Πρώην υπουργοί και άλλα προβεβλημένα στελέχη, οιονεί
δελφίνοι του Αντώνη Σαμαρά, συνωστίζονται στον προθάλαμο του γραφείου του. Δεν
χρειάζονται περισσότερα για να αντιληφθεί κανείς ότι από την περασμένη Κυριακή
το κέντρο του γαλάζιου σύμπαντος έχει μεταφερθεί στην Παναγή Κυριακού - όπου
εδρεύει τα τελευταία χρόνια ο Κώστας Καραμανλής
Ο Κώστας Καραμανλής εξακολουθεί να διαδραματίζει
πρωταγωνιστικό ρόλο στο γαλάζιο στρατόπεδο. Πολλά είναι τα στελέχη που
προσπαθούν να πιέσουν τον πρώην πρόεδρο της ΝΔ να αναλάβει πρωτοβουλίες για το
μέλλον της παράταξης και, συνακόλουθα, να στείλουν μήνυμα στον Αντώνη Σαμαρά και
τον τρίτο όροφο της Λεωφόρου Συγγρού
Η Ντόρα Μπακογιάννη κάνει - σε απευθείας
σύνδεση - δηλώσεις μετά τη συνάντηση. Πρώην υπουργοί και άλλα προβεβλημένα
στελέχη, οιονεί δελφίνοι του Αντώνη Σαμαρά, συνωστίζονται στον προθάλαμο του
γραφείου του.
Το ζητούμενο, ωστόσο, πίσω από αυτή την πασαρέλα και την παρόρμηση που τη
χαρακτηρίζει δεν είναι η ευχή του Καραμανλή ή η διεκδίκηση της πολιτικής
κληρονομιάς του.
Οσοι σπεύδουν να τον συναντήσουν δεν επιδιώκουν απλώς
να ενημερωθούν για τις σκέψεις και τις επιδιώξεις του - οι περισσότεροι
προσπαθούν να πιέσουν τον πρώην πρόεδρο της ΝΔ να αναλάβει πρωτοβουλίες και,
συνακόλουθα, να στείλουν μήνυμα στον Σαμαρά και τον τρίτο όροφο της Λεωφόρου
Συγγρού.
Πρόκειται για μια μαζική αντίδραση στη βαριά εκλογική
ήττα που υπέστη το κόμμα, καθώς και για κίνηση διαμαρτυρίας για τη στρατηγική
της γαλάζιας ηγεσίας, προσαρμοσμένη στη σιωπηλή μέθοδο του Καραμανλή. Πρωτίστως,
όμως, αποτελεί την επιβεβαίωση του πρωταγωνιστικού ρόλου που εξακολουθεί να
διαδραματίζει ο πρώην πρωθυπουργός στο γαλάζιο στρατόπεδο. Μια κίνησή του,
σχεδόν όλοι στη ΝΔ εκφράζουν τη βεβαιότητα ότι αποτελεί τον καταλύτη για
ραγδαίες εξελίξεις στο κόμμα που μπορούν να οδηγήσουν και σε αλλαγή ηγεσίας.
Το επόμενο βήμα.
Για πολλαπλούς λόγους, ο Καραμανλής
δεν πρόκειται να την κάνει - χωρίς αυτό να σημαίνει ότι θα εξακολουθήσει να
παρακολουθεί αδρανής τα τεκταινόμενα. Μια εξήγηση γι' αυτό είναι πως δεν έχει
ακόμη καταλήξει ποιο θα είναι το επόμενο βήμα και ζυγίζει όλα τα δεδομένα προτού
κινηθεί.
Μια άλλη εκδοχή, ωστόσο, την οποία αναδεικνύουν κεντρικά
στελέχη από τον καραμανλικό πυρήνα, είναι ότι ο Καραμανλής έχει ήδη αρχίσει να
προετοιμάζει το επόμενο βήμα - κι αυτό μπορεί να οδηγεί ακόμη και στη δημιουργία
ενός νέου φορέα που θα απευθύνεται στην ευρύτερη Κεντροδεξιά.
Το βασικό
συμπέρασμα από τη μυσταγωγία στην Παναγή Κυριακού είναι πως ο Καραμανλής
παραμένει πολιτικά ενεργός και θέλει να καταγραφεί η παρουσία του στα πολιτικά
τεκταινόμενα. Είναι η εικόνα που αποκομίζουν όσοι εξασφάλισαν μια κατ' ιδίαν
συνάντηση την τελευταία εβδομάδα, μεταφέροντας την αγωνία τους για την πορεία
της χώρας και του κόμματος.
Ο Καραμανλής συνήθως ακούει και σπανίως
παρεμβαίνει. Τις προθέσεις του προσπαθούν να διακρίνουν οι συνομιλητές του πίσω
από τις διευκρινίσεις που ζητεί ή το ενδιαφέρον που εκδηλώνει για διάφορα
ζητήματα. Η γενική εικόνα είναι ότι για τα εσωκομματικά βρίσκεται σε στάση
αναμονής, περιμένοντας πρώτα να αποκρυσταλλωθεί το νέο πολιτικό σκηνικό που
διαμορφώθηκε από τις εκλογές και να αποσαφηνιστεί η πορεία που θα ακολουθήσει ο
νέος Πρωθυπουργός - εν ολίγοις, οι επιλογές τού Αλέξη Τσίπρα θα επηρεάσουν και
τις εξελίξεις στη ΝΔ.
Στελέχη που βρίσκονται διαχρονικά στο περιβάλλον
του πρώην πρωθυπουργού φροντίζουν όμως να επισημάνουν ότι αυτό δεν σημαίνει πως
ο Καραμανλής συμμερίζεται τη θεωρία του Αντώνη Σαμαρά περί «αριστερής
παρένθεσης» και σύντομης επανόδου της ΝΔ σε κυβερνητική τροχιά.
Εκτιμά
ότι «ο Τσίπρας ήρθε για να μείνει», καταλαμβάνοντας τον κεντροαριστερό χώρο, ενώ
διαβλέπει ότι ένα κυβερνητικό ναυάγιο, ακόμη κι αν οδηγήσει σε κυβερνητική
αλλαγή, είναι μάλλον απίθανο να οδηγήσει σύντομα σε νέες εκλογές. Σε ακραίες
συνθήκες θα μπορούσε να οδηγήσει σε ένα υπερκομματικό σχήμα ή σε ένα άνοιγμα του
Τσίπρα σε κόμματα με κεντροαριστερό στίγμα.
Βάσει αυτής της πρόγνωσης
φαίνεται ότι εξετάζει και τις δικές του κινήσεις. Σε όλα τα γαλάζια στελέχη
φέρεται να διαμηνύει ότι προέχει η ενότητα της παράταξης (και όχι του κόμματος,
όπως οι περισσότεροι επισημαίνουν), ενώ καθιστά σαφές ότι δεν προτίθεται ο ίδιος
να βγει μπροστά και να πρωτοστατήσει σε μια σύγκρουση με τον Αντώνη Σαμαρά.
Στη Λεωφόρο Συγγρού ερμηνεύουν τη στάση του ως απόλυτη στήριξη, αλλά
όσοι έκλεισαν ραντεβού στην Παναγή Κυριακού διαβεβαιώνουν ότι ο Καραμανλής έχει
μια σειρά από ενστάσεις για πολλές κινήσεις της κομματικής ηγεσίας τόσο κατά την
προεκλογική όσο και στη μετεκλογική περίοδο.
Τακτικοί συνομιλητές του
λένε ότι δεν κρύβει τη δυσφορία του για την απουσία Σαμαρά από το Μαξίμου κατά
την παράδοση στον Αλέξη Τσίπρα, εκτιμώντας ότι επλήγη η παράδοση του κόμματος,
ενώ εξοργισμένος εμφανίστηκε και από την επίθεση της Συγγρού στη Ζωή
Κωνσταντοπούλου επειδή κατευθύνεται στην προεδρία της νέας
Βουλής.
Θεωρεί επίσης ότι η αντίδραση δεν συνάδει με την ιστορία του
κόμματος, ενώ οι ίδιες πηγές υπενθυμίζουν και τον δίαυλο επικοινωνίας που
διατηρεί από τη δεκαετία του '90 ο Κώστας Καραμανλής με τον Νίκο Κωνσταντόπουλο.
Η ενόχληση.
από την εικόνα που παρουσιάζει το κόμμα
και η στάση αναμονής που επιλέγει, ωστόσο, κάθε άλλο παρά αφήνουν τους
συνομιλητές του να αντιληφθούν ότι ο Καραμανλής επιθυμεί ή καταρτίζει ένα σχέδιο
επιστροφής στο τιμόνι της ΝΔ. Αντιθέτως, εμφανίζεται να αμφιβάλλει εάν το κόμμα
μπορεί να βρεθεί εκ νέου στο σημείο επανεκκίνησης και ακούει με ενδιαφέρον όσους
υποστηρίζουν ότι η ΝΔ έχει ολοκληρώσει τον κύκλο της.
Είναι μια
αντίδραση που επιτρέπει σε αρκετούς να καταλήγουν στην εκτίμηση ότι ο δρόμος της
επιστροφής για τον πρώην πρωθυπουργό περνά μέσα από την ίδρυση ενός νέου
κόμματος. Ορισμένοι, μάλιστα, εμφανίζονται πεπεισμένοι ότι προς αυτή την
κατεύθυνση οι ζυμώσεις στον κλειστό πυρήνα των καραμανλικών είναι ήδη
προχωρημένες.
Η προοπτική αυτή δίνει μια εξήγηση στην απόφαση του πρώην
πρωθυπουργού να βρίσκεται και στη νέα Βουλή, όπως και στην αρνητική στάση του
για το ενδεχόμενο μιας μεταπήδησης στην Προεδρία της Δημοκρατίας. «Είναι φανερό
ότι δεν έχει επιλέξει τον πολιτικό παροπλισμό του. Αλλά θα είναι λάθος να
ερμηνεύσει κανείς την απόφαση να παραμείνει στη Βουλή ως ένδειξη ότι
ενδιαφέρεται για τις εσωκομματικές διεργασίες είτε απέναντι είτε ως
χειροκροτητής του Σαμαρά» σχολιάζει διαχρονικός συνεργάτης του, ο οποίος
αντιλαμβάνεται τα αποτελέσματα της περασμένης Κυριακής ως «μεγάλη ήττα» της ΝΔ.
Προφανώς η θέση του δεν διαφοροποιείται από εκείνη του Καραμανλή και συμπίπτει
με εκείνη που μεταφέρει ο Αρης Σπηλιωτόπουλος, διαφοροποιούμενος από την
προσέγγιση της κομματικής ηγεσίας: «Εχουμε υποστεί βαριά ήττα. Το να κάνουμε
τώρα μια αναλογική προσέγγιση - λίγο πάνω, λίγο κάτω σε σχέση με άλλες εκλογικές
αναμετρήσεις - δεν ωφελεί. Κάθε εκλογική αναμέτρηση έχει έναν νικητή και έναν
ηττημένο. Εμείς έχουμε μια απόσταση περίπου 9 μονάδων από τον νικητή. Αυτό είναι
μια βαριά ήττα».
«Φθαρμένο προϊον».
Με μια αντίστοιχη
προσέγγιση, ο Καραμανλής φέρεται να ξαναζυγίζει τη θέση που διατύπωνε από το
2000 ακόμη ο παλαιός σύμβουλός του Γιάννης Λούλης, ότι η ΝΔ είναι «φθαρμένο
προϊόν», και να μη διαγράφει εισηγήσεις για τη συγκρότηση ενός νέου φορέα από
μηδενική βάση - που θα γινόταν όχημα για την επανένωση της παράταξης.
Στο ερώτημα εάν θα μπορούσε ένας πρώην πρόεδρος του κόμματος και πρώην
πρωθυπουργός με το επώνυμο Καραμανλής να διαγράψει τη ΝΔ, η απάντηση διαχρονικού
συνομιλητή του είναι: «Περισσότερο από κάθε άλλον». Για τη «νομιμοποίηση»
παρέπεμπε, δε, στην ίδρυση δύο κομμάτων που κυριάρχησαν στον συντηρητικό χώρο
(ΕΡΕ, ΝΔ) από τον Κωνσταντίνο Καραμανλή.
Πάντως, ακόμη κι αν ζυγίζει
κάθε ενδεχόμενο, όσοι συζήτησαν μαζί του τις προηγούμενες ημέρες διαβεβαιώνουν
ότι κρατά κλειστά τα χαρτιά του, ενώ αποφεύγει να αφήσει να διαφανεί κι ένα
χρονοδιάγραμμα για τις δικές του πρωτοβουλίες, εφόσον κινηθεί.
Οι ίδιες
πηγές εκτιμούν ότι αυτό δευτερευόντως έχει να κάνει με τη ΝΔ. Κι αυτό επειδή ο
Κώστας Καραμανλής φέρεται να θεωρεί ότι δεν αρκεί να διαμορφωθούν συνθήκες που
καθιστούν επιτακτική την επιστροφή του μόνον εντός των κομματικών τειχών, αλλά
και στην ευρύτερη κοινωνία.
Το σκηνικό του 1974 με την επάνοδο του
«παράκλητου» Κωνσταντίνου Καραμανλή ενδεχομένως βρίσκεται στις σκέψεις του, αλλά
σίγουρα στη σκέψη όλων των συνεργατών του. Η κοινωνία είναι προφανές ότι πρέπει
να διαγράψει την «αμαρτωλή» κυβερνητική πενταετία 2004-2009 πριν απευθυνθεί εκ
νέου στον Καραμανλή - κι αυτό συνυπολογίζεται στην Παναγή Κυριακού.
Οπως
επίσης και το σκηνικό που διαμορφώνεται για την εγχώρια πολιτική σκηνή από την
εκλογική επικράτηση του Αλέξη Τσίπρα, ο οποίος έχει ήδη κατεβάσει και τον
ηλικιακό πήχη στην κορυφή της εξουσίας. Το μήνυμα είναι ότι η ανασύνθεση της
πολιτικής σκηνής, στην οποία θα στόχευε ο Καραμανλής μέσα από έναν νέο πολιτικό
φορέα, μπορεί να έχει ήδη ξεκινήσει από τον Τσίπρα.
Τα χρέη του κόμματος.
Κομματικοί παράγοντες δεν
παραλείπουν, εξάλλου, να επισημάνουν και τους οικονομικούς λόγους που θα
πρόκριναν τη δημιουργία νέου κόμματος από μια επιχείρηση επανόδου στη γαλάζια
ηγεσία. Με χρέη που υπερβαίνουν τα 100 εκατ. ευρώ, η ΝΔ αφήνει επί μήνες
απλήρωτους τους εργαζομένους, σωρεύει ανεξόφλητους λογαριασμούς της ΔΕΗ και
είναι βέβαιο ότι η επιστροφή στην αντιπολίτευση θα επιδεινώσει την κατάσταση.
Η προοπτική ενός οικονομικού κραχ ήταν ένας από τους λόγους που και ο
Αντώνης Σαμαράς εξέταζε τη δημιουργία νέου κόμματος κι όχι απλώς τη μετεξέλιξη
της ΝΔ, αλλά πλέον οι περισσότεροι στο καραμανλικό στρατόπεδο αμφιβάλλουν εάν
υπάρχει ζωτικός χώρος για επανεκκίνηση της ΝΔ με οποιαδήποτε ηγεσία. Η
μετακίνηση από τον λεγόμενο μεσαίο χώρο, στον οποίο είχε επενδύσει ο Καραμανλής
μετά το 2000, θεωρείται ότι έχει απομακρύνει μεγάλο αριθμό ψηφοφόρων που είναι
εξαιρετικά δύσκολο να επιστρέψουν.
Σε κάθε περίπτωση, το ειδικό βάρος
που εξακολουθεί να διαθέτει ο Καραμανλής στο γαλάζιο στερέωμα δεν χρειάζεται
αποδείξεις. Κι αυτό επιβεβαιώνεται όχι μόνον από την πασαρέλα στελεχών στο
γραφείο του, αλλά και από τις κινήσεις του Αντώνη Σαμαρά, ο οποίος προεκλογικά
πίεζε για ένα μήνυμα στήριξης του προκατόχου του και για την παρουσία του στις
κομματικές εκδηλώσεις. Μηνύματα στήριξης προφανώς αναμένει και μετεκλογικά, ενώ
επιδιώκει να κρατά σε ανοικτή γραμμή τη Συγγρού με την Παναγή Κυριακού.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου