Γράφει ο Χρήστος Τούμπουρος
(Μια
και τον Μάρτιο γιορτάζουμε την εθνική
μας παλιγγενεσία ένα έναυσμα για σκέψη
σχετικά με την εθνική μας αυτογνωσία)
Ότι
ο εθνικός μας ποιητής Κωστής Παλαμάς
είναι διαχρονικός και επίκαιρος είναι
γνωστό τοις πάσι. Διαβάζοντας κάποιος
το δημοσίευμά του (Εφ. «Ακρόπολις», 25η
Μαρτίου 1908) πραγματικά απορεί, και
θαυμάζει την προφητική του σκέψη. Μέρες
που έρχονται η καλύτερη τιμή για τους
αγωνιστές του 21 είναι να διαβάσουμε
καλά τον μέγα προφήτη, Κωστή
Παλαμά.
Κουβέντα
στο πόδι μεταξύ ενός περίεργου και ενός
στοχαστικού.
Ο περίεργος. Αν σε
προσκαλούσε κανένας σύλλογος ν’
απαγγείλης τον πανηγυρικό της μέρας,
θα δεχόσουν;
Ο στοχαστικός. Βέβαια.
Και θα βροντοφωνούσα, απάνου, κάτου,
τέτοια:
-Το 21! Σταθμός, αρχή, ηρωική
αστραπή. Ο σταθμός προσωρινός, η αρχή
χρειάζεται να ξετυλιχθή, το θετικό της
αστραπής βροχή ευεργέτρα. Τώρα αναβροχιά
και ύπνος. Ο Ελληνικός λαός, και ο
λευτερωμένος τάχα και ο τουρκοπατημένος,
ίσως πιο πολύ ο πρώτος, ραγιάς ακόμη
κάθε λογής τυράννων. Οι λαοί παίρνουν
τη συνείδηση του είναι τους από τους
δυνατούς που φυτρώνουν από μέσα τους
και τους δίνουν να καταλάβουν τι αξίζουν.
Οι δυνατοί είτε ασυνείδητα όργανα
κάποιου σιδερένιου νόμου, είτε ήρωες
μιας ακαταδάμαστης θέλησης, (ρωτήστε
τους σοφτάδες της κοινωνικής Επιστήμης)
κάνουν τα κοπάδια λαούς και τα μπουλούκια
στρατούς. Και τους δυνατούς τους
αρματώνουν τα ιδανικά είτε από καραβόσκοινο
είτε από μετάξι, ανυφαντά, αιμάτων ή
αιθέρων ιδανικά. Οι Ιδέες κυβερνάν τον
κόσμο. Εδώ το ρουσφέτι βασιλιάς, η ρουτίνα
σουλτάνα, το ψέμα, λάβαρο. Η Ιδέα χτυπιέται
αλύπητα. Κάθε πηγή ενέργειας και ζωής
θολωμένη.
Η γλώσσα σκλάβα. Η γυναίκα
σκλάβα. Το παιδί, σκλάβος. Ο δουλευτής,
σκλάβος. Οι αργοί κ’ οι οκνοί, χαρές και
πανηγύρια. Βέβαια πως κάποια σημάδια
εθνικής ζωής κοιτάζονται προσεχτικά
και δείχνουν κάποιο σχετικό άνθισμα.
Μα είναι τα υλικώτερα και τα προχειρότερα.
Ό,τι ουσιαστικώτερο, ο νους ο ίδιος,
παραστρατισμένος ή καταφρονεμένος ή
παραγνωρισμένος ή συκοφαντημένος.
Σκοντάφτουμε στην κακία, και μας
τριγυρίζουν, καθώς το λέει κάπου ένας
δάσκαλός μου από τους πιο μεγάλους «τα
σκοτεινά βασίλεια της αμάθειας και της
ανοησίας, που πιο πολύ από την κακία την
ίδια καταστρέφουνε τον κόσμο». Όπου
συνείδηση, ατολμία∙ όπου γνώση,
ασυνειδησία. Τίποτε δεν είναι στον τόπο
του. Αν μας έβγαινε άξαφνα στη μέση
κανένας μεγάλος, μα πολύ μεγάλος
πολιτικός, θα τον παλούκωναν. Με φιλήσυχους
νοικοκυρέους, με φανφαρώνους αδιάντροπους,
και με λογιώτατους της Βαβυλωνίας δεν
πάνε μπροστά τα έθνη.
Ο περίεργος. Το
πρόκοψες. Θα σε ξυλοκοπήσουν.
Κωστής
Παλαμάς, Εφ. «Ακρόπολις», 25η Μαρτίου
1908
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου