. Ο Μπαγκμπό βρίσκεται κρατούμενος του Διεθνούς
Ποινικού Δικαστηρίου στη Χάγη κατηγορούμενος για εγκλήματα κατά της
ανθρωπότητας. Τρεις χιλιάδες άνθρωποι σκοτώθηκαν κατά τη διάρκεια των βιαιοτήτων
στη χώρα.
Βρετανία: Γάμος του πρίγκιπα Ουίλιαμ και της Κέιτ
Μίντλετον.
Μάιος
Μπιν Λάντεν: Ο ηγέτης της Αλ
Κάιντα Οσάμα Μπιν Λάντεν σκοτώνεται στο Πακιστάν κατά τη διάρκεια επιχείρησης
των ειδικών δυνάμεων των ΗΠΑ. Ποτέ έως τώρα δεν δημοσιεύθηκε φωτογραφία του
πτώματός του.
Στρος Καν: Ο γενικός διευθυντής του Διεθνούς Νομισματικού
Ταμείου και φαβορί του Σοσιαλιστικού Κόμματος για τις προεδρικές εκλογές του
2012 Ντομινίκ Στρος-Καν συλλαμβάνεται στη Νέα Υόρκη κατηγορούμενος για
σεξουαλική επίθεση εναντίον καμαριέρας του ξενοδοχείου Sofitel στο Μανχάταν.
Στις 19 Μαΐου παραιτείται από το ΔΝΤ και στις 22 Αυγούστου αποσύρονται οι
κατηγορίες εναντίον του.
Ισπανία: Κινητοποίηση των "Αγανακτισμένων" που
εκφράζουν την κοινωνική και πολιτική τους δυσαρέσκεια. Στις15 Οκτωβρίου, το
παγκόσμιο κίνημα των "αγανακτισμένων" θα ενώσει δεκάδες χιλιάδες πολίτες από την
Ευρώπη μέχρι τις ΗΠΑ και τη
Χιλή.
Ιούνιος
Αφγανιστάν/ΗΠΑ: Ο πρόεδρος των
ΗΠΑ Μπαράκ Ομπάμα ανακοινώνει την αποχώρηση του ενός τρίτου των αμερικανών
στρατιωτών από το Αφγανιστάν μέχρι το καλοκαίρι του 2012. Στις 17 Ιουλίου το
ΝΑΤΟ μεταβιβάζει την ευθύνη στον τομέα της ασφάλειας στις αφγανικές δυνάμεις
στην πρώτη αφγανική επαρχία στο πλαίσιο της σταδιακής μετάβασης που θα
ολοκληρωθεί στο τέλος του 2014 με την αποχώρηση των στρατιωτικών δυνάμεων του
συνασπισμού.
Ιούλιος
Νότιο Σουδάν: Το
Νότιο Σουδάν κηρύσσει την ανεξαρτησία του έπειτα από 50ετή σύρραξη με τον βορρά,
με χιλιάδες νεκρούς και γίνεται το 193ο μέλος του ΟΗΕ.
Νορβηγία:
Βομβιστική επίθεση κατά της έδρας της νορβηγικής κυβέρνησης στο Οσλο και μαζικές
δολοφονίες στο νησί Ουτόγια από τον εξτρεμιστή της άκρας δεξιάς Αντερς Μπέρινγκ
Μπράιβικ (77 νεκροί).
Αύγουστος
ΗΠΑ-
Οικονομία: Επειτα από εβδομάδες έντονης διαμάχης, το αμερικανικό Κονγκρέσο
συμφωνεί στην αύξηση του ορίου δανεισμού του ομοσπονδιακού κράτους, αποτρέποντας
στάση πληρωμών. Με το επίπεδο της ανεργίας στο 9,2% και ισχνή ανάπτυξη 1,3% του
ΑΕΠ, οι ΗΠΑ χάνουν για πρώτη φορά το "AAA" της πιστοληπτικής τους ικανότητας από
τον οίκο Standard & Poor's.
Βρετανία- ταραχές: Ο θάνατος 29χρονου
νεαρού μαύρου κατά τη διάρκεια αστυνομικής επιχείρησης προκαλεί τις σοβαρότερες
ταραχές σε διάστημα 30 ετών στη
Βρετανία.
Σεπτέμβριος
ΗΠΑ: Τελετές μνήμης
με επίκεντρο τη Νέα Υόρκη και την Ουάσινγκτον στη 10η επέτειο των επιθέσεων της
11ης Σεπτεμβρίου του 2001 στις
ΗΠΑ.
Οκτώβριος
Βραβείο Νομπέλ: Οι Λιβεριανές
Ελεν Τζόνσον Σίρλιφ και Λέιμα Γκμπόουι και η εμβληματική φυσιογνωμία της
εξέγερσης στην Υεμένη Ταουακόλ Κάρμαν τιμώνται με το Νομπέλ Ειρήνης
2011.
Λιβύη: Ο Μουάμαρ Καντάφι συλλαμβάνεται και σκοτώνεται στη Σύρτη από
τους αντάρτες. Τρεις από τους γιους του σκοτώθηκαν κατά τη διάρκεια των
συγκρούσεων στη Λιβύη, ενώ ο Σαΐφ αλ Ισλάμ συνελήφθη τον Νοέμβριο. Σχηματισμός
νέας κυβέρνησης η οποία επιφορτίζεται με την ανοικοδόμηση της χώρας μέχρι τη
διεξαγωγή βουλευτικών εκλογών. Περισσότεροι από 30.000 άνθρωποι σκοτώθηκαν κατά
τις συγκρούσεις στη Λιβύη, σύμφωνα με το Εθνικό Μεταβατικό Συμβούλιο. Στις 16
Δεκεμβρίου, οι δυτικές χώρες αίρουν τις κυρώσεις κατά της
Λιβύης.
Ευρωζώνη: Συμφωνία των "17" στις Βρυξέλλες για την ενίσχυση
του Ευρωπαϊκού Ταμείου Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας, την ανακεφαλαιοποίηση των
τραπεζών και την απομείωση κατά 50% του ελληνικού δημοσίου
χρέους.
Παγκόσμιος πληθυσμός: Ο πληθυσμός της Γης φθάνει τα επτά
δισεκατομμύρια κατοίκους.
Παλαιστίνιοι/UNESCO: Οι Παλαιστίνιοι
εξασφαλίζουν το καθεστώς του πλήρους μέλους του διεθνούς
οργανισμού.
Νοέμβριος
Ιράν: Δημοσίευση
έκθεσης της Διεθνούς υπηρεσίας Ατομικής Ενεργείας που κάνει λόγο για "σοβαρές
ανησυχίες" ως προς τον στρατιωτικό χαρακτήρα του πυρηνικού προγράμματος της
Τεχεράνης. Οι δυτικές χώρες ενισχύουν το καθεστώς των κυρώσεων κατά του
Ιράν.
Ιταλία: Ο πρωθυπουργός Σίλβιο Μπερλουσκόνι παραιτείται, έπειτα από
την έγκριση από το ιταλικό κοινοβούλιο οικονομικών μέτρων για τον κατευνασμό των
ανησυχιών των αγορών και της διεθνούς κοινότητας λόγω του κολοσσιαίου δημοσίου
χρέους της Ιταλίας. Ο νέος πρωθυπουργός Μάριο Μόντι σχηματίζει κυβέρνηση
εμπειρογνωμόνων και παρουσιάζει πρόγραμμα λιτότητας και οικονομικής
ανάκαμψης.
Υεμένη: Αντιμέτωπος με κίνημα λαϊκής διαμαρτυρίας από το
τέλος του Ιανουαρίου, ο πρόεδρος Αλι Αμπντάλα Σάλεχ υπογράφει συμφωνία που
παρουσιάσθηκε από τις μοναρχίες του Κόλπου και προβλέπει την αποχώρησή του από
την εξουσία τον Φεβρουάριο και την παραχώρηση ασυλίας προς το πρόσωπό του. Ο
Σάλεχ παραχωρεί γενική αμνηστία. Κυβέρνηση εθνικής ενότητας αναλαμβάνει τα
καθήκοντά της στις 10 Δεκεμβρίου. Η καταστολή ων διαδηλώσεων στη χώρα προκάλεσε
τον θάνατο εκατοντάδων ανθρώπων.
Αίγυπτος/Εκλογές: Πρώτη φάση των
εκλογών, κυρίως στο Κάιρο και την Αλεξάνδρεια έπειτα από συγκρούσεις ανάμεσα
στις αστυνομικές δυνάμεις και τους διαδηλωτές, που ζητούν τον τερματισμό της
εξουσίας των στρατιωτικών. Νίκη των ισλαμικών κομμάτων στον πρώτο γύρο (65% των
ψήφων).
Η δεύτερη φάση των εκλογών, 14 και 15 Δεκεμβρίου, επιβεβαίωσε την
επικράτηση των ισλαμικών κομμάτων. Νέο κύμα βίας.
Ιράν/Βρετανία: Η
επίθεση κατά της βρετανικής πρεσβείας στην Τεχεράνη προκαλεί παγκόσμια
κατακραυγή. Το Λονδίνο κλείνει την πρεσβεία του και ευρωπαϊκές χώρες ανακαλούν
τους πρεσβευτές τους. Η επίθεση σημειώνεται μετά την απόφαση του ιρανικού
κοινοβουλίου για την υποβάθμιση των διπλωματικών σχέσεων με το Λονδίνο έπειτα
από την ενίσχυση των βρετανικών
κυρώσεων.
Δεκέμβριος
Ρωσία: Νίκη της Ενωμένης
Ρωσίας του Βλαντίμιρ Πούτιν στις βουλευτικές εκλογές (49% των ψήφων) . Η ρωσική
αντιπολίτευση καταγγέλλει εκτεταμένη νοθεία. Χιλιάδες άνθρωποι διαδηλώνουν
καταγγέλλοντας το εκλογικό αποτέλεσμα.
Ευρωπαϊκή Ενωση: Συμφωνία των
χωρών της ΕΕ, εκτός της Βρετανίας, για την ενίσχυση της δημοσιονομικής
πειθαρχίας.
Φιλιππίνες: Ο τυφώνας Ουάσι πλήττει το νησί Μιντανάο: 1.249
νεκροί, 55.000 άστεγοι.
Βόρεια Κορέα: Θάνατος του ηγέτη της χώρας Κιμ
Γιονγκ-Ιλ. Τον διαδέχεται ο γιος του Κιμ Γιονγκ-Ουν.
ΗΠΑ/Ιράκ: οι
αμερικανικές στρατιωτικές δυνάμεις αποχωρούν από το Ιράκ, εννέα χρόνια μετά την
εισβολή και την ανατροπή του καθεστώτος του Σαντάμ Χουσέιν, αφήνοντας τη χώρα εν
μέσω σοβαρής πολιτικής κρίσης.
Συρία: Το συριακό καθεστώς αποδέχεται
την ανάπτυξη παρατηρητών του Αραβικού Συνδέσμου στη χώρα, συνεχίζοντας παράλληλα
την άγρια καταστολή της εξέγερσης.
|
Σάββατο 31 Δεκεμβρίου 2011
Τα γεγονότα που σημάδεψαν το 2011 παγκοσμίως.
Η ιστορία της λέξης Ιανουάριος
Ο πρώτος μήνας του
έτους, πήρε το όνομα του από το θεό Ιανό > Januarius (: Ιανουάριος). Ο θεός
Ιανός ήταν αυτόχθων θεός της
Ιταλίας.
Απεικονιζόταν συχνά με δύο
πρόσωπα και αποκαλείτο Janus bifrons, δηλαδή διπρόσωπος Ιανός.
Δεν απαντάται σε καμία άλλη
θρησκεία. Διδάχθηκε από τον Κρόνο τη γεωργία, τη ναυπηγική και τη χάραξη των
νομισμάτων.
Εθεωρείτο ο θεός πάσης
αρχής ή ενάρξεως (της ημέρας, του μηνός, του έτους κ. ο.
κ.).
Ο λαός μας ονομάζει τον
Ιανουάριο και ως Γενάρη, ή Καλαντάρη, ή Μεσοχείμωνα (μεσαίος από τους μήνες του
χειμώνα).
Ονομάζεται και
Γατόμηνας (το Γενάρη ζευγαρώνουν οι γάτες), Κλαδευτής, Γελαστός και άλλα.
Οι αρχαίοι Έλληνες ονόμαζαν
την χρονική περίοδο Ιανουαρίου-Φεβρουαρίου: Γαμηλίωνα, στην αρχαία Αθήνα (αυτόν
το μήνα γίνονταν οι περισσότεροι γάμοι) και Ερμαίο στο
Άργος.
Liberation: Οι ανίκανοι Ευρωπαίοι ηγέτες παρέδωσαν τα κλειδιά της Ε.Ε. στο ΔΝΤ.
Τέλη Δεκεμβρίου 2011. Έχουν περάσει έτσι δύο χρόνια από τότε που η κρίση έλαβε
τον χαρακτήρα μιας βαθιάς κρίσης της ευρωζώνης. Παρά τη συμφωνία της 9ης
Δεκεμβρίου, τίποτα δεν δείχνει ότι η ευρωζώνη θα τα καταφέρει να βγει από την
κρίση το 2012. Αντίθετα, η εμπλοκή του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου μπορεί να
συνοδευτεί από μια απώλεια κυριαρχίας που θα απειλήσει ακόμη περισσότερο το
μέλλον της Ευρώπης από μια καταστροφική έκρηξη της ευρωζώνης.
Η εμμονή του
ζεύγους «Μερκοζί» στη δημοσιονομική πειθαρχία στηρίζεται σε μια λανθασμένη
διάγνωση, γράφει στο σημερινό φύλλο της Liberation ο Γκιγιόμ Ντιβάλ,
αρχισυντάκτης της επιθεώρησης «Alternatives Economiques». Η κρίση της ευρωζώνης
δεν οφείλεται πρωτίστως στη δημόσια, αλλά στην ιδιωτική χρέωση. Οι «χρυσοί
κανόνες» θα ενίσχυαν τον περιοριστικό χαρακτήρα των πολιτικών που οδηγούν την
ευρωζώνη στην ύφεση. Θα την εμπόδιζαν στην πραγματικότητα να μειώσει τη χρέωσή
της, όπως δείχνει η περίπτωση της Ελλάδας: ύστερα από τέσσερα χρόνια ύφεσης, το
ελληνικό χρέος σχεδόν διπλασιάστηκε. Μακροπρόθεσμα, η πολιτική αυτή θα
αποδεικνυόταν ανεφάρμοστη.
Στις 9 Δεκεμβρίου, οι αρχηγοί κρατών και
κυβερνήσεων δεν έλαβαν κανένα μέτρο για να αντιμετωπίσουν την κερδοσκοπία εις
βάρος του ευρωπαϊκού χρέους. Αρνήθηκαν να αυξήσουν τους πόρους του Ευρωπαϊκού
Ταμείου Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας (EFSF) και του μελλοντικού Ευρωπαϊκού
Μηχανισμού Σταθερότητας. Κι αυτό, παρά την αποτυχία των «λύσεων» που
αποφασίστηκαν στην προηγούμενη σύνοδο για την ενίσχυση του EFSF με τη βοήθεια
του ιδιωτικού τομέα ή αναδυόμενων οικονομιών. Οι ηγέτες αρνήθηκαν επίσης να
επιτρέψουν στον Μηχανισμό να χρηματοδοτείται από την ΕΚΤ, όπως το κάνουν σήμερα
οι ευρωπαϊκές τράπεζες. Και φυσικά δεν υπήρξε καμιά πρόοδος στο θέμα των
ευρωομολόγων. Όσο για την ίδια την ΕΚΤ, δεν τόλμησε να δεσμευτεί ότι θα παρέμβει
δραστικά αν τα επιτόκια της Ιταλίας ή της Ισπανίας παραμείνουν στα εξωφρενικά
επίπεδα των τελευταίων εβδομάδων.
Με λίγα λόγια, δεν αποφασίστηκε
τίποτα. Εκτός από μια σουρεαλιστική πρόταση: τα κράτη, ανίκανα να
συνεννοηθούν για να αυξήσουν τα μέσα των ευρωπαϊκών εργαλείων κατά
της κερδοσκοπίας, αποφάσισαν να δανείσουν 200 δισεκατομμύρια ευρώ στο ΔΝΤ,
δηλαδή το 2% του ΑΕΠ της ευρωζώνης. Κι αυτό, για να μπορέσει το ΔΝΤ να παρέμβει
στην Ευρώπη στην περίπτωση που χρειαστούν στήριξη η Ισπανία ή η Ιταλία. Αυτό
σημαίνει ότι πέντε χώρες της ευρωζώνης θα ετίθεντο για χρόνια υπό την εποπτεία
ενός οργανισμού που δεν υπακούει ούτε στο ευρωκοινοβούλιο ούτε στα εθνικά
κοινοβούλια, ούτε καν στο ευρωπαϊκό Συμβούλιο των αρχηγών κρατών και
κυβερνήσεων, αλλά μονάχα στην Ουάσινγκτον.
Είναι αλήθεια ότι διευθύντρια
του ΔΝΤ είναι μια Γαλλίδα, αλλά αυτό δεν αλλάζει τίποτα, πολύ περισσότερο
μάλιστα που υπάρχουν πολλές πιθανότητες ο διάδοχός της να μην είναι πια
Ευρωπαίος. Από την αρχή, η εμπλοκή του ΔΝΤ στην κρίση του ευρώ πολεμήθηκε - και
ορθώς - από την ΕΚΤ, αφού θεωρήθηκε ότι απειλεί την κυριαρχία της Ευρώπης.
Επιβλήθηκε όμως από τη γερμανική κυβέρνηση. Είναι αλήθεια ότι το ΔΝΤ διαθέτει
μια εμπειρία στην επίλυση κρίσεων, την οποία η Ευρώπη δεν διαθέτει. Διδάχθηκε
από τα λάθη του στην περίπτωση των προγραμμάτων που επέβαλε στην Αφρική και τη
Λατινική Αμερική κατά τη δεκαετία του '80. Και στην περίπτωση της
Ελλάδας, οι εκπρόσωποι του ΔΝΤ ήταν λιγότερο «γεράκια» από εκείνους της ΕΚΤ και
της Κομισιόν. Παρά ταύτα, η εμπλοκή του ΔΝΤ στην ευρωζώνη, και
μάλιστα στη στήριξη της Ιταλίας και της Ισπανίας, θα σήμαινε την επιτροπεία
ολόκληρης της ευρωζώνης, και κατά συνέπεια της ευρωπαϊκής ενοποίησης.
Το
πιο εξοργιστικό σ'αυτή την υπόθεση, καταλήγει ο Γάλλος αρθρογράφος, είναι ότι η
Ευρώπη δεν έχει ανάγκη από εξωτερικούς πόρους για να λύσει την κρίση. Το μόνο
πρόβλημα είναι ότι τα κράτη δεν μπορούν να συνεννοηθούν για να κινητοποιήσουν τα
δικά τους μέσα. Κι έτσι, οι αρχηγοί κρατών και κυβερνήσεων
προτίμησαν στις 9 Δεκεμβρίου να παραδώσουν τα κλειδιά της Ευρώπης
στο ΔΝΤ.
www.tvxs.gr
Αϊ-Βασίλη μήπως είσαι μούφα;
Κατ' αρχάς άσε τις αηδίες με την καμινάδα, διότι πρώτον δεν έχω
καμινάδα και δεύτερον και να είχα θα είχες στουμπώσει και δεν υπήρχε περίπτωση
να σε απεγκλωβίσουμε από κει μέσα. Χτύπα το κουδούνι κι έλα κάτσε να συζητήσουμε
σαν άνθρωποι. Τώρα εσένα ακριβώς «άνθρωπο» δεν σε λες, αλλά ό,τι είσαι τέλος
πάντων. Κι αφού με πέτυχες άγρυπνη με την εισφορά στο χέρι, να σε τρατάρω ένα
γάλα 0% λιπαρά, γιατί έτσι που σε βλέπω και υπέρβαρο και μελιτζανή, σε κόβω για
τη χαρά της χοληστερόλης. Κι επειδή σέρνονται και στεφανιαίες εσχάτως, δεν
είμαστε τώρα για να παίρνω το 166 και να τους λέω «ο Αϊ-Βασίλης ξεράθηκε στο
σαλόνι μου», γιατί θα αλλάξουν συκώτι οι εν εφεδρεία
τραυματιοφορείς.
Αϊ-Βασίλη, μην το πάρεις προσωπικά, αλλά έχω τη φριχτή υποψία ότι είσαι
μεγάλη μούφα. Απ' ό,τι ξέρω, σύμφωνα με την παράδοση, εσύ ήσουνα μια χαρά
παλικάρι ψηλόλιγνο σαν τα κρύα τα νερά! Πώς ήρθες κι έγινες ντουλάπα τρίφυλλη;
Επίσης για μας τους ορθόδοξους είσαι ταυτισμένος με τη φιλανθρωπία, όχι με
playstation και την Μπάρμπι μπαλαρίνα. Πώς σε καταντήσανε έτσι, χαρά μου; Τι σε
ταΐζει αυτή η καλοκάγαθη χοντρούλα σύζυγος που βλέπω στις αμερικάνικες ταινίες;
Ολο το τζανκ απ' τους καταλόγους ντελίβερι εσύ το σαβουρώνεις;
Κάτσε, μη στέκεσαι όρθιος. Πρώτα απ' όλα να συστηθούμε. Εμένα Ελενα με
λένε, σου 'χα στείλει και κάτι γράμματα. Αλλά να χαρείς μην κάνεις «χο χο χο»
και καλά πως με θυμήθηκες, γιατί τα νεύρα μου είναι πολύ κλονισμένα μετά το
Μνημόνιο. Σου συστήνομαι, λοιπόν. Αλλά μήπως να μου συστηθείς κι εσύ; Πώς σε
λένε; Βασίλη; Ή Νικόλα;
Γιατί οι αλλοδαποί και οι αλλόφυλοι σε αποκαλούν «St. Nicholas». Και εξ
όσων γνωρίζω, μόνο οι κακοποιοί έχουν πολλά ονόματα! Και σου δίνουν κι επίθετο.
