Η στωικότητα των Ελλήνων δεν θα κρατήσει για πάντα...

(Greece's economic crisis is worsening-as is life for ordinary Greeks).

Τα νέα από την Ελλάδα γίνονται όλο και πιο ζοφερά. Το ΑΕΠ θα συρρικνωθεί φέτος για τέταρτη συνεχή χρονιά. Γίνεται όλο και περισσότερος λόγος για χρεοκοπία ή/και έξοδο από το ευρώ. Εν μέσω απειλών από τη Γερμανία και προοπτικής «κουρέματος» του ελληνικού χρέους, εκλάπη και πίνακας του Πικάσο από την Εθνική Πινακοθήκη, όπου υπήρχε μόνο ένας φύλακας.

Τα βράδια η Αθήνα εξακολουθεί να σφύζει από ζωή, έστω και αν τα κοκτέιλ έχουν αντικατασταθεί από φθηνές μπίρες. Ομως, οι ημέρες είναι σκοτεινές και κρύες. Η Σοφοκλέους έχει γίνει στέκι αστέγων. Στα κλειστά καταστήματα της Κηφισίας εγκαθίστανται έμποροι χρυσού και τοκογλύφοι. Το έγκλημα ανθεί, ενώ εκτιμάται ότι οι άστεγοι στην Ελλάδα φθάνουν τους 20.000, 25% περισσότεροι από το 2008, με τη σύνθεσή τους να έχει αλλάξει δραματικά.

Εκτός Αθήνας, η κατάσταση είναι κάπως καλύτερη. Με εξαίρεση τη Θεσσαλονίκη, η υπόλοιπη χώρα δεν έχει βιώσει διαμαρτυρίες και κοινωνική αναταραχή, καθώς το κόστος ζωής και οι τιμές των ακινήτων είναι χαμηλότερα, οι οικογενειακοί δεσμοί ισχυρότεροι, ενώ υπάρχουν επίσης ο τουρισμός και η γεωργία. Ομως, με την ανεργία στους νέους να ξεπερνάει το 47% -και όσους «τυχερούς» βρουν δουλειά να υποαμείβονται, να υπερφορολογούνται και να απασχολούνται σε θέση κατώτερη των προσόντων τους- όλο και περισσότεροι Ελληνες επιλέγουν τη μετανάστευση, αναζητώντας ένα καλύτερο μέλλον.

Καθόλου παράξενο που η δημοτικότητα πολιτικών και κομμάτων βρίσκεται στο ναδίρ. Κάποιοι ψηφοφόροι στέλνουν λαϊκίστικο, αντιευρωπαϊκό μήνυμα. Ομως δεν έχουν ακόμα συγκεντρώσει αρκετή δύναμη ώστε να αμφισβητήσουν την ευρωπαϊκή πορεία της Ελλάδας.

Κυρίαρχο συναίσθημα είναι η απογοήτευση, όχι με τις Βρυξέλλες ή το Βερολίνο, αλλά με τα δύο κόμματα των οποίων η διαφθορά, η ευνοιοκρατία και η ανικανότητα συνέβαλαν σε αυτό το χάος. Οι σφυγμομετρήσεις δείχνουν ότι το 77% των Ελλήνων θέλει η κυβέρνηση ενότητας του τεχνοκράτη Λουκά Παπαδήμου να λάβει όλα τα αναγκαία μέτρα για να μείνει η Ελλάδα στο ευρώ. Προς το παρόν, κοινή πεποίθηση είναι πως μια έξοδος θα σημάνει καταστροφή.

Η προτίμηση για τον κ. Παπαδήμο αντικατοπτρίζει τα απολιτίκ χαρακτηριστικά και την εμπειρία του στα οικονομικά. Το ποσοστό αποδοχής του, 66%, είναι το υψηλότερο για πολιτικό ηγέτη και υπερτριπλάσιο εκείνου του προκατόχου του, Γιώργου Παπανδρέου. Από τον Νοέμβριο, όταν ανέλαβε, επανήλθε κάποια ηρεμία. Η οποία όμως απειλείται τώρα από νέα κρίση - αλλά και από τις εκλογές που αναμένονται τον Απρίλιο. Οι εκλογές μπορεί να λειτουργήσουν ως επικίνδυνος αντιπερισπασμός από τις διαρθρωτικές αλλαγές που απαιτούνται ώστε η Ελλάδα να εξασφαλίσει την επόμενη δόση. Οι ψηφοφόροι μπορεί να εκλέξουν ένα Κοινοβούλιο με επτά ή οκτώ κόμματα, καθιστώντας απαραίτητη μια κυβέρνηση συνασπισμού που θα προωθήσει πιο δύσκολα τις μεταρρυθμίσεις.

Επί 30 χρόνια και πλέον οι Ελληνες έζησαν πλουσιοπάροχα όσο διογκωνόταν ο δημόσιος τομέας, εισέρρεαν χρήματα της Ε.Ε. και πολλοί κορόιδευαν κατά συρροήν το σύστημα. Την τελευταία τριετία τούς ζητήθηκε να υποστούν κακουχίες και ταπείνωση. Εύλογα κατέβηκαν συχνά στον δρόμο και νιώθουν απελπισμένοι. Το ζήτημα είναι πόσα περισσότερα μπορούν να αντέξουν.

Οι εκλογές μπορεί να αποδειχθούν σημείο καμπής, όσο η Ελλάδα κινδυνεύει με άτακτη χρεοκοπία. Προς το παρόν, οι Ελληνες επέδειξαν εξαιρετική στωικότητα - όμως αυτό μπορεί να μην κρατήσει για πάντα.
The Economist