Υποθέτω ότι ο Ευάγγελος Βενιζέλος, εχθές, διαβάζοντας το άρθρο του Σταύρου Ψυχάρη στο «ΒΗΜΑ» θα αισθάνθηκε τουλάχιστον άβολα. Το να σε παρομοιάζουν με τον Γεώργιο Μαύρο, και το κόμμα σου, το ΠΑΣΟΚ, με την Ένωση Κέντρου, μάλλον δεν είναι αυτό που θα ήθελε ο επικεφαλής της Ιπποκράτους, όσο κι αν στα νεανικά του χρόνια υπήρξε, όπως λέγεται, θαυμαστής του Γεωργίου Μαύρου και μέλος της φοιτητικής νεολαίας του Κέντρου.


Επίσης θα πρέπει να θεωρηθεί ως ήκιστα κολακευτική για τον Βενιζέλο και σίγουρα δεν μπορεί να περιποιεί τιμή στο ΠΑΣΟΚ η κατακλείδα Ψυχάρη: «Ποιός θα πάρει τους Κεντρώους; Ο αυτοπροσδιοριζόμενος ως αρχηγός της Αριστεράς κ. Τσίπρας ή ο βενιζελικής καταγωγής κ. Αντ. Σαμαράς, ο οποίος εμφανίζεται έτοιμος για το μεγάλο άνοιγμα προς το Κέντρο;»

Βεβαίως, υπάρχουν και κάποιοι οι οποίοι υποστηρίζουν ότι το κρυφό όνειρο του Βενιζέλου είναι να μετατρέψει το ΠΑΣΟΚ, αν όχι σε Ένωση Κέντρου, σε ένα σύγχρονο ΚΟΔΗΣΟ. Υποθέτω πως αυτοί που υποστηρίζουν αυτή την άποψη το κάνουν από κακεντρέχεια. Από αντίστοιχα αισθήματα κακεντρέχειας θα πρέπει να εμφορούνται και όσοι διατείνονται πως η κατάληξη της πορείας του ΠΑΣΟΚ, με επικεφαλής τον Βενιζέλο, θα είναι η μετατροπή του σε ΚΟΔΗΣΟ του αειμνήστου Γιάγκου Πεσματζόγλου.

Φυσικά το πρόβλημα για τον Βενιζέλο και το ΠΑΣΟΚ θα ήταν μικρό αν ο παραλληλισμός με τον Γεώργιο Μαύρο και την Ένωση Κέντρου ήταν απλώς μια άποψη του ιδιοκτήτη του ΔΟΛ. Το πρόβλημα είναι ότι πριν τον Σταύρο Ψυχάρη την ίδια ακριβώς άποψη έχουν εκφράσει πολλά στελέχη του ΠΑΣΟΚ και περίπου αποτελεί κοινό τόπο για την πλειοψηφία όσων εκφράζουν δημόσιο λόγο. Και όταν το λένε τόσοι πολλοί, δεν μπορεί όλοι να κάνουν λάθος ή να το λένε από κακεντρέχεια. Με τόσο καπνό δεν μπορεί να μην υπάρχει και φωτιά.

Και η φωτιά που υπάρχει είναι η εξής: Ο Βενιζέλος, όπως και ο Μαύρος, δεν έχει κάποιο διακριτό εθνικό όραμα ή πολιτικό σχέδιο πέραν της κυβερνητικής διαχειρίσεως των υφιστάμενων δημοσίων υποθέσεων. Σε αντιδιαστολή με τον Κωνσταντίνο Καραμανλή, που άλλαξε την πορεία της χώρας βάζοντάς την στην τότε ΕΟΚ, και τον Ανδρέα Παπανδρέου που συγκρότησε ένα μαζικό σοσιαλιστικό Κίνημα δίνοντας ταυτόχρονα και μια «θέση στον ήλιο» στο άλλο μισό του ελληνικού πληθυσμού.

Ο Μαύρος ήταν διαχειριστής και οι άλλοι δύο ηγέτες. Ο Μαύρος «κληρονόμησε» την Ένωση Κέντρου, ενώ Καραμανλής και Παπανδρέου έφτιαξαν καινούργιες παρατάξεις. Ο μεν πρώτος ανασυνθέτοντας και εκσυγχρονίζοντας τη συντηρητική παράταξη, ο δε δεύτερος ιδρύοντας ένα νέο πολιτικό κόμμα, φορέα σοσιαλιστικών ιδεών. Ο Καραμανλής οργάνωσε και έδωσε όραμα και προοπτική στον αστικό κόσμο και ο Παπανδρέου στους μη προνομιούχους και τους προοδευτικούς ανθρώπους. Ο Μαύρος εξαντλούσε την πολιτική του επιχειρηματολογία σε βάρος του Παπανδρέου, όπως κάνει σήμερα και ο Βενιζέλος με τον Τσίπρα.
Επιπροσθέτως, ένα βασικό και ασφαλές κριτήριο για να κρίνεις αν κάποιος είναι ηγέτης, κάτι που χρειάζεται σήμερα η χώρα, ή απλώς ένας διακεκριμένος πολιτικός είναι και ο λόγος. Από τον Καραμανλή και τον Παπανδρέου έχουμε να θυμηθούμε πολλά, από τον Μαύρο τίποτε. Οι δύο πρώτοι είχαν όραμα, ιδέες, σχέδιο, στόχους και αυτά αποτυπώθηκαν, έστω και συνθηματολογικά, στο λόγο τους. Ο τρίτος ήταν διαχειριστής των κρατικών υποθέσεων και συνήγορος της πολιτικής. Κάτι αντίστοιχο που συμβαίνει και με τους σημερινούς πολιτικούς και κατ' εξοχήν με τον Βενιζέλο.

Ο Μαύρος ηγήθηκε μιας παράταξης του χθες, της προδικτατορικής καταστάσεως, και οι άλλοι δύο που εξέφραζαν το πνεύμα και τα δεδομένα της μεταπολίτευσης. Τα κόμματα των Καραμανλή και Παπανδρέου είχαν κοινωνικές αναφορές και ταξικές αντιστοιχήσεις. Η Ένωση Κέντρου του Γεωργίου Μαύρου απευθύνονταν σε παράγοντες της δημόσιας ζωής και η δύναμή της, πέραν της μνήμης του παρελθόντος, εδράζονταν στην τοπική απήχηση των βουλευτών της.

Θα μου πείτε και δικαίως: είναι ο Σαμαράς, Καραμανλής και ο Τσίπρας, Παπανδρέου; Όχι, βέβαια. Σίγουρα όμως ο Βενιζέλος και το σημερινό ΠΑΣΟΚ έχουν πολλά κοινά με τον Γεώργιο Μαύρο και την Ένωση Κέντρου. Νομίζω πως οι, σχεδόν αυτόματοι, συνειρμοί που κάνει ο καθένας με τα ως άνω γραφόμενα, το καταδεικνύουν.

Αν λοιπόν το ΠΑΣΟΚ δεν θέλει να έχει την τύχη της Ενώσεως Κέντρου, και να διαμοιράσουν τα ιμάτιά του ο Σαμαράς και ο Τσίπρας, όπως «προφητεύει» ο Σταύρος Ψυχάρης, θα πρέπει στο συνέδριό του, που αρχίζει σε λίγες μέρες, να σκεφτεί σοβαρά τις ιστορικές αντιστοιχήσεις. Και ανάλογα να πράξει.



Φελνίκος