Τα παιδιά της μεταπολεμικής Ευρώπης

Ιωάννινα 1948. Παιδιά περιμένουν το γάλα, σε μια από της Παιδουπόλεις της Φρειδερίκης

Tο 1948, ο φωτογράφος Dawid Szymin, που έμεινε γνωστός ως Chim, ταξιδεύει σε Αυστρία, Ελλάδα, Ιταλία, Ουγγαρία και Πολωνία φωτογραφίζοντας τα παιδιά της μεταπολεμικής Ευρώπης, σε πλαίσιο αποστολής που είχε αναλάβει από την UNICEF. Ανάμεσα στις φωτογραφίες ξεχωρίζει και μία από την Ελλάδα του Εμφυλίου, που απεικονίζει παιδιά σε μία από τις Παιδουπόλεις της Φρειδερίκης, στα Ιωάννινα, να περιμένουν εναγωνίως να τους μοιραστεί γάλα.

Την άνοιξη του 1948, ο Chim* ανέλαβε μια αποστολή από τη νεοσύστατη τότε UNICEF: Μία έκθεση σχετικά με την τύχη των 13 εκατομμυρίων παιδιών όλης της Ευρώπης που είχαν μείνει άστεγα ή δεν είχαν κανέναν να τα φροντίσει μετά τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο, καθώς και την αξιολόγηση της προόδου τους μέσω της βοήθειας που παρείχε ο οργανισμός υπό τη μορφή των γευμάτων, στέγασης, ρούχων και εμβολιασμών.

Εργάστηκε για έξι μήνες χρησιμοποιώντας 257 ρολά φιλμ και έλαβε το συμβολικό ποσό των 2.600 δολαρίων αντί της συνήθους αμοιβής των 100 δολαρίων ανά ημέρα. Από την άνοιξη μέχρι το φθινόπωρο του 1948, ταξίδεψε σε πέντε ευρωπαϊκές χώρες: Αυστρία, Ελλάδα, Ιταλία, Ουγγαρία και Πολωνία.

Πολωνία, 1948. Η Τερέζα, ένα κορίτσι σε ίδρυμα για «διαταραγμένα» παιδιά, μεγάλωσε σε στρατόπεδο συγκέντρωσης. Ζωγραφίζει το «σπίτι» της στον πίνακα.

Αφού ολοκλήρωσε την αποστολή του, Chim επεξεργάστηκε τις φωτογραφίες που είχε τραβήξει και ετοίμασε το βιβλίο του «Τα παιδιά της Ευρώπης» (Children of Europe), που εκδόθηκε από την UNESCO το 1949, περιλαμβάνοντας 53 φωτογραφίες.

Βουδαπέστη, Ουγγαρία, 1948. Παιδιά παίζουν σε ένα πάρκο. Πίσω προβάλλει ο Δούναβης και η νεόκτιστη γέφυρα Margareten.

Οι εικόνες που δημοσιεύθηκαν στην πρώτη έκδοση ήταν ενδεικτικές των περιπτώσεων στις οποίες επενέβη η UNICEF. Τα γεύματα και τα εμβόλια φιγουράρουν σε πρώτη θέση, καθώς και τα σχολεία και τα νοσοκομεία - που έρχονται σε αντίθεση με τις σκληρές εικόνες των παιδιών, όπως τα δικαστήρια ανηλίκων, τα ορφανοτροφεία,οι καταυλισμοί προσφύγων από τον ελληνικό εμφύλιο πόλεμο, και η ζωή στο δρόμο.

Νάπολη, Ιταλία, 1948. Αγόρια στο αναμορφωτήριο Albergo dei Poveri, ένα τεράστιο κτίριο που ανεγέρθη από τον βασιλιά Κάρολο της Σαρδηνίας στο τέλος του 19ου αι.

Galleria Umberto, Νάπολη, Ιταλία, 1948. Η Angela πουλάει τσιγάρα σε καφετέριες.

Villa Savoia, Ρώμη, Ιταλία, 1948. Αυτό το σπίτι για ανάπηρα παιδιά ήταν από τα πολλά ιδρύματα στην Ιταλία για τη φροντίδα των μεγάλων σε αριθμό παιδιών θυμάτων του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου. Παρόλο που έχουν χάσει τα άκρα τους, τα παιδιά έχουν μεγάλη ευελιξία και βοηθούνται για να αναπτύξουν τους υπόλοιπους μύες τους.

Βαρσοβία, Πολωνία, 1948. Μαθητές επιστρέφουν στα σπίτια τους περπατώντας ανάμεσα στα ερείπια του γκέτο της Βαρσοβίας. Η εκκλησία στο βάθος όπως και ένα σχολείο, ήταν τα μόνο κτήρια που δεν καταστράφηκαν.

Otwock, Πολωνία, 1948. Παιδιά με φυματίωση ξεκουράζονται στη βεράντα του σανατόριου Zofiowka.

Otwock, Πολωνία, 1948. Παιδιά στο εβραϊκό ορφανοτροφείο Dom Dziek.

Νοσοκομείο παίδων Bellevue, Βιέννη, Αυστρία, 1948. Αυτό το μικρό κορίτσι, που πάσχει από φυματίωση της σπονδυλικής στήλης, πρέπει να φοράει ένα ειδικό δύσκαμπτο κάλυμμα. Ο Chim έδωσε όλη τη προσοχή του σε αυτό το κορίτσι και το χαμόγελό της.

Βερολίνο, Γερμανία, 1947. Ένα νέο κορίτσι στο σπίτι της.

Νάπολη, Ιταλία. 1948. Τέσσερα μικρά αγόρια ποζάρουν στο φακό.

Monte Cassino, Ιταλία, 1948.

Νάπολή, Ιταλία, 1948. Μία νεαρή κοπέλα, που βιάστηκε στη διάρκεια του πολέμου, στο αναμορφωτήριο Albergo dei Poveri, μαθαίνει να κεντάει από καθολικές καλόγριες.

* Ο Dawid Szymin, γεννημένος το 1911, μεγάλωσε σε μια οικογένεια Πολωνών Εβραίων διανοουμένων. Επέλεξε το ψευδώνυμο Chim στο Παρίσι, όπου ξεκίνησε την καριέρα του ως φωτορεπόρτερ το 1933. Αργότερα θα αλλάξει ξανά το όνομά, στο αγγλικό David Seymour. Δουλεύοντας για το περιοδικό Regards, έγινε γνωστός για τα ρεπορτάζ του σχετικά με τη γαλλική κοινωνική ζωή και τις αρχές του Λαϊκού Μετώπου. Αλλά, ήταν το έργο του στον Ισπανικό Εμφύλιο, για τον οποίο και συνέθεσε 30 ρεπορτάζ μέσα σε τρία χρόνια ως ειδικός απεσταλμένος του Regards, που του χάρισε διεθνή φήμη.

Κατά τη διάρκεια του Β.'Παγκοσμίου Πολέμου εργάστηκε ως αναλυτής αεροφωτογραφιών, εντοπίζοντας και προσδιορίζοντας αντικείμενα που απεικονίζονταν. Στη συνέχεια επανήλθε συνεχίζοντας την καριέρα του, το 1947, για να γίνει ένας από τους ιδρυτές της Magnum Photos μαζί με τον Henri Cartier-Bresson, τον Robert Capa και τον George Rodger.

Ο Chim πέθανε στο Σουέζ το 1956. Πληγωμένος από έναν πόλεμο στον οποίο είχε χάσει τους γονείς και τους φίλους του, είχε μετακομίσει στην Ιταλία αποφεύγοντας την περιοχή της Ανατολικής Ευρώπης.

www.life.com