Κλάους. Σάντα Κλάους. Δηλαδή, τη γυναίκα σου πώς τη λένε; Μαρίκα Κλάους;
Ρεζιλίκια πράγματα;
Δεν θέλω να σε πικράνω, αλλά τα 'χουμε κάνει μπάχαλο μεταξύ Ορθοδοξίας και
δυτικής κουλτούρας. Κόκκινη στολή, λευκή γενειάδα, έλκηθρο που το σέρνουν
τάρανδοι (τι τραβάν κι αυτά τα ζωντανά!), ο σάκος με τα δώρα - που ζήτημα αν
χωράει ένα σετ τουβλάκια και δέκα μαρκαδόρους. Κι εκεί στον Βόρειο Πόλο έχεις,
μαθαίνω, το εργαστήρι σου - τώρα παίζει να το μεταφέρεις Βουλγαρία όπου τα
μεροκάματα είναι της ξεφτίλας.
Ψάχνοντάς το λίγο το θεματάκι ανακαλύπτω πως αυτή η εικόνα του πασίχοντρου
με τη γούνα (καμιά οικολογική συνείδηση πια;) πρωτοεμφανίζεται σε ένα ποίημα με
τον τίτλο «A visit from St. Nicholas», που δημοσιεύτηκε το 1823. Από κει πήρε
μπρος αυτή η κολοσσιαία βιομηχανία ονείρου. Επειτα, μια εταιρεία αναψυκτικών η
«White Rock Beverages» (δεν υπάρχει πια) σε χρησιμοποίησε το 1915 για να
πουλήσει μεταλλικό νερό, και το 1923 τζίντζερ-έιλ. Δεν θέλω να σε προσβάλω, αλλά
δεν νομίζω ότι αυτή είναι σοβαρή αφετηρία για έναν άγιο που σέβεται τον εαυτό
του.
Κάτσε, μη στέκεσαι όρθιος και να ξέρεις, με πόνο ψυχής σου τα λέω όλα αυτά.
Γιατί ειδικά στην Ελλάδα του 2011, θα μας ήσουνα πολύ πιο χρήσιμος από τρόικες
και δου νου του. Μακάρι να διάβαζες τα γράμματα των παιδιών. Μακάρι να τους
έφερνες κόκκινα ποδηλατάκια, κούκλες, τρενάκια κι ό,τι τραβάει η ψυχούλα τους.
Και μια που θα έκανες τον κόπο, δεν θα μας χάλαγε να έριχνες στο σάκο και κάνα
κιλό ρύζι, τίποτα μακαρόνια, καμιά τυροκαυτερή. Γιατί οι καιροί είναι δύσκολοι
και δεν σηκώνουν αστεία.
Αγιε Βασίλη, να μη σε κρατάω άλλο. Εγώ καθάρισα με τα παιδικά μου όνειρα.
Κι αυτά καθάρισαν μαζί μου. Τα έκλεισα τα τεφτέρια μου - όσο κι αν με πόνεσε.
Αλλά επειδή η ελπίδα πεθαίνει πάντα τελευταία, μια κάποια φωνούλα μέσα μου
επιμένει ότι υπάρχεις. Γι' αυτό, κάνε μου μια χάρη, Αγιε μου Βασίλη, Νικόλα,
Μπάμπη, όπως γουστάρεις τέλος πάντων. Κάνε μου μια τελευταία χάρη.
Τα παιδιά και τα μάτια σου! Αυτά είναι το μέλλον μας, αυτά είναι η ζωή μας.
Κι αυτά δεν χαμογελούν. Οχι πια. Κάνε μου μια τελευταία χάρη, απόδειξέ μου ότι
δεν είσαι μούφα. Απόδειξε μου ότι είσαι αληθινός. Εστω και τώρα. Εστω και την
ύστατη στιγμή.
Χρόνια πολλά.
Ενα κοριτσάκι που το λέγαν Ελενα
Της Ελενας Ακρίτα
www.tanea.gr
'H κρίση μπορεί να αντιμετωπιστεί μόνο συλλογικά''.
Οι γιορτές των Χριστουγέννων, άρρηκτα συνδεδεµένες µε
την αλλαγή του χρόνου, διαπνέονται κατά κανόνα από αισιοδοξία.
Ισορροπούν ανάµεσα στην κούραση της χρονιάς
που εκπνέει και στην ελπίδα για τη χρονιά που
έρχεται. Το 2011 και η δυσµενής οικονοµική συγκυρία άφησαν πίσω
τους θύµατα, χρίζοντας το 2012 σε έτος - φόβητρο, απειλή
για τα χειρότερα και πάντως περίοδο φόβου,
συστολής και εσωστρέφειας. Οι ιστορίες ανθρώπων
της διπλανής πόρτας, που η εφετινή Πρωτοχρονιά τους
βρίσκει στο ταµείο ανεργίας, δηλωτικές των αισθηµάτων
απογοήτευσης και ανησυχίας των Ελλήνων για το µέλλον
τους. Αισθήµατα που δεν έχουν σύνορα, δεν
γνωρίζουν γλώσσες, δεν ξεχωρίζουν λαούς και
κράτη. Το παρήγορο είναι ότι η σύγχρονη Ευρώπη µοιάζει πλέον να
προβάλλει κοινά αιτήµατα, µε όπλο κοινές αξίες,
προκειµένου να αντισταθεί σθεναρά στην περιδίνηση
των καιρών και να κρατήσει αρραγές το οικοδόµηµα
για χάρη όσων έπονται: των νέων.
Από τον πολύπαθο
ευρωπαϊκό Νότο ως τις ισχυρότερες χώρες του Βορρά και από τη σκανδιναβική
χερσόνησο ως τα Βαλκάνια οι νέοι ολόκληρης της Ευρώπης αναµένουν το 2012 µε ένα
µείγµα φόβου, απαισιοδοξίας αλλά και µε την αίσθηση µιας αρχόµενης ευρωπαϊκής
αλληλεγγύης. Σε πείσµα όσων προσπαθούν να χωρίσουν την ΕΕ σε ζώνες διαφορετικών
ταχυτήτων, οι νέοι Ευρωπαίοι µοιράζονται τα ίδια προβλήµατα και εκµυστηρεύονται
παρόµοιες αγωνίες, καθώς η ανεργία, η οικονοµική ανασφάλεια και οι κοινωνικές
ανισότητες δεν κάνουν διακρίσεις ανάµεσα σε «Βορείους» και «Νοτίους». Μέσα από
τα κοινά προβλήµατα γίνεται πλέον επιτακτικό το αίτηµα για κοινή λύση.
Πιστεύοντας ακράδαντα στις δυνάµεις µιας «ενωµένης» Ευρώπης, οι νέοι καλούν τους
πολιτικούς να αναλάβουν δράση, καθώς βλέπουν ότι στην αυγή του 2012 η κρίση
µπορεί να αντιµετωπιστεί µόνο... συλλογικά.
«Αποφοίτησα από το
Πανεπιστήµιο το 2009 και από τότε έχω εργαστεί ως
“µαθητευόµενη” σε... πέντε εταιρείες, αλλά παραµένω απλήρωτη.
Ολοι φοβόµαστε ότι θα πηγαίνουµε για πάντα από πρακτική σε
πρακτική, χωρίς καµία ελπίδα να βρούµε κάποια στιγµή κανονική
δουλειά. Η αξιοπιστία της χώρας µου µειώνεται διαρκώς και
αναµένεται ακόµη σκληρότερη λιτότητα». Τα λόγια της
27χρονης ιταλίδας οικονοµολόγου Ροµπέρτα Πανταλεόνε
θα µπορούσαν κάλλιστα να έχουν ειπωθεί και από µια συνοµήλική της στην
Ελλάδα. Στη γειτονική χώρα η «ντόλτσε βίτα» αποτελεί παρελθόν και οι νέοι
διηγούνται πια ιστορίες που θυµίζουν ελληνική καθηµερινότητα. Εν µέσω
απαισιοδοξίας, ωστόσο, διαφαίνεται ένα ίχνος ελπίδας για το 2012: «Ελπίζω
ότι το αδιέξοδο θα αποτελέσει ευκαιρία για να δουν επιτέλους
οι ηγέτες την ΕΕ όχι απλώς ως οικονοµική αλλά ως πολιτική
ένωση, να αντιληφθούν δηλαδή ότι τα προβλήµατα µιας χώρας
αφορούν ολόκληρη την Ευρώπη. Αυτή θα ήταν µια αληθινή
“πολιτική επανάσταση”, η οποία θα έφερνε την επόµενη ηµέρα!»
τονίζει η κυρία Πανταλεόνε.
«Στη Γαλλία, όπως ακριβώς
και στην Ελλάδα, οι τιµές αυξάνονται, η ανεργία καλπάζει, οι
νέοι πτυχιούχοι πληρώνονται όλο και λιγότερο, η ακροδεξιά
κερδίζει όλο και περισσότερο έδαφος, ενώ ακόµη και η γαλλική
οικονοµία κινδυνεύει να χάσει το ΑΑΑ και να υποβαθµισθεί –
όπως ακριβώς συνέβη και στην ελληνική οικονοµία» τονίζει
µιλώντας στο «Βήµα» η 27χρονη γαλλίδα Ματίλντ Οτρέ. Αν και
παραδέχεται ότι υπό αυτές τις συνθήκες το 2012 φαντάζει ζοφερό για τους νέους
της Ευρώπης, υπογραµµίζει ότι η ελπίδα µπορεί να επέλθει µόνο µέσα από κοινές
λύσεις. «Το σηµαντικότερο είναι να επιβληθεί ένας κοινός έλεγχος
στο τραπεζικό σύστηµα, το οποίο φέρει και τη µεγαλύτερη
ευθύνη για την κρίση, όχι µόνο στην ΕΕ αλλά και διεθνώς»
καταλήγει.
|Τέλος στην Ευρώπη των δύο
ταχυτήτων
«Οι πολιτικοί πλέον έχουν ξεπεραστεί από
τις εξελίξεις και πιστεύω ότι πολύ σύντοµα θα αναγκαστούν να
δουν ότι ο διαχωρισµός της Ευρώπης σε πολιτική και νοµισµατική
ένωση δεν είναι πλέον ρεαλιστικός. Πρέπει να αντιληφθούν ότι
µε αυτή τη διστακτικότητα υποθηκεύουν το µέλλον µας, καθώς
διατηρούν µια “µπερδεµένη” κατάσταση που δεν προάγει την
ανάπτυξη» λέει στο «Βήµα» η 26χρονη γερµανίδα ασκούµενη δικηγόρος
Χέλεν Μπρούγκερ. «Οι νέοι στη
Γερµανία φοβούνται ότι θα “χάσουµε” και το ευρώ, τη στιγµή που
οι αναµνήσεις από το ισχυρό γερµανικό µάρκο είναι ακόµη
ζωντανές! Ακόµη και εν µέσω κρίσης πιστεύουµε ότι έχουµε την
οικονοµική δυνατότητα να αποκοµίσουµε κέρδος και να είµαστε
παραγωγικοί. Υπό αυτή την έννοια, όποιο µοντέλο και αν
ακολουθήσουν οι ηγέτες της Ευρώπης, θα υπάρξει πρόοδος γιατί
υπάρχει το δυναµικό. Το ζητούµενο είναι να... µην παραµείνουν
άλλο σε αδράνεια» προσθέτει χαρακτηριστικά.
«Στην
ατµόσφαιρα πλανάται µια απροσδιόριστη αίσθηση ότι τα πράγµατα
το 2012 θα δυσκολέψουν. Ταυτόχρονα όµως υπάρχει αρκετή
αισιοδοξία ανάµεσα στους νέους, καθώς οι δυσκολίες αναγκάζουν
τους πολίτες να αµφισβητήσουν τα υπάρχοντα µοντέλα
διακυβέρνησης στην Ευρώπη και έτσι να ασκήσουν πίεση για
να τα αλλάξουν» προσθέτει η 30χρονη αυστριακή συγγραφέας και δηµοσιογράφος
Μαρτίνα Μπάχλερ.
ΤΕΛΟΣ ΣΤΗΝ ΑΝΕΜΕΛΙΑ.
Ευρωπαίοι φοιτητές σε αδιέξοδο.
Η φοιτητική ζωή έχει
παύσει προ πολλού να συµβολίζει την ανεµελιά και την «καλοπέραση» για τους νέους
Ευρωπαίους και το 2012 αναµένεται να φέρει... περισσότερα δίδακτρα και λιγότερες
προοπτικές για εργασία. «Τα δίδακτρα του Πανεπιστηµίου αυξάνονται
και την ίδια στιγµή η ανεργία των νέων αγγίζει ιστορικά όρια.
Οσοι φίλοι µου έχουν ικανότητες αποφασίζουν να φύγουν για το εξωτερικό
γιατί µόνο εκεί µπορούν να βρουν την αναγνώριση και τον µισθό που
τους αξίζει. Η νέα κυβέρνηση δεν προτίθεται να εφαρµόσει
διαφορετική πολιτική και στο 2012 δεν διαφαίνεται φως στο τούνελ»
αναφέρει µιλώντας στο «Βήµα» η 20χρονη φοιτήτρια του Πολυτεχνείου της
Βαρκελώνης Κριστίνα Μπαράσα (φωτογραφία αριστερά). Στην –
«αποµονωµένη» µετά την τελευταία Σύνοδο Κορυφής – Βρετανία τα πράγµατα δεν είναι
καλύτερα για τους νέους. «Οι νέοι δέχονται διπλό πλήγµα. Αφενός την
υψηλότατη ανεργία που για τις ηλικίες κάτω των είκοσι πέντε
έχει αγγίξει το υψηλότατο όριο εδώ και δεκαετίες. Αφετέρου, τη
µεγάλη αύξηση των διδάκτρων στα πανεπιστήµια, που εφεξής θα
µεταφράζεται σε ένα χρέος ύψους 40.000 στερλινών για κάθε φοιτητή!
∆εκάδες χιλιάδες συνοµήλικοί µου εγκατέλειψαν τις σπουδές τους
για καθαρά οικονοµικούς λόγους εφέτος και φοβάµαι ότι το 2012 ο αριθµός
θα αυξηθεί. Εν τέλει, υπό αυτές τις συνθήκες η ανώτατη εκπαίδευση
θα καταλήξει να απευθύνεται σε µια ευνοηµένη ελίτ»
υπογραµµίζει, µιλώντας στο «Βήµα», ο 19χρονος βρετανός φοιτητής Τοµ
Χίθκοτ.
www.tovima.gr
Το 2012 κάνει ποδαρικό στην πλατεία Κοτζιά με 200 μουσικούς.
Παραμονή της Πρωτοχρονιάς ο Δήμος Αθηναίων προσκαλεί τους Αθηναίους να
γιορτάσουν τον ερχομό του νέου χρόνου στην πλατεία Κοτζιά, μέσα σ' ένα μουσικό
καταιγισμό-έκπληξη.
Η αντίστροφη μέτρηση θα αρχίσει με την Φιλαρμονική
Ορχήστρα του Δήμου Αθηναίων στις 22.45 στην πλατεία Ομονοίας. Με ήχους που
αρμόζουν στην περίσταση η συναυλία θα μετατραπεί σε πομπή με την εμφάνιση 6
εντυπωσιακών ξυλοπόδαρων και στις 23.15 όλη η παρέα θα κατηφορίσει παίζοντας
προς στην πλατεία Κοτζιά.
Εν μεγάλη Ελληνική αποικία, 200 π.Χ.
Ότι τα πράγματα δεν βαίνουν κατ' ευχήν στην Αποικία
δεν μέν' η ελαχίστη αμφιβολία,
και μ' όλο που οπωσούν τραβούμ' εμπρός,
ίσως, καθώς νομίζουν ουκ ολίγοι, να έφθασε ο καιρός
να φέρουμε Πολιτικό Αναμορφωτή.
Όμως το πρόσκομμα κ' η δυσκολία
είναι που κάμνουνε μια ιστορία
μεγάλη κάθε πράγμα οι Αναμορφωταί
αυτοί. (Ευτύχημα θα ήταν αν ποτέ
δεν τους χρειάζονταν κανείς). Για κάθε τι,
για το παραμικρό ρωτούνε κ' εξετάζουν,
κ' ευθύς στον νου τους ριζικές μεταρρυθμίσεις βάζουν,
με την απαίτησι να εκτελεσθούν άνευ αναβολής.
Έχουνε και μια κλίσι στες θυσίες.
Παραιτηθείτε από την κτήσιν σας εκείνη·
η κατοχή σας είν' επισφαλής:
η τέτοιες κτήσεις ακριβώς βλάπτουν τες Αποικίες.
Παραιτηθείτε από την πρόσοδον αυτή,
κι από την άλληνα την συναφή,
κι από την τρίτη τούτην: ως συνέπεια φυσική·
είναι μεν ουσιώδεις, αλλά τι να γίνει;
σας δημιουργούν μια επιβλαβή ευθύνη.
Κι όσο στον έλεγχό τους προχωρούνε,
βρίσκουν και βρίσκουν περιττά, και να παυθούν ζητούνε·
πράγματα που όμως δύσκολα τα καταργεί κανείς.
Κι όταν, με το καλό, τελειώσουνε την εργασία,
κι ορίσαντες και περικόψαντες το παν λεπτομερώς,
απέλθουν, παίρνοντας και την δικαία μισθοδοσία,
να δούμε τι απομένει πια, μετά
τόση δεινότητα χειρουργική.-
Ίσως δεν έφθασεν ακόμη ο καιρός.
Να μη βιαζόμεθα· είν' επικίνδυνον πράγμα η βία.
Τα πρόωρα μέτρα φέρνουν μεταμέλεια.
Έχει άτοπα πολλά, βεβαίως και δυστυχώς, η Αποικία.
Όμως υπάρχει τι το ανθρώπινον χωρίς ατέλεια;
Και τέλος πάντων, να, τραβούμ' εμπρός.
Κωνσταντίνος Π. Καβάφης.
Συναγερμός για την εμφάνιση κρουσμάτων λύσσας στην Ήπειρο.
Οδηγία και για τη συλλογή
δειγμάτων από αλεπούδες.
Χρειάστηκε
να περάσουν σχεδόν 25 χρόνια από την εμφάνιση του τελευταίου κρούσματος λύσσας
στην Ελλάδα, για να κινητοποιηθούν ξανά οι αρμόδιες αρχές που σήμαναν συναγερμό
τις τελευταίες ημέρες μετά τον εντοπισμό περιστατικού λύσσας σε αλεπούδες σε
απόσταση 300 μέτρων από τη βόρεια συνοριακή γραμμή της χώρας με τα γειτονικά
Σκόπια.Στις αρχές του μήνα επιβεβαιώθηκε και εργαστηριακά η παρουσία λύσσας σε
αλεπούδες που εξετάστηκαν και οι οποίες βρέθηκαν στην εν λόγω περιοχή. Η
επιβεβαίωση αυτή σήμανε συναγερμό στις αρμόδιες αρχές και τις υπηρεσίες
Κτηνιατρικής και Δημόσιας Υγείας της χώρας και προς τούτο πραγματοποιήθηκε
έκτακτη σύσκεψη στη Θεσσαλονίκη όπου αποφασίστηκε η συλλογή 500 δειγμάτων από
αλεπούδες από τις περιοχές της Μακεδονίας, της Δυτ. Μακεδονίας και της Ηπείρου
και κυρίως από τις Περιφερειακές Ενότητες Ιωαννίνων και Θεσπρωτίας που
συνορεύουν με τη γειτονική Αλβανία.Το έγγραφο της αρμόδιας διεύθυνσης του
υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης έφτασε στις 19 Δεκεμβρίου στις Διευθύνσεις
Κτηνιατρικής των επίμαχων περιοχών και σε αυτό επισημαίνεται αφενός η
αναγκαιότητα της συλλογής των δειγμάτων αυτών προκειμένου να γίνουν προληπτικοί
έλεγχοι για τυχόν εντοπισμό τέτοιων κρουσμάτων στην Ελλάδα και αφετέρου γίνεται
μία λεπτομερής αναφορά στα συμπτώματα της λύσσας σε άγρια ζώα, αλλά και σε
οικόσιτα.Παράλληλα, σχετικό έγγραφο έχει αποστείλει και ο γραμματέας Δημόσιας
Υγείας Αντώνης Δημόπουλος που επισημαίνει, ότι η Ελλάδα έχει χαρακτηριστεί από
το 1987 ως ελεύθερη λύσσας (Rabies free country). Λόγω όμως γειτνίασης με χώρες
όπου η λύσσα υπάρχει με κύριους φορείς τα άγρια ζώα ή το σκύλο, επισημαίνεται η
πρόσφατη επιβεβαίωση του σχετικού κρούσματος και ως εκ τούτου συνιστάται ο
εμβολιασμός των σκύλων, με απόλυτη προτεραιότητα τον εμβολιασμό των ποιμενικών
σκύλων, κατά μήκος των συνόρων και σε βάθος 30 χιλιομέτρων με νεκρό εμβόλιο,
προκειμένου να αποτραπεί η επανείσοδος του νοσήματος στη χώρα μας.Σύμφωνα με τις
μέχρι στιγμής ενδείξεις, η λύσσα δεν έχει εντοπιστεί σε άγρια ζώα της ελληνικής
υπαίθρου, ωστόσο η ανησυχία είναι εύγλωττη, καθώς η Ελλάδα γειτνιάζει με χώρες
όπου το πρόβλημα είναι υπαρκτό, όπως τα Σκόπια και η
Αλβανία.
Η συλλογή των δειγμάτων
Θέμα ωστόσο
φαίνεται να προκύπτει αναφορικά με τη συλλογή των δειγμάτων από 500 αλεπούδες,
αφού τέτοια δυνατότητα δεν έχουν οι διευθύνσεις Κτηνιατρικής. Έτσι, αναμένεται
να ζητηθεί από τις κατά τόπους Δασικές υπηρεσίες, τα Δασαρχεία δηλαδή, να κάνουν
τη συλλογή των δειγμάτων, αξιοποιώντας τις γνώσεις τους για τους βιοτόπους των
αλεπούδων και χρησιμοποιώντας κυνηγετικές μεθόδους για να συλλέξουν τον
απαιτούμενο αριθμό δειγμάτων. Μέχρι στιγμής πάντως, δεν έχει ζητηθεί επισήμως
από τα Δασαρχεία να προχωρήσουν στη διαδικασία της συλλογής
δειγμάτων.
