“Μάνα με κουτούπωσε”. Το Λαογραφικό Σημείωμα της εβδομάδας

 Γράφει ο Χρήστος Α. Τούμπουρος

“Το παιδί ορφανεύει από μάνα και όχι από πατέρα”. Αυτό μου είπαν πολλοί, όταν ορφάνεψα μικρός, πολύ μικρός και “άνογος”. Νόμιζα πως με παρηγορούσαν. Τότε δεν κατάλαβα τίποτε. Στην πορεία όμως αναλογιζόμενος τον αγώνα της μάνας μου, “να μας μεγαλώσ’’, πολλά κατάλαβα. Κατάλαβα πολλά που αφορούσαν την ίδια τη μάνα μου και τις μανάδες όλου του κόσμου. Αλήθεια χρειάστηκαν χρόνια, αρκετά χρόνια για να διαβάσω και να κατανοήσω τον ποιητή. “Και ένα τέταρτο μητέρας αρκεί για δέκα ζωές και πάλι κάτι θα περισσέψει”. Οδυσσέας Ελύτης, Εκ του Πλησίον.

Είναι γνωστό πως η μάνα επιδρά καθολικά στην ανάπτυξη και τη διαμόρφωση της προσωπικότητας του παιδιού της. Η μάνα με την εν γένει συμπεριφορά της. Ενίοτε αυτή η επίδραση είναι τέτοια που ο γιος της γίνεται “παιδί της μάνας του”. Μοιάζει δηλαδή η συμπεριφορά του με αυτή της μητέρας του. Και αυτή η ομοιότης μπορεί να είναι απόλυτα καθοριστική. Ιδιαίτερα, αν η μάνα τυχαίνει να είναι και πεθερά και έχει παιδί “ύπνο” ε, τότε, “θα της αργάσουν της νύφης το τομάρ’!” Μιλούμε πάντοτε για πεθερές που “έχουν το διάολο μέσα τους!” Τότε και τώρα...

Αν η μάνα τον έμαθε να μην υπολογίζει τίποτε, “να μην σιουράει” και να μην ορρωδεί σε τίποτε, τότε αυτός “είναι ικανός να πουλήσει και τη μάνα του”. Έμπορος όπλων, σιδήρου, τυροκομικών...Έμπορος συνείδησης! Το θέμα είναι πόσα θα οικονομήσει... Τα παραδείγματα πλείστα. Τότε και τώρα...

Η απληστία και η ανυπομονησία του γαμπρού. Καθόμασταν βραδάκι στο καφενείο του χωριού. Διεξάγονταν αληθινή τσιπροκατάνυξη. Ξαφνικά βλέπουμε να περνάει με το αυτοκίνητό του ο μελλούμενος γαμπρός του χωριού. Έτσι θεωρούσαμε όλους τους γαμπρούς. Καλοδεχούμενος στο χωριό. Την Κυριακή θα γινόταν ο γάμος. Ούτε που σταμάτησε να μας χαιρετίσει, ανέπτυξε μεγάλη ταχύτητα “αδειάζοντας” πάνω μας όλα τα καυσαέρια...Στην παρέα μας ήταν και ο μπάρμπα Κώστας, ο πεθερός. Ντροπιάστηκε είναι αλήθεια ο άνθρωπος. Το μόνο που είπε ήταν. “Μια στιγμή παιδιά, ξαναγυρνάω”. Έφυγε και ξαναγύρισε σε είκοσι λεπτά. Προηγουμένως είχε φύγει και ο γαμπρός και μάλιστα μας έκανε εντύπωση η ταχύτητα που ανέπτυξε. “Σφαίρα το αυτοκίνητο πέρασε από μπροστά μας!”. Ο μπάρμπα Κώστας γύρισε αμπουριασμένος. “Φουρτούνα αστροπελέκι!” Κάποιος από μας τον ρώτησε. 

- Τι έγινε μπάρμπα;

-Τι θέλ’ς να γίν; Ήρθε ο μουστερής και μου ζήτησε να του δώσω από σήμερα την προίκα. 

-Και τι του απάντησες;

-Τι, τη θέλ’ς; Να τη δείξεις στη μάνα του; Ναι, μου είπε και τον ξαπόστειλα. Τού είπα την Κυριακή στην εκκλησία. 

Και απευθυνόμενος σε μένα μου είπε. “ Όσο θα ψέλνει ο παπάς, εσύ θα μετράς τα λεφτά. Μην τα μετρήσεις μπροστά στη μάνα του. Θα σε κλέψ’ φουκαρά μ’”.

Και αυτό έγινε. Τα μέτρησα. Λίρες και χαρτονομίσματα τρεις φορές μέχρι να τελειώσει το Μυστήριο. Παραλίγο να χαλάσει ο γάμος, γιατί ήθελε ο γαμπρός να δείξει την προίκα στη μάνα του από την Παρασκευή. 

Η μάνα, λοιπόν, παντού. Κι ούτε πρόκειται να φέρει αντίρρηση στο γιόκα της. Σπάνιες οι περιπτώσεις. Μια από αυτές είναι και η ακόλουθη, όταν ο γιόκας της, εξαιρετικός μούκακας, βρέθηκε σε πολύ δύσκολη θέση από την τσαχπίνα, ναζιάρα αλλά και πρακτική γυναίκα του. Να λάβουνε υπόψη πως τα σπίτια παλιά στα χωριά ήταν χωρισμένα με τους περίφημους τσιατμάδες. (Το χώρισμα των δωματίων του σπιτιού με κατάλληλο πλέξιμο ευλύγιστων κλωναριών από ξύλα ελατίσια) και επομένως δεν μπορούσε να γίνει καθόλου λόγος για ηχητική μόνωση. Κάποια στιγμή βρέθηκαν σε σεξουαλική έξαρση. Ο γιος δυσκολευόμενος από τις κινήσεις της γυναίκας του, φώναξε δυνατά. “Μάνα μου, τι έπαθα απόψε. Με κουτούπωσε...” Η μάνα που “κοιμόταν” στο διπλανό δωμάτιο είχε το μάτι κάγκελο και το αυτί λύκου καψαλού, δεν κρατήθηκε. “Μπα σε καλό σου παιδάκι μ’. Δεν μπορώ να κάνω τίποτε. Άστην καλά το πάει το βιολί. Ξέρ’ αυτή”.

Χρήστος Α. Τούμπουρος