Κορωνησία-Αμβρακικός κόλπος. Ένας τόπος που δεν φημίζεται για τις γαλάζιες παραλίες του, αλλά για το σημαντικό οικοσύστημα που φιλοξενεί

Απάνεμοι κολπίσκοι, ατέλειωτοι καλαμιώνες, βάλτοι, έλη, κατάφυτα τοπία, αλλά και γραφικά ψαροχώρια. Ένας τόπος που δεν φημίζεται τόσο για τις γαλάζιες παραλίες του, όσο για το σημαντικό οικοσύστημα που φιλοξενεί.

Ο κατάφυτος φυσικός χώρος, τα απάνεμα νερά, οι χαρακτηριστικές ψαρόβαρκες (πριάρια τα λένε οι ντόπιοι), η κλειστή γεωμορφολογία της περιοχής, το ήπιο κλίμα, οι πολλές κατάφυτες νησίδες κάνουν τον ταξιδιώτη να μπερδεύεται. Δεν πρόκειται ούτε για λίμνη, ούτε για θάλασσα. Ο Αμβρακικός κόλπος είναι τόπος μοναδικός στην Ελλάδα.  Η επιστήμη της γεωγραφίας τον χαρακτηρίζει κλειστό κόλπο καθώς επικοινωνεί με το Ιόνιο πέλαγος μέσω στενού δίαυλου πλάτους μόλις 500 μέτρων, ανάμεσα στο Άκτιο και στην Πρέβεζα. Μάλιστα, πρέπει από την αρχή να σας ξεκαθαρίσω πως είναι μάταιο να αναζητάτε εδώ γαλάζιες αμμουδερές ακτές και κοσμοπολίτικα θέρετρα. Σε αυτήν την περίπτωση καλύτερα να στραφείτε δυτικότερα, στ' απέραντα παράλια του Ιονίου ή στην κοντινή Λευκάδα.  Σαν το καλύτερο σημείο για ν' αποκτήσει κανείς μια ολοκληρωμένη εικόνα της ιδιαίτερης αυτής περιοχής της δυτικής Ελλάδας, θα πρότεινα το ψαροχώρι της Κορωνησίας που προσεγγίζεται εύκολα από την πόλη της Άρτας. Διατρέχοντας αγροτική γη, ίσως η διαδρομή σας φανεί στην αρχή κάπως  μονότονη, αφού ο ασφάλτινος δρόμος χαράζει ευθεία γραμμή ανάμεσα στα εύφορα χωράφια. Στα τελευταία 10 χιλιόμετρα όμως, το ενδιαφέρον αναζωπυρώνεται καθώς θα βρεθείτε να κινείστε πάνω σε στενή λωρίδα γης που χωρίζει τις δύο λιμνοθάλασσες Λογαρού και Τσουκαλιό. Το καταπράσινο περιβάλλον, οι ψαρόβαρκες και τα είδωλά τους να ζωγραφίζουν το νερό δημιουργούν εικόνες ειδυλλιακές. Χαμηλώστε ταχύτητα και απολαύστε τη διαδρομή καθώς το αυτοκίνητο θα μοιάζει να γλιστρά πάνω στον υγρό καθρέφτη.

Κορωνησία, το ψαροχώρι:  Στο τέλος του δρόμου θα συναντήσετε την Κορωνησία, ένα μικρό ψαράδικο οικισμό με πληθυσμό που δεν ξεπερνά τους 350 κατοίκους. Το χωριό απλώνει τα σπίτια του κυκλικά σε μικρό ύψωμα, κοιτώντας ολόγυρα τη κλειστή θάλασσα και τις αμμονησίδες. Αξιόλογος είναι ο παλιός Βυζαντινός ναός του 7ου αι., (ή κατά άλλους μελετητές του 10^ου αι), αφιερωμένος στην Παναγιά. Αν και έχουν γίνει αρκετές δομικές αλλαγές στο βάθος του χρόνου, θεωρείται ότι ανήκει στο σπάνιο τύπο ρυθμού σταυροειδούς ημιεγγεγραμμένου με τρούλο.  Από εδώ μπορείτε ν' ανακαλύψετε γνωστές και άγνωστες γωνιές του Αμβρακικού, ν' απολαύσετε το φαγητό στις ψαροταβέρνες και να περιηγηθείτε με τα πόδια ή με ποδήλατο (αν έχετε να το πάρετε το μαζί σας) στις ατέλειωτες ευθείες που τρέχουν χωρίς εκπλήξεις πάνω στ' αναχώματα. Τον Αύγουστο στην Κορωνησία πραγματοποιούνται σημαντικές πολιτιστικές εκδηλώσεις με έντονο λαογραφικό και θρησκευτικό ενδιαφέρον όπως είναι το μεγάλο πανηγύρι της Παναγίας και η γιορτή της Σαρδέλας.

                                                                             

Ωστόσο η καλύτερη εποχή για επίσκεψη στην περιοχή είναι η Άνοιξη, καθώς ο συνήθως ευχάριστος καιρός ευνοεί τις υπαίθριες δραστηριότητες και παράλληλα η ζέστη δεν είναι ανυπόφορη. Εφορμώντας από την Κορωνησία για μια σύντομη περιπέτεια σε βάλτους και έλη, θα πρότεινα ν' ακολουθήσετε τους διάφορους αγροτικούς δρόμους που κινούνται πάνω στ' αναχώματα και να περιηγηθείτε για λίγο στις λιμνοθάλασσες Ροδιά, Λογαρού και Τσουκαλιό όπου χτυπά η καρδιά του υδροβιότοπου. Δεν υπάρχει κάποια συγκεκριμένη διαδρομή, ούτε σωστή χαρτογράφηση της περιοχής. Αυτοσχεδιάζοντας όμως και ρωτώντας του ψαράδες θα πάτε σχεδόν παντού για ν' ανακαλύψετε στην πορεία σας ένα κόσμο ξεχωριστό. Ακόμη αξίζει τον κόπο να κάνετε μια σύντομη βόλτα ως το χωριό Ανέζα που έχει χαρακτηριστεί από οικολογικές οργανώσεις ως το "χωριό των πελαργών" για να δείτε τις μεγάλες φωλιές των συμπαθέστατων πουλιών (16 χλμ. βόρεια της Κορωνησίας).

Το οικοσύστημα του Αμβρακικού: Ο Αμβρακικός κόλπος είναι ένα από τα πιο σημαντικά οικοσυστήματα στο χώρο της Μεσογείου. Εδώ διαχειμάζει περίπου το 1/3 του συνολικού πληθυσμού των υδρόβιων πουλιών της χώρας μας. Στη λιμνοθάλασσα Τσουκαλιό φωλιάζουν περίπου 35 ζευγάρια αργυροπελεκάνων, αυτού του σπάνιου και απειλούμενου είδους. Τα ζεστά, ρηχά και πλούσια σε φερτές ύλες νερά, είναι το ιδανικό μέρος για αναπαραγωγή όλων σχεδόν των ειδών της θαλάσσιας πανίδας. Γλώσσες, κεφαλόπουλα, λαυράκια, τσιπούρες, χέλια, γαρίδες, σουπιές είναι μερικά μόνο από τα είδη ψαριών που χάρισαν στον Αμβρακικό τον τίτλο της πιο πλούσιας λιμνοθάλασσας της χώρας. Παρόλα αυτά ακόμη και σήμερα οι ανθροπωγενείς πιέσεις που δέχεται ο Αμβρακικός είναι έντονες. Βιομηχανικά, κτηνοτροφικά και γεωργικά απόβλητα ρίχνονται ανεξέλεγκτα στην κλειστή θάλασσα. Το πρόβλημα γίνεται ακόμη εντονότερο μετά την κατασκευή των φραγμάτων στο Λούρο και στον Άραχθο, με αποτέλεσμα τη μείωση της εισροής γλυκού νερού και δυσκολία στην ανανέωση των νερών. Σκουπίδια, μπάζα και κάθε λογής στερεά απόβλητα πνίγουν τους καλαμιώνες και τα έλη. Οι ψαράδες όμως στην Κορωνησία, στο Μύτικα, στη Βόνιτσα βλέπουν τις ψαριές τους να μειώνονται συνεχώς και τη θάλασσα που έθρεψε γενιές και γενιές να αργοπεθαίνει.  Το Μάρτιο του 2008 ιδρύεται το Εθνικό Πάρκο Υγροτόπων Αμβρακικού με σκοπό τον ολοκληρωμένη διαχείριση και προστασία του σπάνιου αυτού οικοσυστήματος. Ας ελπίσουμε ότι τα λόγια θα γίνουν πράξεις και ο μοναδικός αυτός τόπος θα γνωρίσει καλύτερες μέρες.
Πληροφορίες Φορέας Διαχείρισης Υγροτόπων Αμβρακικού www.amvrakikos.eu

Πρέπει να ξέρετε

Νικόπολη, Ρωμαϊκά μεγαλεία: Ακολουθώντας τον οδικό άξονα που συνδέει την Άρτα με την Πρέβεζα , θα προσεγγίσετε τη Νικόπολη. Θα περάσετε κάποια από τις πύλες και θα περιπλανηθείτε σ' ένα πυκνό αγροτικό οδικό δίκτυο που με υπομονή και ψάξιμο θα σας φέρει μπροστά στο θέατρο, στο ωδείο, στα λουτρά, στο υδραγωγείο και στο στάδιο. Έτσι για την ιστορία, να θυμηθούμε ότι την Νικόπολη την έκτισε ο Οκταβιανός Αύγουστος όταν κατατρόπωσε το στόλο του Αντώνιου και της Κλεοπάτρας στη ναυμαχία του Άκτιου, το 31 μ.Χ.

Παραλίες για μπάνιο: Όπως προανέφερα, οι ακτές του Αμβρακικού δεν είναι από τις καλύτερες της Ηπείρου. Τα νερά είναι ρηχά και ο βυθός σε πολλά σημεία βαλτώδης. Πάντως οι ντόπιοι προτιμούν για το μπάνιο τους τις αμμουδιές γύρω από την Κορωνησία. Δημοφιλής  παραλίες θα βρείτε πηγαίνοντας προς το Μενίδι-Κατάφουρκο στο δρόμο Άρτας - Αμφιλοχίας

Bird watching: Ο καθένας μπορεί ν' ασχοληθεί με την παρατήρηση πουλιών (Βird Watching), αρκεί να ακολουθήσει κάποιους απλούς κανόνες. Για το ξεκίνημα δεν χρειάζεται τίποτα περισσότερο από ένα ζευγάρι κιάλια και αρκετή υπομονή. Το ενδιαφέρον αυτό χόμπι έχει φανατικούς φίλους σε ολόκληρο τον κόσμο. Πολλούς από αυτούς θα τους δείτε στους υγρότοπους του Αμβρακικού να παρακολουθούν τις αποικίες των πουλιών. Για περισσότερες πληροφορίες θα πρέπει να επισκεφτείτε το Κέντρο Έρευνας και Πληροφόρησης Σαλαώρας τηλ. 26810-74772 και το Μουσείο Φυσικής Ιστορίας Κόπραινας τηλ. 26810-69683 www.ornithologiki.gr

Στο Λούρο και στη λίμνη Ζηρού: Ακολουθώντας τον εθνικό δρόμο Άρτας - Ιωαννίνων (μπορείτε να έρθετε και από τον καινούργιο περιφερειακό δρόμο). Μετά τη Φιλιππιάδα θα δείτε πάνω στο δρόμο τον περίφημο ναό της Παντάνασσας (13^ος αιώνας) που ιδρύθηκε από τον αυτοκράτορα Μιχαήλ Β'. Αμέσως μετά θα συναντήσετε διασταύρωση. Ο δρόμος δεξιά που οδηγεί στο χωριό Άγιος Γεώργιος θα σας φέρει στις όχθες του ποταμού Λούρου και στα υπολείμματα του εντυπωσιακού ρωμαϊκού υδραγωγείου που μετέφερε νερό στην Νικόπολη. Αν στρίψετε αριστερά θα προσεγγίσετε τη μικροσκοπική λίμνη Ζηρού με τα φαιοπράσινα νερά και τα πυκνά πλατάνια που αγκαλιάζουν από παντού το υγρό στοιχείο.

Που θα μείνετε

Κορωνησία: Νεόκτιστο συγκρότημα ενοικιαζόμενων δωματίων
«Κορωνησία» σε ήσυχο κατάφυτο φυσικό περιβάλλον, με αυτόνομα μπαλκόνια που βλέπουν
Αμβρακικό, τηλ. 26810-27481, 24021 www.koronisiarooms.gr

Ενοικιαζόμενα δωμάτια «Αστερίας». τηλ. 26810-24047

Παπαγιάννης τηλ. 26810-24074 και Σπύρου τηλ. 26810- 24042

Άρτα: Αν πάλι προτιμάτε τα οργανωμένα ξενοδοχεία,
τότε μια θαυμάσια επιλογή είναι να μείνετε στην Άρτα όπου προτεινόμενα είναι τα «Βυζαντινό» πέντε χιλιόμετρα από την πόλη σε καταπράσινη θέση τηλ. 26810-52205

«Άρτα Παλλάς» στο δρόμο προς Αγρίνιο τηλ. 26810-61530.

Φαγητό

Η ψαροφαγία στην περιοχή του Αμβρακικού είναι. υποχρεωτική. Στην προκυμαία της Κορωνησίας υπάρχουν αρκετές ψαροταβέρνες ενδεικτικά ν' αναφέρουμε την ταβέρνα «Μυρταρία» του Δημοσθένη Πατέντα, ονομαστή για τους ψαρομεζέδες της. Δοκιμάστε γάμπαρη (είδος γαρίδας που ψαρεύεται μονό στον Αμβρακικό), κέφαλο και παπαλίνα (σαρδέλα), τηλ.
26810-24021.

Στην Άρτα στο ύψος της θρυλικής γέφυρας (θα περάσετε από εδώ πηγαίνοντας για Κορωνησία) υπάρχει το εστιατόριο-ταβέρνα «Πρωτομάστορας» με τραπεζάκια κάτω από τα πλατάνια και έμφαση κυρίως στα πιάτα με κρέας τηλ. 26810-75686. Στο παραθαλάσσιο Μενίδι, στο δρόμο Αγρινίου - Άρτας θα βρείτε τη ψαροταβέρνα «Βουλιαγμένη»  τηλ. 26810-88216.

www.viewsofgreece.gr