Το αντιλυσσικό εμβόλιο
Ο εμβολιασμός με νεκρό
εμβόλιο δεν έχει απαγορευτεί στη χώρα μας, όμως έχει ατονήσει χαρακτηριστικά και
όπως μας ανέφερε κτηνίατρος των Ιωαννίνων, είναι εξαιρετικά σπάνιο να βρεθεί
κάποιος που θα ζητήσει να κάνει το αντιλυσσικό εμβόλιο στα ζώα που έχει στην
ιδιοκτησία του. Από την άλλη πάντως υπάρχει και ένα τεράστιο οικονομικό σκέλος
πίσω από την υπόθεση, αφού ο αντιλυσσικός εμβολιασμός θεωρείται ιδιαίτερα
κοστοβόρος. Είναι δε χαρακτηριστικό, ότι στον προϋπολογισμό της Δημοκρατίας των
Σκοπίων η δαπάνη για την αντιμετώπιση της λύσσας, όχι μόνο με εμβολιασμούς αλλά
και με δολώματα εμποτισμένα με αντιλυσσικό στέλεχος είναι κατά τι μεγαλύτερος
από την προβλεπόμενη δαπάνη για τα δημόσια νοσοκομεία!
Πως
μεταδίδεται
Η λύσσα μεταδίδεται με την είσοδο του ιού στον ανθρώπινο
οργανισμό μέσω ανοιχτών τραυμάτων, πληγών ή μέσω επαφής με τους βλεννογόνους,
προκαλώντας συνδυασμό νευρολογικών συμπτωμάτων. Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας
αναφέρει περισσότερους από 30.000 θανάτους ετησίως από λύσσα. Όμως, θα πρέπει να
σημειωθεί ότι η συντριπτική πλειοψηφία αυτών (πάνω από το 90%) εκδηλώνονται στην
Ινδία.Η λύσσα είναι ένα ιογενές λοιμώδες νόσημα. Οφείλεται σε ιό που ανήκει στην
οικογένεια των Rabdoviridae και στο γένος Lyssavirrus με ένα μόνο είδος.
Εντούτοις, παρατηρούνται ποικιλίες του ιού με σημαντικές αντιγονικές διαφορές
μεταξύ του κλασικού στελέχους της λύσσας του σκύλου και στελεχών που
απομονώθηκαν από διάφορα είδη άγριων ζώων, φυσικές αποθήκες του ιού στη φύση και
από διάφορες γεωγραφικές περιοχές.Γενικότερα στον κόσμο, στο βόρειο ημισφαίριο,
αποθήκες του ιού της λύσσας είναι τα άγρια ζώα με προεξάρχουσα στην Ευρώπη την
αλεπού και στη Β. Αμερική το ρακούν και την αλεπού. Αντίθετα, στο νότιο
ημισφαίριο ως αποθήκη, αλλά και για τη μετάδοση της λύσσας, ενοχοποιείται κυρίως
ο σκύλος. Θα πρέπει να τονιστεί ότι από τον ιό της λύσσας μπορεί να μολυνθούν
όλα τα θερμόαιμα ζώα και, φυσικά, ο άνθρωπος.Κύριος τρόπος μετάδοσης του ιού
είναι αυτός που γίνεται με δάγκωμα από ένα ζώο που φέρει τον ιό της λύσσας στο
σίελό του. Μεταξύ των πολύ ευαίσθητων στον ιό της λύσσας άγριων ζώων, η μετάδοση
μπορεί να γίνει και με μολυσμένα από τον ιό σταγονίδια (αναπνευστική οδός), με
κατανάλωση μολυσμένων ιστών και σπανιότερα με επαφή του ιού με τους βλεννογόνους
(π.χ. επιπεφυκώς οφθαλμού).Ο ιός είναι ευαίσθητος σε μια σειρά αντισηπτικών και
είναι πολύ ευαίσθητος στην υπεριώδη ακτινοβολία (ήλιος). Σε πτώματα ζώων
διατηρείται λιγότερο από 24 ώρες στους 20οC, ενώ διατηρείται για πολλές μέρες
όταν οι ιστοί διατηρούνται σε ψύξη ή σε
κατάξυψη.
ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ.
www.epirusgate.blogspot.com
Πανικός στις Δ.Ο.Υ. Πρέβεζας. Βροχή η κατάθεση πινακίδων.
Τρέχουν οι πολίτες στην Πρέβεζα για να προλάβουν όχι να πληρώσουν τα τέλη
κυκλοφορίας για το 2012, αλλά να καταθέσουν τις πινακίδες των οχημάτων τους για
να τα γλυτώσουν.
Σύμφωνα με τα στοιχεία όλη
την χρονιά κατατέθηκαν περισσότερες από 500 πινακίδες στην Πρέβεζα εκ των οποίων
οι 400 τον Δεκέμβριο.
Την Τετάρτη κατατέθηκαν τουλάχιστον 100
πινακίδες, μέσα σε μια μόλις μέρα.
Όπως επισημαίνουν οι αρμόδιοι
υπάλληλοι της ΔΟΥ Πρέβεζας, ο αριθμός είναι διπλάσιος από ότι πέρυσι και
τονίζουν ότι η πλειοψηφία των πολιτών, τις καταθέτει για οικονομικούς
λόγους.
Άλλοι πάλι πολίτες οι οποίοι διαθέτουν δύο ΙΧ, καταθέτουν τις
πινακίδες του αυτοκινήτου μεγάλου κυβισμού όπως τζιπ, και προτιμούν να κρατήσουν
τα μικρότερου κυβισμού αυτοκίνητα για την εξοικονόμηση καυσίμου αλλά και την
αποφυγή επιπλέον τελών κυκλοφορίας.
Σύμφωνα με δηλώσεις πολιτών στην
''ΤΟΠΙΚΗ ΦΩΝΗ'' οι έκτακτες εισφορές, η άνοδος των τιμών των καυσίμων, τα
αυξημένα ασφάλιστρα και τέλη κυκλοφορίας, η επιβολή του επιπλέον φόρου 5% στα
μεγάλου κυβισμού αυτοκίνητα (άνω των 2.000 κυβικών) αλλά και στα νεότερα των
δέκα χρόνων, σε συνδυασμό με τις περικοπές στους μισθούς και την ανεργία, του
οδηγούν στο να. παροπλίσουν το μεταφορικό τους μέσο.
Αν λάβουμε υπόψη
τον ρυθμό που κατατίθενται οι πινακίδες των οχημάτων καθώς και το ότι οι
διαδικασίες λήγουν στις 10 Ιανουαρίου λόγω παράτασης, σίγουρα για το 2012 ο
αριθμός των οχημάτων που κινούνται στην περιοχή μας θα είναι μειωμένος. θετικό
για το περιβάλλον, αρνητικό για τις επιχειρήσεις όπως συνεργεία αυτοκινήτων τα
οποία θα σημειώσουν, σύμφωνα και με εκτιμήσεις ειδικών, κάθετη πτώση αλλά και
για τα πρατήρια καυσίμων.
www.pamepreveza.gr
Η Ιστορία του Αγίου Βασιλείου και του Santa Claus.
Ο Άγιος Βασίλης είναι ο αγαπημένος άγιος των παιδιών. Το διαχρονικό ερώτημα για
την ύπαρξή του δεν αφορά μόνο την προσφορά των δώρων αλλά και τη σχέση του
κοκκινοφορεμένου με την άσπρη γενειάδα παππού, με την ελληνική χριστιανική
παράδοση. Ποια είναι λοιπόν η ιστορία του ή η ιστορία τους;
Ο ορθόδοξος
Άγιος Βασίλης ούτε με δώρα έχει σχέση, ούτε με χιόνια και έλκηθρα. Αντίθετα,
αυτά που κρατάει στα χέρια του είναι «χαρτί και καλαμάρι» και βέβαια καθόλου
χρήματα. Πατρίδα του θεωρείται η βιβλική Καισάρεια της Καππαδοκίας, το σημερινό
Kayseri της Τουρκίας. Η περιοχή μνημονεύεται για πρώτη φορά από τον Ηρόδοτο και
αποτέλεσε πεδίο διαμάχης για πολλούς λαούς, εξαιτίας των πλουσίων κοιτασμάτων
της σε χρυσό, ασήμι και χαλκό. Τον 4ο μ.Χ. αιώνα αποτέλεσε το κέντρο του
μοναστικού βίου που άνθησε στις βραχώδεις σπηλιές της περιοχής. Η Καισάρεια ήταν
επίσης η «πατρίδα» ενός, μετέπειτα πολύ γνωστού και πικάντικου εδέσματος, του
παστουρμά.
Ο ελληνικός, λοιπόν, Άγιος Βασίλης, όπως αναφέρει ο καθηγητής
λαογραφίας στο Πανεπιστήμιο Αθηνών κ. Μηνάς Αλεξιαδής, είναι «κάτι ανάμεσα στον
Μέγα Βασίλειο της Καισαρείας, έναν από τους τρεις ιεράρχες και σε ένα
πρόσωπο-σύμβολο του Ελληνισμού, που έφευγε από τα βάθη της Ασίας και έφτανε
παντού: από τον Πόντο μέχρι την Πελοπόννησο και από την Μακεδονία μέχρι τον
Κύπρο. Ο δικός μας Άγιος Βασίλης είναι πεζοπόρος, κρατά στα χέρια του ένα ραβδί,
συζητά με όλους τους ανθρώπους στο δρόμο και εύχεται καλοτυχία και καλή χρονιά
στον κόσμο. Δεν έχει σάκο, ούτε κοφίνι. Δε φέρνει δώρα, αλλά την καλοχρονιά. Η
1η Ιανουαρίου ήταν η μέρα θανάτου του Μεγάλου Βασιλείου και έτσι η ελληνική
παράδοση θεώρησε ότι ο Άγιος Βασίλης είναι εκείνος που φέρνει καλοτυχία και
ευλογεί τη χρονιά.».
Ο ελληνικός λοιπόν Άγιος Βασίλης ακολουθεί τα
χριστιανικά πρότυπα και ιδεώδη. Ψιλόλιγνος, ασκητής, πεζοπόρος χωρίς ιδιαίτερες
προσωπικές ανάγκες γυρνάει όλο τον κόσμο (προσοχή: εκεί που θεωρείται ότι
υπάρχει ελληνοχριστιανικό στοιχείο!) και μοιράζει ευχές. Οι υπόλοιποι δεν έχουν
ανάγκη από καλοτυχία. Παρουσιάζεται έτσι ως ένα ακόμα σύμβολο της ορθόδοξης
εκκλησίας για να συντηρήσει τη διαχρονικότητα και τη συνέχεια του ελληνικού
στοιχείου από την αρχαιότητα μέχρι σήμερα, στην περιοχή της πάλαι ποτέ
βυζαντινής αυτοκρατορίας. Ο Άγιος Βασίλης αποτελεί ουσιαστικά σύμβολο της
λιτότητας και της ασκητικής ζωής. Δίνοντας μόνο την ευχή του αποτρέπει κάθε
επιθυμία ή/και απαίτηση των πιστών προς την απόκτηση του
ευζείν.
Αντίθετα, ο δυτικός κόσμος γνωρίζει έναν Άγιο Βασίλη, η εικόνα
του οποίου είναι ο συνασπισμός μύθων και παραδόσεων ολόκληρης της Ευρώπης. Έναν
Άγιο Βασίλη, που έχει υπερκεράσει και τον ορθόδοξο ανταγωνιστή του. Για τους
προτεστάντες της Βόρειας και Κεντρικής Γερμανίας είναι ο «Weihnachtsmann», ο
«άνθρωπος των Χριστουγέννων», ενώ για τους Άγγλους είναι ο «πατέρας των
Χριστουγέννων» (father Christmas).
Ο συμπαθής γενειοφόρος κύριος με το
έλκηθρο προέρχεται από τον Άγιο Νικόλαο. Για τους καθολικούς, ο Άγιος Νικόλαος
είναι ο Santa Claus. Ή, διαφορετικά, Sinterklaas, στα ολλανδικά. Οι Ολλανδοί
μετανάστες ήταν άλλωστε αυτοί που εξήγαγαν τη λέξη στην Αμερική τον 17ο αιώνα,
όπου οι αγγλόφωνοι πληθυσμοί την υιοθέτησαν ως Santa Claus. Ο Άγιος Νικόλαος
γεννήθηκε στην Μικρά Ασία τον 3ο αιώνα μ.Χ. Είναι ο προστάτης των παιδιών και
των ανθρώπων της θάλασσας. Κατά το 19ο αιώνα, ο Άγιος Νικόλαος θεωρήθηκε σε
ολόκληρη περίπου την Ευρώπη το Christkindlein (το παιδί του Χριστού), ο οποίος
παρέδιδε κρυφά παιχνίδια στα παιδιά.
Η πρώτη καταγραφή του ολλανδικού
μύθου έγινε το 1809 από τον συγγραφέα Ουάσιγκτον Ίρβινγκ, ο οποίος - στο βιβλίο
του «A history of New York» - περιέγραψε την άφιξη ενός αγίου πάνω σε άλογο, την
παραμονή της γιορτής του Αγίου Νικολάου. Το 1812, ο Ίρβινγκ αναθεώρησε το
βιβλίο του και ο Άγιος Νικόλαος εμφανίζεται μέσα σε ένα βαγόνι, το οποίο μπορεί
και πετάει πάνω από τα δέντρα. Λίγο αργότερα, το 1823, ο ιερέας Κλέμεντ Κλαρκ
Μουρ, έγραψε ένα παιδικό ποίημα σε εφημερίδα της Νέας Υόρκης. Εκεί περιέγραφε
τον Άγιο Νικόλαο σαν καλικάντζαρο που έμπαινε στα σπίτια από την καμινάδα και
ταξίδευε με ιπτάμενο έλκηθρο που το έσερναν οχτώ τάρανδοι: Ντάσερ, Ντάνσερ,
Μπράνσερ, Βίξεν, Κόμετ, Κιούμπιντ, Ντόντερ και Μπλίτσεν.
Η έμπνευση όμως
του Αμερικανού εικονογράφου Τόμας Ναστ υπήρξε καθοριστική για την μετέπειτα
πορεία του Santa Claus. Εκείνος ήταν που ζωγράφισε τον Santa Claus για το
«Harper's magazine» το 1863 και συνέχισε να το ζωγραφίζει μέχρι τα 1890. Κάποια
στιγμή μέσα στη δεκαετία του 1860 ο πρόεδρος των ΗΠΑ Αβραάμ Λίνκολιν του ζήτησε
να φτιάξει μία προπαγανδιστική εικόνα του Santa Claus με κάποιους στρατιώτες
του. Ήταν από τις πρώτες προσπάθειες άσκησης ψυχολογικού πολέμου στους
αντιπάλους. Ο Ναστ στη συνέχεια, προσέθεσε και άλλες λεπτομέρειες, όπως ότι το
εργαστήρι του Santa βρίσκεται στον Βόρειο Πόλο. Ο επίσημος όμως σχεδιαστής του
Άγιου Βασίλη, που καθιέρωσε η Κόκα Κόλα και όλοι αυτόν γνωρίζουμε, είναι ο
Huddon Sundblom.
Το υποτιθέμενο, επίσημο χωριό του Santa Claus είναι το
Κορβατουντούρι (Korvatunturi) και βρίσκεται μόλις οκτώ χιλιόμετρα βόρεια του
Ροβανιέμι της Λαπωνίας, στον Αρκτικό Κύκλο. Κορβατουντούρι σημαίνει «το ύψωμα
του αυτιού» (Ear Fell). Επειδή λοιπόν, η περιοχή είχε κάπως το σχήμα του αυτιού,
θεωρήθηκε ότι ο Άγιος Βασίλης ζούσε εκεί και «άκουγε» τις επιθυμίες των
παιδιών.
Ωστόσο, το Ροβανιέμι θεωρείται πατρίδα του Αϊ-Βασίλη μόλις από
τα τέλη του 19ου αιώνα. Καθώς οι θρύλοι γύρω από το πρόσωπο του Santa Claus
πλήθαιναν, όλοι ήθελαν να μάθουν πού μένει. Κι επειδή γκρι τάρανδοι ήταν δύσκολο
να υπάρξουν στον Βόρειο Πόλο, οι εφημερίδες το 1927 αποκάλυψαν ότι ο Αϊ-Βασίλης
μένει στη φινλανδική Λαπωνία. Ο γκρι τάρανδος είναι, άλλωστε, το εθνικό ζώο της
Λαπωνίας. Το μυστικό αποκαλύφθηκε σε εκπομπή του φινλανδικού ραδιοφώνου του
1927: ο Santa Claus μένει στο Κορβατουντούρι.
Τα υπόλοιπα τα ανέλαβαν οι
εφημερίδες που αναπαρήγαγαν τον μύθο, ενώ η Κόκα Κόλα με τη γνωστή διαφήμιση
έβαλε την τελευταία πινελιά: η εικόνα του Santa Claus με την κόκκινη στολή και
τη λευκή γενειάδα είναι κατασκευή της Κόκα Κόλα. Τον έφτιαξε έτσι για τη
διαφήμιση του δημοφιλούς ποτού το 1931. Ενώ, λοιπόν, η Κόκα Κόλα χρησιμοποιεί
την εικόνα του Santa Claus για να αυξήσει την κατανάλωσή της κατά την χειμερινή
περίοδο, μετά από εβδομήντα χρόνια «συνεργασίας» διαπιστώνεται ότι και ο Santa
Claus διαδόθηκε χάρη στην Κόκα Κόλα. Η κυρίαρχη εικόνα του Santa Claus πια είναι
του συμπαθούς γενειοφόρου ένστολου πάνω στο έλκηθρο να παραδίδει δώρα και να
πίνει Κόκα Κόλα. Τα Χριστούγεννα μάλιστα, κυρίως στις παιδικές και εφηβικές
ηλικίες, έγιναν άρρηκτα συνδεδεμένα, όχι με την εικόνα του Χριστού αλλά μ' αυτή
του Άγιου Βασίλη.
Το Κορβατουντούρι το οποίο καθιερώθηκε ως το χωριό του
Άγιου Βασίλη το 1927, άρχισε να αξιοποιείται τουριστικά μόλις στις αρχές του
1980. Καθώς οι υπόλοιπες τουριστικές περιοχές της Φιλανδίας δεν έφερναν αρκετά
έσοδα, η Φιλανδική κυβέρνηση αποφάσισε να προωθήσει τον Άγιο
Βασίλη.
Χωρίς την ύπαρξη του, η Λαπωνία δε θα είχε καμιά διαφορά με τις
υπόλοιπες περιοχές του αρκτικού κύκλου. Με τη δημιουργία του όμως η Λαπωνία
απόκτησε ιδιαίτερη τουριστική και οικονομική άξια. Το χωριό προσφέρει στους
ενήλικες τη «νοσταλγία» της παιδικότητας, τη «ρομαντικότητα» του να γίνουν και
να παραμείνουν παιδιά. Από την άλλη μεριά τα παιδιά «οπτικοποιούν» τις ιστορίες
που έχουν ακούσει για τον Άγιο Βασίλη. Μ' αυτόν τον τρόπο το χωριό του Άγιου
Βασίλη αλλά και ο ίδιος ο Άγιος Βασίλης που ζει σ' αυτό, δίνουν «σάρκα και οστά»
στην αφηρημένη εικόνα των «Χριστουγέννων» και του «Άγιου
Βασίλη».
Καταναλώνοντας έτσι τον Άγιο Βασίλη, καταναλώνουμε και τη
νοσταλγική αντίληψη των Χριστουγέννων.
Ο Αρχιεπίσκοπος Αθηνών και Πάσης
Ελλάδος Ιερώνυμος κόντρα στον καιρό ευχήθηκε, με τη σοφία του, να ζήσουμε το
πραγματικό νόημα των Χριστουγέννων που είναι η αγάπη.
Καλή
Χρονιά!!!
Δ. Στ.
(Τα ιστορικά στοιχεία και μέρος του κειμένου
δανείστηκα, με την ευγενική παραχώρησή του, από άρθρο του Βασίλη Λυρίτση στο
http://feleki.wordpress.com)www.livanis.gr
www.24grammata.com
Η ιστορία της Βασιλόπιτας
το κόψιμο της βασιλόπιτας είναι από τα
αρχέγονα έθιμα που επιβιώνουν.
Η αναζήτησή μας για
τις ρίζες του εθίμου της βασιλόπιτας, μας οδηγεί πίσω, στην αρχαιότητα, στις
προσφορές άρτου ή και μελιπήκτων των αρχαίων ημών προγόνων, προς τους θεούς,
κατά τη διάρκεια εορτών. Αναφέρει ο λαογράφος Φίλιππος Βρετάκος ("Οι δώδεκα
μήνες του έτους και αι κυριώτεραι εορταί των"):
"Οι πρόγονοί μας εις
την αρχαιότητα κατά τας μεγάλας αγροτικάς εορτάς προσέφερον εις τους θεούς, ως
απαρχήν, έναν άρτον. Επί παραδείγματι κατά την εορτήν του θερισμού, που ελέγετο
Θαλύσια και ήτο αφιερωμένη εις την Δήμητρα, κατασκευάζετο από το νέον σιτάρι
ένας μεγάλος εορταστικός άρτος (ένα καρβέλι), που ελέγετο "Θαλύσιος άρτος", κατά
δε την προς τιμήν Απόλλωνος εορτήν των Θαργηλίων εψήνετο, κατά το έθιμον,ο
"θάργηλος άρτος".
Στο Σέλινιο Χανίων, για παράδειγμα, ζυμώνονταν με
λάδι, αλεύρι , ζάχαρη και πολλά μυρωδικά, σύμβολα της αφθονίας των οικογενειακών
αγαθών. Και μόλις την έστρωνε η νοικοκυρά στο ταψί, σχεδίαζε στην όψη της με
πιρούνι τσιμπητό σταυρό και άλλα πλουμίδια , που σκοπό είχαν να εξορκίσουν το
κακό μάτι. Παρόμοια πίτα, με ζάχαρη και μυρωδικά, ετοίμαζαν και στις Κυδωνίες.
Κι επί πλέον με κλειδί τη στόλιζαν με παράξενα σχήματα, για να κλειδώσουν την
κακογλωσσιά, ενώ με δαχτυλήθρα, σύμβολο της νοικοκυροσύνης, γέμιζαν με σχέδια τα
ενδιάμεσα κενά, για να είναι οι γυναίκες του σπιτιού γερές και
προκομμένες.
Γλυκές βασιλόπιτες συνήθιζαν κυρίως στα αστικά κέντρα, αλλά και
σε αρκετές αγροτικές περιοχές της πατρίδας μας. Τα υλικά ήταν περίπου τα ίδια.
Ποίκιλε μόνο, από τόπο σε τόπο και από οικογένεια σε οικογένεια, ο τρόπος
διακόσμησής της, "τα γράμματα" όπως έλεγαν. Στολίδια δηλαδή από ζυμάρι, που το
καθένα αντιστοιχούσε σε μια ευχή, έναν πόθο ή μια λαχτάρα. Ετσι η γυναίκα του
γεωργού "έγραφε" στην πίτα το αλέτρι, τα ζωντανά, τα στάχυα, τα σακιά με το
γέννημα, για να τα ευλογεί ο Αι-Βασίλης και να δώσει η χάρη του πλούσια σοδειά.
Η γυναίκα του τσέλιγκα το μαντρί, τα πρόβατα ,τα σκυλιά, τις καρδάρες με το γάλα
.Η γυναίκα του αμπελουργού τα κούτσουρα, το βαρέλι, το πατητήρι και ό,τι άλλο
ποθούσε η καρδιά της να ευλογεί ο καλοσυνάτος Αγιος.
Η παραδοσιακή
Μικρασιάτικη βασιλόπιτα ήταν πολύ εντυπωσιακή σε εμφάνιση και γεύση. Εμοιαζε με
ένα μεγάλο τραγανό πεντανόστιμο μπισκότο στολισμένο με δικέφαλο αετό στη μέση,
ενδόμυχο ίσως πόθο και ευχή για εθνική νεκρανάσταση και ανασύσταση της
Βυζαντινής Αυτοκρατορίας. Η Κωνσταντινουπολίτικη πάλι βασιλόπιτα ήταν γλυκιά,
φουσκωτή, αρωματισμένη με χίλια δυο μπαχαρικά και έφερε στο μέσον μεγάλο Β, το
αρχικό του Αι- Βασίλη, ή το αρχικό του ονόματος του νοικοκύρη, ενώ γύρω
χαραγμένα ξόμπλια με το ψαλίδι, παρέπεμπαν σε πουλιά με ανοιγμένα φτερά.
Ομως
η περισσότερο συνηθισμένη πατροπαράδοτη ελληνική πρωτοχρονιάτικη πίτα ήταν η
αλμυρή, πολύφυλλη και με κύριο στοιχείο γέμισης το κρέας, όπου τις ενδόμυχες
ευχές και τον βαθύτερο συμβολισμό δεν έκρυβε η διακόσμηση. Αλλωστε δεν έμεναν
περιθώρια για στολίδια, αφού πάνω και κάτω είχε αλλεπάλληλα καλοβουτυρωμένα
φύλλα, που κατά τόπους τα ονόμαζαν "πέταρα". Το πολύ-πολύ το επιφανειακό φύλλο,
αισθητά μεγαλύτερο, ρίχνονταν κυματιστό, ώστε η επιφάνεια της πίτας να είναι
πλούσια, ανάγλυφη, κυματιστή εκφράζοντας έτσι την ευχή για αφθονία των οικιακών
αγαθών, σαν το κύμα της απέραντης θάλασσας. Στην αλμυρή πίτα οι ευχές, τα
μαντέματα και οι συμβολισμοί εκφράζονταν κυρίως με τα "σημάδια", που θα έκρυβε η
νοικοκυρά στη βάση της ,πέρα από το πατροπαράδοτο νόμισμα για τον τυχερό του
χρόνου.
Ετσι, για παράδειγμα, η ηπειρώτικη παράδοση απαιτούσε βασιλόπιτα με
κοτόπουλο, χοντροκομμένο αρνίσιο κιμά ή ολόκληρα κομμάτια χοιρινό κρέας
,ανάμικτα με τραχανά, πράσα και αυγά. Και εκτός από το νόμισμα, ανάλογα με το
επάγγελμα των μελών της οικογένειας, σαν "σημάδια", μικρό ξυλάκι για υγεία των
αγωγιατών, μικρό κουκουνάρι για τους ξυλοκόπους, φύλλο πουρνάρι για τον
τσομπάνο, άχυρο για τον γεωργό, σταυρουδάκι για το καλό του σπιτιού ή διάφορους
καρπούς, όπως σπυρί στάρι, κουκί, φασόλι, καλαμπόκι και ό,τι άλλο ποθούσε η
καρδιά τους να ευλογεί και να χιλιάζει η χάρη του Αι- Βασίλη.
Στη Δυτική
Μακεδονία και στη Θράκη, όταν έρχονταν ο καιρός, να μοιράσει ο πατέρας της
μεγάλης πατριαρχικής οικογένειας το βιός του στους γιους, άφηνε στη χάρη του
Αι-Βασίλη να κρίνει το τι έπρεπε να πάρει ο καθείς. Ετσι στη μεγάλη βασιλόπιτα
τα "σημάδια" δεν έμπαιναν για ευχή, αλλά για " τάξιμο". Και τα κομμάτια της τη
χρονιά εκείνη τα ονόμαζαν "φιλιά". Σ΄ όποιου γιου το "φιλί" έπεφτε το νόμισμα,
θα έπαιρνε το σπίτι. Σ΄ όποιου το φασόλι, το ποτιστικό χωράφι. Το στάρι, το
ξηρικό χωράφι. Η κληματόβεργα, το αμπέλι. Το άχερο τα ζωντανά κ.λ.π. Αλλά και η
κοπή της βασιλόπιτας γίνονταν με αληθινή ιεροπρέπεια. Πρώτα ο νοικοκύρης την
έστρεφε τρεις φορές στο όνομα της Αγίας Τριάδος. Επειτα έκανε με κλειδί , με
μαχαίρι ή με πιρούνι τρεις φορές το σημείο του σταυρού, για να κόβεται η
κακογλωσσιά, να κλειδώνονται τα κακά στόματα ή να αποτρέπεται το κακό μάτι. Και
την ώρα ακριβώς, που άλλαζε ο χρόνος, άρχιζε να ονοματίζει τα κομμάτια, με
καθιερωμένη πάντα σειρά Πρώτο ήταν του Αι-Βασίλη. Επειτα του Χριστού και της
Παναγίας, του σπιτιού και στη σειρά όλων των μελών της οικογένειας, κατά ηλικία
, αρχίζοντας από τους μεγαλύτερους και καταλήγοντας στα παιδιά. Κομμάτι έκοβε
και για τους φτωχούς, τα ζωντανά, τα χωράφια και τα αμπέλια, το μύλο και τη
βάρκα, γιατί όλα έπρεπε να πάρουν την ευλογία του Αι-Βασίλη. Και σαν απόσωνε τον
εορταστικό δείπνο η οικογένεια, ο νοικοκύρης κατέβαινε στο στάβλο, να ταΐσει την
πίτα τους στα ζωντανά, ενώ την επαύριο θριμάτιζε και σκορπούσε το δικό τους
κομμάτι στα κτήματα και στα αμπέλια.
Σε μερικούς τόπους, όπως στην Κάρπαθο
και τη Σκύρο, έπλαθαν ξεχωριστή πίτα για τα μεγάλα ζώα, τους πολύτιμους
συνεργάτες του νοικοκύρη στον καθημερινό μόχθο, την οποία ονόμαζαν "βουόπιτα" ή
"βοδόκλουρα" και θριματισμένη, με λίγο αλάτι, τους την τάιζαν ανήμερα της
πρωτοχρονιάς. Στα Χάσια,ξεχωριστή πίτα έπλαθαν και για τον τσομπάνο, τον βοσκό
των προβάτων. Αφού η οικογένεια θα είχε κόψει τη δική της πίτα, λίγο μετά τα
μεσάνυχτα οι άντρες του σπιτιού πήγαιναν στη στάνη να κόψουν και την πίτα του
τσομπάνου και μαζί του τραγουδούσαν και γελούσαν και χόρευαν ως το πρωί σε
πασίχαρο γλέντι, που το σεκοντάριζαν τα βελάσματα των προβάτων και των
κατσικιών. Στην πίτα εκείνη το νόμισμα δεν είχε καμιά σημασία. Αντ΄ αυτού έβαζαν
ένα κουλουριασμένο ξυλάκι, που το έλεγαν "μαντρί" και το θεωρούσαν σαν κάτι ιερό
. Γι αυτό κι όποιος το εύρισκε, το παράχωνε στη στάνη, σε μέρος που δεν θα το
πατούσαν άνθρωποι και ζώα.
Στην αρχοντική Σιάτιστα η παράδοση ήθελε δύο
βασιλόπιτες. Μιά γλυκιά και μια αλμυρή με φύλλα. Την γλυκιά έκοβαν τα μεσάνυχτα,
στην αλλαγή του χρόνου, για να τους φέρει γλυκές μέρες. Την αλμυρή, που περιείχε
και το ασημένιο νόμισμα "το δώρο", όπως το έλεγαν, την ονόμαζαν "του σπιτιού",
την έκοβαν στο εορταστικό μεσημεριανό τραπέζι της πρωτοχρονιάς , και ο τυχερός
άναβε με το νόμισμα λαμπάδα για το καλό όλης της οικογένειας. Η πίτα εκείνη
περιείχε επί πλέον και σταυρουδάκι από χλωρά κλαράκια για υγεία και
ευτυχία.
Στην ορθόδοξη παράδοση.
Το έθιμο των ημερών
απαιτεί ένα γλυκό «τυχερό» παιχνίδι .την κοπή της Βασιλόπιτας. Πολλές συνταγές
κυκλοφορούν όμως όλες έχουν ένα βασικό συστατικό .το πολυπόθητο φλουρί! Πριν την
κόψετε, διαβάστε την ιστορία της.
Η ιστορία της βασιλόπιτας, είναι μια
ιστορία που συνέβηκε πριν από εκατοντάδες χρόνια, πριν από 1500 χρόνια περίπου,
στην πόλη Καισαρεία της Καππαδοκίας, στη Μικρά Ασία. Ο Μέγας Βασίλειος ήταν
δεσπότης της Καισαρείας και ζούσε αρμονικά με τους συνανθρώπους του, με αγάπη,
κατανόηση και αλληλοβοήθεια
Κάποια μέρα όμως, ένας αχόρταγος στρατηγός -
τύραννος της περιοχής, ζήτησε να του δοθούν όλοι οι θησαυροί της πόλης της
Καισαρείας, αλλιώς θα πολιορκούσε την πόλη για να την κατακτήσει και να τη
λεηλατήσει.
Ο Μέγας Βασίλειος ολόκληρη τη νύχτα προσευχόταν να σώσει ο Θεός
την πόλη. Ξημέρωσε η νέα μέρα και ο στρατηγός αποφασισμένος με το στρατό του
περικύκλωσε αμέσως την Καισαρεία. Μπήκε με την ακολουθία του και ζήτησε να δει
το Δεσπότη, ο οποίος βρισκόταν στο ναό και προσευχόταν. Με θράσος και θυμό ο
αδίστακτος στρατηγός απαίτησε το χρυσάφι της πόλης καθώς και ότι άλλο πολύτιμο
υπήρχε στην πόλη.
Ο Μέγας Βασίλειος απάντησε ότι οι άνθρωποι της πόλης του
δεν είχαν τίποτε άλλο πέρα από πείνα και φτώχεια, δεν είχαν να δώσουν τίποτε
αξιόλογο στον άρπαγα στρατηγό. Ο στρατηγός με το που άκουσε αυτά τα λόγια θύμωσε
ακόμα περισσότερο και άρχισε να απειλεί τον Μέγα Βασίλειο ότι θα τον εξορίσει
πολύ μακριά από την πατρίδα του ή κι ακόμη μπορεί να τον σκοτώσει.
