Τετάρτη 3 Ιουνίου 2015

Κούγκι στη Μonde, παρακάλια στο Βερολίνο

Photo: Steve Snodgrass/Flickr

Τελειώνουν τα λεφτά κι ο χρόνος. Χάνεται η εμπιστοσύνη των έξω. Παραμένει η αποδοχή της κοινής γνώμης στο πρόσωπο του Α. Τσίπρα. Αυτά είναι τα δεδομένα, και μόλις μπήκε ο Ιούνιος. Το πόσες φορές η κυβέρνηση έχει ανακοινώσει συμφωνία και πόσες φορές διαψεύδεται μαρτυρά πανικό, μη διαχειρίσιμο άγχος και πίεση. Ο πρωθυπουργός από τη μια γράφει άρθρα «ρήξης» στη Monde κι από την άλλη πιέζει εναγωνίως για παρεμβάσεις και τριμερείς, μήπως και συνετίσουν πρωτίστως το ΔΝΤ αλλά και κάποιους από τους εταίρους, τη «νέα ξένη δύναμη» που δυναστεύει την Ελλάδα. Πιέζει, χωρίς επιχείρημα. Εφόσον ξεκαθαρίσθηκε ότι το ΔΝΤ θα μετέχει σε όποια νέα συμφωνία και αφού το ΔΝΤ δεν μπορεί νομικά και πολιτικά να αποστεί του καταστατικού του, η αξιολόγηση, όπως γίνεται παντού και πάντα, πρέπει να ολοκληρωθεί. Επειδή αυτό σημαίνει η τρόικα στην Αθήνα και οι τροϊκανοί στα υπουργεία, η κυβέρνηση έντρομη το αποκλείει. Όμως ο κύκλος δεν τετραγωνίζεται.

Το πιο ανησυχητικό, όμως, δεν είναι η πορεία των διαπραγματεύσεων στις Βρυξέλλες. Είναι ο τρόπος που αναζητά διεθνή ερείσματα η κυβέρνηση για να τα χρησιμοποιήσει στη διαπραγμάτευση. Η κυβέρνηση ασυλλόγιστα ανακάτεψε τη διαπραγμάτευση με τη γεωπολιτική σημασία της χώρας, επιχείρησε να εκβιάσει με τη λογική της καταστροφής (Κούγκι). Έτσι έκαψε το ισχυρότερο όπλο μας. Πέραν της αμερικανικής εμπλοκής, η προσέγγιση με Ρωσία και Κίνα, όσο κι αν δεν αξιολογούνται σοβαρά, πάντως επιχειρήθηκαν, ενίοτε προκλητικά. Με αυτή την ιδιότυπη «διεθνοποίηση», κάνοντας όλες τις λάθος κινήσεις, έκλεισε μία-μία όλες τις πόρτες. Κυρίως, μείωσε το διεθνές βάρος της χώρας, πέτυχε το αντίθετο από αυτό που επιδίωκε. Ακραία παραδείγματα αυτής της λογικής ήταν ο Π. Καμένος στην κατεύθυνση της απειλής (τζιχαντιστές, Κούγκι) και ο Γ. Βαρουφάκης στη διδαχή για το πώς θα σωθεί η Ευρώπη. Αντί να ενισχύει τη γεωπολιτική μας σημασία, τον ρόλο μας ως παράγοντα σταθερότητας στη ρευστότητα των Βαλκανίων, στο μέτωπο της Ουκρανίας και στο χάος της Συρίας, μας εμφάνισε ως άλλον έναν πονοκέφαλο. Αντί να είμαστε η λύση, γίναμε μέρος του προβλήματος.

Ο κυβερνητικός -και ο πρωθυπουργικός στη Monde- ισχυρισμός ότι θα προέλθει από τη χρεοκοπία αστάθεια, δυστυχώς ακυρώνεται. Η αστάθεια έχει ήδη προκληθεί, σχεδόν αναπότρεπτα, από τους κυβερνητικούς χειρισμούς. Είναι πρόσφατες οι αντιδράσεις των ΗΠΑ στο θέμα της τρομοκρατίας. Είναι απανωτές οι δηλώσεις αξιωματούχων της Ε.Ε. αλλά και των ΗΠΑ για τη λάθος χρήση θεμάτων εξωτερικής πολιτικής στην οικονομική διαπραγμάτευση. Ακουμπήσαμε επικίνδυνα, και με τα δύο θέματα, τον σκληρό πυρήνα της γεωπολιτικής στρατηγικής στην περιοχή μας. Μόνοι μας δηλαδή προσθέσαμε στην ήδη δύσκολη διαπραγμάτευση του μνημονίου την «αγεωγράφητη» γεωπολιτική διάσταση, που ξόδεψε το πολύτιμο εθνικό κεφάλαιο σταθερότητας που διαθέταμε.
Όσο περνούν οι μέρες και ξετυλίγεται αφρόντιστα στην τηλεόραση, στα νομοσχέδια, στις δηλώσεις και στα άρθρα το αμάλγαμα κυβερνητικών πρωτοβουλιών και προθέσεων, τόσο περισσότερο το πεδίο συνεννόησης συρρικνώνεται και κυρίως το απόθεμα εμπιστοσύνης στεγνώνει. Χάνουμε την προστασία μας γιατί μειώνουμε σαν ιδανικοί αυτόχειρες τη σημασία μας. Είναι χαρακτηριστική η αντίδραση της ΕΕ στο χθεσινό πρωθυπουργικό άρθρο, που προβάλλει πάλι τον ευρωπαϊκό κίνδυνο σε περίπτωση χρεοκοπίας. Η ΕΕ απάντησε, αμέσως μετά τη δημοσίευση, πως η μόνη καταληκτική ημερομηνία είναι η 30ή Ιουνίου. Δηλαδή πως η Ευρώπη μπορεί να περιμένει, μιας και άλλοι έχουν να πληρώσουν δόσεις και μισθούς.
Με αυτές τις ακατανόητες ενέργειες πληθαίνουν και στην Ευρώπη οι σκέψεις πως η κυβέρνηση, ακόμη κι αν συρθεί σε μια συμφωνία, δεν έχει καμία διάθεση να την εφαρμόσει, όχι αριθμητικά αλλά ουσιαστικά. Θεωρείται ως μια κυβέρνηση χωρίς μεταρρυθμιστική πνοή, που υποτάσσει κι αυτή τα μακροπρόθεσμα συμφέροντα της χώρας στο βραχυπρόθεσμο πολιτικό συμφέρον. Δεν συνεννοείται, αυτοεγκλωβίζεται με κόκκινες γραμμές και σεχταριστική, μονόπαντη σκέψη περί λαϊκής εντολής, λες και οι άλλες χώρες δεν έχουν κοινοβούλια, πολίτες, εκλογές! Όλο και περισσότεροι Ευρωπαίοι τείνουν να αντιλαμβάνονται ως παράγοντα αστάθειας μια Ελλάδα, που θα παίζει καθημερινά το κρυφτούλι με κάθε λογής τρόικες, θεσμούς και γκρουπ και θα απειλεί με μπουρλότο στις συζητήσεις. Κι ας μην υποτιμούμε τα εκτός οικονομίας. Η πολιτική στην Παιδεία έχει γίνει βασικό επιχείρημα σε όσους θεωρούν την Ελλάδα, με τη σημερινή κυβέρνηση, χαμένη περίπτωση.
Τελικά, ό,τι και να λέμε, ό,τι και να γράφουμε, τι περισσότερο εκπροσωπεί η Ελλάδα όταν είναι μόνη της από ένα βότσαλο στη μεγάλη λίμνη του κόσμου; Πόσους κυματισμούς μπορεί να προκαλέσει μια κυβέρνηση χωρίς λεφτά και φερεγγυότητα, χωρίς σχέδιο, χωρίς συναίσθηση της διεθνούς πραγματικότητας, χωρίς διεθνή ερείσματα και -το κυριότερο- χωρίς πειστικό πολιτισμό, δηλαδή ικανότητα να διαλέγεται δημιουργικά με το παρελθόν ώστε να θεμελιώνει το μέλλον της; Ποιος διεθνής συσχετισμός δυνάμεων, λοιπόν, επιτρέπει στον ΣΥΡΙΖΑ να ακολουθεί αυτήν την πολιτική; Οι Ποδέμος κι ο Πέπε Γκρίλο; Ο Πούτιν και ο αγωγός φυσικού αερίου;
Δεν πρέπει να μπερδευόμαστε, όπως πολλοί στον ΣΥΡΙΖΑ, με άλλες ιστορικές στιγμές, της επανάστασης ή της εθνικής αντίστασης. Αυτή τη φορά η Ελλάδα δεν έχει πειστικό, εξαγώγιμο, θετικό παράδειγμα να προβάλλει στη διεθνή κοινή γνώμη εκτός από τη σκληρότητα και την εσφαλμένη τακτική των εταίρων για πέντε χρόνια. Το ότι στην Ελλάδα εμφανίζονται με ακραίο τρόπο τα ζητήματα της ευρωπαϊκής αρχιτεκτονικής, δεν φτάνει για να δικαιολογηθούν οι κυβερνητικές κατευθύνσεις.
Ο πρωθυπουργός, λοιπόν, από τη μια δηλώνει πως έχει να αποφασίσει μόνο και κυρίως για το ύψος του ΦΠΑ και τη μηδενική ρήτρα των επικουρικών, τις περίφημες κόκκινες γραμμές. Από την άλλη, ο ίδιος με συστηματικό τρόπο έχει αναδείξει ένα άλλο ερώτημα, που προκύπτει κι από το άρθρο στη Monde. Θα αφήσει την Ελλάδα να σέρνεται απομονωμένη στο γεωπολιτικό και ευρωπαϊκό περιθώριο αναμένοντας χαιρέκακα την καταστροφή των εταίρων ή θα την αγκυρώσει μέσα στην Ευρώπη, για να αντιμετωπίσει την παγκοσμιοποιημένη ρευστότητα; Σε αυτήν την Ευρώπη, που έχει τα λάθη και τα σωστά της. Η άλλη Ευρώπη που επικαλείται στη Monde, δεν υπάρχει, δεν προκύπτει από πουθενά. Για να αποκαταστήσει ο ίδιος την εμπιστοσύνη στη χώρα γεωπολιτικά και να εξαφανιστεί από την Ευρώπη η εικόνα της Ελλάδας ως γάγγραινας, η απόφαση είναι μονόδρομος: άμεση συμφωνία με αποδοχή αξιολόγησης και μετά -με ή χωρίς εκλογές- να φτιάξει κυβέρνηση με σοβαρούς ανθρώπους, ικανή για διακυβέρνηση. Θέλει; Μέχρι στιγμής δεν διαφαίνεται από τις πράξεις και τις επιλογές του. Μπορεί; Αβέβαιο.
Ίσως τελικά τα τοιχώματα του κομματικού σωλήνα να είναι πολύ ανθεκτικά ώστε να μπορούν να τα σπάσουν ακόμη και τα καλύτερα παιδιά του

Γιάννης Αναστασάκος



Δεν υπάρχουν σχόλια: