«Κιβωτός του κόσμου» στη Πωγωνιανή, στη μεθόριο του ακριτικού Πωγωνίου

Σε απόσταση 920 μέτρων από τη μεθόριο με το αλβανικό κράτος, ένα μελίσσι παιδιών βουίζει ζωηρά. Ο μικρός... Νώε τρέχει πίσω από ένα αρνάκι και προκαλεί γέλιο η «μάχη» να το πιάσει, γιατί απλά είναι πολύ μικρός για τέτοιο κατόρθωμα... Δίπλα του φύλακας άγγελος ο Μανώλης, ένας δίμετρος γελαστός νεαρός, παρακολουθεί τον Νώε και τα μικρά παιδιά έτοιμος να παρέμβει αν χρειαστεί... Στην άλλη άκρη του παιδικού μελισσιού ο Κώστας, κοντά στα 30, ένας ακόμα φύλακας άγγελος. Στη μέση ένας ψηλός ιερέας, η πασίγνωστη φιγούρα της Κιβωτού του Κόσμου, ο πατέρας Αντώνιος. 

Ο πατέρας Αντώνιος μιλάει για τα δράματα των σημερινών οικογενειών, συμπαραστέκεται στα παιδιά του και μας λέει ότι τα Ελληνόπουλα πλημμυρίζουν με πόνο τους ελληνικούς δρόμους... Βρισκόμαστε στην Πωγωνιανή, χωριό ακροτελεύτιο της Ελλάδας προς τα σύνορα.

Εκεί συναντήσαμε τον Μανώλη, τον δίμετρο γελαστό νεαρό από την... Ουγκάντα! Εκεί και ο Κώστας, που ήταν ένα «παιδί της πλατείας και των δρόμων». Και τώρα είναι δυο γερές «κολόνες» της Κιβωτού και πανταχού παρόντες. Από την Κιβωτό της Αθήνας μέχρι τα σύνορα με την Τουρκία και την Αλβανία, όπου η «Κιβωτός» δημιούργησε ήδη νέες κυψέλες.

   Βρεθήκαμε στη μεθόριο και εκεί ο Μανώλης μάς εξήγησε πώς βρέθηκε από τη μακρινή Ουγκάντα στην Ελλάδα, ενώ ετοιμαζόταν να πάει στον ελληνικό Στρατό. Ο Κώστας μάς μίλησε για τη δραματική ζωή Ελληνόπουλων που είναι ουσιαστικά ανέστια, με όσα αυτό σημαίνει... 

Από τη μεγάλη ψυχή της Κιβωτού και του Ανθρωπισμού, τον πατέρα Αντώνιο, είχαμε την ενημέρωση και την πληροφόρηση για τη δημιουργία της Κιβωτού. Πληροφόρηση για το πώς η Κιβωτός «κάθισε» στην κορυφή του βουνού στα σύνορα με την Αλβανία αλλά και βρήκε λιμάνι σε ελάχιστη απόσταση από τις ακτές της Τουρκίας, στη Χίο. 

* Πώς ξεκίνησε η δημιουργία της Κιβωτού του Κόσμου, πατέρα Αντώνιε;

- Η αλήθεια είναι ότι δεν είχα κάποιο σχέδιο ερχόμενος στον Κολωνό ως νέος τότε κληρικός, ούτε και βέβαια θα μπορούσα να φανταστώ την εξέλιξη ή την απήχηση που θα είχε ένα τέτοιο εγχείρημα δημιουργίας μιας Κιβωτού. 

Το συγκεκριμένο όμως background και η υποβάθμιση της ζωής εκατοντάδων ανθρώπων και συγκεκριμένων παιδιών στη συγκεκριμένη ενορία που κλήθηκα να υπηρετήσω με σόκαραν και με αναστάτωνε η ιδέα να καθίσω με σταυρωμένα τα χέρια, αφού πια γνώριζα την κατάσταση. 

Χωρίς φράγκο στην τσέπη και τιποτένια μέσα, ανοίγομαι προς την κοινωνία χωρίς να ξέρω τι μπορώ να κάνω, αλλά κάτι έπρεπε να γίνει, δεν ήξερα τι, απλά ήθελα να ρίξω τον εαυτό μου αφού τίποτα άλλο δεν υπήρχε ως μαγιά σε αυτήν την υπόθεση. 

