Τρίτη 25 Οκτωβρίου 2011

Έγινε τη Δευτέρα στην Άρτα, η ημερίδα αφιερωμένη στον Κ. Μπαλάφα.



Εγκαινιάστηκε και η έκθεση φωτογραφίας 


Ημερίδα αφιερωμένη στον Κώστα Μπαλάφα με τίτλο «Κώστας Μπαλάφας: Μνήμες και Παραδόσεις, φωτογραφίες και κείμενα» πραγματοποιήθηκε τη Δευτέρα 24 Οκτωβρίου το απόγευμα στην αίθουσα «Σκουφάς»... 

...την οποία συνδιοργάνωσαν η Δημοτική Πινακοθήκη Άρτας «Γ. Μόραλης», η Διοικητική επιτροπή του Μουσείου Μπενάκη, η Ιστορική και Λαογραφική Εταιρεία Τζουμέρκων, ο Σύνδεσμος Φιλολόγων  Άρτας και ο Μουσικοφιλολογικός Σύλλογος Άρτας «Σκουφάς» τιμώντας το έργο και τη μνήμη του σπουδαίου Τζουμερκιώτη φωτογράφου ο οποίος έφυγε πρόσφατα από τη ζωή. 

Συντονίστρια της εκδήλωσης ήταν η Μάρω Νάκα, υπεύθυνη της Δημοτικής Πινακοθήκης και δημοτική σύμβουλος του Δήμου Αρταίων, η οποία ανέφερε ότι η προετοιμασία αυτής της ημερίδας είχε ξεκινήσει από αρκετό καιρό πριν, όταν ο Κ. Μπαλάφας ήταν ακόμα εν ζωή αλλά δυστυχώς μεσολάβησε το δυσάρεστο γεγονός του θανάτου του.

«Ευχόμαστε το Μουσείο Μπενάκη, ως θεματοφύλακας του έργου του Κώστα Μπαλάφα, όπως έχει κάνει έως τώρα, να το διαφυλάξει με ασφάλεια και να το προβάλει για τις γενιές που έρχονται» είπε η κυρία Νάκα στο καλωσόρισμά της. Η εκδήλωση ξεκίνησε με τους χαιρετισμούς των επισήμων. 

Ο Δήμαρχος Αρταίων και πρόεδρος της ΠΕΔ Ηπείρου κ. Γιάννης Παπαλέξης ανέφερε: «Θέλω να ευχαριστήσω τη Δημοτική Πινακοθήκη του Δήμου Αρταίων, τους φιλοξενούμενους από το Μουσείο Μπενάκη γι' αυτή την προσπάθεια για ν' αναδείξουμε το έργο του Κώστα Μπαλάφα. Εμείς ξεκινήσαμε αυτή την προσπάθεια όταν ο σπουδαίος αυτός καλλιτέχνης, ο φωτογράφος της Αντίστασης, ο λαϊκός αγωνιστής ήταν εν ζωή. 

Δυστυχώς η μοίρα πολλές φορές παίζει άσχημα παιχνίδια και η έκθεση αυτή πλέον είναι αφιερωμένη στη μνήμη του, η οποία είναι και η πρώτη έκθεση που γίνεται μετά το θάνατό του. 

Η προσπάθεια της ανάδειξης του έργου του Κ. Μπαλάφα θα έχει και συνέχεια, διότι ως πρόεδρος της ΠΕΔ Ηπείρου, έκανα την πρόταση, η οποία και έγινε ομόφωνα αποδεκτή, ο Κώστας Μπαλάφας να τιμηθεί με μια μεγάλη έκθεση που θα γίνει παράλληλα με τις εκδηλώσεις για τα εκατό χρόνια από την απελευθέρωση των Ιωαννίνων, το Φεβρουάριο του 2012. Ευχαριστώ πάρα πολύ όλους όσοι συμμετείχαν σ' αυτή  την προσπάθεια. 

Ο Δήμος Αρταίων θα βοηθήσει έτσι ώστε να αναδειχτούν τα έργα όλων των Ηπειρωτών καλλιτεχνών έτσι ώστε όλοι μας να τους γνωρίσουμε καλύτερα αλλά και να τους αποδώσουμε την πρέπουσα τιμή και αναγνώριση».

Ο Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Άρτας κ.κ. Ιγνάτιος στο χαιρετισμό του είπε: «Η παράδοση διατηρείται μέσα από τις μνήμες οι οποίες ζωντανεύουν με την τέχνη, την ποίηση, την πεζογραφία, την εικόνα και έτσι και μέσω των αιώνων φτάνει σε μας. 

Με την έννοια αυτή τιμούμε απόψε τον Κ. Μπαλάφα, τον μακαριστό, ο οποίος έρχεται να μας δώσει μέσα από την εικόνα και το ζωντάνεμα της μνήμης, το νόημα και την αξία αυτής της παράδοσης, σ' αυτή την τοπική μας κοινωνία, όπως καταγράφηκε από κείνον».

Ο πρόεδρος της Ι.Λ.Ε.Τ. κ. Κώστας Μαργώνης ανέφερε:
«Τα Τζουμέρκα, η επικράτεια του βασιλιά Αθάμαντα στα μυθικά χρόνια, είχαν την ατυχία να είναι απομονωμένα και να μη γνωρίσουν την ανάπτυξη. Είχα όμως την τύχη να γεννηθούν και να περπατήσουν στα χώματά τους άνθρωποι που νιώθουν απέραντη αγάπη και βαθύ σεβασμό για τον γενέθλιο τόπο, τη μικρή πατρίδα. Ένας από αυτούς, που πρόσφατα χάσαμε, είναι ο Κ. Μπαλάφας. 


Χάρη στη φωτογραφική του ματιά αποτύπωσε με μοναδικό, αυθεντικό και λιτό τρόπο τον άνθρωπο στην καθημερινή του ζωή υπό αντίξοες συνθήκες και σε ιστορικές στιγμές να αγωνίζεται για την ελευθερία του.
 

Η Ιστορική και Λαογραφική Εταιρεία Τζουμέρκων, ένας επιστημονικός και πνευματικός φορέας που αγωνίζεται για την διάσωση, τη μελέτη και την ανάδειξη της πολιτιστικής κληρονομιάς των Τζουμερκιωτών, δεν ήταν δυνατό να μην τιμήσει τον Τζουμερκιώτη φωτογράφο.
 

Η πρωτοβουλία μας δε θα μπορούσε όμως να πραγματοποιηθεί χωρίς την ουσιαστική συμβολή του Μουσείου Μπενάκη και της Δημοτικής Πινακοθήκης της Άρτας. Το Φωτογραφικό Αρχείο του Μουσείου Μπενάκη είναι η κιβωτός και ο θεματοφύλακας της πλούσιας παρακαταθήκης του Κ. Μπαλάφα. 

Χάρη στη στέρεη και ουσιαστική σχέση της Ι.Λ.Ε.Τ. με τους ανθρώπους του Φωτογραφικού Αρχείου καταφέραμε να διοργανώσουμε το 2006 στο Βουργαρέλι την Ημερίδα την αφιερωμένη στον Κ. Μπαλάφα και την διαρκή έκθεση φωτογραφιών του Τζουμερκιώτη δημιουργού.
 

Και η σημερινή εκδήλωση στην πόλη της Άρτας είναι καρπός αυτής της γόνιμης συνεργασίας Ι. Λ. Ε. Τ., Φωτογραφικού Αρχείου του Μουσείου Μπενάκη και Δημοτικής Πινακοθήκης.
 

Ιδιαίτερα σημαντική υπήρξε η βοήθεια του Δήμου Αρταίων, του Συνδέσμου Φιλολόγων Άρτας και του Μουσικοφιλολογικού Συλλόγου «Σκουφάς». Πιστεύουμε ότι παρόμοιες εκδηλώσεις, με την συνεργασία πολλών φορέων, δεν τιμούν μόνο πνευματικούς δημιουργούς της πατρίδας μας, αλλά και μορφώνουν, ανεβάζουν την ποιότητα της καθημερινής ζωής, δίνουν σ' αυτή περιεχόμενο και αισθητική ποιότητα.
 

Ο Κ. Μπαλάφας, «ζυμωμένος με την στουρναρόπετρα της γης που τον γέννησε», κουβαλώντας «τη σκληρότητα του Ηπειρώτη, αυτήν του κακοτράχαλου βουνού», όπως γράφει ο ίδιος, απεικόνισε με τον φωτογραφικό του φακό ανθρώπους, αξίες, ιδέες, ιδανικά μιας Ελλάδας από το παρελθόν. 

Για τον φωτογράφο προτεραιότητα έχει ο άνθρωπος του μόχθου, οι κάτοικοι των ορεινών χωριών της Ηπείρου. Εμβληματική μορφή η Ηπειρώτισσα μάνα.
 

«Εγώ, γράφει, γεννήθηκα σ' ένα κακοτράχαλο ηπειρώτικο χωριό που λες πως και το ίδιο γεννήθηκε για αγώνες πρώτα με την ίδια τη φύση για να μπορεί να επιβιώσει.». Αυτή η ομορφιά και η στιβαρότητα του τοπίου, που τον έκανε να νιώθει υπερηφάνεια, απεικονίζονται στα πρόσωπα και στα σώματα των ανθρώπων που φωτογραφίζει ο Κ. Μπαλάφας.
 

Χάρη στον αμείλικτο ρεαλισμό του φωτογραφικού του φακού απομόνωσε όλα όσα είχαν αισθητική αξία και νόημα, «για να τους δώσει ακριβώς αυτή την αίγλη που έχει η τέχνη, τη μαγεία της αλήθειας και της πραγματικότητας», όπως γράφει ο ίδιος.
 

Δε χωρεί αμφιβολία πως τα πλούσια φωτογραφικά κοιτάσματα του Κ Μπαλάφα, που πάσχισε σε όλη του τη ζωή να γνωρίσει τους ανθρώπους, τα έργα τους και τα συναισθήματά τους, είναι ένα κομμάτι της Ηπείρου, μια αληθινή πλευρά της Ελλάδας».

Ο πρόεδρος του Συνδέσμου Φιλολόγων Άρτας κ. Δημήτρης Βλαχοπάνος είπε: «Θεωρώ ότι δεν είναι χρέος, είναι ανάγκη όλων των τοπικών φορέων και των πολιτών να δουν με πολλή προσοχή όλες αυτές τις συγκινητικές μορφές που έγραψαν την ιστορία του τόπου και την ιστορία του Έθνους μας. Και είναι θέμα, κύριε Δήμαρχε, πρώτης προτεραιότητας για τις τοπικές αρχές και για σας, τον Γιάννη Παπαλέξη, η ανάδειξη του τοπικού πολιτισμού και της τοπικής παράδοσης. 

Εγώ δεν είμαι ευχαριστημένος όταν βλέπω ότι είναι πολλοί οι απόντες που σημειώνονται σήμερα σ' αυτή την αίθουσα ή και σε άλλες ανάλογες εκδηλώσεις. Γιατί η απουσία δηλώνει και τη σχέση που έχει ο καθένας μας μ' αυτά που λέμε Ιστορία-Πολιτισμό-Παράδοση.

Συνήθως είναι λίγοι οι ρομαντικοί που πλαισιώνουν τις εκδηλώσεις αυτές και είναι πολλοί οι απόντες που καταγράφονται. Υπάρχει ένας κίνδυνος σήμερα, μήπως το παρελθόν θα επανέλθει με άλλη δριμύτητα και θα ζητάει ευθύνες από όλους εμάς που του γυρίζουμε με τόση περιφρόνηση την πλάτη».

Ο κ. Χρήστος Χασιάκος, νεοεκλεγείς Δήμαρχος του Δήμου Κεντρικών Τζουμέρκων ανέφερε: «Η σημερινή εκδήλωση αποτίει φόρο τιμής στη μνήμη του φωτογράφου Κώστα Μπαλάφα, τιμά το έργο του, τους φίλους του, τους συγγενείς του, τη γενέτειρα του (Κυψέλη Άρτας). Η απόφαση του Κ. Μπαλάφα να αφήσει σημαντικό έργο της δουλειάς του κοντά στη γενέτειρά του, είναι απόδειξη ότι μας θεωρεί ικανούς θεματοφύλακες της παρακαταθήκης του και άξιους να μας τιμήσει. Κατά συνέπεια η σημερινή εκδήλωση είναι οφειλόμενη ανταπόδοση στην τιμή που μας έκανε».

Ο πρόεδρος του Μ/Φ Συλλόγου «Σκουφάς» κ. Γιάννης Κουτσούμπας τόνισε μεταξύ άλλων: «Ο Κ. Μπαλάφας μας έφερε τα χρώματα της ζωής μέσα από το ασπρόμαυρο. Εικόνες μοναδικές και στιγμές μοναδικές. Ο φακός του αποθανάτιζε με όρους αιωνιότητας, ανώνυμους, εργατικούς του μόχθου, γυναίκες του θρήνου, παιδιά που παίζουν στις λάσπες με μια ηλιαχτίδα, αντάρτες με πολλή θέληση στο βλέμμα και περισσότερη αγάπη για ζωή, καταστροφή, τον πόνο, το θάνατο, τη ζωή εν τάφω. Κυρίες και κύριοι, στο ναό του Κώστα Μπαλάφα βγάζουμε τα παπούτσια μας, γιατί οι φιγούρες του είναι εξαγνισμένες από το μόχθο και τη στέρηση».

Την εκδήλωση τίμησε με την παρουσία του ο αδελφός του Κώστα Μπαλάφα, κ. Παύλος Μπαλάφας ο οποίος ευχαρίστησε εκ μέρους της οικογένειας «για την τιμή να συμπεριληφθεί το έργο του εκλιπόντος, στις εκδηλώσεις, της ΙΛΕΤ, του Δήμου, του Μπενάκειου και όσους έχουν παρόμοιες ευαισθησίες και είναι πολλοί». 

Την εκδήλωση χαιρέτισε και ο κ. Ηλίας Λάμπρης, τοπικός σύμβουλος της Τ.Κ. Κομμένου, ο οποίος αναφέρθηκε στη σφαγή του Κομμένου λέγοντας μεταξύ άλλων: «Έρχεται ο φακός του Κ. Μπαλάφα να κρατήσει άσβεστη τη μνήμη μας σε κόντρα των καιρών και της εκάστοτε τοπικής και παγκόσμιας τάξης. Το έργο του θα παραμείνει πάντα επίκαιρο όσο υπάρχουν κατακτητές είτε πολεμικοί, είτε οικονομικοί όπως συμβαίνει σήμερα και θα εμπνέει τις νέες γενιές δίνοντας όραμα και δύναμη για νέους αγώνες».

Η ημερίδα συνεχίστηκε με ομιλίες και ανάγνωση κειμένων του Κ. Μπαλάφα από μέλη του Συνδέσμου Φιλολόγων Άρτας, τον Θανάση Δήμο και την Ευδοκία Χαλαύτρη. Για τη ζωή και το έργο του διακεκριμένου Ηπειρώτη φωτογράφου μίλησαν οι: Βαγγέλης Αυδίκος, Καθηγητής Λαογραφίας του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας με θέμα «Ο Κώστας Μπαλάφας & η Ήπειρος», Γεωργία Ιμσιρίδου, Φωτογραφικό Αρχείο του Μουσείου Μπενάκη, «Σημειώσεις του Κώστα Μπαλάφα για τη Φωτογραφική Τέχνη», Βαγγέλης Τζούκας, Διδάκτωρ Κοινωνιολογίας Παντείου Πανεπιστημίου, « Το ναζιστικό Έγκλημα στο Κομμένο Άρτας: H κραυγή των αθώων και η σιωπή των ενόχων» και Τάσος Σακελλαρόπουλος, Ιστορικός, Υπεύθυνος Ιστορικών Αρχείων του Μουσείου Μπενάκη «Η Αντίσταση 1941- 1944, από τα κείμενα του Κώστα Μπαλάφα». 
Μετά τη λήξη της ημερίδας ακολούθησαν τα εγκαίνια της έκθεσης φωτογραφίας του Κ. Μπαλάφα στο χώρο της Δημοτικής Πινακοθήκης.

Επίσης εγκαινιάστηκε η έκθεση φωτογραφίας του Κ. Μπαλάφα 
 Πραγματοποιήθηκαν χθες βράδυ, στη Δημοτική Πινακοθήκη Άρτας «Γιάννης Μόραλης», τα εγκαίνια της έκθεσης φωτογραφίας του διακεκριμένου Τζουμερκιώτη φωτογράφου Κώστα Μπαλάφα, με τίτλο «Μνήμες και Παραδόσεις», από τη Δημοτική Πινακοθήκη Άρτας, το Μουσείο Μπενάκη και την ΙΛΕΤ.  Στον 1ο όροφο της Δημοτικής Πινακοθήκης Άρτας «Γιάννης Μόραλης», θα εκτίθενται μέχρι τις 10 Δεκεμβρίου 2011, που η έκθεση θα είναι ανοιχτή για το κοινό, 35 φωτογραφίες από τη συλλογή έργων του Κ. Μπαλάφα. 

Φωτογραφίες από τα Ιωάννινα, την Άρτα, τα Μετέωρα, την Πάρο, την Πίνδο, τη Λευκάδα, όπου ο Κώστας Μπαλάφας με το δικό του μοναδικό τρόπο απεικονίζει τον άνθρωπο του μόχθου στην καθημερινή του ζωή όσο και σε σημαντικές ιστορικές στιγμές.
 

Από τις 35 φωτογραφίες, οι 27 δωρίστηκαν  στην Ιστορική και Λαογραφική Εταιρεία Τζουμέρκων από τον ίδιο τον φωτογράφο και οι υπόλοιπες 8 ανήκουν στην ιδιοκτησία του Μουσείου Μπενάκη και παραχωρούνται στην Δημοτική Πινακοθήκη Άρτας« Γ. Μόραλης » για τις ανάγκες της έκθεσης. 

Το ωράριο λειτουργίας για το κοινό είναι Τρίτη - Παρασκευή 9:30 - 13:30, 17: 30 - 20: 30 και Σάββατο 10:00 - 14:00, Κυριακή - Δευτέρα κλειστά.
 

Την εκδήλωση τίμησαν με την παρουσία τους πολλοί επίσημοι φορείς, οι οποίοι νωρίτερα παραβρέθηκαν στην ημερίδα για τον Κ. Μπαλάφα, η οποία έγινε στην αίθουσα «Σκουφάς» καθώς και πολύς κόσμος που θέλησε να δει και να γνωρίσει από κοντά το έργο του Κ. Μπαλάφα.





  ΑΕΤΟΣ των ΤΖΟΥΜΕΡΚΩΝ 

Δεν υπάρχουν σχόλια: