Οι «ακριβές» καθαρίστριες και οι «φτηνοί» εργολάβοι. Η ''ιδιωτική πρωτοβουλία'' στην παροχή υπηρεσιών καθαριότητας στο Δημόσιο και το παράδειγμα του Δρομοκαϊτειου Θεραπευτηρίου

Το ψυχιατρικό νοσοκομείο του Χαϊδαρίου αποτελεί ενδεικτική περίπτωση του τι σημαίνει εκχώρηση δραστηριοτήτων στον ιδιωτικό τομέα: εργασία χωρίς σύμβαση, εκβιασμοί προς τους εργαζόμενους να υπογράφουν ότι λαμβάνουν περισσότερα χρήματα από τις πραγματικές αμοιβές τους, εκφοβισμός όσων αντιδρούν, παρένθετες εταιρείες και διαγωνισμοί.

  

«Τελικά είναι πολύ σπουδαίο πράγμα να καθαρίζεις τον κόσμο»

Κωνσταντίνα Κούνεβα, Δεκέμβρης 2008, «Ευαγγελισμός»

Το ύστατο επιχείρημα απαξίωσης του δυναμικού αγώνα των καθαριστριών του υπουργείου Οικονομικών, οι οποίες παλεύουν για έναν μισθό 763,55 ευρώ μεικτά κατά μέσο όρο, ήταν οι υποτιθέμενες υψηλές αμοιβές τους! Ποιο είναι το μέλλον που οραματίζονται όσοι υποστηρίζουν την παραπάνω θέση; Καταδυόμαστε στην εργασιακή άβυσσο των ιδιωτικοποιημένων δημόσιων υπηρεσιών καθαριότητας.

«Δρομοκαΐτειο» Νοσοκομείο στο Χαϊδάρι. Στον δεύτερο όροφο ενός κτιρίου του ψυχιατρείου μάς περιμένουν 30 εργαζόμενοι στην καθαριότητα, οι περισσότερες γυναίκες, μαζί με μέλη του σωματείου εργαζομένων του νοσοκομείου. Στο πέτο της γαλάζιας στολής εργασίας που φορούν γράφει JCB. Πρόκειται για μια από τις μεγαλύτερες ιδιωτικές εταιρείες καθαρισμού και φύλαξης στην Ελλάδα με πολυάριθμους πελάτες, από τράπεζες, σταθμούς μετρό, μέχρι μεγάλα νοσοκομεία της χώρας. Το «Δρομοκαΐτειο» δεν υπάρχει στην ιστοσελίδα ανάμεσα στους πελάτες της εταιρείας. «Ισως θέλουν να κρύψουν όσα συμβαίνουν εδώ», τονίζουν οι εργαζόμενοι. Οι διηγήσεις των καθαριστριών προλαβαίνουν τις ερωτήσεις, η μία μιλάει πάνω στην άλλη.

Το χρονικό

Η JCB ανέλαβε το έργο του καθαρισμού στο «Δρομοκαΐτειο» με διαγωνισμό τον Ιούνιο του 2013. «Οταν ερχόταν η ώρα της πληρωμής, φεύγαμε από το Χαϊδάρι και πηγαίναμε να υπογράψουμε σε ένα γραφείο στην Καλλιθέα. Πρώτα υπογράφαμε και μετά παίρναμε τα λεφτά μας, που δεν συμβάδιζαν φυσικά με τη βεβαίωση. Μας υποχρέωναν να υπογράφουμε για 600 ή 700 ευρώ και καθαρά μάς έδιναν στο χέρι από 400 έως 480 ευρώ. Για οκτάωρη εργασία».

Κι έπειτα ήρθε η ώρα της Εφορίας. «Το εκκαθαριστικό μου έγραφε μισθοδοσία 7.800 και εγώ είχα πάρει 5.600 ευρώ», λέει μια καθαρίστρια. «Εγώ έπιασα δουλειά στο τέλος του χρόνου και πήρα μόλις 205 ευρώ για τον Δεκέμβρη, αλλά στο εκκαθαριστικό μου έγραφε 1.250», πετάγεται ένας άλλος. «Το αφεντικό απαιτεί να υπογράψουμε λευκά χαρτιά, στη συνέχεια μας απειλεί ότι όποια αντιδρά θα στείλει τα στοιχεία μας σε όλες τις άλλες εταιρείες του κλάδου, για να μη μας προσλάβει κανείς», καταγγέλλουν. «Νομίζεις ότι θα αντιδράσεις και εμείς θα σε αφήσουμε ακέραιο;», ειπώθηκε σε εργαζόμενο. «Εχουμε υπογράψει 40 χαρτιά και δεν έχουμε στα χέρια μας καμία σύμβαση εργασίας», μας εξηγούν.

Τον Νοέμβρη του 2013 οι εργαζόμενοι υπέγραψαν ότι θα πληρωθούν δώρο 700 ευρώ και ο εργοδότης τελικά έδωσε 50-100 ευρώ! Υστερα από τις πιέσεις του σωματείου εργαζομένων, από τον Ιανουάριο η μισθοδοσία κατατίθεται σε τραπεζικό λογαριασμό, αλλά οι πληρωμές παρέμεναν πολύ μικρότερες. «Εξακολούθησε να μη μας δίνει ούτε τις άδειες, ούτε τα επιδόματα, ούτε ρεπό, ούτε Κυριακές. Ζήτησα να μου καταβληθεί το επίδομα Χριστουγέννων και την επόμενη μέρα, αντί για χρήματα, πήρα δωράκι-μετάθεση για το "Σισμανόγλειο"» καταγγέλλει μια εργαζόμενη.

«Για 2 μήνες αναρρωτική άδεια πήρα 80 ευρώ», προσθέτει οργισμένη μια άλλη εργαζόμενη. Σύμφωνα με τις καθαρίστριες, τις ελάχιστες φορές που η Επιθεώρηση Εργασίας επισκέφτηκε το νοσοκομείο, υπήρξε προγραμματισμένο ραντεβού με 1-2 εργαζόμενους, φιλικούς προς την πλευρά του εργοδότη. «Φοβόμασταν να μιλήσουμε. Κάποια στιγμή δεν αντέχεις άλλο να κάνεις υπομονή», ξεσπάνε.

Στις 12 Ιουνίου 2014, 25 καθαρίστριες υποβάλλουν καταγγελία προς τον εισαγγελέα Πρωτοδικών Αθηνών για μαύρη, ανασφάλιστη και απλήρωτη εργασία, μη τήρηση όρων των συμβάσεων, απόδοση μειωμένου αριθμού ενσήμων, απόδοση απλών ενσήμων, αντί βαρέων, εκβιασμό εργαζομένων, έκδοση ετήσιων εκκαθαριστικών για την Εφορία με ποσά που ποτέ οι εργαζόμενοι δεν εισέπραξαν, μη απόδοση δώρων και επιδομάτων. Αυτή είναι λοιπόν η «Διαρθρωτική Προσαρμογή Εργαζομένων και Επιχειρήσεων εντός της Οικονομικής Κρίσης», για την οποία μάλιστα η JCΒ παίρνει και επιδοτήσεις από ομώνυμο πρόγραμμα μέσω ΕΣΠΑ, όπως διαφημίζει με περηφάνια.

Απειλές

Η διαρκής στήριξη του σωματείου εργαζομένων του νοσοκομείου, αλλά και της ΠΕΚΟΠ μαζί με τις αναφορές της επιτροπής ελέγχου-πιστοποίησης εκτέλεσης του έργου παρότρυναν τις καθαρίστριες να ξεπεράσουν τον φόβο της απόλυσης. «Θέλετε και σωματείο; Δεν είδατε τι έπαθε αυτή (σ.σ. η Κούνεβα);», άκουσε μια καθαρίστρια από το. αφεντικό.

«Θα σας απολύσω όλους και θα φέρω καινούργιους. Σας έχω γραμμένους στα αρχίδια μου», φέρεται να τους είπαν. Είναι η στιγμή που ο φόβος σπάει και ο θυμός γίνεται αντίδραση: «Οταν υπογράψαμε την καταγγελία, το ξέραμε ότι τα παίζουμε όλα για όλα», τονίζουν. Η απάντηση των εργοδοτών ήταν «κι εμείς όλα για όλα θα τα παίξουμε». Σε κάθε αντίδραση η εργοδοσία φροντίζει να καλλιεργήσει την αίσθηση ότι έχει «πλάτες» στην κυβέρνηση.

Παλιά τους τέχνη κόσκινο

Σε έγγραφα που βρίσκουμε στη Διαύγεια, προκύπτει πως η JCB είναι ο «καθολικός διάδοχος» της εργολαβικής εταιρείας Abnorr Cleaning ΕΠΕ, η οποία το 2009 ανάγκασε τους 42 εργαζόμενους που εργάζονταν στο «Σισμανόγλειο» να παραιτηθούν. Στη λήξη της σύμβασής της με το νοσοκομείο δεσμεύτηκε ότι θα ξαναπροσλάβει τους εργαζόμενους, εφόσον ξαναπάρει την υπεργολαβία.

Τους μετακίνησε για ένα μήνα στην παρένθετη εταιρεία Thomas Bates, από την οποία δεν πληρώθηκαν ποτέ, και, όταν ξαναπήρε τη δουλειά από το νοσοκομείο, παρά τις δεσμεύσεις της, απέλυσε 28 από τους 42 εργαζόμενους, οι οποίοι επειδή είχαν παραιτηθεί δεν δικαιούνταν ούτε αποζημιώσεις απόλυσης, ούτε επιδότηση ανεργίας, ούτε οι συνδικαλιστές την προβλεπόμενη από τον νόμο προστασία τους. Στη συνέχεια άλλαξε την επωνυμία της. Πριν από λίγες εβδομάδες, στο «Παναρκαδικό» Νοσοκομείο Τρίπολης και στο «Θριάσιο» Νοσοκομείο μια σειρά καταγγελιών ήρθε στο φως της δημοσιότητας για τις πρακτικές της JCB Cleaning Services.

«Οι αυθαιρεσίες δεν σταματούν μόνο στην JCB, αλλά αφορούν», όπως υπογραμμίζει η ΠΕΚΟΠ, «και τη δεύτερη εταιρεία (Παπαχριστόπουλος και ΣΙΑ Ο.Ε.) που δραστηριοποιείται στον χώρο και έχει αναλάβει την τραπεζοκομία στο "Δρομοκαΐτειο"».

  

«Υποζύγιο των εταιρειών»

 Eπικοινωνήσαμε με τον πρόεδρο του «Δρομοκαΐτειου», Ισίδωρο Πρώιο, ο οποίος δήλωσε πως «στη διαμάχη δεν μπορούμε να πάρουμε θέση, η JCB μειοδότησε στον καινούργιο διαγωνισμό, αλλά υπάρχουν κάποια στοιχεία που ελέγχονται». Σύμφωνα με την προκήρυξη του φετινού διαγωνισμού, ο προϋπολογισμός προβλέπει 900.000 ευρώ για το έργο. Η JCB μειοδότησε με 700.000 ευρώ. «Εργολαβικό κέρδος; 50 ευρώ τον μήνα, δηλαδή 1,66 ευρώ την ημέρα», όπως μας πληροφορεί ο πρόεδρος της ΠΟΕΔΗΝ, Μιχάλης Γιαννάκος.

Φεύγοντας από το νοσοκομείο, μια ασθενής αγκαλιάζει θερμά μια καθαρίστρια. Πριν από λίγες μέρες, άλλη ασθενής ζήτησε να δει συγκεκριμένη καθαρίστρια και όχι νοσηλευτές ή γιατρούς, μας λέει ψυχολόγος του Νοσοκομείου. Για τους μόνιμους στο «Δρομοκαΐτειο», οι εργαζόμενοι στην καθαριότητα είναι συνάδελφοι, για τους θεραπευόμενους οι δικοί τους άνθρωποι, για τη διοίκηση του νοσοκομείου «οι εργαζόμενοι αυτοί είναι το υποζύγιο, αλλά δεν είναι δικό μας υποζύγιο, είναι των εταιρειών».

www.efsyn.gr