Think global act local. Η κινητικότητα των δημοτικών εκλογών, αφορά σχεδόν αποκλειστικά το χώρο της Αριστεράς.

Καταγράφω την κινητικότητα γύρω από τις δημοτικές εκλογές ως δείγμα υγείας, σε ένα πολιτικό σκηνικό όπου η κυβέρνηση απλώς κάνει καθυστέρηση για ν' αγοράσει χρόνο - με δικά μας πάντα λεφτά.

Η κινητικότητα αφορά σχεδόν αποκλειστικά το χώρο της Αριστεράς. Το κυβερνητικό μπλοκ απλώς αναζητεί μαγικές συνταγές διάσωσης, πότε προσπαθώντας να μεθοδεύσει αλλαγή του εκλογικού συστήματος στο παρά πέντε και πότε παίζοντας ύποπτα παιχνίδια με την ημερομηνία διεξαγωγής των Ευρωεκλογών.

Παραδοσιακά οι δημοτικές εκλογές δεν παρουσίαζαν ιδιαίτερο πολιτικό ενδιαφέρον. Το παιχνίδι με τα χρώματα στο χάρτη της ελληνικής επικράτειας παιζόταν κυρίως στις περιφερειακές εκλογές (παλιότερα στις νομαρχιακές), ενώ οι δήμοι φαίνονταν περισσότερο υπόθεση τοπικών παραγόντων και μαφιών που με την επίφαση της αυτοδιοίκησης μοίραζαν εργολαβίες, δουλειές και άδειες και διαχειρίζονταν κρατικά και ευρωπαϊκά κονδύλια, γενικότερα τη διαφθορά χαμηλού προφίλ, αποτελώντας το τελευταίο κύτταρο του πελατειακού κράτους. Ο όρος «βλαχοδήμαρχοι», αν και άκομψος στο στόμα του αρχηγού της αξιωματικής αντιπολίτευσης, σε πολλές περιπτώσεις δεν απέχει από την πραγματικότητα, χωρίς απ' αυτό το στυλ να αποκλείονται και δημοτικοί άρχοντες που εκλέχτηκαν με χρίσμα αριστερών κομμάτων.

Και όμως, η τοπική αυτοδιοίκηση θα 'πρεπε να αποτελεί προνομιακό χώρο για την Αριστερά, καθώς αποτελεί στέρεη βάση για την αυτοοργάνωση των πολιτών, για να συναρθρωθούν τοπικά κινήματα αλληλεγγύης και διαμαρτυρίας, για να ξεκινήσει από τα κάτω το σχέδιο παραγωγικής ανασυγκρότησης. (Αλλά αν ξέρετε κανένα δήμο που να κυβερνιέται από την Αριστερά και να έχει κάνει τα μισά έστω από τα παραπάνω πράξη, πείτε τον παρακαλώ και σ' εμάς να πάμε να κάνουμε ρεπορτάζ και να τον αποθεώσουμε.)

Υπ' αυτήν την έννοια, δεν θα συμφωνήσω με τη βασική κατεύθυνση που φαίνεται να δίνει για τις δημοτικές εκλογές η ηγεσία του ΣΥΡΙΖΑ, καθώς επικεντρώνεται κυρίως στην καταδίκη των μνημονίων και του Καλλικράτη. Αποτελεί στενό κορσέ για μια πολύ ευρύτερης σημασίας υπόθεση.

Πόσες φορές, δηλαδή, θα πρέπει ο λαός να καταδικάσει μέσα σε οκτώ μέρες τα μνημόνια; Θα τα καταδικάσει μια φορά στις Ευρωεκλογές, στην πιο πολιτική διαδικασία από καταβολής του θεσμού, που σημαδεύεται και από την πανευρωπαϊκή υποψηφιότητα του Αλέξη Τσίπρα. Θα τις ξανακαταδικάσει στις περιφερειακές εκλογές, που λόγω του χαρακτήρα τους έχουν πάντα σαφέστερο έναντι των δημοτικών εκλογών χαρακτήρα καταγραφής των πολιτικών τάσεων. Ε, το να καταδικάσουμε τα μνημόνια και με τις δημοτικές εκλογές θυμίζει το γνωστό τρις εις θάνατον των δικαστηρίων.

Όχι ότι οι δημοτικές εκλογές πρέπει να αντιμετωπιστούν απολιτικά, σε αναζήτηση των «δραστήριων, ικανών και εντίμων» εκείνων προσώπων που θα σώσουν τάχα τις τοπικές κοινωνίες. Το αντίθετο! Θεωρώ ότι τα πολιτικά κριτήρια είναι εδώ πολύ πιο σύνθετα, απαιτητικά και κρίσιμα από την έπαρση μιας απλής αντιμνημονιακής σημαίας, θα τα ιεραρχούσα δε σχηματικά ως εξής: Τοπικό πρόγραμμα, διάρκεια, ενότητα της αριστεράς στη δράση, ακτιβισμός, επιλογή προσώπων. Αντ' αυτών, παρακολουθούμε αέναες και συχνά τραυματικές συζητήσεις σχεδόν αποκλειστικά γύρω από τα πρόσωπα, συνταγή σίγουρη για την αναπαραγωγή του παραδοσιακού πελατειακού μοντέλου.

Κι όσο για τον Καλλικράτη, μοναδική απάντηση σ' αυτόν είναι η εφαρμογή από τα κάτω τοπικών προγραμμάτων που θα κατοχυρώνουν στην πράξη, σε κάθε δήμο, διαμέρισμα ή κοινότητα, λόγο, αρμοδιότητες και αναπτυξιακή προοπτική, αντί να περιμένουν πότε θ' αλλάξει η κυβέρνηση για να ψηφίσει πάλι κεντρικά, πάλι πατερναλιστικά, καινούριο νόμο.

Τοπικό πρόγραμμα είναι να αποφανθεί η κοινωνία για το μοντέλο ανάπτυξης, για την ανάδειξη των συγκριτικών πλεονεκτημάτων της περιοχής, για τη σύναψη τοπικών συμφώνων συνεργασίας και αλληλεγγύης. Να αποφασίσει για τις προτεραιότητες, για τη χωροταξία, για την αειφορία, για την αυτάρκεια των πόρων, για το νερό, για την ανακύκλωση των σκουπιδιών, για τους βιολογικούς καθαρισμούς, για τη διαχείριση των ακτών και των ορεινών όγκων, για την ενέργεια, για τα οδικά δίκτυα και για τις συγκοινωνίες, για όλες τις υποδομές, για τις επικοινωνίες. Τοπικό πρόγραμμα σημαίνει συλλογικότητα, αξιοποίηση κοινοτικών πόρων, δημιουργία και σύγκλιση δικτύων αλληλεγγύης και εθελοντισμού, αντιμετώπιση της ανεργίας σε περιφερειακό επίπεδο, πειραματική εφαρμογή θεσμών ανταλλακτικής οικονομίας, τοπικά νομίσματα, δημιουργία τραπεζών σπόρων αλλά και δικτύων τηλεματικής, σύζευξη επιχειρηματικότητας και πολιτισμού, τυποποίηση και ολοκληρωμένη διαχείριση και εμπορία των τοπικών προϊόντων, ενώσεις παραγωγών και καταναλωτών, προϊόντα χωρίς μεσάζοντες. Τοπικό πρόγραμμα θα πει πάνω απ' όλα όχι απλώς να μιλήσεις για όλ' αυτά, αλλά να συνεγείρεις όλους τους αρμούς της τοπικής κοινωνίας για να τα μετατρέψει σε πράξη. Για να κάνει όνειρα, σχέδια, πειράματα, λάθη, για να διδαχτεί απ' αυτά και να προχωρήσει συλλογικά.

Αυτό θα 'πρεπε να είναι το βασικό θέμα - τα πρόσωπα έπονται. Κι ακόμα είναι πολύ σημαντικό να επιτευχθεί όπου και όσο είναι δυνατόν η ενότητα της Αριστεράς και της Οικολογίας στη δράση, η συνεργασία με κάθε υπαρκτή τοπική συλλογικότητα (συνήθως δεν είναι πολλές), αλλά και η ενότητα με άλλους ενεργούς πολίτες που είναι διατεθειμένοι να συνεργαστούν για να προχωρήσει μπροστά ο τόπος, μακριά από κομματικές, κρατικές και επιχειρηματικές κηδεμονίες.

Και είναι τέλος σημαντικό όλ' αυτά να έχουν διάρκεια και προοπτική όχι πενταετίας, αλλά πενταετιών. Όχι πια ψηφοδέλτια φτιαγμένα στο παρά πέντε, όχι προγράμματα γραμμένα στο πόδι, όχι άλλο παράγοντες και παραγοντίσκοι που προεκλογικά λάμπουν, για να αποδειχτούν αργότερα λαμπροί γραφειοκράτες, κομήτες ή ακόμα και λαμόγια.

Να γιατί το πιο δύσκολο αλλά και το πιο λαμπερό κομμάτι αυτής της τριπλής εκλογικής αναμέτρησης είναι οι δημοτικές εκλογές και να γιατί δεν πρέπει να τις κλειδώσουμε σε στενά κουτάκια.

Χριστόφορος Κάσδαγλης

www.thepressproject.com