Στις 15 Αυγούστου 1944, ανήμερα της
θρησκευτικής εορτής της Παναγίας, τα ναζιστικά στρατεύματα κατοχής κύκλωσαν και
κατέστρεψαν ολοσχερώς το χωριό
Εβδομήντα τρία χρόνια μετά τις
γερμανικές θηριωδίες σε βάρος της χώρας μας την περίοδο της κατοχής το Συμβούλιο
της Επικρατείας έκρινε νόμιμο σχέδιο προεδρικού διατάγματος ώστε να
αναγνωριστούν ως μαρτυρικά χωριά και πόλεις της Ελλάδας.Ειδικότερα, το ανώτατο
ακυρωτικό δικαστήριο άναψε το πράσινο φως για το χαρακτηρισμό μαρτυρικής πόλης
και χωριών που υπέστησαν πλήγματα σε ανθρώπινες ζωές, αλλά και υλικές ζημιές από
τις δυνάμεις της κατοχής , αλλά και σε άλλες ιστορικές περιόδους.Συγκεκριμένα
μαρτυρική πόλη χαρακτηρίστηκε η Κορμίτσα του Δήμου Αμφίπολης Σερρών και
μαρτυρικά χωριά χαρακτηρίστηκαν η Κοινότητα Κεράσοβο του Δήμου Πωγωνίου
Ιωαννίνων, όπως και τα χωριά του Ανατολικού Κιλκίς, Κλειστό, Αμπελόφυτο και
Κυδωνιά. Στο ΣτΕ κατατέθηκε από τον υπουργό Εσωτερικών σχέδιο Προεδρικού
Διατάγματος για να χαρακτηριστεί ως μαρτυρική πόλης η Κρομίτσα και ως μαρτυρικά
χωριά το Κεράσοβο, Κλειστό, Αμπελόφυτο και Κυδωνιά. Προηγουμένως είχαν ληφθεί
σχετικές αποφάσεις από τους Δήμους και τις Κοινότητες των περιοχών που
ανακηρύχθηκαν μαρτυρικές. Το χωριό Κεράσοβο καταστράφηκε ολοσχερώς στις 15
Αυγούστου του 44 με 28 νεκρούς, 11 από τους οποίους εκτελέστηκαν ενώ τα χωριά
του Κιλκίς κάηκαν ολοκληρωτικά.
Το Ολοκαύτωμα του Κερασόβου
Το
Κεράσοβο Πωγωνίου είναι ένα μικρό χωριό στα βορειοδυτικά του Νομού Ιωαννίνων, σε
απόσταση περίπου πενήντα πέντε χιλιόμετρα από τα Ιωάννινα και είκοσι από το
ιστορικό Καλπάκι, έδρα πλέον του νέου Δήμου Πωγωνίου. Είναι χτισμένο σε μια
πανοραμική και
επικλινή τοποθεσία στις βορειοδυτικές
πλαγιές της οροσειράς του Κασιδιάρη, κάτω από την κορυφή του Προφήτης Ηλίας
Κερασόβου. Απέναντί του δεσπόζουν οι υπώρειες της Μουργκάνας (όρη Τσαμαντά), οι
οποίες συνεχίζονται στο αλβανικό έδαφος. Μαζί με τα χωριά Περιστέρι (Μέγγουλη),
Στρατίνιστα, Ψηλόκαστρο (Κολοδαί), Δημόκορη, Λάβδανη, Κάτω Λάβδανη, Βραστοβά,
Αγ. Μαρίνα, Καστανή (Καστάνιανη), Χαραυγή (Βάλτιστα), Κτίσματα (Αρίνιστα)
συναποτελούν τη γεωγραφική και ιστορική ενότητα της Λάκκας Πωγωνίου ή Λάκκας του
Μουχτάρ- Πασά. Δεν ήταν ποτέ μεγάλο ή πλούσιο χωριό και κύριες πηγές βιοπορισμού
των κατοίκων του ήταν η γεωργία, η κτηνοτροφία και κυρίως, τα τελευταία χρόνια,
τα εμβάσματα των εσωτερικών και εξωτερικών μεταναστών.
Ο πληθυσμός του κατά το Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο
δεν υπερέβαινε τους διακόσιους πενήντα κατοίκους, ενώ σήμερα οι μόνιμοι κάτοικοι
το χειμώνα δεν ξεπερνούν τους δέκα, όλοι τους σχεδόν υπερήλικες.Στις 15
Αυγούστου 1944, ανήμερα της θρησκευτικής εορτής της Παναγίας, τα ναζιστικά
στρατεύματα κατοχής κύκλωσαν και καταστρέψανε ολοσχερώς το χωριό αυτό. Τις ίδιες
περίπου μέρες έκαψαν πλήρως ή μερικώς και άλλα χωριά της Λάκας Πωγωνίου. Στο
Κεράσοβο όμως χάθηκαν είτε από τους κατακτητές είτε από τις κακουχίες συνολικά
είκοσι οχτώ άνθρωποι, έντεκα από τους οποίους εκτέλεσαν ομαδικά τα κατοχικά
στρατεύματα έξω από μια σπηλιά, γνωστή ως τότε με το όνομα «χτικιαρότρυπα», αφού
εκεί αφήνονταν να πεθάνουν όσοι υπέφεραν στα παλιά τα χρόνια από τη φυματίωση
(«χτικιό»). Πρόκειται για μεγάλη απώλεια, αν σκεφτούμε ότι αναφερόμαστε ένα
μικρό χωριό, με πενήντα περίπου σπίτια και όχι πάνω από διακόσιους πενήντα
μόνιμους κατοίκους εκείνη την εποχή...
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου