Πότε είπανε ότι θα αρθούν τα capital controls;

Η κυρία Λούκα Κατσέλη, Πρόεδρος της Ένωσης Ελληνικών Τραπεζών και μη εκτελεστική Πρόεδρος του ΔΣ της Εθνικής Τράπεζας,  κατά την ομιλία της στο πανελλαδικό συνέδριο της Ομοσπονδίας Τραπεζοϋπαλληλικών Οργανώσεων Ελλάδας (ΟΤΟΕ) ανέφερε, ανάμεσα σε άλλα, ότι τα capital controls θα αρθούν μέσα στο πρώτο εξάμηνο του 2016.

Σαν προϋποθέσεις έθεσε την ολοκλήρωση της ανακεφαλαιοποίησης των τραπεζών και την απεξάρτηση της χρηματοδότησης τους από το Emergency Liquidity Assistance (ELA). Η στήλη θεωρεί την άποψη αυτή ατυχή και, τουλάχιστον, ελλιπή.

Δεν έχουν περάσει ούτε δύο μήνες  από τότε που ο υποδιοικητής της Τράπεζας της Ελλάδας καθηγητής κύριος Μουρμούρας, μιλώντας σε διεθνές επενδυτικό forum στην Νέα Υόρκη, καθόρισε ποιες προϋποθέσεις είναι απαραίτητο να τηρούνται για την άρση των περιορισμών. Για όσους είτε δεν το γνωρίζουν, είτε δεν το θυμούνται, συναρμόδιοι και συνυπεύθυνοι για την άρση των περιορισμών, είναι η Τράπεζα Ελλάδος και το Υπουργείο Οικονομικών. Η Κεντρική Τράπεζα δε, δεν φημίζεται για την ελαστικότητα της σε θέματα σταθερότητας τους συστήματος. Και η άρση των capital controls είναι κυρίως και πρώτιστα ζήτημα σταθερότητας του συστήματος, ξέρετε.

Οι τέσσερεις προϋποθέσεις που είχε θέσει στις ΗΠΑ ο καθηγητής Μουρμούρας είναι:

- Η ελάφρυνση του Ελληνικού χρέους. Οι συζητήσεις για αυτήν θα αρχίσουν μετά την ολοκλήρωση της πρώτης αξιολόγησης. Δηλαδή κατά τον Ιανουάριο και δεν αναμένεται να καταλήξουν σε οριστικό αποτέλεσμα, σύντομα. Η μέχρι τώρα στάση των Ευρωπαίων στο θέμα προδιαθέτει για λύση του τύπου: «Εάν γίνουν αυτά και αυτά και εκείνα και τα άλλα, θα εφαρμοστεί αυτό». Δεν πρέπει να ξεχνάμε την δήλωση Ρέγκλινγκ πως το Ελληνικό χρέος είναι εξυπηρετήσιμο και χρειάζεται, αν χρειάζεται, ελάφρυνση μετά από 10 χρόνια. Επομένως αυτή η προϋπόθεση πρέπει να την δει κάποιος με χαλαρή διάθεση ως προς τον χρόνο που θα υλοποιηθεί.

- Η επαναφορά του waiver για τα Ελληνικά ομόλογα. Δηλαδή να αποδέχεται κανονικά η ΕΚΤ τα ομόλογα Ελληνικού δημοσίου σαν ενέχυρα χρηματοδότησης και όχι μόνο στο E.L.A. (ακριβώς το ίδιο που ανέφερε η κυρία Κατσέλη).

- Η συμμετοχή της Ελλάδας στο QE. Σε αυτήν και την αμέσως προηγούμενη προϋπόθεση, ο λόγος ανήκει αποκλειστικά και μόνο στην ΕΚΤ. Ο Μάριο Ντράγκι έχει κατ' επανάληψη ερωτηθεί και καθορίσει υπό ποιους όρους θα μπορούσαν να πραγματοποιηθούν - σταδιακά τα δύο ζητούμενα. Αυτοί οι όροι περιλαμβάνουν, εκτός από όλα τα άλλα, την ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών και την ομαλή και τακτική πρόοδο του προγράμματος προσαρμογής. Έχει ακούσει κανείς τίποτα για ένα θέμα που υπάρχει και λέγεται αναδιάρθρωση του ασφαλιστικού; Αυτό το θεματάκι ξέρετε, αποτελεί απόλυτο προαπαιτούμενο του προγράμματος.

