
Δείτε τα video
Πλακωτή
Η Πλακωτή (Τοπική Κοινότητα Πλακωτής - Δημοτική Ενότητα ΠΑΡΑΜΥΘΙΑΣ), ανήκει
στον δήμο ΣΟΥΛΙΟΥ της Περιφερειακής Ενότητας ΘΕΣΠΡΩΤΙΑΣ που βρίσκεται στην
Περιφέρεια Ηπείρου, σύμφωνα με τη διοικητική διαίρεση της Ελλάδας όπως
διαμορφώθηκε με το πρόγραμμα "Καλλικράτης".
Η επίσημη ονομασία είναι "η
Πλακωτή". Έδρα του δήμου είναι η Παραμυθιά και ανήκει στο γεωγραφικό διαμέρισμα
Ηπείρου.
Κατά τη διοικητική διαίρεση της Ελλάδας με το σχέδιο "Καποδίστριας",
μέχρι το 2010, η Πλακωτή ανήκε στο Τοπικό Διαμέρισμα Πλακωτής, του πρώην Δήμου
ΠΑΡΑΜΥΘΙΑΣ του Νομού ΘΕΣΠΡΩΤΙΑΣ.
Η Πλακωτή έχει υψόμετρο 407 μέτρα από την
επιφάνεια της θάλασσας, σε γεωγραφικό πλάτος 39,5785958775 και γεωγραφικό μήκος
20,4742245578. Οδηγίες για το πώς θα φτάσετε στην Πλακωτή θα βρείτε εδώ.
Η
Πλακωτή Θεσπρωτίας είναι ένα πανέμορφο ηπειρώτικο χωριό και συναντάται στο
παλαιό δρόμο Ηγουμενίτσας - Ιωαννίνων. Περίπου 5 χιλιόμετρα μετά την Νεράιδα
υπάρχει πινακίδα που οδηγεί αριστερά και κατηφορικά στο χωριό της Πλακωτής και
των 5 Εκκλησιών (Ουζντίνα).
Ανήκει στο δήμο Σουλίου και είναι κτισμένο σε
υψόμετρο 407 μέτρων. Από ψηλά το χωριό αντικρίζει τον υπέροχο ποταμό Καλαμά, που
φυδοσέρνεται χαμηλότερα, ενώ το ίδια είναι τοποθετημένο σε απότομη πλαγιά, σαν
μετέωρο, χαρακτηριστικό της ευρύτερης περιοχής που είναι γνωστή για την άγρια
ομορφιά της.
Η
είσοδος στα περισσότερα σημεία του χωριού μπορεί να γίνει και με αυτοκίνητο.
Στην κεντρική είσοδο του χωριού θα βρείτε πάρκινγκ και από εκεί και πέρα ξεκινά
η εξερεύνηση. Ένα σημαντικό χαρακτηριστικό του χωριού είναι οι δεκάδες αυλοηδείς
μικρές πλατείες που είναι διάσπαρτες ανάμεσα στις κατοικίες και ενώνονται μεταξύ
τους από όμορφα σοκάκια.
Το
πρώτο σοκάκι που συναντήσαμε δεξιά, οδηγεί σε απότομη ανηφόρα και καταλήγει
στον πανέμορφο ναό του Αγίου Γεωργίου. Από εκεί είχαμε την ευκαιρία να
θαυμάσουμε την θέα από ψηλά αλλά και να ξαποστάσουμε σε ένα ήσυχο, γαλήνιο
περιβάλλον. Ο Άι Γιώργης έλαμπε κυριολεκτικά από τις ακτίνες του ήλιου καθώς
ήταν άριστα συντηρημένος.
Κατεβαίνοντας στην συνέχεια χαμηλότερα στο χωριό,
συναντάμε πολλά παραδοσιακά κτίσματα και δεξιά από το δημοτικό του χωριού
υπάρχει πλάτωμα με παιδική χαρά και απεριόριστη θέα προς τις 5 Εκκλησιές. Από
το σημείο αυτό φαίνεται χαρακτηριστικά και ο γνωστότατος αρχαιολογικός χώρος
της Ουζντίνας.
Τον συνέλεξε με μεράκι η Τούλα Μώκου. Πάνω από 2.000
αντικείμενα αναζητούν στέγη.
Κυριολεκτικά στους ώμους
της πήρε τον πολιτισμό η Τούλα Μώκου από την Πλακωτή
Παραμυθιάς!
Σ' ένα μικρό χώρο, σκεπασμένο με τσίγκο, αφού οι αρμόδιοι δεν
έχουν. χρόνο να ασχοληθούν με τη στέγαση του θησαυρού, που έχει συγκεντρώσει με
πολύ κόπο και μεράκι η κ. Μώκου, φιλοξενούνται πάνω από 2.000 αντικείμενα
καθημερινής χρήσης του τελευταίου αιώνα και συγκεκριμένα, από το 1900 έως τις
ημέρες μας!
Αυτά τα αντικείμενα Λαογραφίας, όπως αλέτρια, αργαλειοί, ρόκες,
τάβλες, φορεσιές, σκεύη μαγειρικής και σερβιρίσματος, θυμίζουν μια άλλη ζωή, που
μπορεί να πέρασε, αλλά είναι παράλληλα και τόσο κοντινή μας.
Αγάπη
και χρέος για τον τόπο
Την επισκεφτήκαμε πρόσφατα στον
«παράδεισό» της και με προθυμία μας ξενάγησε στα. κομμάτια της
ψυχής της. Αυθόρμητα τι ρωτήσαμε: «Τούλα, τι σε έκανε να ασχοληθείς με
αυτή την υπόθεση;». Εξίσου αυθόρμητα μας απάντησε: «Τα
σημαντικότερα κίνητρα, που με ώθησαν να συγκεντρώσω αυτό το υλικό ήταν η αγάπη
για τον τόπο μου και ένα διπλό χρέος προς τους συγχωριανούς μου και όλους τους
συντοπίτες μου. Χρέος σε αυτούς, που έζησαν πριν από μένα, αγωνίστηκαν,
πρόσφεραν πολλά και δεν πρέπει να αφήσουμε να ξεθωριάσουν. Χρέος και σε αυτούς,
που θα ζήσουν μετά από εμάς, να τους βοηθήσουμε να μάθουν περισσότερα για τον
τόπο τους και την καταγωγή τους και να μην αποκοπούν από τις ρίζες
τους».
Και γενεαλογικό δέντρο!
Και δεν έχει
σταματήσει μόνο στα αντικείμενα η κ. Μώκου. Κάθισε και
κατέγραψε, με μεγάλη υπομονή και ακρίβεια, σ' ένα καλοτυπωμένο βιβλίο, τα
ονόματα όλων των συγχωριανών της, παλιών και νεότερων, το γενεαλογικό δέντρο
κάθε Πλακωτιώτη και τα βασικότερα βιογραφικά του στοιχεία (γέννηση, σπουδές,
επάγγελμα, γάμος, όνομα συζύγου, ονόματα παιδιών, άλλες συγγενικές σχέσεις
κ.λπ.).
Αφανής συμπαραστάτης
Σ' όλη της αυτή την
προσπάθεια, που συνεχίζεται, έχει έναν αφανή, αλλά δραστήριο συμπαραστάτη, τον
άντρα της Ηλία Μώκο. Λέει γι' αυτόν: «Στα είκοσι
παντρεύτηκα τον άντρα μου και αυτός ήταν το πρώτο λαχείο της ζωής μου. Όσα
στερήθηκα στη ζωή μου, μου τα έδωσε όλα. Μου στάθηκε όχι μόνο σύντροφος, αλλά
και πατέρας, αδελφός, φίλος. Μου έδιωξε όλες μου τις πίκρες, μου έδωσε φτερά. Η
απογοήτευσή μου έγινε απέραντη αγάπη για τη ζωή και τους
ανθρώπους».
Ιερά
Μονή Μεταμορφώσεως Σωτήρος
Βρίσκεται 2 χιλίομετρα νοτιοδυτικά του χωριού Πλακωτή. Ιδρύθηκε κατά τη
βυζαντινή εποχή. Το Καθολικό, σπάνιου αρχιτεκτονικού ρυθμού για την
Ήπειρο, διασώζει ελάχιστες τοιχογραφίες 13ου - 14ου
αιώνα.
Mιά επίσκεψη στην Πλακωτή, στο ξωκλήσι της Αγίας
Παρασκευής
«Τελικά μου πήρε αρκετό καιρό να καταλάβω γιατί
σε τόσο όμορφα μέρη που συναντώ βρίσκετε και ένα ξωκλήσι της Αγίας
Παρασκευής!!! Η εξήγηση δεν είναι άλλη από την θεραπεία των ματιών για την
οποία μνημονεύεται η Αγία.
Ο επισκέπτης σαν σταθεί δίπλα στο ξωκλήσι θα λάβει ένα ίαμα χρωμάτων απλωμένα στη θάλασσα, στο νησάκι και την παραλία, που θα τον αποτοξινώσουν από τις εικόνες της αστικής καθημερινότητας ..Θαύμα!!!..»
Λίγα λόγια από τις καταγραφές του Ημερολογίου Καταστρώματος και θα αναλογιστεί κανείς πως μου έρχονται αυτά καθώς ανεβαίνω τις στροφές της Πλακωτής!!!. Για όσους με γνωρίζεται μέσα από τις περιγραφές, σκέψεις σαν αυτή πηγάζουν από την φύση και το πνεύμα του αφηγητή. Κάτι σαν τον Οδυσσέα που κουβάλησε σε αυτά τα μέρη την Θάλασσα μαζί του.
Η αναφορά βέβαια γίνεται για τον προορισμό αυτής της διαδρομής όπου μια ακόμα Αγία Παρασκευή μερικά χιλιόμετρα παρακάτω κρατεί επάξια τον τίτλο της Θεραπεύτριας.
Ο επισκέπτης σαν σταθεί δίπλα στο ξωκλήσι θα λάβει ένα ίαμα χρωμάτων απλωμένα στη θάλασσα, στο νησάκι και την παραλία, που θα τον αποτοξινώσουν από τις εικόνες της αστικής καθημερινότητας ..Θαύμα!!!..»
Λίγα λόγια από τις καταγραφές του Ημερολογίου Καταστρώματος και θα αναλογιστεί κανείς πως μου έρχονται αυτά καθώς ανεβαίνω τις στροφές της Πλακωτής!!!. Για όσους με γνωρίζεται μέσα από τις περιγραφές, σκέψεις σαν αυτή πηγάζουν από την φύση και το πνεύμα του αφηγητή. Κάτι σαν τον Οδυσσέα που κουβάλησε σε αυτά τα μέρη την Θάλασσα μαζί του.
Η αναφορά βέβαια γίνεται για τον προορισμό αυτής της διαδρομής όπου μια ακόμα Αγία Παρασκευή μερικά χιλιόμετρα παρακάτω κρατεί επάξια τον τίτλο της Θεραπεύτριας.
Οι Στροφές της
Πλακωτής για μας του «παλιούς» είναι βαθιά χαραγμένες μέσα μας. Tότε που η
στράτα για τα Γιάννενα σε έφερνε από τούτα δω τα μέρη, να ακολουθείς τις λίγες
πιθαμές άσφαλτο καθώς προσπαθούν να δαμάσουν το απότομο άγριο ανάγλυφο της
Ηπειρωτικής Γής. Είναι το ανάγλυφο, οι εξάρσεις γης που έχουν δώσει αυτήν την
άγρια ομορφιά στον τόπο αυτόν και για να το διαπιστώσεις δεν έχεις παρά να
σταθείς στην τελευταία στροφή πριν ο δρόμος χωθεί ανάμεσα στα βουνά για το
Βλαχώρι (Πολύδροσο). Είναι μια από της αγαπημένες μου στάσεις τώρα που ο δρόμος
για τα Γιάννενα έχει διώξει από πάνω του το άγχος και την αγωνία να φτάσει
κάποιος στον προορισμό του. Αυτά τα αφήνουμε για την Εγνατία πια και έχουμε
αυτόν τον δρόμο για να ανακαλύψουμε και να απολαύσουμε με την ησυχία μας την
ομορφιά τις φύσης σε κάθε στροφή που παίρνουμε και μας φέρνει πιο κοντά στα
Γιάννενα.
Πάλι παρασύρθηκα, θα μπορούσα να μείνω εκεί για ώρες αγναντεύοντας,
και άλλες τόσες πάνω από το Βλαχώρι με το υπέροχο δάσος της Μίχλας απέναντι.
Για Αγία Παρασκευή ξεκίνησα και κει θα βαδίσω.
Φυσικά στην διαδρομή αυτή πάλι
για στροφή θα μιλήσω. Η τελευταία απότομη πάνω από την Βροσίνα και σταμάτησα
δίπλα στο μεταλλικό εικόνισμα, ένα από τα πολλά που μαρτυρά βέβαια τις λαχτάρες
και τις λύπες του δρόμου από την Ηγουμενίτσα στα Γιάννενα.
Μα εδώ δίπλα του
περπατήστε στην άκρη και κοιτάξτε προς τα κάτω. Η Βροσίνα μόλις θα έχει
ξεπεταχθεί από την Αντάρα και μέσα στο φθινοπωρινό τοπίο θα αγκαλιάζει τον
Καλαμά καθώς ελίσσεται για να φτάσει εδώ μπροστα σε μια έξαρση γης. Γη που
σπρώχνει το ποτάμι να σχηματίσει και αυτό μια στροφή απότομη πριν ο Καλαμάς
σμίξει με την Λαγκάβιτσα. Εκεί μόλις την Αντάρα ρουφήξει η ροή του ποταμού προς
τα στενά κάτω από τη Ραβενή, θα αντικρίσετε το Χάρμα των Οφθαλμών, την
Θεραπεύτρια των Ματιών, Αγία Παρασκευή (Μονή της Αγίας Παρασκευής
Ντραζανίτισσας). Εκεί στην έξαρση της γης πάνω στη Ροή του ποταμού, να στέκει
για να σας φιλέψει ένα «ίαμα χρωμάτων απλωμένα πάνω από τον Καλαμά, εικόνα και
ματιά που θα σας αποτοξινώσουν από τις όψεις της αστικής καθημερινότητας
..».
Αμέσως άρχισα να κατηφορίζω ανάμεσα από τα πουρνάρια για να βρεθώ κοντά
της και μέχρι να κατεβώ και να συναντήσω τον δρόμο δίπλα στον Καλαμά. Λίγα
μέτρα περπάτημα δίπλα στο Καλαμά είναι αρκετά για να με προετοιμάσουν για αυτό
το προσκύνημα.
Αγία Παρασκευή μπροστά μου, ο επιβλητικός ναός χτισμένος από
Ήπειρο.. Πέτρα και Χτίστες. και διάβηκα το κατώφλι της. Στάθηκα κάτω από τον
επιβλητικό τρούλο κοιτώντας προς το ιερό. Λες και βρισκόμουν στο μέσω μιας
Λειτουργίας . λιγοστό φώς που έμπαινε από την ιερή πύλη ήταν σαν λάμψη κεριού
αναμένου κάτω από το βλέμμα των Αγίων .. και ο αριστερός ψάλτης κρατούσε το ίσο
.ήταν το ίσο, ο ήχος του Καλαμά που φιλτράρονταν από την πέτρα, γινόταν
αντίλαλος ανάμεσα στις εικόνες και γέμισε την ψυχή με .Ευλάβεια..
Γύρισα προς
τη έξοδο και έκανα την πρέπουσα στροφή προς την Ανατολή και το Ιερό της Αγίας
Παρασκευής. Σταυροκοπήθηκα .από ευλάβεια .μα και σαν κίνηση ευχαρίστησης. Είναι
η κίνηση που κάνουμε πολλές φορές όταν θέλουμε να δοξάσουμε το Θεό και την
Πλάση του, για αυτά που βλέπουν τα Μάτια μας.
Για αυτό τον ίδιο λόγο
βγαίνοντας από την Εκκλησία δεν έχετε παρά να κατέβητε λίγα μέτρα πιο βόρεια στη
όχθη του Καλαμά και μάλλον θα σταυροκοπηθείτε πάλι μπρός στο έργο Θεού και
Φύσης. Θα βρεθείτε στο σμίξιμο του Καλαμά με το ποτάμι της Λαγκάβιτσας. Της
Λαγκάβιτσας που έρχεται απέναντί σας κουβαλώντας την ψυχή της Μουργκάνας, όπου
πηγάζει και την παραδίδει στον ποταμό που θα την μεταφέρει σε όλη την
Θεσπρωτία, τον τόπο που το Βουνό διαφεντεύει από κει ψηλά. Χάρμα Οφθαλμών κι εδώ
αποδεικνύοντας ότι οι πάνσοφοι προγονοί μας ήξεραν που τοποθετούσαν την Χάρη της
Αγίας Παρασκευής, Θεραπεύτριας των Ματιών.
Λοιπόν απομένει και από σας να
έρθετε εδώ, στην έξαρση της Γής, στο Θαύμα της Αγίας Παρασκευής. Σίγουρα δεν
χρειάζεστε να γίνετε κατσίκια ανεβοκατεβαίνοντας από την στροφή πριν την
Βροσίνα, εκεί σταθείτε για να δείτε το Θαυμαστό Έργο από ψηλά. Αυτό που έχετε να
κάνετε είναι να αφήσετε το αμάξι στην Βροσίνα και να περάσετε το πέτρινο Γεφύρι
του χωριού πάνω από τον Ζαλογγίτικο ποτάμι. Πάρτε την στράτα με παρέα τον
Καλαμά δίπλα σας, ξέρει αυτός θα σας φέρει στην Αγκαλιά της Αγίας για να γιάνουν
τα Μάτια και η ψυχή σας .










































Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου