Γράφει η Κατερίνα
Σχισμένου
Ως τρέμει το καρυόφυλλο,
να τρέμει το γιοφύρι
κι ως τρέμουν τα
δεντρόφυλλα, να πέφτουν οι διαβάτες…
Του γιοφυριού της
Άρτας
Πόσο βάρος και χρόνο
μπορεί να κρατήσει επάνω του το σύμβολο
της πόλης μας, το γεφύρι της Άρτας; Πόσο
ακόμη μπορεί να σηκώνει επάνω στις
περίτεχνες και μοναδικές του καμάρες
τα βήματα των οδοιπόρων, των επισκεπτών,
τα δικά μας βήματα, που τόσο ευχάριστα
πρωτοκάναμε και συνεχίζουν να κάνουν
τα δικά μας παιδιά και οι επόμενες
γενιές;
Το γεφύρι –και κάθε
γεφύρι– δεν είναι αιώνιο. Και αυτό
αποδείχτηκε ιστορικά και αποδεικνύεται,
δυστυχώς, με ένα πολύ πρόσφατα παραδείγματα:
το γεφύρι της Πλάκας. Που μη αντέχοντας
άλλο την μήνιν των καταιγίδων εγκατέλειψε
τη μάχη με το χρόνο και τελικά παρέδωσε
την ψυχή του στα ορμητικά νερά του
Αράχθου. Και η γέφυρα Κοράκου. Που από
ανθρώπινη πολεμική απόφαση ανατινάχτηκε
και έγινε σωρός ερειπίων. Αλλά και τα
τόσα πέτρινα γεφύρια της Ηπείρου, που
άλλες φορές τελειώνουν σιωπηλά την
ύπαρξή τους και άλλες φορές μένουν σα
στίχοι και απόηχοι μέσα στην παράδοσή
μας.
Το γεφύρι της Άρτας
είναι όχι μόνο το σύμβολό μας, το
ανεκτίμητο δώρο που μας κληροδότησε η
παράδοσή μας, το τραγούδι και το ποίημά
μας, η γυναίκα του πρωτομάστορα που
θυσιάστηκε για να απολαμβάνουμε την
ομορφιά και συμμετρία του, αλλά είναι
πρωτίστως ένα μεταβυζαντινό μνημείο.
Και πολλές φορές, ίσως λόγω της οικειότητας
που νιώθουμε μαζί του, το έχουμε εντάξει
στην καθημερινή μας ζωή και, γι’ αυτό,
το ξεχνάμε και το παραβλέπουμε.
Τα γεφύρια δεν
κινδυνεύουν μόνο από κάτω, από τα θεμέλια,
αλλά και από πάνω, όπου η φθορά μπορεί
να επέρχεται πιο αργά, αλλά και πιο
σταθερά. Τα βήματα λειαίνουν και βαθαίνουν
τις πλάκες, οι ρωγμές σε πολλά σημεία
πληθαίνουν και βαθαίνουν. Μήπως θα ήταν
καλό να το αλαφρύνουμε κάπως από τα τόσα
βάρη των αιώνων; Μήπως μια μελέτη για
μια πεζογέφυρα δίπλα του θα το αναδείκνυε
ακόμη περισσότερο ως μνημείο και όχι
ως αυτονόητο;
Έχουμε τόσους
εξαιρετικούς επιστήμονες στην Άρτα, οι
οποίοι σίγουρα θα είχαν να κάνουν πολύ
αξιόλογες προτάσεις για την ένταξη μιας
όμορφης πεζογέφυρας στο ύψος του
γεφυριού. Και θα ’ναι αυτή μια πεζογέφυρα
μοντέρνα, αλλά ενταγμένη αισθητικά και
αρμονικά στο χωροταξικό περιβάλλον,
όπου θα δημιουργεί έτσι και μία ζώνη
ανάπτυξης και ενδιαφέροντος σε αμφότερες
τις πλευρές της γέφυρας και του ποταμού.
Δε νομίζω να είναι κάτι το τόσο δύσκολο
ή ακατόρθωτο στις μέρες που τα πάντα με
σωστό σχεδιασμό και όραμα μπορούν να
γίνουν.
Η Σύμβαση των
Παρισίων για την προστασία της παγκόσμιας
πολιτιστικής και φυσικής κληρονομιάς
και τα συμβαλλόμενα ευρωπαϊκά κράτη
αναλαμβάνουν την υποχρέωση να υιοθετήσουν
μέτρα που θα δώσουν στην πολιτιστική
και φυσική κληρονομιά λειτουργικότητα
στα πλαίσια της κοινωνικής ζωής, αλλά
και να εντάξουν την προστασία της στα
σχέδια προγραμματισμού. Αντίστοιχα, η
Σύμβαση της Γρανάδας για την προστασία
της αρχιτεκτονικής κληρονομιάς της
Ευρώπης υποχρεώνει τα κράτη να αναπτύξουν
αποτελεσματική συνεργασία μεταξύ των
υπηρεσιών τους που είναι αρμόδιες για
τη συντήρηση, τις πολιτιστικές
δραστηριότητες, το περιβάλλον και τη
χωροταξία, Η συνεργασία αυτή αφενός
ενθαρρύνει τη χρήση των προστατευόμενων
ακινήτων σύμφωνα και με τις ανάγκες της
σύγχρονης ζωής, αλλά και διευκολύνει
αφετέρου το άνοιγμα των προστατευόμενων
ακινήτων στο κοινό. Η ίδια σύμβαση
τονίζει, εκτός των άλλων, και την υποχρέωση
των συμβαλλομένων κρατών, μεταξύ των
οποίων και η Ελλάδα, να αναδείξουν την
προστασία της πολιτιστικής κληρονομιάς
σε ουσιαστικό στόχο του χωροταξικού
και πολεοδομικού σχεδιασμού τους.
Μπορούμε,
επομένως, εφόσον είμαστε ευρωπαϊκό
κράτος, να δούμε και άλλα παραδείγματα
και παρόμοιες λύσεις σε άλλα κράτη, για
να βρούμε μια σωστή λύση και σχεδιασμό
και όχι λύσεις ερασιτεχνισμού και
μετριότητας. Όχι μόνο προστασία, αλλά
και ανάδειξη, όχι μόνο και μια άλλη
οπτική που θ’ αποκτήσουμε για το γεφύρι
μας, αλλά και μια κίνηση αειφορίας και
πολιτιστικής κληρονομιάς για τις
επόμενες γενιές, που δεν πρέπει ν’
αντικρίζουν μόνο την αισθητική των
ερειπίων και της εγκατάλειψη. Επιβάλλεται
η Άνοιξη στην πόλη μας....
Κατερίνα Σχισμένου
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου