Φτέρη (Βαρμόβα) Ζίτσας Ιωαννίνων. Δείτε τα video

Δείτε τα video

Φτέρη

(τέως η Πτέρη)

Η Φτέρη (Τοπική Κοινότητα Δοβλά - Δημοτική Ενότητα ΜΟΛΟΣΣΩΝ), ανήκει στον δήμο ΖΙΤΣΑΣ της Περιφερειακής Ενότητας ΙΩΑΝΝΙΝΩΝ που βρίσκεται στην Περιφέρεια Ηπείρου, σύμφωνα με τη διοικητική διαίρεση της Ελλάδας όπως διαμορφώθηκε με το πρόγραμμα "Καλλικράτης".

Η επίσημη ονομασία είναι "η Φτέρη". Έδρα του δήμου είναι η Ελεούσα και ανήκει στο γεωγραφικό διαμέρισμα Ηπείρου.

Κατά τη διοικητική διαίρεση της Ελλάδας με το σχέδιο "Καποδίστριας", μέχρι το 2010, η Φτέρη ανήκε στο Τοπικό Διαμέρισμα Δοβλά, του πρώην Δήμου ΜΟΛΟΣΣΩΝ του Νομού ΙΩΑΝΝΙΝΩΝ.

Η Φτέρη έχει υψόμετρο 433 μέτρα από την επιφάνεια της θάλασσας, σε γεωγραφικό πλάτος 39,5817341725 και γεωγραφικό μήκος 20,5413533672. Οδηγίες για το πώς θα φτάσετε στη Φτέρη θα βρείτε εδώ.

Η περιοχή  που ανήκει και η Φτέρη που παλαιότερα ονομαζόταν Παρασούλι (Μάζι, Ραδοβίζι, Γρανίτσα, Ζάλογκο, Βερενίκη, Δοβλά), ανήκε στη σουλιώτικη κοινοπολιτεία, οι κάτοικοί του έλαβαν μέρος σε όλους τους αγώνες κατά των Τούρκων, αλλά είχαν περισσότερους ιστορικούς και πολιτισμικούς δεσμούς με την Παραμυθιά, παρά με τον Νομό Ιωαννίνων στον οποίο ανήκουν σήμερα.

Στη φαρδιά λαγκαδιά που ανοίγεται μπροστά, τρέχει ο παραπόταμος του Καλαμά, Μπάνιας, και απέναντί μας διακρίνονται το Ζάλογκο και ψηλά στα Ακρο-Κεραύνια όρη (όρη Παραμυθιάς) αχνά φαίνεται ένα τείχος από το κάστρο της Βερενίκης. Μετά το Ραδοβίζι, ο δρόμος οδηγεί στο ονομαστό μοναστήρι του Αγίου Δημητρίου (Διχουνίου), το οποίο είχε ως ορμητήριο ο Διονύσιος ο Φιλόσοφος ή Σκυλόσοφος

Στο μοναστήρι του Αγ. Δημητρίου δεν μένει πια κανείς, αλλά το καθολικό είναι υπέροχο. Τα γύρω νεοελληνικά κτίσματα πάντως χαλάνε τη γενικότερη εικόνα της μονής, που ελπίζει να αποκτήσει κάποτε ξανά μια μικρή μοναστική κοινότητα.

Αφιερωμένη στον Αγ. Ιωάννη είναι και η εκκλησία του χωριού Φτέρη, που φαίνεται πάνω σε έναν λόφο. Αν παρατηρήσει όμως κανείς προσεκτικά, θα δει ότι λίγο πιο πάνω από τη βάση του λόφου υπάρχει η παλιά πανέμορφη εκκλησιά. Δυστυχώς, όμως, αυτό το ηπειρώτικο αριστούργημα το άφησαν να γκρεμιστεί σε σημείο που να είναι πολύ δύσκολη και δαπανηρή η ανακαίνισή του.

Μπαίνοντας στο Διχούνι, ακολουθώ έναν παρακαμπτήριο χωματόδρομο προς Βερενίκη, περνάω τον Μπάνια, ένα μικρό αλλά εντυπωσιακό φαράγγι που ονομάζεται Ραδιό και προχωρώ προς Δοβλά. Στο χωριό των περίπου 30 κτηνοτρόφων ξεχωρίζει η εκκλησία του Αγ. Ιωάννη, που ανακαινίζεται με το πέτρινο διώροφο καμπαναριό.

Στην περιοχή αυτή που το ντούσκο (βελανιδιά) κάνει δυναμική εμφάνιση μπορείς να θαυμάσεις την εκκλησία της Κοιμήσεως της Θεοτόκου (με τη σπάνια αγιογραφία σε ξύλο του Αγίου Δονάτου) και το ονομαστό πέτρινο, τοξωτό Ζαλογκογέφυρο στο ποτάμι (δύσκολη διαδρομή για αυτοκίνητο).

Ο δρόμος από το Ζάλογκο καταλήγει στην κεντρική οδική αρτηρία προς Ηγουμενίτσα και επιστρέφοντας κανείς στο τουριστικό πέρασμα της Βροσίνας, μπορεί να θαυμάσει τον Καλαμά να πραγματοποιεί μαιανδρισμούς γύρω από το μοναστήρι της Αγ. Παρασκευής Τραζανίτισσας, την Παναγιά την Ραϊδιώτισσα σύρριζα στον βράχο.

ΤΟ χωριό Φτέρη προσεγγίζεται με μονοπάτι από τη Βροσίνα περνώντας το παραδοσιακό πέτρινο γεφύρι της Βροσίνας του 1605, πάνω από το οποίο περνούσε το μονοπάτι για τη Σαγιάδα Θεσπρωτίας. 

Μια Αμερικανίδα στη Ζίτσα. Η Άννα Έλλις τα παράτησε όλα για να ανοίξει το πρώτο βιβλιοπωλείο της περιοχής.

Μία Αμερικανίδα πρώην δικηγόρος σε περιβαλλοντικές υποθέσεις άνοιξε πριν λίγες μέρες το πρώτο βιβλιοπωλείο της Ζίτσας. Το όνομα του Βιβλιόκηπος. Η Άννα Έλλις άφησε την Αμερική και την καριέρα της  για να ακολουθήσει τον έρωτα της ζωής της στον τόπο καταγωγής του και αφού ερωτεύτηκε το χωριό αποφάσισε να ασχοληθεί με το άλλο της πάθος, τα βιβλία.

«Οι κάτοικοι του χωριού είναι πραγματικά ενθουσιασμένοι με το άνοιγμα του βιβλιοπωλείου. Πριν λίγους μήνες είχα τοποθετήσει μία ταμπέλα στην πόρτα που έγραφε «Προσεχώς βιβλιοπωλείο». Επειδή στην Ελλάδα απαιτείται πολύ περισσότερος χρόνος για να καταφέρεις κάτι από όσο αρχικά υπολογίζεις, συνειδητοποίησα ότι θα έπρεπε να περιμένω πριν την τοποθετήσω γιατί για μήνες ολόκληρους ο κόσμος με ρωτούσε σε σχεδόν καθημερινή βάση "Πότε θα ανοίξει το μαγαζί; Πότε θα ανοίξει το μαγαζί;". Επιτέλους πια, μπορώ να πω ότι είναι και επίσημα ανοιχτό», λέει η Άννα Έλλις.

   

«Ως παιδί, αλλά και ενήλικη ακόμα, αν δεν έτρωγα ή κοιμόμουν, έχωνα τη μύτη μου μέσα σε ένα βιβλίο και τις λίγες φορές που δεν έκανα αυτό κρατούσα σημειώσεις από τα περιοδικά μου. Πρέπει να έχω γεμίσει εκατοντάδες τετράδια με τυχαίες σκέψεις για τη ζωή. Αυτός ο έντονος δεσμός με τα βιβλία και τη λογοτεχνία παρέμεινε και στη ζωή μου ως ενήλικας, και τώρα, παράλληλα με το διάβασμα - συνήθως διαβάζω 3 ή 4 βιβλία ταυτόχρονα - μου αρέσει να συζητάω για τα βιβλία και να μοιράζομαι την αγάπη μου για αυτά με όλο τον κόσμο. Πάντα ονειρευόμουν να ανοίξω το δικό μου βιβλιοπωλείο, το μόνο που δεν ήξερα ήταν ότι αυτό θα γινόταν σε ένα μικρό χωριό της Ελλάδας», λέει και για αυτόν ακριβώς το λόγο θεωρεί ότι το βιβλιοπωλείο θα προσφέρει στην κοινότητα. Με την ζωή μακριά από την πόλη να είναι δύσκολη, θέλει να διευκολύνει την πρόσβαση των κατοίκων σε βιβλία σχολικά βοηθήματα, αλλά και σε άλλες πολιτισμικές δραστηριότητες που μέχρι στιγμής είναι ελάχιστες στο χωριό.  «Το βιβλιοπωλείο θα είναι κάτι περισσότερο από ένα μέρος που πωλούνται βιβλία. Το όραμά μου για το κατάστημα είναι να μετατραπεί σε ένα Λογοτεχνικό και Δημιουργικό Πολιτιστικό Κέντρο, ένα σημείο κοινωνικής και πολιτισμικής δραστηριότητας μακριά από την πόλη όπου ο κόσμος θα μπορεί να συμμετέχει σε εργαστήρια και ομαδικές δραστηριότητες και σεμινάρια».

Η Άννα Έλλις

Το περίφημο κρασί Ζίτσας

Η βοήθεια και ο ενθουσιαμός των κατοίκων της Ζίτσας ήταν τόσο μεγάλος που ανταποκρίθηκαν άμεσα στο αίτημά της για μεταχειρισμένα βιβλία. «Έφερναν τα βιβλία με τις σακούλες. Ήταν πραγματικά υπέροχο», λέει η Άννα Έλλις που έχει δημιουργήσει και ένα πρότζεκτ στο idiegogo για να καλύψει τα έξοδα του βιβλιοπωλείου. Μέχρι στιγμής όλα έχουν δημιουργηθεί από τις οικονομίες του συζύγου της και από μία μικρή επιχορήγηση που πήρε από την Ε.Ε. Χωρίς όμως αυτά να είναι αρκετά προσπαθεί να συγκεντρώσει χρήματα ή και βιβλία που θα δανείζει με πολύ μικρό κόστος. «Θέλω το βιβλιοπωλείο να γίνει ένα άνετο μέρος όπου ο κόσμος θα περνάει τον χρόνο του ξεφυλλίζοντας βιβλία, χρησιμοποιώντας δωρεάν καλλιτεχνικά υλικά και το wifi και θα πίνει τσάι χαλαρώνοντας ή συζητώντας. Ένας πραγματικός κοινοτικός χώρος», καταλήγει η Άννα Έλλις.

Οινοτουρισμός στη Ζίτσα 

Στην περιφερειακή ενότητα (νομό) Ιωαννίνων τα περισσότερα οινοποιεία είναι συγκεντρωμένα στην ευρύτερη περιοχή του αμπελώνα της Ζίτσας η οποία, μέσω του παλαιού δρόμου προς Ηγουμενίτσα, απέχει λιγότερο από 30' με αυτοκίνητο από τα πανέμορφα και άκρως ενδιαφέροντα Γιάννενα.

Ο αμπελώνας της Ζίτσας είναι το επίκεντρο του οινικού χάρτη των Ιωαννίνων και των οίνων ΠΟΠ (ΟΠΑΠ) Ζίτσα που, εκτός από ξηροί, είναι και οι μόνοι ελληνικοί λευκοί αφρώδεις οίνοι με ονομασία προέλευσης. Οι οίνοι ΠΓΕ Ιωάννινα (Τοπικός Οίνος Ιωαννίνων) παράγονται σε όλη την περιοχή ενώ ο αμπελώνας του Μετσόβου δίνει τους οίνους ΠΓΕ Μέτσοβο (Τοπικός Οίνος Μετσόβου).

Για τους οινόφιλους, οινοτουρισμός στα Ιωάννινα πρακτικά σημαίνει επισκέψεις σε οινοποιεία στη Ζίτσα και στο Μέτσοβο. Στις περιοχές αυτές εξελίσσεται και η Διαδρομή του Κρασιού της Ηπείρου, που ανήκει στις διαδρομές των Δρόμων του Κρασιού της Βόρειας Ελλάδας.

Κατεβάστε σε μορφή PDF και διαβάστε την Οινική Εξερεύνηση των Ιωαννίνων, όπως δημοσιεύτηκε στο Αμπελοτόπι #39. Δείτε σχετικώς με το κρασί και στο τεύχος 508 του Γεωτρόπιου.

Από τη Ζίτσα είναι πολύ εύκολη η απ' ευθείας μετάβαση στα Ζαγοροχώρια, που είναι ιδιαιτέρως δημοφιλείς τουριστικοί προορισμοί.

Επίσης, βορειότερα, η περιοχή του Πωγωνίου έχει μεγάλο ενδιαφέρον και παράδοση στο τσίπουρο. Δείτε για το τσίπουρο του Πωγωνίου στο τεύχος 474 του Γεωτρόπιου.

Η Εγνατία έχει κάνει τη μετάβαση στο γραφικότατο Μέτσοβο πολύ εύκολη και γρήγορη. Εκεί, ως γνωστόν, λειτουργεί οινοποιείο, τυροκομείο, πινακοθήκη και για τους λάτρεις και χιονοδρομικό κέντρο.

Με την Εγνατία οδό πάει, πλέον, κανείς και στον αρχαιολογικό χώρο της Δωδώνης.

Οι επισκέψεις στο Σπήλαιο Περάματος και στο Νησί Ιωαννίνων είναι απαραίτητες.

Οι επίμονοι οινοπεριηγητές θα επεκτείνουν τον οινοτουρισμό στα Ιωάννινα και στην περιοχή των Τζουμέρκων, τα οποία, εκτός του ότι είναι μαγεία της φύσης, προσφέρουν και ευκαιρίες οινικών ανακαλύψεων.

www.romiazirou.blogspot.gr