Ο Δ. Παπανικολάου, σε άρθρο του
στο UNFOLLOW περιγράφει τον Σ. Θεοδωράκη ως "Τζήμερο με σακίδιο". Τρομερά
εύστοχος χαρακτηρισμός - προσδιορισμός για τον Σ. Θεοδωράκη, σε συνάρτηση με τις
πολιτικές του βλέψεις. Εύστοχος γιατί και το να είναι κάποιος "Τζήμερος"
σημαίνει πολλά, αλλά και οι συμβολισμοί του σακιδίου υπονοούν ακόμα περισσότερα,
γι' αυτόν που το φέρει ως trade mark του.
Οι ομοιότητες όμως
με τον Τζήμερο, δεν σταματούν εκεί. Όπως και ο original Τζήμερος, ο Θεοδωράκης,
αποτελεί άλλη μία "καθαρή", "ευαίσθητη", "πολιτικά ανήσυχη " περσόνα.
Όπως και ο original
Τζήμερος, ο Θεοδωράκης δεν εννοεί το... αδιέξοδο της κοινωνίας
ως αποτέλεσμα επιλογών της χώρας, πολιτικών ή οικονομικών, επιλογών που έκαναν
για τη χώρα οι υπηρέτες ενός μονεταριστικού συστήματος, μίας ακραία
νεοφιλελεύθερης προοπτικής. Το αδιέξοδο το αντιλαμβάνεται ως "κρίση", ως
νομοτελειακή κατάσταση και αυτούς που υποφέρουν τους θεωρεί (δίχως να χρειάζεται
να το δηλώσει) αναξιοπαθούντες, ικανούς μόνο για να συμπληρώσουν ώρες στις
τηλεοπτικές του παραγωγές.
Για τους αμφισβητίες
αυτού του τελευταίου, προτείνω παρακολούθηση εκείνου του επεισοδίου των
ΠΡΩΤΑΓΩΝΙΣΤΩΝ που ασχολούνταν με το στερεότυπο του "Ζορμπά" που πολλοί Ευρωπαίοι
έχουν κατά νου, όταν ακούνε για κάποιον Έλληνα. Το στερεότυπο του θυμόσοφου
λάτρη της τεμπελιάς, του γλεντζέ. Δεν θα ξεχάσω ότι η γεύση που μου άφησε ήταν
πως ο στόχος ήταν τελικά, ο αντίστροφος από εκείνον που επιπόλαια θα απέδιδε
κάποιος στις προθέσεις του "δημοσιογράφου" και που ο "δημοσιογράφος" υπονοούσε
ως πρόθεση του. Και δεν κατάλαβα αν επρόκειτο για σχέδιο του δημοσιογράφου ή για
"ξένη δημοσίευση" όπως γράφουν και οι -μόνο οι τίμιες-
εφημερίδες.
Και για να εξηγηθώ,
μου άφησε την αίσθηση πως δεν παρουσίαζε το στερεότυπο εκπεφρασμένο από άλλους
Ευρωπαίους, στα πλαίσια της εκστρατείας που είχαν ξεκινήσει για την "προβολή της
χώρας - Give Greece a chance) αλλά για εσωτερική κατανάλωση. Δηλαδή πλαγίως
παγίωνε την εικόνα αυτή στη συνείδηση του Έλληνα τηλεθεατή, ως στοιχείο ενοχής
και αυτοενοχοποίησης, ενός ολόκληρου πληθυσμού, για την οικονομική καταστροφή
που ζούμε. Με λίγα λόγια, ένα πιο έξυπνο "Μαζί τα φάγαμε" με αναφορές και
προβολή ενός λανθασμένου στερεοτύπου ανθρώπου, στο εσωτερικό, όχι για να
πολεμηθεί αλλά για να εγκατασταθεί παγίως, ως ψευδής μνήμη στο ασυνείδητο
του.
Θα πει κάποιος πως
πρόκειται για θεωρία συνωμοσίας αλλά θα ανταπαντούσα πως αν διαβάσει
προσεκτικότερα τις παραπάνω γραμμές θα δει πως γράφω για "την αίσθηση που μου
άφησε" μία εκπομπή του Σ. Θεοδωράκη, η οποία είναι η ίδια γνωστή γεύση που μου
έμενε κάθε Φορά πιου τύχαινε να παρακολουθήσω εκπομπές του.
Οι προθέσεις του
Σταύρου αγαθές. Τα έργα του με τρομάζουν καμιά φορά, όπως θα έλεγε και ο ήρωας
του Eco.
Ας γυρίσω στον "πολιτικό" Σ. Θεοδωράκη.
Το γεγονός που
παρατήρησε ο Κ,. Βαξεβάνης περί της αστραπιαίας κάλυψης της ίδρυσης του
"Ποταμιού", από το Μέσο στο οποίο ο φέρελπις πολιτικός, εργαζόταν μέχρι χθες,
δηλαδή το Μέσο του άλλου Σταύρου, του Ψυχάρη, μάλλον δεν είναι τυχαία. Όπως
αναφέρει και το άρθρο του UNFOLLOW και του Δ.
Παπανικολάου, κάθε φορά που μία πολιτική ή πρόταση με διάδοση στην κοινωνία,
προσπαθεί να δημιουργήσει πλαίσιο συμμετοχής και αυτοοργάνωσης (και επειδή
επίκεινται και τοπικές εκλογές) και προϋποθέσεις αυτοδιάθεσης και αυτοδιοίκησης,
εκεί έρχονται οι "γνώστες" οι "έμπειροι" -που δεν το δηλώνουν άμεσα γιατί θα
ξεφτιλιστούν, αλλά αφήνουν την τηλεοπτική τους εικόνα (ή καλύτερα την
καλλιεργημένη και τώρα πια εντυπωμένη στη συλλογική μνήμη τηλεοπτική εικόνα
τους) να μιλήσει. Και να πείσει. Για την ανευθυνότητα των παλαιών και το φρέσκο
που φέρνουν αυτοί. Την «φρεσκαδούρα». Που λέει και ο Δ. Παπανικολάου, που
συνεχίζει και την χαρακτηρίζει και "ήπια καταστολή" και "υφολογικά
εκσυγχρονισμένη υποταγή". Εγώ θα την έλεγα απλά, προπαγάνδα της ίδιας κατηγορίας
και ποιότητας με εκείνη του επεισοδίου των ΠΡΩΤΑΓΩΝΙΣΤΩΝ που
προανέφερα.
Ανάλογη κίνηση, ήταν
και η 58άρα ελιά την οποία έφαγε ο δάκος. Η ελιά που διέψευσε το αιωνόβιο της
φυσιολογίας της αφού με κάτι παλιά ανταλλακτικά από μάντρα παλιοσίδερων (Μπίστης
και Σημίτης ας πούμε) πίστευαν κάποιοι (οι ίδιοι που κατά πάσα πιθανότητα
στηρίζουν και το ποτάμι του Σ. Θεοδωράκη) πως θα κατασκευάσουν και πάλι τη
συναίνεση που χρειάζονται οι επιχειρήσεις τους και οι ίδιοι. Πράγματι η ελιά
έκανε πιο πολύ θόρυβο παρά έργο. Έτσι το διάδοχο πειραματικό σχήμα, μάλλον είναι
το ποτάμι. Είναι καλό που η φύση είναι αστείρευτη σε μορφές και εικόνες, ήχους
και μυρωδιές, ώστε να είναι ανεξάντλητη η δεξαμενή των κινήσεων, που οι γνωστοί
ντόπιοι sui generis ολιγάρχες μας, σχεδιάζουν για τη νέα
εποχή.
Και μέσα σε όλα
αυτά, φτάσαμε στη διαφορά του σακιδιούχου με τον Τζήμερο. Πίσω από τον φαινότυπο
του ανέμελου και αδιάφορου για καθωσπρεπισμούς, Σ. Θεοδωράκη, διαγράφεται το
περίγραμμα του σώματος και του στόματος του αφεντικού του. Και θα κριθεί γι'
αυτό.
Πίσω από τον
original Τζήμερο; Ξέρω, δεν φαίνεται κανείς γιατί δεν υπάρχει κανείς.
Κλείνω εδώ για να γελάσω με την ησυχία
μου.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου