Σκέψεις-απόψεις με αφορμή τις επικείμενες διπλές εκλογές, για την Πρέβεζα, την Ελλάδα και την Ευρώπη.

Σημαντικές προτάσεις για την αξιοποίηση των τοπικών προϊόντων περιέχονται στο άρθρο του Άκη Κατσή.

Όλοι βιώνουμε με οδυνηρό τρόπο την αποδιάρθρωση της εθνικής και τοπικής οικονομίας, που άρχισε την 10ετία του '90, ενισχύθηκε με την είσοδο στο ενιαίο νόμισμα και μετατράπηκε σε ελεύθερη πτώση την τελευταία πενταετία.

Είναι γνωστό σ' όλους τους κατοίκους της γης και ιδιαίτερα της ευρωζώνης, ότι οι εθνικές προστασίες του παρελθόντος όπως δασμοί, διολίσθηση εθνικών νομισμάτων, ποσοστώσεις κ.λ.π. υπάρχουν ακόμη μόνο σε χώρες του κόσμου με χαμηλό ΑΕΠ, για λόγους Κοινωνικής Προστασίας και σε ανεπτυγμένες χώρες για λόγους στρατηγικής.

Στον Αγροτικό Τομέα οι κοινοτικές ενισχύσεις που δόθηκαν την 10ετία του '80 και '90 στα πλαίσια της ΚΑΠ, για να αντισταθμίσουν την κατάργηση των δασμών στη Ευρωπαϊκή Ένωση, έχουν πλέον μετατραπεί στην Ελλάδα σε ατομικά, ιστορικά δικαιώματα τα οποία κάποια στιγμή στο μέλλον θα χαθούν. Χωρίς ενισχύσεις είναι σίγουρο ότι τα προϊόντα εκμηχανισμένης γεωργίας δεν πρόκειται να μείνουν σε χώρες με χαμηλό μέσο κλήρο όπως η Ελλάδα. Στην Ιαπωνία, χώρα με μικρό μέσο κλήρο, επιβάλλονται δασμοί 4 δολάρια ανά κιλό στο εισαγόμενο ρύζι προκειμένου να διατηρηθεί η καλλιέργεια ρυζιού. Στο Ισραήλ με στρεμματική απόδοση στο βαμβάκι 35% υψηλότερη από την επόμενη χώρα στον κόσμο, η κατάργηση της προστασίας στην βαμβακοκαλλιέργεια είχε σαν αποτέλεσμα την μείωση της έκτασης από τα 900 χιλ. στρέμματα στα 100 χιλ. την επόμενη χρονιά.

Στην Περιφέρεια της Ηπείρου έχουμε τον χαμηλότερο μέσο κλήρο απ' όλες τις περιφέρειες της χώρας, ενώ στην Ελλάδα είναι με διαφορά ο μικρότερος στην Ευρώπη. Σε μια χώρα κατά 3/4 ορεινή-ημιορεινή σαν τη δική μας, η πεδινή γεωργική γη έπρεπε να διαφυλαχθεί σαν ουσιώδης πλουτοπαραγωγικός πόρος σε ανεπάρκεια. Αντίθετα η χώρα έχει εδώ και 90 χρόνια επιδοθεί σε πολυτεμαχισμό, την οικοπεδοποίηση και την αλόγιστη δόμηση. Από τα 36 εκατ. στρέμματα πεδινής αρδεύονται περί τα 15 εκατ., οι οικισμοί καταλαμβάνουν 7 εκατ. στρέμματα περίπου και βρίσκονται κυρίως εντός της αρδεύσιμης έκτασης,  ακόμη και εντός της ζώνης των εγγειοβελτιωτικών  έργων για τα οποία δαπανήθηκαν τεράστια ποσά.

Οι διατάξεις που επιτρέπουν την εκτός σχεδίου δόμηση, ισχύουν και σήμερα. Ενώ και η τοπική αυτοδιοίκηση δεν έχει να επιδείξει διαχειριστικές πρακτικές διαφύλαξης της γόνιμης γεωργικής γης.

Στις παραπάνω συνθήκες μικρού κλήρου, η σμίκρυνση της απόστασης μεταξύ της τιμής παραγωγού και καταναλωτή είναι προϋπόθεση επιβίωσης πλέον για τους παραγωγούς και ανακούφισης για τους καταναλωτές που θέλουν να επιμένουν Ελληνικά. Η συμβολαιακή γεωργία και η απ΄ευθείας πώληση από τους παραγωγούς έχουν ξεκινήσει και εξελίσσονται.

Στο Δήμο Πρέβεζας τα παραγόμενα προϊόντα είναι ψάρια, λάδι, κηπευτικά, πατάτες, εσπεριδοειδή, αραβόσιτος, κρέας κ.λ.π.

Η παραγωγή πραγματοποιείται κάτω από τις παρακάτω κλιματικές, εδαφικές και παραγωγικές συνθήκες:

1)Υψηλές φθινοπωρινές και χειμερινές θερμοκρασίες σε σχέση με το γεωγραφικό πλάτος. Η ισόθερμος των 11^oC του Ιανουαρίου περνάει από την Πρέβεζα, τη Δυτ. Πελοπόννησο και την Κρήτη, ενώ η μέση θερμοκρασία του Ιανουαρίου στην Θεσσαλία και τα Κεντρικά Βαλκάνια είναι περί τους 5^oC και 10^oC αντίστοιχα χαμηλότερη. Ο χειμώνας διακρίνεται για την παντελή σχεδόν έλλειψη παγετών.

2)Η στράγγιση είναι καλή στο μεγαλύτερο μέρος των γεωργικών εκτάσεων του Δήμου λόγω κυρίως της μικρής απόστασης και του ύψους από τη  θάλασσα και της καλής δομής του εδάφους, με αποτέλεσμα οι καλλιέργειες να μην υποφέρουν από τις υψηλές βροχοπτώσεις το φθινόπωρο και το χειμώνα.

3)Πρόκειται για μια χερσόνησο που περιβάλλεται από θάλασσα (ανοιχτή, κλειστή και λιμνοθάλασσες) με αποτέλεσμα να είναι παράδεισος των ιχθυηρών όλο το χρόνο.

Το προνομιακό παραπάνω περιβάλλον προσδιορίζει τον Δήμο μας σαν παράδεισο παραγωγής και κατανάλωσης φρέσκων ψαριών και οπωροκηπευτικών όλο το χρόνο και πολύ πλούσιο και κοντινό στην Ευρώπη και τα Βαλκάνια αγροτουριστικό προορισμό.

Θα πρέπει να προσδιορισθούν από την παραδοσιακή μας κουζίνα 4-5 τυπικά πιάτα με βάση κυρίως τα ψάρια και τα κηπευτικά ή πατάτες, που να αποτελούν την Πρεβεζάνικη γαστρονομική πρόταση από τις σκληρά αγωνιζόμενες να επιβιώσουν επιχειρήσεις εστίασης του Δήμου μας. Τα πιάτα αυτά μαζί με τα εκλεκτά ντόπια προϊόντα φυσικά ή εμφιαλωμένα (π.χ. λάδι, τσίπουρο) θα πρέπει να συνοδεύουν κάθε μαζική εκδήλωση τουριστικού ή όχι ενδιαφέροντος του Δήμου εντός και εκτός Πρέβεζας.

Η επιτόπια κατανάλωση των προϊόντων αυτών και των πιάτων από ντόπιους και επισκέπτες θα δώσει προστιθέμενη αξία στα προϊόντα ώστε να δημιουργηθούν έσοδα και θέσεις εργασίας που τόσο έχει ανάγκη ο τόπος μας.

Η επιτακτική ανάγκη για διεύρυνση της μικρής τουριστικής περιόδου του Δήμου μας και η ανάγκη προβολής της διατροφικής πρότασης επιβάλλουν δύο γιορτές με γενικό τίτλο «Βάλτε την Πρέβεζα στο πιάτο σας», την γιορτή της πατάτας στις αρχές Ιουλίου και τη γιορτή  της σαρδέλας στις αρχές Σεπτεμβρίου. Τα ντόπια προϊόντα φυσικά, μαγειρεμένα ή τυποποιημένα να προσφέρονται σε ελκυστικές τιμές γνωριμίας από τα καταστήματα του Δήμου. Εκτός από την ανάδειξη του Δήμου ως αγροτουριστικού παραδείσου με βάση τα φρέσκα προϊόντα της γης και της θάλασσας του, το τουριστικό μας προϊόν περιλαμβάνει επιπλέον:

1)Την αισθητική και αισθησιακή μαγεία του πρωινού καλοκαιρινού και φθινοπωρινού μπάνιου στη Νότια και Δυτική Ακτή.

2)Την αισθητική απόλαυση του απογευματινού περιπάτου με τα πόδια ή το ποδήλατο κατά μήκος της περιφερειακής ακτής της χερσονήσου όλο το χρόνο με κορύφωση το ηλιοβασίλεμα στον Παντοκράτορα και την Δυτική Ακτή. Επιτακτική είναι η ανάγκη για ολοκλήρωση ενός έστω υποτυπώδους παραλιακού πεζοποδηλατοδρόμου από τον Αγ.Θωμά - Παντοκράτορα - Μύτικα και μέχρι το ΒΔ παραλιακό άκρο του Δήμου.

3)Τον ήπιο χειμώνα με πολύ μεγάλες διαφορές θερμοκρασίας από την Β. Ελλάδα και τα Βαλκάνια και την πανέμορφή αισθητική ιδιαίτερα τις ηλιόλουστες ημέρες. Τον χειμώνα και την άνοιξη οι καφετέριες και τα ξενοδοχεία του Δήμου να προωθούν την κατανάλωση φρέσκων φυσικών χυμών των εσπεριδοειδών της περιοχής μας.

4)Αρχαιολογικούς χώρους, κάστρα, θερμαλιστικό κέντρο, λιμνοθάλασσες, ποτάμι που μπορούν να υποστηρίξουν θεματικό τουρισμό.

5)Το μεγάλο, υπήνεμο λιμάνι της Πρέβεζας με το Άκτιο και το αεροδρόμιο του, βρίσκονται στο κέντρο μιας περιοχής θαλάσσιας και νησιώτικης όπως το Β. Ιόνιο που χαρακτηρίζεται από μικρής έως μέσης έντασης ανέμους την τουριστική περίοδο Μαΐου-Οκτωβρίου, με αποτέλεσμα να γεμίζει με σκάφη αναψυχής απ' όλο τον κόσμο. Τα πληρώματα των σκαφών είναι οι μοναδικοί σχεδόν αλλοδαποί που διανυκτερεύουν στη πόλη της Πρέβεζας και πριμοδοτούν την οικονομία της πόλης όλο τον χρόνο, παρκάροντας και συντηρώντας τα σκάφη τους εδώ στη πόλη μας.

6)Στον τομέα του πολιτισμού (θέατρο, μουσική, χορός, εικαστικές τέχνες, γράμματα) ο κόσμος της Πρέβεζας έχει να επιδείξει αξιοσημείωτες επιδόσεις σε όλους τους τομείς με κορυφαία την χορωδία «Αρμονία» που αποτελεί τον καλύτερο πρεσβευτή μας στο εξωτερικό.

Ο Δήμος πρέπει να αγκαλιάσει περισσότερο τις ντόπιες ερασιτεχνικές και επαγγελματικές προσπάθειες και λιγότερο τον εισαγόμενο πολιτισμό, πολλές φορές αμφιλεγόμενης αξίας, που ενσκήπτει κατά τους θερινούς μήνες.

Ο Δημόσιος χώρος δηλ. το φυσικό και τεχνητό κοινωνικό περιβάλλον μας, αποτελεί πόλο έλξης για τους επισκέπτες, κοινωνικό μισθό για τους ντόπιους και πρέπει να διατηρηθεί σε υψηλό επίπεδο. Είναι επιτακτική ανάγκη να αλλάξει η λογική της «αξιοποίησης» των πάρκων, αλσυλλίων, στρατοπέδων, ακτών κ.α. κοινοχρήστων χώρων με τσιμέντο και πέτρα αντί πρασίνου.

Σημαντική είναι η διαφύλαξη της ακτογραμμής από παρεμβάσεις και έργα που αλλοιώνουν τη φυσιογνωμία του τοπίου και αποτελούν τη βάση για ανθρώπινες δραστηριότητες που ρυπαίνουν την θάλασσα. Σημαντική επίσης είναι και η άριστη λειτουργία του βιολογικού καθαρισμού.

Τέλος η σημερινή πραγματικότητα δεν επιτρέπει πλέον την εργολαγνεία του παρελθόντος και την λογική της επέκτασης των σχεδίων πόλεων και οικισμών.

Η νέα πραγματικότητα στο κοινωνικό και οικονομικό περιβάλλον χαρακτηρίζεται από:

1.Υπογεννητικότητα λόγω της οικονομικής δυσπραγίας των νέων.

2.Αναχώρηση των νέων για εξεύρεση εργασίας.

3.Αναχώρηση συνταξιούχων είτε για παροχή υπηρεσιών προς τα παιδιά τους στην διασπορά, είτε για λήψη υπηρεσιών από αυτά, δεδομένου ότι το διαθέσιμο εισόδημα δεν επιτρέπει την κάλυψη των αναγκών με άλλους τρόπους.

4.Μείωση του αριθμού των μισθωτών του Δημόσιου τομέα λόγω του περιορισμού του κράτους και του ιδιωτικού λόγω της αποεπένδυσης σ'αυτόν.

Βιώνουμε απροετοίμαστοι τις συνέπειες της πλήρους μετατροπής της Ευρώπης των κρατών σε Ηνωμένες Πολιτείες της Ευρώπης, όπου άνθρωποι και προϊόντα θα διακινούνται ελεύθερα αλλά θα κλείνονται εθνικοί, περιφερειακοί και Δημοτικοί λογαριασμοί. Οι τελευταίοι αποκτούν ιδιαίτερη σημασία λόγω της συνεχούς μεταφοράς αρμοδιοτήτων στις Περιφέρειες και τους Δήμους και μάλιστα σε τομείς ευαίσθητους και δαπανηρούς, όπως η Παιδεία, Υγεία και Κοινωνική Πρόνοια.

Υπολογίζουμε ότι στο Δήμο μας το κατά κεφαλή ετήσιο ακαθάριστο προϊόν είναι κάτω από 10.000 ευρώ, ενώ το διαθέσιμο μειώνεται συνεχώς από την φορολογία στο εισόδημα και την περιουσία, κάτι που βιώνουν οι επιχειρήσεις με δραματικό τρόπο.

Επιμένουμε λοιπόν πρώτα τοπικά και μετά ελληνικά αν θέλουμε να διατηρήσουμε εισόδημα και θέσεις εργασίας στον τόπο μας.

Η στήριξη της τοπικής παραγωγής και της τοπικής αγοράς δεν είναι πλέον επιλογή αλλά ανάγκη για να συνεχίσουμε να ζούμε με αξιοπρέπεια σ'αυτόν τον υπέροχο τόπο. 

Γράφει ο Άκης Κατσής

www.prevezaposto.gr