28η Μαρτίου. Παγκόσμια ημέρα Θεάτρου Σκιών.

Το Θέατρο Σκιών γεννάτε μαζί με την ύπαρξη του ανθρώπου και όχι βέβαια του σύγχρονου αλλά του πρωτόγονου που παρατηρούσε γεμάτος περιέργεια, φοβία αλλά και ενθουσιασμό το κάθε τι γύρω του.

Ποιος άνθρωπος δεν έχει παίξει με την σκιά του στο φως του ήλιου;

Στην Ελλάδα όπου πρώτη φορά ιστορικά καταγράφεται το πρώτο οργανωμένο Θέατρο Σκιών παρατηρούμε να εμφανίζεται στα Ελευσίνια και Καβείρια Μυστήρια όπου κατά τα Δρώμενα και Θεώμενα παρουσιαζόταν σκιές ανθρώπων που παρίσταναν οντότητες και θεότητες.

Ο Καραγκιόζης που σήμερα γνωρίζουμε έρχεται στην Ελλάδα από την Ασία και συγκεκριμένα από την Γεωγραφική Περιοχή της Τουρκίας όπου εκεί πήραν και μετάλλαξαν το αρχικό δικό μας Θέατρο Σκιών και έφτιαξαν τον δικό τους ήρωα (άψυχη φιγούρα πλέον) τον Karagoz.

Η καθολική όμως καθιέρωση της φιγούρας του Καραγκιόζη ως Έλληνα ξεκίνησε την περίοδο της εισόδου του Αλή Πασά στα Γιάννενα όπου από το Σαράι του που παιζόταν τούρκικος Καραγκιόζης βγήκε στα Γιαννιώτικα καφενεία και από εκεί περνώντας από την Πρέβεζα και τον Κραβασαρά κατέληξε στο σημείο της ουσιώδης μετάλλαξης του στην Πάτρα που καθολικά μεταμορφώνεται σε Έλληνα με στοιχεία και μορφή από τον εκεί Πατρινό Δημήτρη Σαρδούνη ή αλλιώς Μίμαρο.

Εκ τότε ο Καραγκιόζης αποτελεί το κατ’ εξοχήν Ελληνικό Παραδοσιακό Θέατρο Σκιών που μέσα στον μπερντέ του περιλαμβάνει όλη την Ελλάδα τόσο με την αθρόα συμμετοχή χαρακτήρων όπως ο Ζακυνθινός Σιορ Διονύσιος, ο Βλάχος Μπαρμπαγιώργος, ο Πειραιώτης μάγκας Σταύρακας κ.α όσο και με την λαογραφία των μύθων, των δοξασιών, των ιστοριών και πολλών άλλων δρώμενων της κάθε περιοχής που αναβιώνουν σε κάθε ανάλογη παράσταση του Καραγκιόζη.

Σήμερα ανά τον κόσμο το Θέατρο Σκιών και δε ο Καραγκιόζης αποτελεί σημείο αναφοράς για τους Θεατρολόγους Επιστήμονες που κατατάσσουν με ευλάβεια και σοβαρότητα αυτό το είδος θεάτρου στα ποιο δύσκολα και σύνθετα είδη τέχνης.

Στην Ελλάδα αν εξαιρέσουμε τις μεγάλες πόλεις (Αθήνα, Θεσσαλονίκη, Πάτρα κλπ…) που έχουν γνώση της σπουδαιότητας του Θεάτρου Σκιών και δε του Καραγκιόζη που παρακολουθούν τόσο σε παραστάσεις όσο και σε εκθέσεις φιγούρων, στην επαρχία και ειδικά στην περιοχή μας ο Καραγκιόζης κακώς χαρακτηρίζεται ως ένα απλό παιδικό θέαμα και μόνο, δημιουργώντας έτσι την άρνηση της εξέλιξης στον πολιτισμό που τόσο χρειαζόμαστε στην περιοχή μας.

Σπανίζουν οι Δήμοι και οι Σύλλογοι που μέσα στις εκδηλώσεις τους περιλαμβάνουν και το Θέατρο Σκιών.

Είναι σπουδαία εξέλιξη το ότι ο πλέον ανανεωμένος Δήμος Ζηρού σε συνεργασία μαζί μας, μας υπόσχεται και ελπίζουμε να υλοποιήσει ένα μόνιμο σπίτι για τον Καραγκιόζη και μια ανάλογη υποδομή για μεταλαμπάδευση του Πολιτισμού μέσα από τον μπερντέ μας εντάσσοντας τον στις επόμενες εκδηλώσεις του. Οφείλω δε να ευχαριστήσω αυτή την καλή διάθεση του Δήμου Ζηρού και ειδικά τον Δήμαρχο κ. Ν. Καλαντζή, Αντιδήμαρχο Πολιτισμού κ. Χρ. Γκάρτζιο και τον Υπέυθυνο Πν. Κέντρου κ. Κων. Κατραχούρα που μαζί τους συζητώ περισσότερο για αυτό το θέμα.

Ευχαριστώ επίσης τον κ. Χρήστο Ρίζο από τους ΑΝ.ΕΛ αλλά και τον φίλο μου Κώστα Μπάρκα Βουλευτή του ΣΥ.ΡΙ.ΖΑ που μετά από μια αναπτυγμένη εκ βαθέων συζήτηση μαζί του επί πολλών θεμάτων Πολιτισμού και ειδικά του Θεάτρου Σκιών έλαβα υποσχέσεις και ενέργειες για την Πολιτισμική αναβάθμιση τόσο της Φιλιππιάδας όσο και του Δήμου Ζηρού ευρύτερα.

Με προσμονή θα περιμένω μαζί σας την υλοποίηση των σκέψεων με την πλέον θετική και τελική αντιμετώπιση τους ώστε ο Καραγκιόζης μας να μπορεί να παραμείνει στον τόπο μας και να προσφέρει όπως ξέρει με επιτυχία να το καταφέρνει πάντα σε κάθε Πολιτισμική & Κοινωνική Ανάγκη που προκύπτει.

Καλώ τα Σχολεία και τους Συλλόγους Γονέων έστω της περιοχής μας να συμπεριλάβουν τον Καραγκιόζη στις δράσεις τους και να μην απαξιούν μια Τέχνη που Πανεπιστήμια ασχολούνται μαζί της, ο Καραγκιόζης έχει πολλά να δώσει και στην εκπαίδευση.

Επίσης τονίζω στους Συλλόγους της περιοχής μας και όχι μόνο, ότι Πολιτισμός δεν είναι μόνο τα γυφτοσκυλοτράγουδα με τα τραπέζια να γεμίζουν με γεμάτα και άδεια βαζάκια μπύρας στα <<πανηγύρια>>… Πολιτισμός είναι και ο Καραγκιόζης που στην καμπούρα του κουβαλάει την Λαογραφία και την ιστορία της Ελλάδας μας.

Αναμφισβήτητα όσο υπάρχει φως θα υπάρχει και σκιά και όσο θα υπάρχει σκιά θα υπάρχει και ο Καραγκιόζης.

Γιώργος Ηπειρώτης

(Καραγκιοζοπαίχτης)

romiazirou.blogspot.gr