Οι
χριστιανοί της Καισαρείας αγαπούσαν πολύ το Δεσπότη τους και θέλησαν να τον
βοηθήσουν. Μάζεψαν λοιπόν από τα σπίτια τους ότι χρυσαφικά είχαν και του τα
πρόσφεραν, ώστε δίνοντάς τα στο σκληρό στρατηγό να σωθούν. Στο μεταξύ ο
ανυπόμονος στρατηγός κόντευε να σκάσει από το κακό του. Διέταξε αμέσως το στρατό
του να επιτεθεί στο φτωχό λαό της πόλης.
Ο Δεσπότης, ο Μέγας Βασίλειος, που
ήθελε να προστατέψει την πόλη του προσευχήθηκε και μετά παρουσίασε στο στρατηγό
ότι χρυσαφικά είχε μαζέψει μέσα σε ένα σεντούκι. Τη στιγμή όμως που ο στρατηγός
πήγε να ανοίξει το σεντούκι και να αρπάξει τους θησαυρούς, με το που ακούμπησε
τα χέρια του πάνω στα χρυσαφικά έγινε το θαύμα!
'Όλοι οι συγκεντρωμένοι είδαν
μια λάμψη και αμέσως μετά έναν λαμπρό καβαλάρη να ορμάει με το στρατό του επάνω
στον σκληρό στρατηγό και τους δικούς του. Σε ελάχιστο χρόνο ο κακός στρατηγός
και οι δικοί του αφανίστηκαν. Ο λαμπρός καβαλάρης ήταν ο Άγιος Μερκούριος και
στρατιώτες του οι άγγελοι.
Έτσι σώθηκε η πόλη της Καισαρείας. Τότε όμως, ο
δεσπότης της, ο Μέγας Βασίλειος, βρέθηκε σε δύσκολη θέση! Θα έπρεπε να μοιράσει
τα χρυσαφικά στους κατοίκους της πόλης και η μοιρασιά να είναι δίκαιη, δηλαδή να
πάρει ο καθένας ό,τι ήταν δικό του. Αυτό ήταν πολύ δύσκολο. Προσευχήθηκε λοιπόν
ο Μέγας Βασίλειος και ο Θεός τον φώτισε τι να κάνει. Κάλεσε τους διακόνους και
τους βοηθούς του και τους είπε να ζυμώσουν ψωμάκια, όπου μέσα στο καθένα ψωμάκι
θα έβαζαν και λίγα χρυσαφικά. Όταν αυτά ετοιμάστηκαν, τα μοίρασε σαν ευλογία
στους κατοίκους της πόλης της Καισαρείας. Στην αρχή όλοι παραξενεύτηκαν, μα η
έκπληξή τους ήταν ακόμη μεγαλύτερη όταν κάθε οικογένεια έκοβε το ψωμάκι αυτό κι
έβρισκε μέσα τα χρυσαφικά της. Ήταν λοιπόν ένα ξεχωριστό ψωμάκι, η βασιλόπιτα .
Έφερνε στους ανθρώπους χαρά κι ευλογία μαζί. Από τότε φτιάχνουμε κι εμείς τη
βασιλόπιτα με το φλουρί μέσα, την πρώτη μέρα του χρόνου, τη μέρα του Αγίου
Βασιλείου
www.glykokyriakis.gr
Πώς γιορτάζεται η Πρωτοχρονιά στους Κινέζους, Ινδούς, Εβραίους, Μουσουλμάνους.
Η
Πρώτη μέρα του Νέους Έτους δεν είναι ίδια χρονικά για όλο τον κόσμο. Υπάρχουν
θρησκεύματα και χώρες, που ακολουθούν άλλα ημερολόγια και βρίσκονται μερικά
χρόνια μπροστά ή πίσω από τον υπόλοιπο κόσμο.
Κινέζικη
Πρωτοχρονιά
Η αλλαγή του χρόνου για
τους Κινέζους καθορίζεται από το ηλιακό-σεληνιακό ημερολόγιο και όχι το δυτικό
Γρηγοριανό, οπότε η πρώτη ημέρα του χρόνου δεν είναι σταθερή και συνήθως
κυμαίνεται μεταξύ τέλη Ιανουαρίου και μέσα Φεβρουαρίου. Οι Κινέζοι γιορτάζουν
την επιστροφή της Γης στη ζωή. Η αργία της Πρωτοχρονιάς διαρκεί τρεις ημέρες και
οι
εορτασμοί του Νέου έτους
διαρκούν μέχρι και την δέκατη πέμπτη ημέρα του ηλιακού μήνα.
Φυσικά, όπως δεν
συμβαδίζουν με τους δυτικούς στην ημερομηνία αλλαγής του χρόνου, έτσι υπάρχει
και μια διαφορά στο έτος. Ενώ εμείς, θα καλωσορίζουμε το 2011, οι Κινέζοι θα
μετρήσουν φέτος το έτος 4709! Όπως και να το κάνεις είναι προχωρημένα
άτομα.
Η πρωτοχρονιά των
Εβραίων
Η αλλαγή του έτους
για τους Εβραίους, ξεκινά την πρώτη ημέρα του μήνα Tishri (συμπίπτει με τον μήνα
Οκτώβριο του δυτικού ημερολογίου), που είναι ο έβδομος μήνας του εβραϊκού
ημερολογίου, οπότε εορτάζεται και η Rosh Hashanah, η Εβραϊκή Πρωτοχρονιά. Οι
εορτασμοί ολοκληρώνονται τη 10η ημέρα του μήνα, οπότε και εορτάζεται το Yom
Kippur, η μεγαλύτερη εβραϊκή αργία. Την ημέρα αυτή το Βιβλίο της Ζωής, κλείνει
και δίνεται άφεση αμαρτιών, σε όλους όσους τη ζήτησαν. Οι Εβραίοι των ΗΠΑ,
αργούν μόνο την ημέρα της Πρωτοχρονιάς, ενώ οι Εβραίοι του Ισραήλ, δεν
εργάζονται και την δεύτερη ημέρα της Πρωτοχρονιάς.
Οι Εβραίοι δεν εορτάζουν
μόνο τον ερχομό του νέου έτους, που και γι' αυτούς φέτος είναι το 5771, αλλά
είναι και ημέρα κρίσης και περισυλλογής, ενώ προσεύχονται για την ευημερία της
οικογένειας και των φίλων τους. Στο Ισραήλ εύχονται: Shanah Tovah, καλή χρονιά,
ή Le-shanah tovah tikatevu, είθε να έχεις μια καλή χρονιά.
Ινδουιστική
Πρωτοχρονιά
Η ινδουιστική
πρωτοχρονιά, σημαίνει την αφύπνιση της Γης, από την χειμερινή νάρκη, γι' αυτό
και πάντα συμπίπτει με τους ανοιξιάτικους μήνες. Για την πλειοψηφία των
Ινδουιστών, είναι στις 26 Μαρτίου, αλλά στην Ινδία εορτάζεται σε τέσσερις
διαφορετικές ημερομηνίες.
Η φυλή των Μαλαγιάλις, εορτάζουν την Vishu, την
Πρωτοχρονιά στις 14 Απριλίου. Οι Ινδουιστές του Κασμίρ, εορτάζουν την Navreh,
στις 10 Μαρτίου, ενώ οι κάτοικοι της Βεγγάλης, στις 13 Απριλίου.
Η πρωτοτυπία
των Ινδουιστών δεν έγκειται μόνο στις διαφορετικές ημερομηνίες που γιορτάζεται η
έλευση του Νέου Έτους, αλλά και στα διαφορετικά ημερολόγια. Σύμφωνα με το
σεληνιακό ημερολόγιο, Hindu Saka, φέτος οι Ινδουιστές θα καλωσορίσουν το έτος
1933!
Αλλοι ινδουιστές, όπως στο Νεπάλ, ακολουθούν το ημερολόγιο, Bikram
Sambat, σύμφωνα με το οποίο η νέα χρονιά που έρχεται μας βάζει στο έτος
2067!
Ιρανική
Πρωτοχρονιά
Η Norooz, Πρωτοχρονιά
για τους Πέρσες (Ιρανούς), εορτάζεται την πρώτη ημέρα της Ανοιξης, στις 20
Μαρτίου κάθε έτους, και φέτος θα υποδεχτούν το έτος 1368!
Συμβολίζει τον
θάνατο και την αναγέννηση, ή το καλό και το κακό. Την τελευταία Παρασκευή του
έτους που φεύγει, οι Ιρανοί καθαρίζουν τα σπίτια τους και με πυροτεχνήματα και
φωτιές διώχνουν το κακό και περιμένουν το καλό να έρθει.
Η Ταοϊστική
Πρωτοχρονιά
Σύμφωνα με το
βουδιστικό τυπικό, οι Ταοϊστές, που εντοπίζονται κυρίως στην Ταϊλάνδη, εορτάζουν
τον ερχομό του νέου έτους, Songkran, σύμφωνα με το σεληνιακό ημερολόγιο. Στις 13
Απριλίου, λοιπόν, οι Ταοϊστές της Ταϊλάνδης και του Λάος θα μπουν στο έτος 2553,
ευχόμενοι Sawadee Pee Mai (Καλή Χρονιά).
Ο ερχομός του νέου έτους,
συνοδεύεται από το έθιμο του Νερού, ή αλλιώς τον καθαρισμό των αγαλμάτων του
Βούδα, αλλά και των ηλικιωμένων από τους νεότερους. Το έθιμο δείχνει τον
σεβασμό, αλλά και την έκκληση για ευλογία. Οι Ταϊλανδέζοι, έχουν καθιερώσει ως
επίσημη αργία την 12η, 13η και 14η Απριλίου, οπότε και κορυφώνονται οι εορτασμοί
της Πρωτοχρονιάς.
Μουσουλμανική
Πρωτοχρονιά
Οι Μουσουλμάνοι,
εορτάζουν τον ερχομό του Νέου Έτους, στις αρχές του πρώτου μήνα, Muharram, του
ισλαμικού ημερολογίου. Οι Μουσουλμάνοι του Αφγανιστάν και του Ιράν, ακολουθούν
ένα αρχαίο ηλιακό ημερολόγιο σε συνδυασμό με το ισλαμικό σεληνιακό
ημερολόγιο.
Η έναρξη του νέου έτους, σε μουσουλμανικά κράτη, όπως η Σαουδική
Αραβία, η Υεμένη, η Αίγυπτος, η Συρία, η Ιορδανία και το Μαρόκο, γίνεται σύμφωνα
με τον μουσουλμανικό ημερολόγιο, το οποίο είναι και το κυρίαρχο. Αντιθέτως, σε
άλλες, όπως η Τουρκία, επίσημο είναι το δυτικό ημερολόγιο, σε παράλληλη χρήση με
το μουσουλμανικό, σύμφωνα με το οποίο στην Τουρκία, η αλλαγή του έτους λαμβάνει
χώρα την 1η Μαρτίου και φέτος θα μπουν στο
1383!
www.24gramata.gr
Εγγραφή σε:
Αναρτήσεις (Atom)