FucktheMall... The Mall Athens: Σκάνδαλο όπως και αν το δεις

FucktheMall... Με αυτόν τον ευφάνταστο τίτλο ξεκίνησε πριν από οκτώ χρόνια η καμπάνια του περιοδικού ΓΑΛΕΡΑ, που δικαιώθηκε προχθές με την απόφαση του ΣτΕ για το Mall. Βέβαια, όλα οφείλονται στον αγώνα μιας χούφτας επίμονων Μαρουσιωτών.

Η απόφαση του ΣτΕ που ανακοινώθηκε προχθές, με την οποία κρίθηκε τελεσίδικα αντισυνταγματική και παράνομη η οικοδομική άδεια του The Mall Αμαρουσίου, είναι -απ' όποια πλευρά και να τη δει κανείς- ιστορική. Η απόφαση είχε ληφθεί από τον περασμένο Αύγουστο, αλλά για άγνωστους λόγους καθυστέρησε πέντε μήνες να ανακοινωθεί επισήμως ενώ, σύμφωνα με πληροφορίες, δεν έχει ακόμη καθαρογραφεί.

Ο Τύπος δεν έδωσε ιδιαίτερη έκταση στο θέμα (για τα τηλεοπτικά δελτία ειδήσεων ας μην το συζητάμε καν), γεγονός που δεν προξενεί ιδιαίτερη έκπληξη παρά την προφανή οικονομική και πολιτική σημασία του θέματος. Έντεκα πρωτοκλασάτα στελέχη του καταρρέοντος σήμερα πολιτικού και οικονομικού συστήματος έχουν βάλει το χεράκι τους ώστε να γίνει δυνατή οι οικοδόμηση του «μεγαλύτερου αυθαιρέτου της Ευρώπης», όπως εύστοχα έχει ονομαστεί. Κάτσε και μέτρα: Λάτσης, Σημίτης Βενιζέλος Βάσω Παπανδρέου Λαλιώτης Καραμανλής Σιούφας, Παυλόπουλος, Παναγιωτόπουλος, Τζανίκος (δήμαρχος Αμαρουσίου), Γιάννα Αγγελοπούλου. 

Άλλωστε, στα 13 χρόνια αφότου ξεκίνησε η δικαστική διαμάχη εξαιτίας προσφυγής μιας χούφτας ηρωικών κατοίκων και ελάχιστων δημοτικών συμβούλων (ανάμεσα στους οποίους πρέπει να μνημονεύσουμε τον πρωτεργάτη της ιστορίας Δορύλαο Κλαπάκη και τη Σοφία Σακοράφα), ελάχιστο μελάνι χύθηκε για την κάλυψή της, κατά κανόνα υπέρ των απόψεων της ιδιοκτήτριας Lamda Development, εταιρείας του ομίλου Λάτση (και Eurobank εκείνη την εποχή). Κανείς εξάλλου δεν πίστευε στα σοβαρά ότι η προσφυγή στη δικαιοσύνη επρόκειτο να ευδοκιμήσει.

Αλλά και στη μεγάλη πλειοψηφία των χθεσινών δημοσιευμάτων δεν κυριάρχησε το ειδικό βάρος της απόφασης, η ιστορικότητά της ή οι ενδεχόμενες οικονομικές συνέπειές της, αλλά η εσπευσμένη «καθησυχαστική» διαβεβαίωση ότι αφήνει παραθυράκι για εκ των υστέρων θεραπεία του προβλήματος. Διαβεβαίωση πολύ παράξενη, αν συγκριθεί με την τοποθέτηση της ίδιας της ενδιαφερόμενης Lamda Development, η οποία με επίσημη ανακοίνωσή της παραδέχεται ότι ουσιαστικά δεν γνωρίζει ακόμα την απόφαση, αφού «θα μελετήσει αναλυτικά την απόφαση του ΣτΕ και θα ακολουθήσει κατά γράμμα την υποδεικνυόμενη σε αυτήν διαδικασία».

Πίσω από τα ομοιόμορφα δημοσιεύματα δεν κρύβεται πάντως κάποια απροσδιόριστη συνωμοσία αλλά το ίδιο το εθνικό πρακτορείο ειδήσεων, το ΑΠΕ-ΜΠΕ, το οποίο στην είδηση που διένειμε, αντί να ρίξει το βάρος στην ουσία και στη βαρύτητα της απόφασης, σπεύδει να «δώσει λύση» στο αδιέξοδο της εταιρείας αναφέροντας: «Όμως, όπως έλεγαν δικαστές, τα προβλήματα αυτά μπορούν να ξεπεραστούν με νεότερες αποφάσεις της Πολιτείας, προκειμένου να αποφευχθεί η κατεδάφισή του». Περίεργη δημοσιογραφία, αλλά δεν είναι η πρώτη φορά που το ΑΠΕ-ΜΠΕ χρησιμοποιεί αυτή τη μέθοδο της μετάδοσης δήθεν διαρροών προερχόμενων από ανώνυμους δικαστικούς κύκλους, που σπεύδουν να ερμηνεύσουν κατά το δοκούν κρίσιμες αποφάσεις του ανωτάτου δικαστηρίου. Τα ίδια είχε κάνει το περασμένο καλοκαίρι και με την απόφαση του ΣτΕ για το μαύρο στην ΕΡΤ, την οποία είχε σπεύσει και πάλι να διαστρεβλώσει (στρίβειν διά της ερμηνείας), ερμηνεύοντάς την κατά το δοκούν ώστε να εξυπηρετούνται οι κυβερνητικοί σχεδιασμοί.

Αλλά η στιγμή δεν είναι μεγάλη μόνο για την ελληνική δικαιοσύνη - είναι και για την ελεύθερη ερευνητική δημοσιογραφία. Δεν μπορώ, με αφορμή την απόφαση αυτή, να μην επισημάνω πως ό,τι ξέρουμε σήμερα για τις παράνομες και αντισυνταγματικές μεθοδεύσεις που οδήγησαν στην κατασκευή του Mall, η τεκμηρίωση που υπάρχει και τα ντοκουμέντα που έχουν δημοσιευθεί όλ' αυτά τα χρόνια, οφείλονται σχεδόν εξ ολοκλήρου στην ερευνητική δουλειά που παρουσίασαν δύο δημοσιογράφοι, ο δικός μας Νικόλας Λεοντόπουλος και ο Μπάμπης Πολυχρονιάδης, με μια επική σειρά δημοσιευμάτων στο περιοδικό ΓΑΛΕΡΑ που ξεκίνησε τον Ιανουάριο του 2006.

Σε μια εποχή που ο Λάτσης ήταν παντοδύναμος και τα συστημικά ΜΜΕ απέφευγαν και την παραμικρή κριτική αναφορά στον ίδιο και στις επιχειρήσεις του, όπως άλλωστε συμβαίνει και σήμερα με τις συστημικές τράπεζες, οι δύο δημοσιογράφοι ξεδίπλωσαν ολόκληρο το πολιτικοοικονομικό σκάνδαλο, ενώ το περιοδικό το ανέδειξε με εμπνευσμένους τίτλους όπως «Fuck theM all», «ReMall», «Αυθαίρετο μόλ-α ταύτα» και «Η αυθαιρεσία γράφεται με δύο Lamda» και «Έγια μόλ-α έγια λέσα στο αυθαίρετο όλοι μέσα», όχι μόνο σαρκάζοντας την όλη μεθόδευση, αλλά και παρουσιάζοντας ντοκουμέντα, έγγραφα, μακέτες, παρακολουθώντας την κατασκευή του Mall από την πρώτη στιγμή που ξεκίνησε ψευδεπίγραφα ως «Ολυμπιακό έργο», καθώς και τις σταδιακές επεκτάσεις-καταπατήσεις, τις πολεοδομικές υπερβάσεις και τα εκ των υστέρων μπαλώματα και τις νομικές κατασκευές που επιστρατεύθηκαν για το κουκούλωμα του σκανδάλου.

Αυτό δε που με γεμίζει με υπερηφάνεια δεν είναι τόσο η τόλμη των δημοσιογράφων και του περιοδικού, αλλά τα εκπληκτικά αντανακλαστικά του αναγνωστικού κοινού της εποχής, που όχι μόνο έκανε τα τεύχη του περιοδικού ανάρπαστα, όχι μόνο οδήγησε την επισκεψιμότητα του site του σε ύψη δυσθεώρητα για τα δικά του δεδομένα, αλλά πήραν το θέμα και το μετέδωσαν με αστραπιαίο τρόπο μέσω email, σε μια εποχή που δεν υπήρχαν τα social media για να το διανείμουν με τον τρόπο που γίνεται σήμερα για δημοσιεύματα που η εξουσία δεν θέλει να διαδοθούν. 

Σημείωση: Συνοπτική παρουσίαση του σκανδάλου μπορείτε να βρείτε εδώ και όλη τη σχετική τεκμηρίωση εδώ.

The Mall Athens: Σκάνδαλο όπως και αν το δεις

 Διαβάστε εδώ ένα σύντομο ιστορικό της υπόθεσης.

Το μεγαλύτερο αυθαίρετο της νοτιοανατολικής Ευρώπης διανύει τον όγδοο χρόνο λειτουργίας του, παρά την προηγούμενη απόφαση του ΣτΕ (1528/2003), με την οποία το ανώτατο διοικητικό δικαστήριο διέταζε την παύση των εργασιών για την ανέγερση του Mall, κρίνοντας πως η κατασκευή του παραβιάζει το άρθρο 24 του Συντάγματος, επιβαρύνοντας ανεπανόρθωτα το οικιστικό περιβάλλον. Η Ολομέλεια είχε προχωρήσει τότε ομόφωνα στην ακύρωση των σχετικών αποφάσεων υπουργών, κρίνοντας αντισυνταγματικό το νόμο Λαλιώτη.

Η τροποποίηση νόμου(3207/2003) από τον Ευάγγελο Βενιζέλο, λίγους μήνες μετά την απόφαση του ΣτΕ, είχε δώσει τότε τη λύση στο πρόβλημα της Lamda του Ομίλου Λάτση, που είχε αναδειχτεί πλειοδότρια εταιρία για το «Ολυμπιακό Χωριό Τύπου» του Αμαρουσίου, το οποίο και χρησιμοποιήθηκε ως πρόσχημα για την κατασκευή του Mall.

Το 2008 σημειώθηκε μια πρώτη σημαντική νίκη ενάντια στη νομική πλατφόρμα του Βενιζέλου. Το Ε' Τμήμα του ΣτΕ εξέδωσε την απόφαση 391/2008 σχετικά με την προσφυγή του μαρουσιώτη Δορύλαου Κλαπάκη, σύμφωνα με την οποία οι δικαστές τάσσονται υπέρ της αποδοχής της προσφυγής (παρότι με αυτή βάλλεται απευθείας νόμος), προτείνοντας μάλιστα τρόπους για την παράκαμψη του νόμου Βενιζέλου. Η υπόθεση λόγω της σοβαρότητάς της παραπέμφθηκε στην Ολομέλεια. Οι νομικοί κύκλοι έκαναν λόγο για τολμηρή απόφαση, αντίθετη στη νομολογία, αλλά απαραίτητη για την διασφάλιση ένδικων μέσων για τους θιγόμενους πολίτες.

The Mall Athens: Ένα σκάνδαλο αυθαιρεσίας που κρύβει άλλα μεγαλύτερα και μικρότερα σκάνδαλα.

Το Mall αποδεικνύει περίτρανα τις ευκαιρίες που γέννησαν οι Ολυμπιακοί Αγώνες. Πρόκειται για ένα πολιτικό στην ουσία του σκάνδαλο, καθώς υπάρχουν σαφείς ενδείξεις για εμπλοκή και στήριξη του έργου από δύο πρωθυπουργούς (Σημίτης και Καραμανλής) και πολύ περισσότερους επιφανείς υπουργούς. Η κατασκευή του Mall χαρακτηρίστηκε ζήτημα «εθνικού συμφέροντος», ενώ υπήρξε πρωτοφανής ολιγωρία στην εφαρμογή του νόμου και των δικαστικών αποφάσεων. Προκειμένου να ολοκληρωθεί το έργο ψηφιστήκαν φωτογραφικοί νόμοι και τροπολογίες που εξυπηρετούσαν συγκεκριμένα ιδιωτικά συμφέροντα ενώ έγινε και εκτεταμένη παραχώρηση απαλλοτριωμένων εκτάσεων του δημοσίου (ΟΕΚ) σε εξευτελιστικές τιμές 

Εκτός όμως από πολιτικό είναι και ένα τεράστιο οικονομικό σκάνδαλο, καθώς το μεγαλύτερο εμπορικό κέντρο της Ελλάδας, που κατασκευάστηκε από τον Όμιλο Λάτση (του πλουσιότερου Έλληνα, με περιουσία που ανέρχεται σήμερα στα 3,3 δις δολ. σύμφωνα με το Forbes), είναι αυθαίρετο. Το κράτος έκανε δώρο στη Lamda υπεραξία 145 δις δραχμών με τροποποίηση του νόμου της τελευταίας στιγμής. Οι εργασίες προχώρησαν παρά την αντίθετη εντολή του ΣτΕ ενώ ενδιαφέρον παρουσιάζει και το σκέλος με τις μισθώσεις καταστημάτων από τη Lamda, χωρίς να είναι ιδιοκτήτρια του ακινήτου. Στα εγκαίνια του Mall λειτουργούσαν 28 καταστήματα χωρίς νόμιμη άδεια.

Επιπλέον η ανέγερση του The Mall Athens αποτελεί μείζον περιβαλλοντικό σκάνδαλο, καθώς η κατασκευή του βασίζεται σε πλήθος παράνομων περιβαλλοντικών διατάξεων, κάτι που επιβεβαίωσε στο ανώτατο επίπεδο και το Συμβούλιο της Επικρατίας.

Τέλος σκανδαλώδης είναι και η αποσιώπηση του θέματος από τα κατεστημένα ΜΜΕ.

Το ιστορικό.

Όλα ξεκίνησαν το 2000 με το «Χωριό Τύπου» στο Μαρούσι (για τη φιλοξενία δημοσιογράφων στη διάρκεια των Ολυμπιακών Αγώνων), ιδέα του δημάρχου Αμαρουσίου, Παναγιώτη Τζανίκου. Ο Δήμος Αμαρουσίου, με πρόσχημα το «Χωριό Τύπου», παρουσίασε τον Οκτώβριο του ίδιου έτους, μαζί με την ολλανδική εταιρεία MDC, μελέτη για εμπορικό κέντρο 75.000 τμ., ενώ το Μάρτιο του 2001 υπέγραψε μνημόνιο συνεργασίας με τον οργανισμό «Αθήνα 2004».

Τον Οκτώβριο του 2001 ο Κώστας Λαλιώτης, τότε υπουργός ΠΕΧΩΔΕ φέρνει στη βουλή το νόμο 2947 -περί Ολυμπιακής Φιλοξενίας- ο οποίος για πρώτη φορά προβλέπει στο «Χωριό Τύπου» τη λειτουργία «χώρου υποδοχής πολεοδομικού κέντρου» με συντελεστή δόμησης 1, αλλάζοντας τη χρήση γης που ήταν αμιγούς κατοικίας. Στις 13 Οκτωβρίου του 2001 ο «Αθήνα 2004» ανακοινώνει την κατασκευή του «Χωριού Τύπου» στο Μαρούσι: «H σύμβαση προβλέπει την κατασκευή υποδομών που θα φιλοξενήσουν όλες τις βοηθητικές υπηρεσίες (εστιατόρια, ταχυδρομεία, τράπεζες, περίπτερα τύπου, γυμναστήρια και κέντρα αναψυχής)».

Και αν ο νόμος Λαλιώτη δεν προκαλεί αρκετά ερωτηματικά, ίσως να προκαλεί περισσότερα η προγραμματική συμφωνία του Δήμου Αμαρουσίου με τον Οργανισμό Εργατικής Κατοικίας, για την παραχώρηση 43 στρεμμάτων του ΟΕΚ (που απαλλοτριώθηκαν από ιδιώτες για την κατασκευή εργατικών κατοικιών). Η συμφωνία προέβλεπε εμπορικό κέντρο 16.000 τ.μ και γραφεία 12.000 τ.μ. για τον ΟΕΚ, τα οποία βέβαια και δεν κατασκευάστηκαν ποτέ. Να σημειωθεί εδώ, ότι, όπως είναι φυσικό, εκτάσεις απαλλοτριωμένες από το δημόσιο απαγορεύεται να μεταπωλούνται σε ιδιώτες.

Ο ρόλος του Δήμου.

Το Φλεβάρη του 2002 ο Τζανίκος αποφασίζει την εξαγορά του 95% της ΔΗΜΕΠΑ (δημοτικής εταιρείας για την αξιοποίηση της ακίνητης περιουσίας του Δήμου Αμαρουσίου, στην οποία περιλαμβάνονται πολλές από τις επίμαχες εκτάσεις). Παρά τις έντονες αντιδράσεις της ολλανδικής κυβέρνησης αναιρείται η αρχική συμφωνία του Δήμου με την ολλανδική MDC και αποφασίζεται η διενέργεια διαγωνισμού. Ο Κ. Σημίτης στηρίζει την απόφαση του Δήμου και δηλώνει αμετακίνητος στον Ολλανδό ομόλογό του.

Αξίζει να σημειωθεί ότι η διαδικασία αγοράς των ακινήτων δίπλα στο Ολυμπιακό Στάδιο από το Δήμο Αμαρουσίου, είχε οδηγήσει στην αυτεπάγγελτη δίωξη του Τζανίκου για κακούργημα, με την υπόθεση να μπαίνει έκτοτε στο αρχείο. Μετά τη λήξη της θητείας του ως δήμαρχος, ο Π. Τζανίκος διορίστηκε το 2006 εκπρόσωπος της Ελλάδας στην Ε.Ε. για την Τοπική Αυτοδιοίκηση, από τον τότε υπουργό Εσωτερικών, Π. Παυλόπουλο.

Ο «αιφνίδιος» διαγωνισμός.

Ο διαγωνισμός χαρακτηρίζεται σύμφωνα με δημοσιεύματα «αιφνίδιος» και με «ασφυκτικές προθεσμίες», ενώ προσφορές καταθέτουν τελικά οι: MDC, Eλληνική Tεχνοδομική - AKTΩP, AEΓEK-Eυκλείδης-EKTEP και Lamda Development του ομίλου Λάτση.

Ο διαγωνισμός προκηρύσσεται στις 8 Φεβρουαρίου του 2002 και σε ένα μήνα ανοίγουν οι προσφορές. Λίγες μέρες αργότερα γίνεται γνωστό πως προηγείται η προσφορά της Lamda, με 129 εκατ. ευρώ περισσότερα από τη δεύτερη προσφορά, ενώ στις 30 Απριλίου του 2002 ανακηρύσσεται επίσημα οριστική πλειοδότρια η εταιρεία «LAMDA DEVELOPMENT Α.Ε.»

Στην ανακοίνωση για την ανάληψη του «Χωριού Τύπου», η Lamda δεσμεύτηκε πως θα φτιάξει «κέντρο πολλαπλών εμπορικών, ψυχαγωγικών και πολιτιστικών δραστηριοτήτων για την εξυπηρέτηση των δημοσιογράφων που θα καταλύσουν στο «Χωριό Τύπου», αλλά και «ενιαίο πάρκο 80 στρεμμάτων, που δημιουργείται εξ ολοκλήρου και διαμορφώνει «πνεύμονα πρασίνου».

Παράξενες Συμπτώσεις.

Αυτό που έχει όμως το μεγαλύτερο ενδιαφέρον είναι ότι ενώ οι προσφορές έχουν ανοίξει και ακριβώς στο διάστημα αξιολόγησής τους, έρχεται στη Βουλή τροπολογία της Βάσως Παπανδρέου στο νόμο 3010/2002 - περί υδατορεμάτων, με τον οποίο: (1) εντάσσονται τα 43 στρέμματα του ΟΕΚ στον Αγ. Θωμά στο «Χωριό Τύπου», και (2) ο συντελεστής δόμησης από 1 πάει στο 2, με μέσο συντελεστή δόμησης 1. 

Με το νόμο αυτό, το Mall που επρόκειτο να κατασκευαστεί δεν θα είχε πλέον έκταση 26.000 τ.μ., αλλά 75.000 τ.μ. και όλα αυτά χωρίς καμία επιβάρυνση της νικήτριας κατασκευαστικής, αφού οι προσφορές κατατέθηκαν με βάση τις προηγούμενες συνθήκες.

Η τροπολογία προκαλεί έντονες αντιδράσεις στη Βουλή. Σύμφωνα με δηλώσεις του Κ. Καραμανλή, στις 9 Φεβρουαρίου του ίδιου έτους, με την τροπολογία «της τελευταίας στιγμής» δίνεται δώρο μια υπεραξία της τάξεως των 145 δισεκατομμυρίων δραχμών στον ανάδοχο του έργου στο Μαρούσι.

Ο Κ. Μητσοτάκης κάνει λόγο για «μεγάλα συμφέροντα» που «μπαίνουν στη μέση», ενώ ο Αλογοσκούφης τονίζει πως η «η Βουλή δεν μπορεί να μετατρέπεται σε πλυντήριο συμφερόντων.

Και όμως η ΝΔ υπερψήφισε τελικά την διάταξη.

Μπορεί ο τότε πρόεδρος της Αντιπολίτευσης να δήλωνε πως «θα επιμείνουμε γιατί δεν έχουμε να φοβηθούμε κανέναν, γιατί δεν έχουμε δεσμεύσεις και εξαρτήσεις», λίγο αργότερα όμως ως πρωθυπουργός θα καλύψει και θα προωθήσει το σκάνδαλο του Mall, ενώ θα χρησιμοποιήσει ακριβώς τα ίδια εργαλεία (νόμος Βενιζέλου) για την εκτροπή του Αχελώου (εκκρεμεί η απόφαση του ΣτΕ), αλλά και για το Mall 2, το Golden Hall, για το οποίο πρόσφατα το ΣτΕ αποφάσισε πως είναι καθόλα νόμιμο.

Οι προσφυγές των πολιτών στη Δικαιοσύνη δεν σταματούν το έργο

Στις 4 Ιουνίου του 2002 και έπειτα από αιτήσεις ασφαλιστικών μέτρων πολιτών, το Μονομελές Πρωτοδικείο Αθηνών δέχεται την αίτηση ασφαλιστικών μέτρων εναντίον του διαγωνισμού που έδωσε το έργο στη Lamda. Από τον Ιούνιο έως και τον Σεπτέμβριο, τα έργα παγώνουν προσωρινά, μέχρι και τα μέσα Σεπτεμβρίου, οπότε το δικαστήριο ακυρώνει τα ασφαλιστικά μέτρα για λόγους «εθνικού συμφέροντος». 

Η εταιρεία Lamda δεσμεύεται πως πριν προχωρήσει το έργο θα πάρει την έγκριση της αρχιτεκτονικής επιτροπής, την κυκλοφοριακή μελέτη, τη μελέτη περιβαλλοντικών επιπτώσεων και ό,τι άλλο απαιτεί ο νόμος. Σύμφωνα με τον Δορύλαο Κλαπάκη, δεν τήρησε καμία από τις δεσμεύσεις της.

Στις 5 Νοεμβρίου, αρχίζουν τα έργα στο «Χωριό Τύπου» από τη Lamda, μετά τις άδειες εκσκαφής και οικοδομής από το ΥΠΕΧΩΔΕ.

Η απόφαση του ΣτΕ και η εντολή της Εισαγγελίας δεν σταματούν το έργο

Λίγους μήνες αργότερα όμως έρχεται η απόφαση καταπέλτης του ΣτΕ. Στις 07 Ιουνίου του 2003 η Ολομέλεια του ΣτΕ με την απόφαση 1528/2003 δέχεται ομόφωνα την αίτηση Κλαπάκη, ακυρώνει τις σχετικές αποφάσεις υπουργών και κρίνει αντισυνταγματικό το νόμο 2947/2001 (νόμο Λαλιώτη) καθώς και τις τροποποιήσεις στο νόμο 3010/2002 (τροπολογία Β. Παπανδρέου). Ο Ευάγγελος Βενιζέλος δηλώνει: «Θα συμμορφωθούμε» αλλά λίγο αργότερα ακολουθεί νέος νόμος.

Στις αρχές Σεπτεμβρίου και ενώ λήγει η προθεσμία «συμμόρφωσης της Διοίκησης με την απόφαση», οι εργασίες στο εργοτάξιο συνεχίζονται κανονικά. Η Εισαγγελία ζητά από την αστυνομία να σταματήσουν οι εργασίες. H αστυνομία επικαλείται «οδηγία» υπηρεσίας (η οποία δεν κατονομάζεται) του ΥΠΕΧΩΔΕ να μη σταματήσουν. Και κάπως έτσι το έργο συνεχίζεται. Στη συνέχεια τόσο ο προϊστάμενος της Εισαγγελίας Αθηνών, κ. Μπάγιας, όσο και ο εφέτης κ. Ντένψιας, αρνούνται, σύμφωνα με καταγγελίες, να τηρήσουν την απόφαση του ΣτΕ.

Το Δεκέμβριο του 2003 συνεχίζονται πυρετωδώς οι εργασίες στο εργοτάξιο της Lamda με διπλές βάρδιες. Στις 16 Δεκεμβρίου στο παράνομο εργοτάξιο του «Χωριού Τύπου» σκοτώνεται ο Αλβανός εργάτης Νταλίπ Ντόκα. Σύμφωνα με καταγγελίες η εντατικοποίηση των εργασιών ελαχιστοποίησε τα ήδη ανεπαρκή μέτρα ασφαλείας, ενώ από το ισόγειο και κάτω στα υπόγεια, όπου και σκοτώθηκε ο Ντόκα, οι εργάτες δούλευαν κυριολεκτικά στο σκοτάδι, καθώς δεν υπήρχε χρόνος και χρήμα για την έγκαιρη ηλεκτροδότηση. Την επομένη του θανάτου του Ντόκα, οι εργοδότες δίνουν εντολή και λειτουργεί για πρώτη φορά φωτισμός.

Το νομικό τέχνασμα του Βενιζέλου.

Επτά μήνες μετά την ακυρωτική απόφαση του ΣτΕ, ο τότε Υπουργός Πολιτισμού, Ευάγγελος Βενιζέλος, με ρύθμιση στο νόμο 3207 του 2003, περί «Ολυμπιακής Προετοιμασίας», θα βρει τον τρόπο να παρακάμψει νομοθετικά τις αποφάσεις του ανωτάτου δικαστηρίου. Καθώς το ΣτΕ έχει το δικαίωμα να ακυρώσει μια «εκτελεστή διοικητική πράξη» (π.χ. μία άδεια οικοδομής) αλλά όχι ένα νόμο (ακόμα κι αν κρίνει κάποιες διατάξεις του αντισυνταγματικές), η άδεια οικοδομής του Mall δεν μπορούσε πλέον να ακυρωθεί από το ΣτΕ.

Με τη ρύθμιση Βενιζέλου, ο συντελεστής δόμησης μειώνεται από 2,0 σε 1,9, με τη δομήσιμη επιφάνεια του εμπορικού κέντρου να φτάνει τα 70.255 τ.μ., παράλληλα όμως επεκτείνεται η χρήση γραφείων (17.000 τ.μ.) και σε άλλο οικοδομικό τετράγωνο. (Εκεί, μετά τους Ολυμπιακούς, θα στεγαστεί η νέα έδρα των επιχειρήσεων της Γιάννας Αγγελοπούλου). Το κυριότερο: Μπαίνει σε εφαρμογή η νομοθετική παράκαμψη του ΣτΕ: Ο νόμος «επέχει θέση» αδείας, ούτως ώστε να μην μπορεί να γίνει προσφυγή στο ΣτΕ.

Ο νόμος αυτός θα αποβεί ιδιαίτερα χρήσιμος και στις επόμενες κυβερνήσεις, αφαιρώντας από το ΣτΕ το δικαίωμα να παρεμβαίνει ακυρώνοντας αντισυνταγματικές διοικητικές πράξεις, που ντύνονται πλέον με το μανδύα του νόμου.

Οι Ολυμπιακοί Αγώνες και το γιαπί.

Στις 21 Ιουλίου 2004 η Lamda ανακοινώνει την παράδοση του «Χωριού Τύπου» έκτασης 202 στρεμμάτων με 241 κατοικίες. Στην ανακοίνωση, το Mall δεν αναφέρεται πουθενά, ενώ κατά τη διάρκεια των αγώνων δεν χρησιμοποιείται για καμία από τις βοηθητικές υπηρεσίες, για τις οποίες η κατασκευή του χαρακτηρίστηκε ζήτημα «εθνικού συμφέροντος». Κατά το δήμαρχο Τζανίκο, μέρος του χρησιμοποιήθηκε ως χώρος στάθμευσης και αποθήκευσης. Στο ίδιο το «Χωριό Τύπου», που επρόκειτο να φιλοξενήσει 5.000 δημοσιογράφους, διαμένουν τελικά 1.400 (100 φιλοξενήθηκαν στο ΙΑΣΩ).

Το σκάνδαλο του ΟΕΚ.

Το Mall εγκαινιάζεται στις 25 Νοεμβρίου 2005. Την κορδέλα κόβει ο Δημήτρης Σιούφας, ως Υπουργός Ανάπτυξης της ΝΔ. Κανένα κατάστημα δεν έχει τη νόμιμη άδεια, ενώ η Lamda μισθώνει καταστήματα παρότι το ακίνητο εξακολουθεί να ανήκει στον ΟΕΚ. Η εμπλοκή με τον ΟΕΚ συνιστά ένα ακόμη σκάνδαλο, που έχει οδηγήσει μάλιστα το 2009 και σε δίωξη για απιστία σε βαθμό κακουργήματος εναντίον του πρώην ΔΣ του ΟΕΚ, καθώς η ζημιά από την παραχώρηση των 43 στρεμμάτων στη Lamda του Λάτση είχε υπολογιστεί από τον 6^ο Τακτικό Ανακριτή στα 294 εκατ. ευρώ. Η υπόθεση του ΟΕΚ θα μπει στο αρχείο λίγο μετά την άσκηση της δίωξης, καθώς υπήρξαν διαφωνίες από το Δικαστικό Συμβούλιο.

Επί της υπουργίας του Πάνου Παναγιωτόπουλου, ο ΟΕΚ πιέζεται να παραχωρήσει απευθείας, χωρίς διαγωνισμό, τα 43 στρέμματα του Mall στη Lamda, παρότι η Νομική του Υπηρεσία γνωμοδοτεί διαφορετικά. Το διάστημα εκείνο, ο Άγγελος Οικονομόπουλος, πρόεδρος του ΟΕΚ παραιτείται επειδή φέρεται ότι ζήτησε μίζα από τον επιχειρηματία Εμφιετζόγλου της Μηχανικής. Ο Οικονομοπούλος δεν είχε υπογράψει, κάτι που έκανε δύο μήνες αργότερα ο προεδρεύων Φώτης Αγαδάκος, εκπρόσωπος της ΓΣΕΕ στο δ.σ. του ΟΕΚ.

Τον Ιούνιο του 2005 ο Προκόπης Παυλόπουλος, ως υπουργός Εσωτερικών και έχοντας ξεχάσει τα περί πλυντηρίων 2 χρόνια πριν, αλλάζει ελαφρώς προηγούμενο νόμο σχετικά με την παραχώρηση των 43 στρεμμάτων του ΟΕΚ στη Lamda. Βάσει του νέου νόμου, ο ΟΕΚ παραχωρεί την έκταση των 43 στρεμμάτων στη Lamda για να χτιστεί το Mall, και επιπλέον ο τότε υπουργός Απασχόλησης (εποπτεύων του ΟΕΚ), Π.Παναγιωτόπουλος, απαλλάσσεται από την ευθύνη. Το Νοέμβριο του 2006, η Lamda Development ανακοινώνει στον Τύπο την πώληση του μισού μεριδίου της στο Mall στην τράπεζα HSBC με τη μέθοδο sale and leaseback. Στο εξής οι δύο εταίροι κατέχουν από 49,2% ενώ το υπόλοιπο ανήκει στον Δήμο Αμαρουσίου. Το ακίνητο αγοράστηκε από τον ΟΕΚ το 2005 για 38 εκατ. ευρώ. Η τιμή προσδιορίστηκε σε αυτό το ποσό, καθώς σύμφωνα με το ΣΟΕ (Σώμα Ορκωτών Εκτιμητών), λίγο πριν τα εγκαίνιά του το Mall είχε αγοραία αξία 215 εκατ. ευρώ. Εννέα μήνες μετά, το μισό Mall πουλήθηκε για 210 εκατ. ευρώ στην HSBC, ενώ το 2007 η αγοραία αξία του έφτασε τα 674 εκατ. ευρώ.

Η Lamda δεν τηρεί καμία από τις δεσμεύσεις της.

Στην έκταση που της παραχωρείται με τους όρους που έχουν ήδη περιγραφεί, η Lamda δεν δημιουργεί το πάρκο 80 στρεμμάτων για το οποίο είχε δεσμευτεί και δεν κατασκευάζει γραφεία του ΟΕΚ, αφού άλλωστε αυτά ήταν μέρος της συμφωνίας με του ΟΕΚ με το Δήμο Αμαρουσίου. Το Mall δεν χρησιμοποιείται στους Ολυμπιακούς Αγώνες, αλλά παραδίδεται κοντά 1,5 χρόνο μετά, με 28 καταστήματα να λειτουργούν χωρίς να έχουν πρώτα διενεργηθεί οι απαραίτητοι έλεγχοι(μεταξύ αυτών τα Village Cinemas με 14 αίθουσες και 3.100 θεατές).

Επί της ουσίας, η Lamda του ομίλου Λάτση, με το πρόσχημα των Ολυμπιακών Αγώνων πριμοδοτήθηκε για τη δραστηριοποίηση της στο Μαρούσι, χωρίς να προσφέρει τις βοηθητικές υπηρεσίες για τις οποίες υπογράφησαν οι συμφωνίες. Η Lamda έβαλε κάποια χρήματα για το «Χωριό Τύπου», το οποίο λειτούργησε μερικώς, ενώ αντίθετα τις «χαρίστηκαν» στρέμματα του ΟΕΚ, όπου και κατασκεύασε εμπορικό κέντρο, αλλοιώνοντας το οικείο περιβάλλον, χωρίς κανένα σεβασμό στη νομοθεσία και τις αρχές. Το Δημόσιο ζημιώθηκε κατά πολλά εκατομμύρια ευρώ, χωρίς να συνυπολογίζεται η ζημιά από τη μη είσπραξη των προστίμων για παράνομη λειτουργία.

Τα στοιχεία προέρχονται κατά κύριο λόγο από το facthemall του blogal.gr και τα λιγοστά άρθρα που μπορούν να βρεθούν στο διαδίκτυο σχετικά με την υπόθεση του Mall.

Μυρτώ Αρετάκη

www.thepressproject.com