- Ένα επενδυτικό σοκ. Σε αυτό το σημείο η στήλη πιστεύει ότι ο κύριος καθηγητής ή ήθελε να αστειευτεί ή προσπάθησε να υπερβάλλει ώστε να τονίσει την ανάγκη επενδύσεων που έχει η χώρα. Αν μία από τις δύο αυτές περιπτώσεις δεν εξηγεί την θέση του κυρίου Μουρμούρα, η προϋπόθεση αυτή δημιουργεί πολλά ερωτηματικά. Διότι θα πρέπει να θεωρήσουμε ότι ο κύριος καθηγητής δεν γνωρίζει την Ελληνική οικονομία και το πόσο δύσκολο και επίπονο είναι να επενδύσει κανείς σε αυτή. Πράγμα που, εξαιτίας της θέσης που κατέχει, είναι αδύνατο να συμβαίνει.

Το παράδειγμα της Κύπρου όμως, μας έχει διδάξει ότι ούτε τα παραπάνω είναι αρκετά. Οι περιορισμοί στην διακίνηση κεφαλαίων είναι κύρια ζήτημα πρώτον πολιτικής σταθερότητας και δεύτερον εμπιστοσύνης προς το τραπεζικό σύστημα. Έστω ότι  θεωρούμε πως η τελευταία θα βρεθεί σε ικανοποιητικό σημείο σε λίγες μέρες με την ολοκλήρωση της ανακεφαλαιοποίησης, το πρώτο πως θα καλυφθεί μέσα στους επόμενους έξι μήνες; Εκτός και υπάρχει λογικός άνθρωπος που θεωρεί ότι το χάλι που όλοι είδαμε από τους πολιτικούς αρχηγούς το Σάββατο, διορθώνεται μέσα σε τόσο σύντομο χρονικό διάστημα. Μπορεί βέβαια και να κατέβει το Άγιο Πνεύμα και να έχουμε φαινόμενα μαζικής επιφοίτησης, αλλά αυτό δεν μοιάζει και πολύ πιθανό.

Επίσης, αν θέλουμε να είμαστε ειλικρινείς με τους εαυτούς μας, θα πρέπει να παραδεχτούμε πως η ανακεφαλαιοποίηση από μόνη της, δεν αρκεί για την αποκατάσταση της εμπιστοσύνης στο σύστημα. Χρειάζεται επιπλέον ένα πλήρες ολοκληρωμένο και λεπτομερές σχέδιο για την διαχείριση των μη εξυπηρετούμενων δανείων. Σχέδιο που, εκτός από το να υπάρξει, θα πρέπει και να εφαρμοστεί. Ώστε να φανούν τα πρώτα αποτελέσματα και να γνωρίζει το κοινό, με πραγματικά δεδομένα και όχι ευχολόγια, ότι μπορεί πράγματι να εμπιστεύεται τις τράπεζες. Αυτό για να συμβεί χρειάζεται ένα δωδεκάμηνο τουλάχιστον. Δηλαδή, αν υποθέσουμε ότι το σχέδιο συμφωνείται με τους δανειστές τον Δεκέμβριο, μιλάμε για το προσεχές φθινόπωρο. Πως θα αποκατασταθεί η εμπιστοσύνη στο σύστημα, η πεμπτουσία της ύπαρξής του, η τραπεζική πίστη, νωρίτερα; Όλα δείχνουν ότι παραμένει  άπιαστο όνειρο για το Α' εξάμηνο του 2016.

Δεν είναι η πρώτη φορά που η κυρία Κατσέλη αναφέρεται στο θέμα της άρσης των περιορισμών. Πριν τις εκλογές είχε δηλώσει πως τα capital controls θα αρθούν τον Οκτώβριο. Λίγο μετά από αυτές, μετέφερε τον χρόνο στο τέλος του έτους. Ο αναπληρωτής Υπουργός Οικονομικών κύριος Χουλιαράκης έκανε ρελάνς μέχρι το τέλος του Α' τριμήνου του 2016. Η Πρόεδρος της Ένωσης Ελληνικών Τραπεζών προχώρησε ένα ακόμα τρίμηνο και έχει ο Θεός.

Όλοι καταλαβαίνουμε τους λόγους που ωθούν την κυβέρνηση να προσπαθεί να δημιουργήσει θετικό κλίμα και εμπιστοσύνη. Αλλά το κάνει με τον ολότελα λάθος τρόπο. Όπως σε τόσα άλλα θέματα, δυστυχώς. Οι συνέχεις αναφορές σε άρση των περιορισμών, με νέες ημερομηνίες κάθε φορά, δεν βοηθούν. Το μόνο που πετυχαίνουν είναι να κάνουν την αξιοπιστία, τόσο αυτών που τις κάνουν όσο και της κυβέρνησης γενικότερα, περισσότερο κουρέλια από ότι ήδη είναι.

www.liberal.gr