Η Hπειρώτικη ντοπιολαλιά στο facebook

«Που παένς ετς ζάρκο μωρ' ζλαπ'! Μας σιούρξι του κρύου!». Κλασική φράση της προγιαγιάς μου, κάθε φορά που με έβλεπε με φούστες, που άφηναν ακάλυπτα τα. γόνατα! Για να την κατανοήσει κανείς σήμερα και να μην είναι κάτοικος Ηπείρου, άνω των 20 ετών, χρειάζεται λεξικό.

Η ηπειρώτικη διάλεκτος, συγκαταλέγεται στις λεγόμενες βόρειες και τα βασικά χαρακτηριστικά της είναι:

α) αποβολή του άτονων [i] και [u], π.χ. χέρ (χέρι), πηγάδ (πηγάδι), σκλι (σκυλί), στ' Λαμπ τς μυλ (στου Λάμπου τους μύλους), πλάου (πουλάω), κλπ. και

β) στένωση των άτονων [e] (ε και αι) και [ο] (ο και ω) σε [i] και [u] αντίστοιχα: π.χ. φιγγάρ' (φεγγάρι), χουράφ' (χωράφι).

Η ντοπιολαλιά μας έχει λοιπόν τις ιδιαιτερότητές της και μπορεί σε κάποιους, κυρίως. τσ'πρωτευουσιάνς, να προκαλεί γέλια, ωστόσο υπάρχει ένας περήφανος Ηπειρώτης, που θέλει να τη διασώσει.

Ο λόγος για τον Ipirotaki, μια φιγούρα λατρεμένη σε πολλούς για τον τρόπο που αναδεικνύει τις λέξεις που ακούγονταν κάποτε καθημερινά στα χωριά μας, στα social media.

Καυτηριάζει την επικαιρότητα, σατιρίζει και τοποθετείται σε όλα όσα συμβαίνουν γύρω μας με τον δικό του χαρακτηριστικό ηπειρώτικο τρόπο. Ολα αυτά μέσα από τη σελίδα-λεξικό του στο facebook, με περίπου 50.000 άτομα απ' όλη την Ελλάδα αλλά και το εξωτερικό, να τον παρακολουθούν και να μοιράζονται τις δημοσιεύσεις του.

Ανάμεσα σ' αυτούς και ο διάσημος τραγουδιστής και δημιουργός Γιώργος Σαμπάνης, ο οποίος υιοθέτησε την. πρόταση του Ipirotaki για αλλαγή του τίτλου του τραγουδιού του «Μη μιλάς» σε «Μη κρενς»!

Ο άνθρωπος αυτός, λοιπόν, που όπως όλοι οι άνθρωποι της ηλικίας του, διασκεδάζ, μπαιν φεισμπούκ, καν αθλήματα, βγαιν για πουτάκια και γενικότερα... γκιζερέει ολ μέρα, σχολιάζει στο «protagon.gr» την επικαιρότητα και είναι κάτι παραπάνω από απολαυστικός, αλλά και διδακτικός.

Για την τρομοκρατία: Αλλιά απ΄του κουζμάκ'. Να πινς γκαϊφέ κι να σι τφεκάνε σκέψ'! Υπάρχ' τρομοκρατία κι μι κουστούμια όμως να ξερς. Μη βλεπς μοναχά τρομοκράτις με μστάκια μιγάλα κι μαντίλια. Ίνι κι γραβατωμέν' τρομοκράτις.

Για το φιάσκο στη Νέα Δημοκρατία: Φτιανς ένα σπιτ. Ξεκνάς απ' τα χαμλά. Το ξεκνάς κι πεφτ. Κάπως καταφέρνς ξαναξεκνάς και πεφτ παλ. Θα καταφέρς να κανς πουλυκατοικία μάναμ; Σιγά μη κανς. Θέλώ να σ'πού δηλαδής, αυτοί ινι η αντιπολίτευς που θελ' να κυβερνής και δεν καταφέρν να οργανώς τα θκας! Να βλογάει τα γέννια'τ ο Αλέιξ.

Για τον Ηπειρώτη Πρωθυπουργό: Λαθ, πολλά λαθ κι παραμέν μάγκας είτε από τυχ είτε επειδής είναι ξύπνιος. Βλεπς θκους ανθρώπς τσ'κάν πέρα τώραϊας. Για τν'ωρα να ξερς δεν μ'γεμίζ το ματ. Μαντάρα τα καν. Η ελπίδα που τν'ίνι όπως τν'έταζε; Αμ τν'είδις ισί που'σι σντ'πιάτσα να μ'πεις κι μένα.

Για τη φορολόγηση του κρασιού και του τσίπουρου: Ιμίς τσίπρο θα ρουφάμι κάργα. Ινι τόις οι φορολογήις μάναμ που όσο κι να φορολογήις το τσίπρο ή το κρασί πρεπ να πιούμι να ξεχάσουμι τ'αλλα! Μας πελέκσαν.

Για τον Κρητικό που «τρέλανε» το διαδίκτυο: Καλό πιδί! Ομορφονιός. Μη δεις Ηπειρώτ όμως να ξερς. Θα μεινς μ'αχτό το στόμα'ς .Θα σφύγουν τα τσαούλια κατ.

Εσύ, δεν θα ήθελες κάποια στιγμή ν' αποκαλυφθείς; Ο κοσμάκς αγαπάει τον ipirotakis σαν θκοτ πιδί, φίλο, θειό, πατέρα, πάππο, όπως θελ ο καθένας τον ορίζ. Τι νόημα έχει να δείξου τα θκαμ μουτσούνια. Θα νάρθ η ώρα, όταν πρεπ.

Βίκυ Κώστα 

www.protagon.com