Ευρωπαϊκή πρωτιά στα «φακελάκια»

Πρώτοι στο «φακελάκι». Δεύτεροι σε γεννήσεις με καισαρικές τομές. Προτελευταίοι στα δικαιώματα των ασθενών και στη νοσηλεία των ηλικιωμένων κατ' οίκον...

Σύλλογοι ασθενών αναφέρουν ότι απειλούνται ακόμα και βασικά δικαιώματα, όπως η πρόσβαση του ασθενούς σε μια δεύτερη γνώμη και στον προσωπικό του ιατρικό φάκελο

Είναι μερικές μόνον από τις «επιδόσεις» του συστήματος Υγείας της Ελλάδας, οι οποίες το βυθίζουν στις τελευταίες θέσεις μεταξύ των άλλων ευρωπαϊκών συστημάτων. Η κατάσταση επιδεινώνεται τα τελευταία χρόνια, καθώς υποχωρεί διαρκώς. Συγκρινόμενο με τα συστήματα 36 χωρών, καταλαμβάνει την 28η θέση, χάνοντας τρεις θέσεις σε σχέση με το προηγούμενο έτος.

Τα ανησυχητικά αυτά ευρήματα δικαιώνουν τις διαπιστώσεις των Ελλήνων ασθενών κατά την καθημερινή τους επαφή με το σύστημα. Προκύπτουν, δε, από την ετήσια έκθεση «Euro Health Consumer Index 2014», η οποία παρουσιάστηκε πρόσφατα.

Σε όλους σχεδόν τους πίνακες αξιολόγησης, η Ελλάδα βρίσκεται πολύ πιο κάτω από τον μέσο ευρωπαϊκό όρο, ενώ σε αρκετές φλερτάρει ή καταλαμβάνει την τελευταία θέση. Ενδεικτικό της ποιότητας των παρεχόμενων υπηρεσιών είναι το ότι κάτω από την Ελλάδα βρίσκονται χώρες όπως η Βουλγαρία, η Αλβανία, η Πολωνία, η Ρουμανία και η Βοσνία...

Πολύ πιο ψηλά στην κατάταξη βρίσκονται η Ισπανία, η Πορτογαλία, η Ιταλία και η Κύπρος, που έχουν υποστεί και αυτές δημοσιονομικό σοκ τα τελευταία χρόνια. Η σύγκριση μαζί τους οδηγεί στη διαπίστωση ότι οι αδυναμίες του ελληνικού συστήματος είναι δομικές και φαίνεται μάλλον απίθανο να αντιμετωπιστούν με όποια μεταρρύθμιση επιχειρηθεί. Τα στοιχεία μιλούν από μόνα τους:

Η Ελλάδα κατέχει την πρώτη (και χειρότερη) θέση στις πληρωμές γιατρών «κάτω από το τραπέζι». Απαντώντας στο ερώτημα εάν έχετε δώσει «φακελάκι», με κλίμακα στις απαντήσεις 1 = πάντα και 3 = ποτέ, ο μέσος όρος των απαντήσεων που έδωσαν οι Ελληνες ήταν «1,3». Ο αριθμός αυτός σημαίνει ότι πληρώνουμε σχεδόν πάντα και μας χαρίζει την πιο αρνητική επίδοση μεταξύ των 36 χωρών.

Στη διαφθορά στον ιατρικό χώρο μάς ακολουθούν η Βουλγαρία, η Ουγγαρία, η Λιθουανία, η Σερβία, η Κροατία, η Αλβανία και η Κύπρος. Πολύ σπάνιο είναι το «φακελάκι» στην Ιταλία, την Ιρλανδία και την Πορτογαλία, ενώ οι Ισπανοί βρίσκονται μια ανάσα από το «3», δηλαδή δεν πληρώνουν (σχεδόν) ποτέ κάτω από το τραπέζι.

Απογοητευτική είναι η επίδοση του ελληνικού συστήματος και στα δικαιώματα και στην πληροφόρηση των ασθενών. Η άγνοια του τι πρέπει να γίνει όταν διαγνωστεί η ασθένεια ή ποια είναι η εξέλιξη μιας επέμβασης ή μας θεραπευτικής πράξης, είναι το «σήμα κατατεθέν» του συστήματος. Πολύ χαμηλά βρίσκεται η χώρα και ως προς τη δυνατότητα των ασθενών να αναζητούν δεύτερη γνώμη.

Δεν είναι, λοιπόν, καθόλου τυχαίο ότι στον συγκεκριμένο τομέα κατέχουμε τη δεύτερη χειρότερη θέση μετά τη Βοσνία. Πολύ καλή εικόνα εμφανίζει η Πορτογαλία (6η θέση), ενώ πολύ ψηλότερα από την Ελλάδα είναι η Ιταλία (19η θέση) και η Ισπανία (23η).

Η Ελλάδα κατέχει τη δεύτερη χειρότερη θέση και στους εξής δείκτες: Στη δυνατότητα των ηλικιωμένων να έχουν φροντίδα υγείας κατ΄ οίκον (τελευταία η Αλβανία) και στις καισαρικές τομές (τελευταία η Κύπρος). Σχεδόν οι μισές γεννήσεις πραγματοποιούνται στην Ελλάδα και την Κύπρο με καισαρική τομή.

Αρνητικές επιδόσεις (τέταρτη χειρότερη θέση) έχουμε στην εμφάνιση πολυανθεκτικών στελεχών μικροβίων στα νοσοκομεία, η οποία αποδίδεται στην υπερβολική κατανάλωση αντιβιοτικών. Την πέμπτη χειρότερη θέση καταλαμβάνει η χώρα μας σε αριθμό μεταμοσχεύσεων νεφρού.

Αιμοκαθάρσεις

Το ελληνικό σύστημα βρίσκεται στον μέσο όρο, αναφορικά με τη δυνατότητα των νεφροπαθών να επιλέγουν τον τόπο και την ώρα της αιμοκάθαρσης. Θετική εικόνα παρουσιάζει στους δείκτες αποβολών (140 ανά 1.000 γεννήσεις), με χειρότερη την επίδοση της Ρουμανίας (450 ανά 1.000).

Αρκετά πάνω από τον μέσο όρο (9η θέση) βρίσκεται η Ελλάδα σε αριθμό χειρουργικών επεμβάσεων καταρράκτη σε ασθενείς ηλικίας άνω των 65 ετών (πρώτη στον πίνακα η Πορτογαλία και τελευταία η Σερβία).

Σε ποιες χώρες οι ασθενείς είναι... τυχεροί

Προβληματισμό προκαλεί η επίδοση της Ελλάδας στην έκθεση αξιολόγησης για τα συστήματα Υγείας, η οποία παρουσιάστηκε στις Βρυξέλλες.

Η χώρα μας καταλαμβάνει την 28η θέση στον ευρωπαϊκό πίνακα κατάταξης καταναλωτών υπηρεσιών Υγείας, με 561 βαθμούς από το μέγιστο σύνολο των 1.000. Η επίδοση αυτή την οδηγεί τρεις θέσεις πιο χαμηλά από την αξιολόγηση του 2013.

Στις πιο υψηλές θέσεις του πίνακα βρίσκονται οι Κάτω Χώρες, λαμβάνοντας 898 βαθμούς από το μέγιστο σύνολο των 1.000 και ακολουθούν η Ελβετία, η Νορβηγία, η Φινλανδία και η Δανία.

Η μελέτη περιλαμβάνει 36 χώρες και τη Σκοτία.

«Παρά τη μικρή μείωση των δαπανών για την Υγεία, σε πολλές χώρες, οι γενικές επιδόσεις στο πλαίσιο της υγειονομικής περίθαλψης συνεχίζουν να βελτιώνονται», σχολίασε ο επικεφαλής της έρευνας δρ Arne Bjornberg.

Με βάση τις πρώτες μετρήσεις το 2006 ?είπε? μόνο μία χώρα είχε επιβραβευτεί με περισσότερους από 800 βαθμούς από το μέγιστο σύνολο των 1.000. Το 2014 υπάρχουν πλέον όχι μία αλλά εννέα χώρες με συστήματα Υγείας υψηλών επιδόσεων.

Οι ερευνητές σημειώνουν ότι η Ελλάδα δέχθηκε ισχυρό πλήγμα από την οικονομική κρίση και αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο ίσως να μην ισχύουν τα συνήθη κριτήρια, προκειμένου να αναλυθεί η υποχώρηση του συστήματος Υγείας.

Η χώρα μας βρίσκεται στον αντίποδα σε σχέση με την αναπτυξιακή πορεία των ευρωπαϊκών συστημάτων Υγείας, τα οποία καταγράφουν ολοένα και υψηλότερη απόδοση. Την ώρα που οι περισσότερες χώρες βελτιώνονται, η Ελλάδα έχασε ακόμα επτά βαθμούς στο πλαίσιο της συνολικής απόδοσης.

Σύλλογοι ασθενών αναφέρουν ότι απειλούνται ακόμα και βασικά δικαιώματα, όπως η πρόσβαση του ασθενούς σε μια δεύτερη γνώμη και στον προσωπικό του ιατρικό φάκελο. Ο κρίσιμος δείκτης της βρεφικής θνησιμότητας, ωστόσο, διατηρείται σε χαμηλά επίπεδα και τα αποτελέσματα στο πλαίσιο της ιατρικής αντιμετώπισης παραμένουν τα ίδια.

Σύμφωνα με τον δρ Bjornberg, στον ελληνικό τομέα Υγείας επικρατεί αυτή τη στιγμή, αναμφίβολα, μια κατάσταση απόγνωσης. Οσο χειρότερες είναι οι συνθήκες ?τονίζει? τόσο πιο δύσκολα γίνονται κατανοητές οι προτεραιότητες στους κόλπους του συστήματος.

Σε αντίθεση με τις άλλες χώρες που υπέστησαν την κρίση, δεν υπήρξε στην Ελλάδα μείωση στην υπερβολική χρήση αντιβιοτικών, γεγονός το οποίο συμβάλλει σοβαρά στην υψηλή συχνότητα εμφάνισης επίμονων λοιμώξεων.

Οι δαπάνες στην Ελλάδα για φαρμακευτικά σκευάσματα συνεχίζουν να είναι από τις υψηλότερες στην Ευρώπη, με περιορισμένη λήψη φθηνών γενόσημων φαρμάκων.

Καταγραφή από το 2005

Ο ευρωπαϊκός πίνακας κατάταξης EHCI έχει καταστεί «πρότυπο της βιομηχανίας» αναφορικά με την παρακολούθηση του σύγχρονου τομέα Υγείας από την έναρξή του το 2005. Καταρτίζεται με βάση δημόσια στατιστικά στοιχεία, δημοσκοπήσεις ασθενών και ανεξάρτητες έρευνες που διεξάγει μία ιδιωτική εταιρεία (Health Consumer Powerhouse). Η εν λόγω εταιρεία εδρεύει στη Σουηδία και αξιολογεί την απόδοση του τομέα Υγείας στην Ευρώπη και στον Καναδά, με σκοπό να ενισχύσει το δικαίωμα επιλογής των ασθενών και των καταναλωτών ως προς την ιατροφαρμακευτική τους περίθαλψη.

www.ethnos.gr