Αφιερώνοντας όλο τον προσωπικό ελεύθερο χρόνο μου στο να γνωρίσω, να παίξω, να δημιουργήσω αθλητικές ομάδες, να επικοινωνήσω και να μοιραστώ στην ουσία το σπίτι αυτών των παιδιών, που δεν ήταν άλλο από αυτήν την πλατεία. Μια δύσκολη και αρκετά επικίνδυνη από πλευράς παραβατικότητας περιοχή (πλατεία με διακίνηση ναρκωτικών, συμμορίες, άρρωστα κατεστημένα που εκμεταλλεύονταν πολύ κόσμο). Χωρίς να το καταλάβω είχα μπει πια για τα καλά στα βαθιά που λένε. 

Είχα αρχίσει να καταλαβαίνω την ανάγκη να δημιουργήσω κάτι που θα μπορούσε να ασφαλίσει αυτά τα παιδιά, τα παιδιά της άλλης Αθήνας που ζούσαν τότε στις χαραμάδες της. Παιδιά από κατακερματισμένες οικογένειες, χωρίς μέλλον, αφού οι περισσότερες από αυτές είχαν γονείς χρήστες ή αλκοολικούς ή μπλεγμένους στην παρανομία και στην άκρατη φτώχεια, με αποτέλεσμα αυτά τα παιδιά να μεγαλώνουν μόνα τους, χωρίς σχολείο, επίβλεψη και νοιάξιμο από κανέναν, με αποτέλεσμα η πίκρα, ο θυμός, ο φόβος να τα ωθούν με τη σειρά τους να ακολουθήσουν την ίδια πορεία με τους γονείς τους, που και αυτοί ως άλλα θύματα γονέων που τους παραμέλησαν, να οδηγούνται στην παραβατικότητα και την αυτοκαταστροφή. 

Από μικρό παιδί έμαθα από τους γονείς μου ότι ο Θεός δεν ευλογεί το άδικο. Πεπεισμένος λοιπόν σ' αυτήν την αλήθεια, ξεκίνησα τον αγώνα τον καλό όπως η Εκκλησία μας παροτρύνει και μαζί με την πρεσβυτέρα μου χωρίς να το καταλάβουμε χτίζαμε σιγά σιγά την Κιβωτό του Κόσμου. 

Επειτα από παρέλευση 2-3 χρόνων κατάλαβα ότι δεν γίνεται να συνεχίζουμε αυτή τη δουλειά στο δρόμο, οπότε πήρα το ρίσκο να νοικιάσω ένα μικρό πρώην καφενείο και να το διαμορφώσω κατάλληλα για ένα κέντρο νεότητας. 

Με τον πενιχρό μου μισθό όμως δεν θα μπορούσα να καταφέρω πολλά, να πληρωθεί το ενοίκιο, ΔΕΚΟ κ.τ.λ. αν δεν είχα τη συμπαράσταση των απλών φτωχών πλην όμως φιλότιμων χριστιανών μας που συνεισέφεραν από το υστέρημά τους σ' αυτές τις δύσκολές απαρχές του έργου. 

* Πώς βρεθήκατε με αυτό το παιδικό μελίσσι εδώ, τόσο κοντά στα σύνορα;

- Ολες μας οι δραστηριότητες κοινωνικής μέριμνας βρίσκονται στην Αθήνα, αλλά διαπιστώνοντας ότι οι αιτήσεις βοηθείας από τον κόσμο έχουν αυξηθεί δραματικά, όχι μόνο από την Αθήνα αλλά απ' όλη την ελληνική επικράτεια, είδαμε την ανάγκη να διευρύνουμε τη δράση μας στην περιφέρεια, εκεί όπου θα υπήρχε μεγάλη ανάγκη και θα μπορούσαμε να προσφέρουμε ουσιαστικά. 

Στη Χίο

Το έναυσμα ήταν η έκκληση του Δήμου Ομηρούπολης Χίου, όταν εξηγώντας τα προβλήματα από τα οποία μαστίζεται το νησί σήμερα, ζήτησαν να δημιουργηθεί μια Κιβωτός στη Χίο που θα εξυπηρετεί όχι μόνο τη νήσο της Χίου αλλά όλη την Περιφέρεια Βορείου Αιγαίου, με μοναδικό σκοπό να βοηθήσει και να περιθάλψει παιδιά που προέρχονται από οικογένειες που έχουν χτυπηθεί από διάφορα κοινωνικά προβλήματα με σημαντικές επιπτώσεις όπως η εγκατάλειψη, η φτώχεια, η ανεργία, η βία και όπως συνήθως, με τα παιδιά να είναι τα μεγαλύτερα θύματα αυτής της ζοφερής κατάστασης. 

Παρεχωρήθη για αυτόν το σκοπό από το Δήμο Ομηρούπολης ένα σύμπλεγμα μικρών σπιτιών σε ένα τουριστικό χωριό πάνω στο Αίπος, κοντά στο Βροντάδο, το οποίο είχε μείνει ανενεργό χωρίς να αξιοποιηθεί ποτέ. 

Επίσης, διευρύναμε τη δράση μας στην Πωγωνιανή Ιωαννίνων, στην Περιφέρεια της Ηπείρου, όπου οι ανάγκες της περιοχής σε κοινωνικές και αναπτυξιακές δομές είναι αυξημένες. Η προσπάθειά μας σχετίζεται με τη δημιουργία δύο δομών που θα φιλοξενήσουν και θα αγκαλιάσουν παιδιά, νέους και τις οικογένειες που χρειάζονται στήριξη και προστασία ή και επαγγελματική κατάρτιση. Πρόκειται επίσης για ένα έργο εθνικής σημασίας, δεδομένου ότι οι δύο ακόλουθες δομές δημιουργούνται στο ιδιαίτερα ευαίσθητο κομμάτι των ελληνοαλβανικών συνόρων, μια περιοχή ερημωμένη, όπου ήδη έχουμε δώσει νέα πνοή και πνεύμα ανανέωσης. 

* Είναι επιλογή σας να μη δέχεστε κρατική βοήθεια και γιατί όχι, αφού προσφέρετε σε εκατοντάδες παιδιά που έχουν ανάγκη και ταυτόχρονα προσφέρετε στην κοινωνία;

- Δεν είναι επιλογή με την έννοια του να αρνηθούμε βοήθεια προερχόμενη από το κράτος, γιατί κάτι τέτοιο δεν έγινε ποτέ, απλά δεν αναλωθήκαμε ποτέ στο να κυνηγάμε επιδοτήσεις και να χαραμίζουμε το χρόνο μας σε τέτοιες ανούσιες διεκδικήσεις. Εάν το κράτος νοιαζόταν και ήθελε να βοηθήσει, ξέρει πού να μας βρει. Εδώ που τα λέμε και με όλα αυτά που ακούμε στις ειδήσεις κάπου χαιρόμαστε κιόλας που μείναμε έξω από όλο αυτό το δούναι και λαβείν. 

Η μεγαλύτερη περιουσία της Κιβωτού είναι η αγάπη και η στήριξη του κόσμου, που είναι και το μεγαλύτερο δώρο για εμάς και αυτό είναι παραπάνω από αρκετό! 

* Πόσα παιδιά έχετε από ξένες χώρες και με ποια προοπτική τα εντάσσετε στα προγράμματα της Κιβωτού;

- Μέσα στη μεγάλη και ζεστή αγκαλιά της Κιβωτού υπάρχει χώρος για όλους τους συνανθρώπους μας που έχουν ανάγκη ανεξάρτητα από την εθνικότητα και τις θρησκευτικές τους πεποιθήσεις, όπως θα θέλαμε κι εκείνοι να μας βοηθήσουν εάν βρισκόμασταν στην ίδια θέση. 

Βέβαια τα τελευταία δύο χρόνια, με την οικονομική κρίση να μαίνεται και την ανεργία να χτυπά ανελέητα, ο αριθμός των Ελλήνων που έρχονται στην πόρτα μας και ζητούν βοήθεια έχει αυξηθεί δραματικά, μέχρι που τώρα πια υπερτερούν από τα προσφυγόπουλα. Στόχος της Κιβωτού για αυτά τα παιδιά είναι πρωτίστως να τα βοηθήσουμε να βγουν από τα αδιέξοδα που βρίσκονται και κατόπιν να συμβάλουμε στην εκπαίδευσή τους με τον καλύτερο δυνατό τρόπο και την προοπτική της κοινωνικής ενσωμάτωσης και της διαμόρφωσης μιας καλύτερης ποιότητας ζωής. 

* Υπάρχουν κρατικοί φορείς που μπορούν να πάρουν παιδιά από εσάς για να σας βοηθήσουν ή για να τα αντιμετωπίσουν πιο καλά αν χρειάζονται βοήθεια; 

- Αστειεύεστε σίγουρα... Θα σας έλεγα πως ισχύει το ακριβώς αντίθετο, κρατικοί φορείς σηκώνουν τα χέρια και στέλνουν παιδιά σε εμάς γιατί γνωρίζουν ότι η αντιμετώπιση αυτών των παιδιών από εμάς θα είναι πληρέστερη και άκρως αποτελεσματική. 

«Για μένα είναι η μάνα μου και ο πατέρας μου»

Ο Μανώλης από την Ουγκάντα και ο Κώστας, που ήταν ένα «παιδί των δρόμων

* Μανώλη, τι σημαίνει για σένα η Κιβωτός;

- Η Κιβωτός για μένα είναι η μάνα κι ο πατέρας που με έμαθε να πιστεύω στον εαυτό μου και μου χάρισε αυτοπεποίθηση, κάτι που δεν είχα ποτέ πριν, και θεωρώ πως είναι σημαντικό εφόδιο για μια καλή ζωή. Η Κιβωτός με φροντίζει και με μαθαίνει να πατώ γερά στα πόδια μου για να μπορέσω και εγώ κάποτε να διεκδικήσω μια καλύτερη ζωή, ένα καλύτερο μέλλον. 

* Τι σημαίνει για σένα Ελλάδα;

- Είναι η νέα μου πατρίδα, το νέο μου σπίτι που έδωσε δύναμη και ελπίδα και σε μένα, που είχα σταματήσει ακόμα και να ονειρεύομαι, να ελπίζω ότι από τώρα και στο εξής ο δρόμος μου θα είναι διαφορετικός, το μέλλον μου καλύτερο. 

* Τι σημαίνει γα σένα παγκοσμιοποίηση;

- Παγκοσμιοποίηση θα μπορούσε να είναι η προσέγγιση των λαών με διαφορετικά στοιχεία, διαφορετικές συνήθειες, θρησκείες και πολιτισμούς που να στηρίζεται στο σεβασμό, την αλληλοκατανόηση, την ειλικρίνεια και την αγάπη. Σ' αυτού του είδους την παγκοσμιοποίηση οι λαοί δεν θα έχαναν τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά τους, την ταυτότητά τους και την ελευθερία τους. Ολοι θα εργάζονταν για το κοινό όφελος και θα ένιωθαν αδέλφια. Αυτού του είδους την παγκοσμιοποίηση κηρύττει ο χριστιανισμός. 

Δυστυχώς όμως παγκοσμιοποίηση σήμερα είναι το αντίθετο. Σκοπός της είναι η πολτοποίηση όλων των λαών, η κατάργηση της κάθε εθνικής, θρησκευτικής και πολιτισμικής ιδιαιτερότητας, η οικονομική εξαθλίωση των μεσαίων και κατώτερων τάξεων. Ολα τα παραπάνω με τη βοήθεια των media και την παραπληροφόρησή του κάνουν τον άνθρωπο ένα ύπουλο ον, που θα είναι έτοιμο να ελέγχει κάθε στιγμή χωρίς να έχει την ικανότητα να αντιδράσει. 

* Πολλοί λένε ότι η Αφρική γίνεται τόπος συγκρούσεων διότι θα αναπτυχθούν εκεί συμφέροντα επενδυτικά σε πολλούς τομείς. Ποια είναι η γνώση σου και η εκτίμησή σου γι' αυτά;

- Οι περισσότερες ηγεσίες των χωρών της ηπείρου μας συνήθως εξυπηρετούν αυτά τα επενδυτικά συμφέροντα και όχι τις ανάγκες των λαών τους, ούτε τη βελτίωση των συνθηκών διαβίωσής τους. 

Νομίζω πως όποιος προσπάθησε να έλθει σε σύγκρουση με αυτά τα συμφέροντα, αντιμετώπισε την οργή των πολυεθνικών και κρατικών συμφερόντων συνήθως με τη μορφή επέμβασης στη χώρα των ξένων δυνάμεων ή με τη μορφή «επανάστασης» και τις περισσότερες φορές το πλήρωσε με την ίδια του τη ζωή. Θεωρώ πως οι συγκρούσεις μεταξύ όλων αυτών που θέλουν να καρπωθούν τον πλούτο της ηπείρου μας θα συνεχιστούν αφού στο πεδίο των αντιπαραθέσεων των χωρών του δυτικού κόσμου που διαχειρίζονται αυτήν την κατάσταση τα τελευταία χρόνια προστέθηκε και η Κίνα. 

ΥΓ. Ο Μανώλης σήμερα υπηρετεί τη θητεία του στον ελληνικό Στρατό με μεγάλη υπερηφάνεια και ευγνωμοσύνη. 

www.enet.gr