Καρτέρι Θεσπρωτίας. Απολαύστε τα video

Απολαύστε τα video

Το χωριό Καρτέρι βρίσκεται στο νομό Θεσπρωτίας, και ανήκε στο Δήμο Μαργαριτίου.

Η θέση που βρίσκεται είναι ημιορεινή, καθώς το χωριό βρίσκεται σε επίπεδο μέρος , ενώ βουνά το περιβάλλουν απ'όλες τις πλευρές.

Η ιστορία του χωριού μας ξεκινάει περίπου το 16ο μ.Χ. αι., όπου πρώτοι Χριστιανοί κάτοικοι, έστησαν τις κατοικίες τους κοντά στη λίμνη Κανέτα, έξω από το ναό του Αγίου Νικολάου. Σύμφωνα, λοιπόν, με την παράδοση, ο Άγιος, διέταξε επανελλειμένως, οι κάτοικοι να φύγουν από εκεί και να 
 πάνε στην τοποθεσία , όπου βρίσκονται σήμερα τα χαλάσματα των σπιτιών.

Το Καρτέρι ήταν ένα από τα χριστιανικά και μη εξισλαμισμένα χωριά της περιοχής. Παλαιότερες ονομασίες είναι Μπρέκου Λιοφάτα ( ο λόφος με τις λιοφάτες/κουτσουπιές -παλαιό χωριό), Καρτέρεζα, Σμοκοβίνα και Συκοχώρι.

Είχε σχολείο, το οποίο έκτισε ο Εθνομάρτυρας Παπαντρέας, παρά τις αντιρρήσεις των Τσάμηδων της περιοχής. Αυτή η πράξη και όλες οι ενέργειες που έκανε για τη διάσωση της πίστεως , της γλώσσας και του πολιτισμού μας, του στοίχισαν τη ζωή, το 1942. Τη χρονολογία αυτή ακολούθησε και η εγκατάλειψη του χωριού από τους κατοίκους του καθώς και η ολοκληρωτική πυρπόληση του από του από τους Τουρκοτσάμηδες της περιοχής. Τη δεκαετία του '50 οι κάτοικοι του χωριού γύρισαν πίσω και έκτισαν τα σπίτια τους , στην τοποθεσία του σημερινού χωριού καθώς και στις γύρω πλαγιές. Παράλληλα, έκτισαν και τον Ιερό Ναό του Αγ.Αποστόλου Θωμά και ανακαίνισαν τις κατεστραμμένες εκκλησίες τους.

Το χωριό σήμερα έχει περίπου στους 250-300 κατοίκους. Κύριες ασχολίες τους είναι η κτηνοτροφία, πτηνοτροφία και η γεωργία.

Aνάρτηση στο www.margariti.gr για το Καρτέρι.

Το Καρτέρι είναι ελληνικό ορεινό χωριό που υπάγεται διοικητικά

στο Νομό Θεσπρωτίας  στη πρώην επαρχία Μαργαριτίου.

Βρίσκεται ΒΔ. του Μαργαριτίου σε υψόμετρο 160 μ. 

Το 1928 αριθμούσε 123 κατοίκους. Στην απογραφή του 2001 

είχε 301 κατοίκους. Παλιότερη ονομασία του χωριού ήταν 

Καρτέρεζα,  ή Καρτέριζα και πολύ παλαιότερα Σμοκοβίνα

Η περιοχή κατοικήθηκε για πρώτη φορά περίπου το 1500. 

Το Καρτέρι ήταν χριστιανικό χωριό, σε αντίθεση με κάποια χωριά

της γύρω περιοχής, όπως, Μαζαρακιά, Λαδοχώρι, ορισμένα από

τα χωριά Φιλιατών και Παγκράτες που είχαν εξισλαμιστεί.

Οι κάτοικοι έχτισαν εκκλησίες, με παλαιότερη τον Άγιο Νικόλαο,

που χτίστηκε το 1795, αν και στην περιγραφή έχει τη

χρονολογία 1895. Παλαιότερα, η μόρφωση γινόταν σε Κρυφό σχολειό,

ενώ αργότερα μετά την ενσωμάτωση της περιοχής στην Ελλάδα, 

ιδρύθηκε τριθέσιο δημοτικό σχολείο.

Πριν το 1913, το Καρτέρι αποτελούσε κοινότητα με αιρετό κοινοτικό 

συμβούλιο. Την περίοδο 1941-1944, το χωριό πυρπολήθηκε 

από τους Τουρκαλβανοτσαμηδες.  Οι κάτοικοι του

χωριού διώχθηκαν. Ορισμένοι που προσπάθησαν να αντισταθούν 

σκοτώθηκαν. Οι κάτοικοι του χωριού, ακόμα και σήμερα, 

ασχολούνται με τη γεωργία και την κτηνοτροφία.

 Με την εφαρμογή της νέας διοικητικής διαίρεσης της Ελλάδος

(Σχέδιο Καλλικράτης) το Καρτέρι αποτελεί τοπική κοινότητα της

δημοτικής ενότητας Μαργαριτίου του Δήμου Ηγομενίτσας.

Εκκλησιαστικά το Καρτέρι υπάγεται στη Μητρόπολη Παραμυθίας,

Φιλιατών, Γηρομερίου και Πάργας.

(Πηγες: απο την ιστοσελίδα της Νομαρχίας Ηγουμενίτσας).

Φωτό-αρχείο-Θωμας Στ. Γκίνης

Οι ενδυμασίες των κατοίκων:

Για τους άνδρες, ήταν το σημερινό παντελόνι, η πουκαμίσα

και ορισμένοι φορούσαν τσαρούχια. Για τις γυναίκες, ήταν το

μακρύ φόρεμα, η ποδιά, το γιλέκο και διάφορα ασημένια ή χρυσά στολίδια.

Το χωριό ΚΑΡΤΕΡΙ (παλιά ονομασία Καρτέρεζα) ιδρύθηκε κατά 

  το έτος 1500 μ.Χ. από τους κατοίκους μετοικίσαντες μετά

τον εξισλαμισμό των μέχρι τότε χριστιανικών χωριών, Μαζαρακιά, 

Παγκράτες, Λαδοχωρίιου  και χωριά Φιλιατών, οι οποίοι

δεν αποδέχτηκαν τον εξισλαμισμό. Στην τοποθεσία όπου

κατοίκησαν οι πρώτοι κάτοικοι ανομάζετο ΜΠΡΕΓΚΟ

 είναι ενας λόφος ευρισκόμενος στο σταυροδρόμι

των γύρω χωριών  της περιοχής και λόγω γεωγραφικής

θέσης έλαβε και το όνομα  ΚΑΡΤΕΡΙ.

Η περιοχή του χωριού είναι ημιορεινή και οι κάτοικοι του από

τότε μέχρικαι σήμερα ασχολούνται με την γεωργοκτηνοτροφία σε 

οικογενειακή μορφή. Λόγω όμως της μικρής απόδοσης του

πολυτεμαχισμένου μικρού κλήρου και της μη συμπαράστασης

των εκάστοτε πολιτειών οι κάτοικοι του αναγκάστηκαν  να

μεταναστεύσουν (ακόμα και σήμερα) σε ξένες ευρωπαϊκές χώρες για

 εξεύρεση εργασίας και εξοικονόμηση των προς το ζειν.

Από την ίδρυση του μέχρι την περίοδο 1941   εως 1944το χωριό μας   

που ήταν μαζί με το Ελευθέρι και τους Σπαθαραίους τα μόνα 

χριστιανικά   χωριά της περιοχής Μαργαριτίου ενώ στα υπόλοιπα

κατοικούσαν Αλβανοτουρκοτσάμηδες   γνωστοί για την δράση τους σε 

βάρος του χριστιανικού πληθησμού. Κατώρθωσε να επιβιώσει και 

να διασώσει τα πολύτιμα για κάθε άνθρωπο αγαθά  την θρησκεία του

την γλώσσα του, τα ήθη και έθιμα του, την ελευθερία   του.

Από το έτος 1908με την θέσπιση του Τουρκικού Συντάγματος  (Χουριέτ)

οπότε δόθηκαν προνόμια παιδείας και θρησκείας στους χριστιανούς  

λειτούργησε για πρώτη φορά Δημοτικό Σχολείο το οποίο ήταν τριθέσιο.

Παλαιότερα η μόρφωση γινόταν σε κρυφό Σχολείο.

Η προσήλωση των πρώτων κατοίκων στην θρησκεία φαίνεται από

την ύπαρξη και τη διάσωση των εκκλησιών με παλιότερη

τον «Άγιο Νικόλαο» η οποία κτίστηκε όπως

φαίνεται σε επιγραφή το έτος 1795.

Προ του 1913 το ΚΑΡΤΕΡΙ αποτελούσε κοινότητα με αιρετό κοινοτικό

συμβούλιο το οποίο εκλεγόταν δια βοής από τους κατοίκους του.

Η ενδυμασία των κατοίκων όπως φαίνεται και στις διάφορες φωτογραφίες 

που διασώθηκαν ήταν : Για τους άνδρες : Η μπουραζάνα

(σημερινό παντελόνι), η πουκαμίσα και τα τσαρούχια.

Για τις γυναίκες : Φόρεμα  μακριού μήκους ως τον αστράγαλο,

η ποδιά και το γιλέκο. Φορούσαν διάφορα στολίδια και

κεντήματα στο στήθος και στην μέση τα λεγόμενα Σπαλέτα.

Στη μέση φορούσαν ζώνη με διάφορα ασημένια κεντίδια τους

λεγόμενους τοκάδες.

(Πηγες: απο την ιστοσελίδα της Νομαρχίας Ηγουμενίτσας).

Την περίοδο 41- 44 το Καρτερι εκτός της ολοκληρωτικής  πυρπόλησης 

του από τους Αλβανοτουρκοτσάμηδες δορυφόρους που 

συνεργάζονταν  με τον Ιταλογερμανό κατακτητή και τον διωγμό

των κατοίκων του σε διάφορες  περιοχές είχε στον βωμό της

αντίστασης και ανθρώπινα θύματα για το ποια αναφερόμαστε αναλυτικά 

παρακάτω στην εργασία μας αυτή..

 Ο Aη Δημήτρης στο Καρτέρι.

Στο λόφο πάνω από τον Aη Δημήτρη, ήταν αρχαίο κάστρο γραφει

ο ιστορικός Σπύρος Μουσελίμης  ο οποιος στη δεκαετία 1970 είχε 

επισκεφτεί το χωρο αυτό και είχε διακρίνει μισογκρεμισμένα

κτίσματα υπολείμματα παλαιοτερων εποχών).

Μια περιγραφή του Σπύρου Μουσελίμη για το Καρτέρι από το βιβλίο 

του Αρχαιότητες της Θεσπρωτίας. (Στη θέση που μεταφέρθηκε το Καρτέρι

μετά την καταστροφή του από τους τούρκους της Μαζαρακιας το 1943, 

όπου η μοναδική βρύση από την οποια υδρεύονται οι κάτοικοι, υπήρχε 

τον καιρό των Ελλήνων οικισμός με κανονικούς δρόμους και ρυμοτομημένα

σπίτια, αποικία των Κορινθίων που εξολοθρεύτηκε, ως γνωστό, κατά

τη γενοκτονία της Ηπείρου υπό των Ρωμαίων. Μετά την επικράτηση

του χριστιανισμού ξανακατοικιεται. Ο παλιός ναός που ερειπωμένος σώζεται

ακόμα, εγκαταλείπεται μαζί με τους θεούς του και χτίζεται καινούργια εκκλησια. 

Κατά τη διάνοιξη των θεμελίων των σπιτιών του νέου Καρτεριού το 1960 

και μετέπειτα εμφανίστηκαν οι παλιές οικοδομές με τα μεγάλα

καλοπελεκημενα τετράγωνα λιθάρια και ξεθάφτηκαν τάφοι

περιέχοντας κτερίσματα και κορινθιακά αγγεία).

Στην φωτό η νέα ενοριακή εκκλησια του Καρτεριού 

η οποία είναι αφιερωμένη στον άγιο Θωμά.

Ο ΕΘΝΟΜΑΡΤΥΡΑΣ ΠΑΠΑΝΔΡΕΑΣ ΑΠΟ ΤΟ ΚΑΡΤΕΡΙ

Ο αείμνηστος Παπανδρεας (Ανδρέας Γ. Βασιλειου Παπανδρέου)

γεννήθηκε το έτος 1876 στο Καρτέρι Θεσπρωτίας. Το χωριο αυτό 

ευρίσκετο ανάμεσα από τρία μεγαλοχώρια που τα εξουσίαζαν

οι τουρκαλβανοτσαμηδες ήτοι: Μαργαρίτι, Μαζαρακιά και Πέρδικα.

Καταγόμενος λοιπόν από ένα ελληνικότατο χωριο και από μια

οικογένεια βαθιά εμποτισμένη από τα ελληνοχριστιανικά ιδανικά

ακολούθησε από παιδί το δρόμο που οδηγεί στον αγώνα για του 

Χριστού την πιστη και για την ελευθερια της Πατρίδας του.

 Έτσι αποφάσισε να γίνει κληρικός και εχειροτονιθηκε στις 25-9-1908. 

Ήταν απόγονος οικογενειας υπό την επωνυμία Λίλιου που πρώτη

είχε εγκατασταθεί στο Καρτέρι προερχομενη από την Μαζαρακιά

όπου ακόμη ευρίσκονται τα ερείπια των προγονικών του

σπιτιών στο συνοικισμό Τζαναρι Μαζαρακιας.

Η ΕΘΝΙΚΗ ΚΑΙ ΘΡΗΣΚΕΥΤΙΚΗ ΤΟΥ ΔΡΑΣΗ

 Ο Παπαντρεας  μετά την χειροτονίαν του αγωνίζονταν πάντα με κίνδυνο 

της ζωής του για την προστασία της χριστιανικής Πίστεως και 

της Ελληνικής Εθνικής Ακεραιότητας, σε μια περίοδο που το τουρκικο

κράτος και οι αλβανοτσάμηδες, κατέβαλαν κάθε προσπάθεια με 

απάνθρωπες μεθόδους να εξισλαμίσουν την συγκεκριμένη περιοχή.

Εκτος των υποσχέσεων για καλύτερη ζωή σε περίπτωση εξισλαμισμού, 

απειλούσαν τους υπόδουλους χριστιανούς κατοικους σε αφανισμό

αν δεν αλλαξοπιστούσαν. Ταυτόχρονα είχε να αντιμετωπίσει

και την προπαγανδα κάποιων αλβανοτσαμηδων οι οποιοι 

παρουσιάζονταν στους Έλληνες ως προστάτες εκμεταλλευόμενοι

τα δεινα της σκλαβιάς του τόπου. Σκοπός και επιδίωξη

των προπαγανδιστών αλβανοτσαμηδων ήταν η αλλοίωση του 

Ελληνοχριστιανικού φρονήματος στην περιοχή με την φαντασία

της προσαρτήσεως της στο αλβανικό κράτος,  σύμφωνα με

κάποιες υποσχέσεις της Ιταλίας του φασίστα Μουσολίνι.

Οι  αλβανοτσάμηδες επωφελούμενοι έναν τουρκικο νομο 

του 1908 που τους επέτρεπε να ανοίξουν αλβανικό σχολειό 

στην Μαζαρακιά άρχισαν και απειλούσαν τους χριστιανούς 

κατοικους και τους πίεζαν να στέλνουν τα παιδιά τους 

στο αλβανικό σχολειό. Οι Καρτεριωτες  με προτροπή του 

Παπαντρεα δεν υπάκουσαν και τότε οι αλβανοτσάμηδες

με την δικαιολογία ότι αφού το Καρτέρι δεν είχε σχολειό, 

και αφού ο τουρκικος νομος τους έδωσε το προνόμιο 

άρχισαν να απειλούν με εκτελέσεις. Μπροστά σε αυτήν την 

απελπιστική κατάσταση ο Παπαντρεας, πήγε κρυφά στα 

Ιωάννινα στο Ελληνικό Προξενείο και αφού τους ενημέρωσε

για το Καρτέρι, κατάφερε και έλαβε από το κληροδότημα 

Μελά ένα χρηματικό ποσο και έχτισε Ελληνικό σχολειό

στο χωριο του, και δίδασκε ο ίδιος. Πάντα με κίνδυνο της

ζωής του, με την ενέργεια του αυτή ματαίωσε τα σχεδια 

των αλβανοτσαμηδων.

 Την ίδια περίοδο πήγε στην Παραμυθια στην Μητρόπολη

και ύψωσε την Ελληνική σημαία διότι μέχρι τότε απαγορεύονταν. 

Λίγο πριν τον πόλεμο του 1912  σαν καταζητούμενος κατάσκοπος 

υπέρ των Ελλήνων  κατάφερε να αποφύγει την σύλληψη με την βοήθεια 

προκρίτων χριστιανών του Μαργαριτίου και του Παπαβαγγελη, 

κατόρθωσε να βγει στην Κέρκυρα ασφαλής. Με την κήρυξη 

του Ελληνοτουρκικού πολεμου 1912  συνελήφθη μαζί με άλλους

χριστιανούς και κλείστηκε στις τουρκικες φυλακες του

Μαργαριτίου κατηγορούμενος από τους αλβανοτσάμηδες ως 

κατάσκοπος κατά της τουρκίας με σκοπό να μεταφερθεί

στα Ιωαννινα για απαγχονισμό ως συνήθως. 

Με την επέμβαση των αγάδων του Μαργαριτίου οι οποιοι προείδαν 

την Νίκη του Ελληνικού στρατού και φοβούμενοι της

συνέπειες αφέθηκε ελεύθερος. Με την απελευθέρωση

της περιοχής το 1913 συνεργαζόμενος με της Ελληνικές

Στρατιωτικές Αρχές συνέτεινε στο γενικό αφοπλισμό των

αλβανοτσαμηδων που για χρονια λυμαίνονταν την

περιοχή και εγκληματούσαν εις βάρος του Ελληνικού στοιχείου. 

Το 1917 που η Ιταλία είχε εισβάλει παράνομα στην Θεσπρωτία για 

λίγο χρονικό διάστημα και αποχώρησε πάλι, (είχαν  σκοπό τους

να προσαρτήσουν την περιοχή στην αλβανία βοηθώντας τους 

αλβανοτσάμηδες) είχε εγκαταστήσει έναν Ιταλό Ταγματάρχη

ονόματι Μουτιανο στο Μαργαρίτι ως υποπρόξενο, ο οποιος προπαγάνδιζε 

με διαλέξεις και υποσχέσεις προς τους αλβανοτσάμηδες για 

προσάρτηση της περιοχής στην αλβανία διαθέτοντας σε αυτούς όπλα

και χρήματα. Οι διαλέξεις αυτές γίνονταν στο διοικητήριο Μαργαριτίου

(Η Ιταλία ακόμα και σήμερα τα ίδια σχέδια έχει για την Ελλάδα). 

Ο Παπαντρεας μαζί με άλλους Μαργαριτιωτες και  κατοικους των

γειτονικών χριστιανικών χωριων και άλλων περιοχών χάλασαν τα

σχέδια του Μακαρονά Μουτιανο.

 Οι αλβανοτσάμηδες όμως πνέοντες μένεα εναντίον του Παπανδρεα, 

μόλις τους δόθηκε η ευκαιρία το 1940 κατά την Ιταλογερμανική 

κατοχή (έκαναν την γνωστη στο πανελλήνιο προδοσία κατά

των συχωριανών τους και τάχθηκαν με το μέρος των ιταλογαρμανων,

ξεχνώντας ότι το 1913 είχαν από μονοι τους δηλώσει Έλληνες 

πολίτες και ότι επιθυμούσαν να μείνουν στην Ελλάδα ως μειονότητα) 

αποφάσισαν την εξόντωση του Παπαντρεα και ολοκληρου της οικογενειας 

του κατηγορώντας αυτούς στις Ιταλικές Στρατιωτικές αρχές ως Έλληνες 

κατασκόπους και τους συνέλαβαν όλους στις 13 - 7 - 1941 και τους 

έκλεισαν στις Ιταλικές φυλακες Μεσολογγίου όπου δεν θα 

επέστρεφε κανένας ζωντανός αν δεν επενέβαινε ο σωτήρας

εκατοντάδων Ελλήνων, Αθανασιάδης Νοβας πολιτευτής, γαμπρός

του Παραμυθιώτη Βούλγαροι που είχε χρυσοχοείο στην Ρώμη.

Καταδικάστηκαν σε επτά χρονια κάθειρξη. Μετά απο δυο

χρονια ελευθερώθηκαν. Οι συλλήψεις ήταν πια τακτικές για τον

Παπανδρεα. Οι αλβανοτσάμηδες αφού είδαν ότι με τα Ιταλικά 

χερια δεν μπόρεσαν να εξοντώσουν τον Παπανδρεα, αποφάσισαν οι ίδιοι

να τερματίσουν την ζωή του, οποτε την 24ην Οκτωβρίου 1942 εντός του 

χωριου Μαζαρακιά και σε συνεργασία με την Ιταλική Καραμπινερία 

και σε απόσταση 200 μετρα από τον σταθμό τους τον εξετέλεσαν με

δέκα σφαίρες στο κεφάλι, και χαριστική βολή.

 Οι προαναφερόμενοι αλβανοτσάμηδες και δορυφόροι των Ιταλικών

Στρατευμάτων Κατοχής δεν αρκέστηκαν  στην εξόντωση του

Παπανδρεα αλλα παρέδωσαν και τα τρία παιδιά του στις Ιταλικές αρχές 

ως κατασκόπους, κατεδάφισαν τα σπίτια τους, άρπαξαν τις περιουσιες 

τους, λαφυραγώγησαν το ελαιοπιεστήριο με όλα τα υπάρχοντα που βρήκαν. 

Την ίδια μοίρα είχε και το Καρτέρι, έκαψαν τις τρεις εκκλησιες, 

το σχολειό και το χωριο.

Η 20μελής οικογένεια του Παπανδρεα αναγκάστηκε να καταφύγει για 

να γλυτώσουν την ζωή τους στην Πρέβεζα, Άρτα και Αγρίνιο μέχρι

την απελευθέρωση.

Από το βιβλίο του Θ.Γ.Παπαμανώλη Κατακαβμενη Ήπειρος εκδωση 1945

και σελ. 46 γραφει για τον μαρτυρικό θάνατο του Παπανδρεα τα έξεις:

 Την 22 Οκτωβρίου, ο ιερεύς Ανδρέας Βασιλειου του Γεωργίου εκ Καρτεριού 

μεταβάς εις Μαζαρακιαν ινα παραπονεθεί εις την Ιταλικήν Καραμπινιεριαν 

διά την διαρπαγήν της περιουσιας του και εν ω επέστρεφεν εφονεύθη 

πριν εξέλθει του χωριου Μαζαρακιά υπό των Μουσουλμάνων 

Ρεφατ Χαμιτ και Φερχατ Χαμιτ Μουχαμετ.

(Εγκλήματα του είδους αυτού για τα οποια υπάρχουν καταδικαστικές απόφάσεις 

δεν παραγράφονται όσα χρονια και να περάσουν. Σε περίπτωση μη επιζώντων

για της εγκληματικές αυτές πράξεις, ο νομος τιμωρεί τους απογόνους των 

εγκληματιών, αυτων οι οποιοι ωφελήθηκαν από τις εγκληματικές

αυτές ενεργιες των προγόνων τους) !!!

Από το Δικαστήριο της Πρέβεζας 26.8.1946 προκύπτει ότι 

η εκτέλεση του αειμνηστου Ιερέα εγένετο διά 

την Εθνικήν και Θρησκευτικήν αυτού δράση.

ΜΕΡΟΣ ΤΗΣ ΠΡΟΑΝΑΦΕΡΟΜΕΝΗΣ ΔΙΚΑΣΤΙΚΗΣ ΑΠΟΦΑΣΕΩΣ: 

 Πληγείς θανασιμος ο εν λόγο Ιερεύς εις την κοιλιακήν χώραν 

και την κεφαλην υπό ομοβροντίας πυροβολισμών, υπέκυψεν

αμέσως, ινα ούτω εις το υπέρλαμπρων Ηρώων των υπέρ της

Πατρίδος πεσόντων, προστεθεί ακόμη εις Ηρως ο αείμνηστος

Ιερεύς Ανδρέας Βασιλειου άξιος και ούτος μιμητής του υπέροχου

παραδείγματος τόσων και τόσων Ιερωμένων οι οποιοι 

εθυσίασαν την ζωήν των διά την Πατρίδα.

Αυτός ήταν ο αείμνηστος Παπανδρεας  Ανδρέας Γ. Βασιλειου από το 

Καρτέρι του Δήμου Μαργαριτίου του Νομου Θεσπρωτίας.

 ΕΝΑΣ ΤΟΠΙΚΟΣ ΕΘΝΙΚΟΘΡΗΣΚΕΥΤΙΚΟΣ ΗΓΕΤΗΣ 

με απροσμέτρητες προσφορες στην Εκκλησια του Χρηστου 

και στο Ελληνικό Έθνος. 

Η ιστορία του Παπανδρεα, παρουσιάζεται για πρώτη φορα 

στο διαδίκτυο από την ιστοσελίδα μας www.margariti-gr.de

Πηγες : από τα Νέα του Μαργαριτίου Μάης 1984, απο άρθρο 

του γιου του Παπανδρεα, Βασίλη (Βασιλειου) Παπανδρέου, με τίτλο, 

Ένας παλιός θυμάται, Ο ΠΑΠΑΝΤΡΕΑΣ ΑΠ ΤΗΝ ΚΑΡΤΕΡΕΖΑ. 

Την παρούσα εργασία και συγκέντρωση περισσοτερων στοιχείων και φωτογραφίες 

για την  ιστορία του Παπανδρεα, επιμελήθηκε ο Θωμας Στ. Γκίνης 2009.

ΥΠΟΔΙΟΙΚΗΣΗ ΧΩΡΟΦΥΛΑΚΗΣ ΜΑΡΓΑΡΙΤΙΟΥ 1945

Η δολοφονία του αειμνηστου Παπανδρεα αναφέρεται για πρώτη φορα

επίσημα, (εκτος από το δικαστήριο της Πρέβεζας) και σε μια αναφορά

της τότε Υποδιοικήσεως Χωροφυλακής Μαργαριτίου 5 Οκτωβρίου 1945 

προς την Γενική Διοίκηση Ηπείρου στα Ιωάννινα, από τον Διοικητή 

Χωροφυλακής Μαργαριτίου Ανθυπομοίραρχο κ. Αντώνη Πισογιαννάκη.

Όλοι την αναφορά αυτή μπορείτε να την διαβάσετε στην ιστοσελίδα μας

στην κατηγορια (Γνωρίζετε Ότί;)  που επίσης εμείς δημοσιεύουμε

στο διαδίκτυο για πρώτη φορα. 

Σας μεταφέρω μέρος της σπάνιας από ιστορική άποψη αυτής αναφοράς 

σχετικά με την στυγνή δολοφονία του 

Εθνομαρτυρα Παπανδρεα  από τους Αλβανοτσάμηδες.

 (Ειδικός διά την περιφέρειαν της Υποδ.Χώρ. Μαργαριτίου πρώτη εκδήλωσης  

της υιοθετήσεως υπό των Ιταλών των κακόβουλων εισηγήσεων και υποδείξεων 

των Τουρκαλβανών, υπήρξεν η κατά την 13ην Ιουνίου 1941 σύλληψης του Ιερέως 

Καρτεριού Ανδρέου Βασιλειου, γνωστού διά την εθνικήν αυτού δράσιν και

πέραν ακόμη των οριων της περιφέρειας μας, μετά των τριών υιών του Βασιλειου, 

Θωμά και Φιλίππου εις βάρος των οποιων εσχηματίσθη δικογραφία επί εσχατη 

προδοσία πλουτισθεισα με στοιχεια προερχόμενα αποκλειστικός εκ Τουρκαλβανών 

και παρεπέμφθησαν εις το Ιταλικών στρατοδικείο Ναυπάκτου, παρ ου κατεδικάσθησαν

εις ποινήν πρόσκαιρων δεσμών, πλην του Ιερέως Ανδρέου Βασιλειου, αφεθέντος 

ελευθερου iινα δολοφονηθεί βραδύτερον ολίγον εξωθη του Χωριου Μαζαρακιας 

και εις απόστασιν εκατόν (100) μέτρων περίπου από του Ιταλικού Σταθμού

Μαζαρακιας παρα Τουρκαλβανών, χωρίς ουδεμία να καταβληθεί προσπάθεια

προς σύλληψιν των γνωστών δραστών της πράξεως ταύτης. 

Η περίπτωσις αυτή ενεθάρρυνε τους Τουρκαλβανούς, οίτινες εκ του 

εμφανούς πλέον ήρξαντο του εξοντωτικού αυτών κατά των χριστιανών

έργου. Φυσική συνέπειαν της δημιουργηθείσης και από ημέρας εις 

ημέραν επιδεινούμενης καταστάσεως διά τους χριστιανικούς πληθυσμούς,

κατάστασης η οποια ενεβαλεν εις κινδυνων και αυτήν ακόμη την ζωήν 

των και κύριος τους οικούντες εις χωρια γειτνιάζοντα προς 

μουσουλμανικά τοιαυτα, υπήρξεν η εγκατάλειψης των εστιών των μετά 

των εν αυτής υπαρχόντων και η αναζήτησης καταφυγίου εις περιοχάς όπου

ο εκ των μουσουλμάνων κίνδυνος δεν ήτο επί θύραις. 

Αρχήν της ομαδικής αυτής μετοικήσεως εποιήσαντο οι κάτοικοι του χωριου 

Καρτεριού περιβαλλομένου πανταχόθεν υπό χωριων αμιγούς τουρκαλβανικου 

πληθυσμού. Ως επομενων κατά του ερημοθεντος πλέον χριστιανικού 

τούτου χωριου επεδραμον οι Τουρκαλβανοί κάτοικοι των γειτονικών χωριων 

Μαζαρακιας, Συκοχοριου και Κουρτεσίου και αφού διήρπασαν παν ότι άνευρων 

εις κινητά, κατέστρεψαν απάσας τας οικίας εισελθόντες δε εις την Εκκλησίαν 

του χωριου και αφού κατέστρεψαν πάντα τα ιερά σκευη της Εκκλησιας 

παρεμόρφωσαν τας αγίας εικόνας διά πάντως βέβηλου μέσου εκδηλώσαντες 

ούτω διά μιαν ακόμη φοράν όλα τα κακούργα αυτών ένστικτα έτι δε και την

ασέβειαν και προς αυτά τα θεία, διά τα οποια πρέπει να ομολογήσωμεν 

ότι προτερων ησθανοντο σεβασμόν τινα.

 Όσον αφορά τας ακίνητους των χριστιανών περιουσιας, ταύτας κατέλαβον 

οι Τουρκαλβανοί οίτινες και ενεμηθησαν ταύτας ανενόχλητος και προς 

αποκλειστικών όφελος αυτών μέχρι της αποχωρήσεως των Γερμανών. Την 

οδόν της μετοικήσεως ηκλουθησαν και οι χριστιανοί κάτοικοι του Μαργαριτίου 

διαισθανόμενοι ότι και αυτών η ζωή δεν απετέλει πλέον αναφαίρετων αυτών 

δικαίωμα, αλλα ευρίσκετο εις χείρας των τυράννων Τουρκαλβανών, κύριος δε

επετάχυνε την αναχώρησιν των εκείθεν, η εξωθεί της κωμοπόλεως αγρια 

δολοφονία των χριστιανών Γεωργίου Γκερτζου και Αθανασίου Παπαδιαμάντη,

των οποιων τα πτώματα ανευρέθησαν εις οικτράν κατάστασιν εντός 

ερειπωμένου κτιρίου (εννοεί τις κουλιες) κεκαλυμμένα διά λίθων....

Αυτά και πολλά αλλα άκρως ενδιαφέροντα ιστορικά αναφέρονται σε αυτή την 

σπανια αναφορά της Υποδιοίκησης Χωροφυλακής Μαργαριτίου του 1945.

Χρέος της Πολιτείας είναι ένα μνημείο για τον

ΕΘΝΟΜΑΡΤΥΡΑ  ΠΑΠΑΝΔΡΕΑ στο Καρτέρι !

Πέρα από την πολιτεία όμως είναι και χρέος των κατοίκων της περιοχής 

Μαργαριτίου και ιδιαιτερα των κατοίκων του Καρτεριού, να φροντίσoυν άμεσα

για το μνημείο αυτό. Έχω στήλη ήδη μια αίτηση προς το δημοτικό συμβούλιο 

του Δήμου Μαργαριτίου να τεθεί θέμα συζήτησις και να παρθεί η οποια 

σχετική απόφαση. Ευελπιστώ ότι με τα τόσα ιστορικά ντοκουμέντα 

που τους παραθέτουμε για τον Εθνομάρτυρα Παπανδρεα που ήταν

εφάμιλλος των Ηρώων του 1821, και που το ίδιο το Ελληνικό κράτος 

εξυμνεί και αναφέρει στην ανώτερο αναφορά ο Υποδιοικητής Μαργαριτίου

το 1945 θα παρακινήσει τους υπευθυνους να πάρουν μια

θετική απόφαση δικαιώνοντας τους αγώνες του Παπαντρεα

από το Καρτέρι που χρονια τώρα υπομονετικά 

και σιωπηλά περιμένει μια δικαίωση !

Θωμάς Στ. Γκίνης

Για τον μαρτυρικό Θάνατο του Παπανδρεα από το Καρτέρι,  η ιστοσελίδα 

μας σας παρουσιάζει δυο μοιρολόια που γράφτηκαν πριν πολλά

χρονια, ίσως στη δεκαετία του 1960 από τον εγγονό του Παπανδρεα,

Σπύρο Βασιλειου Παπανδρέου.

 1) Μοιρολόι:

 Μαύρο πουλάκι πέταγε ψηλά στο Μαζαράκι,

μοιριολογουσε κι,έλεγε μοιριολόγια και λέει,

τι γύρευες Παπαντριά να,ρθείς απ,το Φανάρι

ο Φερεχατης τοχε πει πως θε να σε σκοτώσει.

Δυο ντουφεκιές του ρίξανε, κι δυο φαρμακωμένες

η τρίτη  η χειρότερη απ, τ,άλογο τον ρίχνει.

Όλος ο κόσμος έκλαψε σε τούτα δω τα μέρη

για τον χαμό του Παπαντριά, απ,το χωριο Καρτέρι.

2)Μοιρολόι:

Αυτός ποιος είναι που βογγά μέσα σένα χαντάκι,

που έχει πληγές στην κεφαλή τα γενια ματωμένα,

μην είναι κάνας μακρινός κανένας Μετσοβίτης,

απ,τους πολλούς που σκότωσαν οι τουρκαρβανιταδες,

που γέμισαν πολλές σπηλιές και τα ξερα πηγάδια.

Δεν είναι κάνας μακρινός ουδέ και Μετσοβίτης

μονο είμαι εγώ που στέναξα ο δελή ΠΑΠΑΝΤΡΕΑΣ 

που άδικα με σκότωσαν οι τουρκαρβανιταδες.

Μια χάρη μονο σας ζητω να πάτε στο Φανάρι,

να πείτε στις νυφάδες μου και τα μικρά τα αγκωνια

να,ρθούνε να με πάρουνε να μη με φανε οι σκύλοι.

Και στα παιδιά πουν φυλακή στις Αρτας τα μπουντρούμια

να στείλουνε το μήνυμα και το πικρό μαντάτο

πως τον πατέρα σκότωσαν οι τουρκαρβανιταδες.

Σε ευχαριστουμε φιλε Σπυρο για τα δυο αυτα Μοιρολοια που μας 

εστειλες για τον αειμνηστο ΠΑΠΑΝΔΡΕΑ. Μεσα απο αυτα τα 

τραγουδια του πονου, λαμπυριζουν οι αγωνες των προγονων μας για

την λευτερια της Πατριδας και το φως τους θα μας οδηγει παντα.

Η θυσια τους, σαν αστερι λαμπρο θα κατευθυνει αιωνια τα βηματα 

της φυλης μας στο δρομο της αρετης και της δοξας.

(για την μεταφορα ΘΩΜΑΣ ΣΤ. ΓΚΙΝΗΣ  2009).

 

ΙΣΤΟΡΙΚΑ ΝΤΟΚΟΥΜΕΝΤΑ ΓΙΑ ΤΟ ΚΑΡΤΕΡΙ 1910 

ΚΑΡΤΕΡΙ 1910

Κώδικας Αρχιερατείας ΝΕΟΦΥΤΟΥ ΚΟΤΖΑΜΑΝΙΔΗ

Ελήφθη τη 4 Σεπτεμβρίου 1910

Προς την αυτού Σεβασμιότητα Μητροπολίτην, άγιον Παραμυθιας,

Φιλιατών και Γηρομερίου κ.κ. ΝΕΟΦΥΤΩΝ

Σεβασμιότατε

Οι βαθυσεβάστως υποφαινόμενοι κάτοικοι των κοινοτήτων Καρτερεζης 

και Αρβενιτσης, χριστιανοί ορθόδοξοι και υπήκοοι Οθωμανοί 

υποβαλλομεν ευσεβάστως τα έξεις.

Ως γνωστόν τυγχάνει τη υμ. σεβασμιοτητι, αι κοινότητες ημών

αποτελούμενε η με εκ 30 οικογενειών, η δε εξ 20 ,ευρισκόμενοι

αναμεταξύ πεντακοσίων και επέκεινα Μουσουλμανικών

οικογενειών, προ ενός έτους περίπου αποθανόντος του

συγχωριανού ημών μακαρίτου Ιωάννου ιερέως, έκτοτε

ηναγκάσθημεν, να προσλαβωμεν η μεν Καρτεριζα τον Παπα

Ανδρέαν εξ Αγυάς η δε Αρβενιτσα ένεκα της μεγάλης πενίας

μόνον άπαξ του μηνός και εις τας πλέον αναγκαιοτέρας

περιστάσεις εφερομεν ποτε μεν τον Παπαμαρκον εκ

Κουσοβιτσης, ποτε δε τον Παπανεοφυτον εκ Σενιτσης,

και ούτως ηναγκαζομεθα να πληρωνωμεν διπλάσια από ότι

θα εδιδωμεν εις ένα κανονικών ιερέα μας. επειδης

Σεβασμιότατε εκ της απουσίας διαρκώς ιερέως συνέβησαν

και συμβαινουσι πολλά απευκταία και δη αποσυρθέντος

του Παπανδρέου εκ Καρτερεζης, εκάλεσεν η ανάγκη να

ενταφιασθεί χριστιανός ορθόδοξος, όστις τυχαίως εφέρθη

βαρέος ασθενής ων από πλησιοχωρων Μουσουλμανικών

χωριων, όπου ήτο υπηρέτης, ανέν μεταδόσεως και ανέν ιερέως.

Επειδή σήμερον διατελούμεν ανέν διαρκούς και κανονικού ιερέως,

διότι ως εκ της μεγάλης πενίας εις την οποίαν ευρισκόμεθα δεν

δυνάμεθα να φέρνομε ξένων ιερέα.

Επειδή ως χριστιανοί έχομεν καθημερινά ανάγκας προς τέλεσιν

των θρησκευτικών ημών καθηκόντων.

Διά ταύτα

Εν κοινή συνεδριάσει των δυο κοινοτήτων απεφασίσαμεν

ευχαρίστως και απαραβίαστος να παρακαλέσωμεν την

Ym. Σεβασμιότητα, εκλιπαρούντες Αυτήν, όπως χειροτονήσει

και διά τας δυο ανωτέρω κοινότητας ημών κανονικών και διαρκή

ιερέα και ως τοιούτον εξελεξαμεν και ενεκριναμεν τον

 Ανδρέα Βασιλειου κατοίκων Καρτερεζης, ο οποιος τυγχάνει

εκ της καλυτέρας οικογενειας, άνθρωπος σεμνού χαρακτήρος,

ηθικότατος, κεκτημένος δε των προσόντων άτινα απαιτούνται

δη ένα ιερέα αναλόγως των δυνάμεων των κοινοτήτων ημών.

Επειδή δε ο εγκριθείς υποψήφιος τυγχάνει ως γνωρίζετε εν

παρακμή, απεφασίσαμεν κοινή γνώμη, τα της χειροτονίας έξοδα

να καταθεσωμεν διά συνδρομής εκ πενιχρού ημών βαλαντίου και

εκλιπαρουμεντην Υμ. Σεβασμιότητα όπως και Αυτή μας

υποβοηθήσει εις τον ιερών τούτον σκοπόν.

Ευελπιστούντες ότι η ταπεινή και θερμη ημών παρακλήσεις

εισακουσθησεται, εκ των προτερων δε ευγνωμονούντες

διά βίου, διατελουμενης Υμ. Σεβασμιότητας πειθήνια τεκνα.

Εν Καρτερεζη τη εικοστή πέμπτη Αυγούστου 1910

Η κοινότης Καρτερεζης Μουχτάρης Βασίλης Βαγγέλης, επίτροπος,

Σωτήρη Πέτρος. Έφοροι, Λιωλη Βασίλης, Χρηστο Πηλιος,

Άναστ. Παπας, Κολιό Βασίλης.

Η κοινότης Αρβενιτσης:

Σπύρο Τσαφερης, Κωσταντής Αποστολή, Χρηστο Άγγελοι,

Αναστάς Κώστα, Γρηγορη, Λιόλης, Θωμά Γιώρη, Γιώργη Σωτήρης,

 Βαγγέλης Κίτσος, Βασίλης.....

Φίλοι από το Καρτέρι, μη με ρωτάτε που το βρήκα αυτό το ωραίο και σπάνιο

ιστορικό ντοκουμέντο. Σας το παρουσιάζω όπως ακριβώς ήταν γραμμένο. 

Εκτος από τον Παπανδρεα (Βασιλειου) Παπανδρέου που ξέρουμε όλοι, 

ο Παπανεοφυτος που γραφει, ήταν ο Νεόφυτος Γκίνης από το

Ελευθερι ( Σενιτσα.)  Τους άλλους ίσως τους έχετε ακουστά εσείς.

ΚΑΡΤΕΡΙΩΤΕΣ ΠΟΥ ΕΠΕΣΑΝ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΑΤΡΙΔΑ

Όπως σε κάθε πολη και χωριο της Ελλάδας, έτσι και στο Καρτέρι, για την 

λευτεριά της πατρίδας μας αγωνίστηκαν και θυσιάστηκαν πολοι ανώνυμοι 

Έλληνες πατριώτες. Παρέμειναν ανώνυμοι διότι πέραν του στενού συγγενικού 

τους περιβάλλοντος και της τοπικής κοινωνίας κανένας δεν κρατούσε επίσημα 

αρχεία, και όπου υπήρχαν κάποια χάθηκαν στο πέρασμα των αιώνων. 

Για το Καρτέρι έχουμε κάποια ονόματα Καρτεριωτων που θυσιάστηκαν

για την λευτεριά της πατρίδας τους, στην περίοδο του 2 παγκοσμιου 

πολεμου και με σεβασμό στη μνήμη τους αναφέρουμε τα ονόματα αυτά με 

κάθε επιφύλαξη. Οι δολοφονημένοι Καρτεριωτες από τους 

Τουρκαλβανοτσαμηδες και τις δυναμεις κατοχής ήταν:

 Ιερέας Ανδρέας Γ. Βασιλειου (Παπανδρέου) 24-10-1942, 

Σπύρος Βασιλειου (αγρότης) 1943, 

Βασίλειος Αθανασίου (υπάλληλος) 7-8-1943, 

Γεώργιος Λιακάκος (αγρότης),  Διονύσιος Ευαγγέλου 21 ετών, 

Δημήτριος Γεωργίου 21 ετών, Γεώργιος Γεωργίου (δικηγόρος), 

Δημήτριος Ηλ. Μιχαήλ, Ρεγγίνα Ζαφειριου (συζ. του Σταυρου).

Τα ονόματα με τα θύματα στην περίοδο της κατοχής από τους Ιταλογερμανούς 

και τους Αλβανοτσάμηδες  συνεργάτες τους, είναι γραμμένα από τον 

άλλοτε και εκλιπόντα γραμματέα της κοινότητας Καρτεριού 

κ.Βασίλειο Παπανδρέου.

 

Έχουμε υπόψιν ότι από το 1900 και μετέπειτα, αλλα και στα προηγούμενα 

χρονια έπεσαν και πολλοί άλλοι Καρτεριωτες για την ελευθερια της 

πατρίδας τους. Επειδή είμαστε σε συνεργασία με τον πρόεδρο της Κοινότητας

Καρτεριού κ. Σταυρο Σπυριδώνου, για την ανέγερση μνημείου πεσόντων Καρτεριωτων 

θα παρακαλούσαμε να κάνουν γνωστά τα ονόματα αυτά στον Πρόεδρο της Κοινότητας,

η στην ιστοσελίδα μας ώστε να συμπεριληφθούν !!! 

(Στην φωτό κάτω ο πρόεδρος του Καρτεριού κ. Σταυρος Σπυριδώνου στο γραφείο του,

όπου συναντηθήκαμε και συζητήσαμε το θέμα ανέγερσης μνημείου για τον Παπανδρεα. 

Στην συνάντηση αυτή παρευρέθηκε και ο Σπύρος Παπανδρέου, εγγονός του εθνομάρτυρα 

Παπανδρεα,το καλοκαίρι του 2012. Ο πρόεδρος κ. Σπυριδώνου, συμφωνει απόλυτα με 

την πρόταση μας αυτή και δεσμεύτηκε ότι θα προχωρήσουμε για την επίτευξη του έργου 

αυτού, παράλληλα μας επισήμανε και κάποιες ελάχιστες αντιρρήσεις κάποιων για το 

θέμα αυτό, οι οποιες πιστεύουμε ότι θα ξεπεραστούν).

ΘΕΜΑ: ΜΝΗΜΕΙΟ ΠΕΣΟΝΤΩΝ ΚΑΡΤΕΡΙΩΤΩΝ

 Όλο αυτό αυτό το χρονικό διάστημα η ιστοσελίδα μας δεν έπαψε να φροντίζει 

για την ανέγερση του μνημείου πεσόντων και είχε και έχει ακόμη κάνει επαφές 

με όλους τους παραγοντες όπως Δημαρχους, τοπικούς Βουλευτές, προεδρους Κοινοτήτων 

και Αδελφότητες. Με λυπη διαπιστώνουμε μια ανεξήγητη κωλυσιεργία από ελαχιστους, 

οι οποιοι αντί να συνδράμουν στο πατριωτικό αυτό καθήκον που έχουμε απέναντι στα 

θύματα αυτά που έδωσαν τη ζωή τους για την πατρίδα, δεν είναι ξεκάθαροι στις

αποφάσεις τους. Προς το παρόν δεν θα αναφερθώ σε ονόματα. Το έργο αυτό θα γίνει,

ας μην προβάλουν λοιπόν διαφορες φτηνές δικαιολογίες. Σε συνάντηση που είχαμε 

με τον πρόεδρο κ. Σταυρο Σπυριδώνου τον Αύγουστο του 2012 για το θέμα αυτό,

παρουσία και του Σπύρου Παπανδρέου, ο πρόεδρος της κοινότητας, μας ενημέρωσε 

και μας πληροφόρησε ότι έχει παρθεί απόφαση για το μνημείο πεσόντων του 

Καρτεριού, το οποιο θα στηθεί σε κατάλληλο χωρο διπλα στο κοινοτικό κατάστημα. 

Παρουσία μας, επικοινώνησε με τον δήμαρχο κ.Κατσινο, ο οποιος συναινεί

στην προσπάθεια αυτή όχι όμως με χρήματα.

(Κάπως έτσι θα μπορούσε να ήταν το μνημείο πεσόντων Καρτεριωτων, με την 

προσθήκη βεβαιως όλλων των ονομάτων, που 70 χρονια τώρα περιμένουν 

να δικαιωθούν για τους ηρωικούς τους αγωνες, θυσιάζοντας την ίδια τους 

τη ζωή για τα ελληνοχριστιανικά ιδανικά) !!!

Το σχέδιο που έχω ήδη στείλει στον κ. Σπυριδώνου εγκρίνεται και το κόστος όπως 

υπολογίσαμε όλοι δεν θα ξεπεράσει τις 2.500 ευρω. Απομένει να συγκεντρώσουμε 

το ποσο αυτό και να αρχίσουν άμεσα οι εργασίες για την ανέγερση του μνημείου,

δικαιώνοντας έτσι τους αδικοσκοτωμένους αυτούς πατριώτες που έπεσαν για την

ελευθερια της πατρίδας. Οποιος μπορεί να συνδράμει οικονομικά στην προσπάθεια 

αυτή μπορεί να δώσει στον πρόεδρο της κοινότητας κάποιο χρηματικό ποσο για 

την επίτευξη του σκοπού αυτού. Είναι χρέος όλων μας !!!

Καρτέρι 1954

Λίγα χρονια μετά τον 2 παγκόσμιο πόλεμο και τον αδελφοκτόνο εμφύλιο, 

οι χωρικοί στο βαριά πληγωμένο Καρτέρι που παρόλα τα δεινα που 

πέρασε όχι μονο άντεξε και δεν λύγισε αλλα με τους ηρωικούς αγώνες των

κατοίκων του για την ελευθερια της πατρίδας και για την ορθοδοξία, 

δουλεύουν στα χωράφια τους και συνεχίζουν αγέρωχοι την ζωή τους. 

Φωτό της εποχής  1950 από τον Σπύρο Παπανδρέου.

 Είναι όλοι τους Καρτεριωτες πλην ενός με το Νρ. 4, 

(του Λευτερη Μουσελίμη από την Παραμυθια), μήπως τους γνωρίζετε; 

Αλώνι στην Κανετα Καρτεριού 1954

Από αριστερά: 1) Σπύρος Παπανδρέου 2) Ζήσης Κομνηνός 

3) Σπύρος Παπαχρήστου 4) Λευτερης Μουσελίμης 

5) Βασίλης Παπανδρέου 6) Κώστας Παπανδρέου και 

7) Θωμάς Παπανδρέου Βασιλειου.

 

Στην φωτογραφία αυτή κάτω έχουμε δυο Καρτεριωτες που

χορεύουν στο Μορφάτι στο πανηγύρι του Αη Αρσένη 8 Μαΐου 1957.

Αυτός που σέρνει το χορό είναι ο Σπύρος Βασιλειου (Παπανδρέου)

και χορεύει το τραγούδι (πάνω στην τριανταφυλλιά), τον

κρατάει ο Μιλτιάδης Βασιλειου, (ο οποιος εξαφανίστηκε

μυστηριωδώς την περίοδο 1959 η 1960 και από τότε

θεωρείται αγνοούμενος μέχρι σήμερα και κανένας δεν

έμαθε κάτι για την τύχη του). Οι υπόλοιποι είναι

Μορφατιωτες και Σπαθαριώτες. Το γλέντι γινόταν στο

κέντρο του χωριου με το μουσικό συγκρότημα του

αξέχαστου Νάσιο Τζέμου από το Μαργαρίτι.

(Φωτό: Σπ. Παπανδρέου).

 

Κάτω, μια ωραία παραστατική φωτογραφία απο την κοινωνική ζωή στο Καρτέρι,

με τα προικιά της νύφης φορτωμένα στο μουλάρι. (Φωτό Σπύρου Παπανδρέου).

Γάμος στο Καρτέρι,1954.

Μια παλιά φωτογραφία απο το καφενείο στο Καρτέρι, εποχής 

1950-1960. (Φωτό Σπύρου Παπανδρέου).

Κάτω, μια φωτογραφία απο το Γυμνάσιο Παραμυθιας (χορωδία που συμμετέχει 

και ο Σπύρος Παπανδρέου, μπροστά με το ανοιχτόχρωμο σακάκι),

απο μικρός στα μουσικά δρώμενα ο συμπαθής συμπατριώτης μας!!!

  

Φωτογραφίες από το ΚαρτέριΙ                                                                                                                                                                        

Σε μια όμορφη σελίδα στο facebook είδαμε αρκετές ωραίες φωτό από το Καρτέρι 

τις οποιες έχει αναρτησει ο νεαρός συμπατριώτης μας Χρηστος Μώκος. 

Επικοινωνήσαμε μαζί του και μας επέτρεψε να τις αναδημοσιεύσουμε, 

επεξεργασμένες από εμάς. 

Σε ευχαριστούμε Χρηστο για τις ωραιότατες φωτό που έχεις βγάλει, και 

να είσαι βέβαιος ότι κάποτε αυτές οι φωτό θα χρησιμοποιηθούν από 

τον μελλοντικό ιστορικό για την ιστορία του Καρτεριού !!!

Σπίτια στο εγκατελειμμένο παλιό Καρτέρι.

Ο Αη Νικόλας στο Καρτέρι 

Από ότι πληροφορούμαστε από τον Χρηστο Μωκο, οι Καρτεριωτες έχουν 

αποφασίσει να ανακαινίσουν τον ιστορικό αυτό ναό που παλαιότερα 

ήταν ο ενοριακός ναός του Καρτεριού και να ξαναφέρουν στην 

επιφάνεια την παλιά επιγραφή, οι οποια είναι σκεπασμένη με σωβα, 

όπου αναγράφεται η χρονολογία κτήσεως του αγίου Νικολάου το 1795.

Η είσοδος από την παλιά εκκλησια του Αγίου Νικολάου στο Καρτέρι κτισμένη το 1795.

Η διάνοιξη του οδικού δικτύου στο Καρτέρι 2012.

Ο νέος δρόμος στον Aη Δημήτρη και στο βάθος το Μαργαρίτι.

Το υπαίθριο θέατρο στο Καρτέρι.

Το παλιό τριθέσιο Δημοτικό Σχολειο στο παλιό Καρτέρι. 

Ήταν αυτό το οποιο πρωτολειτούργησε στο χωριο μετά από σκληρό αγώνα του

αειμνηστου εθνομάρτυρα Παπανδρεα, ο οποιος πλήρωσε με την ζωή του 

τους άγωνες που έκανε για την ιδιαίτερη πατρίδα του και την Ορθοδοξία.

Παλιά αρχοντικά αλλοτινών εποχών στο παλιό Καρτέρι.

Διώροφα κτίρια που συναντάμε σε όλα τα χωρια της Θεσπρωτίας.

Άποψη του Καρτεριού 2012

www.margariti.gr 

www.romiazirou.blogspot.gr