Οι «φάροι» της διαπλοκής

Με αιφνιδιαστική και εκπρόθεσμη τροπολογία στη Bουλή, η κυβέρνηση δίνει όλα τα δημόσια έργα -μεγάλα και μικρά- εν μέσω του θέρους στους γνωστούς μεγαλοεργολάβους.

  

Καλοκαιρινό «μποναμά» στους μεγαλοεργολάβους δίνει η κυβέρνηση, καθώς με εκπρόθεσμη τροπολογία που κατέθεσε αιφνιδιαστικά χθες στη Βουλή, τους παραχωρεί ολόκληρη την «πίτα» των δημοσίων έργων, συμπεριλαμβανομένων και των μικρότερων.

Λόγω του ότι οι μεγάλες αναθέσεις του παρελθόντος εξαιτίας της κρίσης έχουν εκλείψει, τα μόνα που υπάρχουν σήμερα διαθέσιμα στην εργολαβική «πιάτσα» είναι τα μεσαία και τα μικρά έργα, από τα οποία όμως, με την υπάρχουσα νομοθεσία, αποκλείονται οι «εθνικοί εργολάβοι».

Για τον λόγο αυτό, εν μέσω θέρους, ο υπουργός Υποδομών Μιχάλης Χρυσοχοΐδης επιχειρεί να τους βάλει στο παιχνίδι από το «παράθυρο», με την εκπρόθεσμη τροπολογία της τελευταίας στιγμής, και μάλιστα σε άσχετο νομοσχέδιο του υπουργείου Εθνικής Άμυνας για τη στρατολογία και τους φάρους. Το ακόμη πιο εντυπωσιακό είναι ότι η Βουλή, εκδίδοντας συμπληρωματική ημερήσια διάταξη, εισάγει, με διαδικασίες φαστ τρακ, σήμερα το νομοσχέδιο στην Ολομέλεια του Β' Θερινού, ώστε να ψηφιστεί είτε την ίδια ημέρα ή το αργότερο την προσεχή Τρίτη.

Το ισχύον καθεστώς

Με βάση το ισχύον καθεστώς, οι τεχνικές εταιρείες καταχωρούνται σε ένα μητρώο, όπου ταξινομούνται σε κατηγορίες, βάσει της εμπειρίας των υπεύθυνων μηχανικών τους. Π.χ. ένα μικρό τεχνικό γραφείο μπορούσε να αναλάβει ένα έργο έως ένα συγκεκριμένο ποσό, ενώ οι πιο μεγάλες εταιρείες που κατατάσσονται σε μεγαλύτερες κατηγορίες δεν μπορούσαν να συμμετάσχουν σε έργα μικρότερου βεληνεκούς.

Η ρύθμιση αυτή που ισχύει μέχρι σήμερα είχε στόχο την προστασία των ελεύθερων επαγγελματιών και των μικρών γραφείων, ώστε να μην κυριαρχήσουν στην αγορά τα μεγαθήρια που μονοπωλούν τα τελευταία χρόνια όλα τα μεγάλα δημόσια έργα.

Με την κυβερνητική τροπολογία, καταργούνται πλέον οι δικλίδες ασφαλείας και τα κατώτατα όρια προϋπολογισμού των έργων κάτω από τα οποία απαγορευόταν η συμμετοχή των «μεγάλων». Με τον τρόπο αυτό, π.χ. ακόμη και για την απλή κατασκευή ενός πεζόδρομου, ένα μικρό γραφείο πολιτικού μηχανικού θα πρέπει να ανταγωνιστεί μια μεγάλη τεχνική εταιρεία.

Ο λόγος που επικαλείται η κυβέρνηση στην αιτιολογική έκθεση της τροπολογίας είναι «η συμμόρφωση της Ελλάδας με την αιτιολογημένη γνώμη και αντίστοιχα την προειδοποιητική επιστολή της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, οι οποίες διατυπώθηκαν μετά από σχετικές καταγγελίες», χωρίς να διευκρινίζεται ποιος προέβη σ' αυτές τις καταγγελίες. Η Επιτροπή έκρινε ότι παραβιάζονται οι θεμελιώδεις αρχές δικαίου της Ε.Ε. περί διαφάνειας, ίσης μεταχείρισης και αναλογικότητας.

Διάταξη-φωτογραφία

Στην ίδια τροπολογία υπάρχει και μια παράγραφος που φαίνεται «φωτογραφική», καθώς αναφέρει ότι οι προωθούμενες διατάξεις εφαρμόζονται και σε εκκρεμείς υποθέσεις ανάθεσης δημοσίων έργων (ανοιχτές, κλειστές και με διαπραγμάτευση), στις οποίες δεν έχουν υποβληθεί προσφορές μέχρι τη δημοσίευση του νόμου.

Με άλλο εδάφιο καταργούνται και οι γεωγραφικοί περιορισμοί που ίσχυαν έως σήμερα και προέβλεπαν ότι τα έργα μικρής κλίμακας θα τα αναλάμβαναν τεχνικές εταιρείες με έδρα τον ίδιο νομό. Πλέον μια εταιρεία θα μπορεί να «χτυπάει» έργα σε όλη την επικράτεια χωρίς περιορισμούς.

Επίσης, καταργούνται τα κατώτατα όρια της αμοιβής των μηχανικών που αναλαμβάνουν μελέτες, ανάλογα με την τάξη του πτυχίου τους, ενώ αυξάνονται ελαφρώς τα όρια προϋπολογισμού σε όλες τις κατηγορίες των έργων.

Στην πράξη βέβαια, ακόμη και σήμερα οι μεγάλες εταιρείες έχουν βρει «παραθυράκι», ιδρύοντας θυγατρικές εταιρείες που καλύπτουν όλο το φάσμα των κατηγοριών.

Από την άλλη πλευρά, αν οι μεγάλες εταιρείες κυριαρχήσουν και στα μικρά έργα, καμιά από τις μικρότερες δεν θα μπορέσει να αποκτήσει την απαιτούμενη εμπειρία ώστε να ανεβεί κατηγορία και να διευρύνει τις δραστηριότητές της, διαμορφώνοντας έτσι ολιγοπωλιακές καταστάσεις στο άμεσο μέλλον.

www.efsyn.gr