Βασικά, το πρόβλημά μας εδώ είναι ότι θεωρούμε πως το
πρόβλημά μας είναι στο επίκεντρο του διεθνούς ενδιαφέροντος!
Βασικά πάλι, το
πρόβλημά μας κατ' επέκταση είναι ότι δεν έχουμε ιδέα ποιο είναι στ' αλήθεια το
«διεθνές ενδιαφέρον».
Η τρέχουσα επίσκεψη Τσίπρα στις ΗΠΑ, και η τραγική του
παράσταση στο φόρουμ του Κλίντον, καταδεικνύει ότι η έλλειψη στοιχειώδους επαφής
με το τι συμβαίνει στον υπόλοιπο κόσμο και, κυρίως, πώς αντιμετωπίζονται ή και
λύνονται τα προβλήματα αλλού, πώς μιλάς και τι λες όταν απευθύνεσαι σε ένα
διεθνές και μάλιστα ειδικευμένο ακροατήριο, είναι ο βασικός λόγος που η χώρα
αυτή, όσο θα κυβερνάται από ανθρώπους που δεν έχουν «κυκλοφορήσει» ποτέ στη ζωή
τους εκτός Ελλάδας, θα παραμένει πάντοτε στην πικρή της απομόνωση.
Δεν
μπορεί, δεν γίνεται, ο πρωθυπουργός της χώρας, συμμετέχοντας σ' ένα πάνελ που
μεταδίδεται απευθείας από το CNN και που του γίνονται ερωτήσεις-πάσες για να
προσελκύσει η χώρα ξένους επενδυτές, να μιλάει σαν να 'ναι σε υπουργικό
συμβούλιο, στη Βουλή των Ελλήνων, στην Κ.Ε του ΣΥΡΙΖΑ ή σε debate της
ΕΡΤ.
Κάποιοι τον δασκάλεψαν λάθος. O ίδιος δεν έχει ακόμα επίγνωση του ρόλου
του. Και οι υποστηρικτές του δεν κατάλαβαν ποιο ήταν το λάθος!
Και επειδή οι
κυβερνήσεις εκλέγονται από πολίτες, το ίδιο περί «ελληνικής απομόνωσης»
ισχυρίζομαι και για αυτούς. Δεν είναι άμοιροι ευθυνών. Στην. μπροστινή δε μεριά
της αλυσίδας, βρίσκουμε και πολλούς εκπροσώπους των Mέσων ενημέρωσης που επίσης
ζουν από γεννησιμιού τους σε κλειστούς ορίζοντες.
Δεν αρκεί πλέον να
εντρυφείς σε ξένη λογοτεχνία, ή να σουλατσάρεις στο διαδίκτυο, αν δεν ζήσεις για
λίγο έξω, είτε για σπουδές είτε για εργασία, ή έστω να επισκέπτεσαι όποτε
μπορείς άλλες χώρες για να δεις εκεί, επί τόπου:
- πώς αντιμετωπίζονται
προβλήματα όμοια με τα δικά σου
- πώς λειτουργούν και ποιες δυσκολίες έχουν
τα συστήματα Υγείας
- τι μαθαίνουν τα παιδιά τους στα σχολεία
- πώς είναι
οι πανεπιστημιακές σπουδές
- πώς είναι οι δημόσιες συγκοινωνίες
- ποια
θέματα συζητούνται σε τηλεοπτικές εκπομπές
- τι ισχύει στον αθλητισμό.
Και
πέραν αυτών:
- Να μπεις σ' ένα φαρμακείο
- Να πάρεις ένα ταξί
- Να
μιλήσεις μ' έναν επιχειρηματία
- Να ακούσεις τι λένε οι φοιτητές για τις
σπουδές τους
- Να φας σ' ένα εστιατόριο
- Να δεις τηλεόραση.
- Να
καταγράψεις μια συνηθισμένη μέρα ενός απλού, εργαζόμενου ανθρώπου.
Δεν
ισχυρίζομαι πως όλα όσα μπορεί να εισπράξει κάποιος από μία ξένη εμπειρία πρέπει
αναγκαστικά να αντιγραφούν και να εφαρμοστούν στην Ελλάδα. Υπάρχουν και κακά
παραδείγματα. Ή και ανεφάρμοστα, όντως.
Λέω όμως ότι αποτελούν πολύτιμη
γνώση, που μπορεί να αλλάξει τον τρόπο σκέψης κάποιου, που είναι μόνιμα
εγκλωβισμένος στην «ελληνική του πραγματικότητα».
Αυτή η «πραγματικότητα»,
αντί να είναι το πολυτιμότερο λιθάρι μας, έχει καταντήσει να είναι ο πιο
ασήκωτός μας βράχος. Αμετακίνητος.
Αυτό το «εμείς είμαστε άλλο, είμαστε
διαφορετικοί», που το έχουμε εισπράξει άπειρες φορές, είτε μιλάμε για τα άθλια
πανεπιστήμια μας, είτε για τα φαρμακεία που σου δίνουν αντιβίωση χωρίς συνταγή,
είτε για την παραβίαση του νόμου περί καπνίσματος, είτε για την οδική μας
συμπεριφορά, είναι απλώς ένα βολικό άλλοθι για να μην αλλάξουμε τίποτα και ποτέ.
Ο βράχος που λέγαμε.
Είναι όμως, ταυτόχρονα, και ένας από τους βασικούς
λόγους που θα συνεχίσουμε να βράζουμε στο ίδιο μας το ζουμί, μένοντας πίσω από
όλες τις διεθνείς εξελίξεις, παρακολουθώντας από τα άθλια τηλεοπτικά πάνελ μας
συζητήσεις επί συζητήσεων άνευ καμιάς ουσίας, και βεβαίως βρίζοντας τα «στραβά
του τόπου» που έχουμε οι ίδιοι επιφέρει..
Κάποιος μου έστειλε ένα μέιλ,
γράφοντάς μου «είμαι σίγουρος ότι θα ενοχλήθηκες από την κακή παράσταση του
Τσίρπα στο φόρουμ του Κλίντον, αλλά είδαμε και τον άριστο αγγλομαθή σου τον
Γιωργάκη πόσο θάλασσα τα έκανε όταν κυβέρνησε».
Το μέιλ αυτό με λύπησε και με
θύμωσε συνάμα. Διότι εμπεριέχει, ακριβώς, όλη τη μιζέρια που προσπάθησα να
περιγράψω πιο πάνω. Την ελληνική μιζέρια του «ναι, είδαμε τα χαΐρια και του
άλλου».
Είναι σαφές πως όσα ισχυρίζομαι δεν έχουν να κάνουν μόνο και
αποκλειστικά με την καλή γνώση της αγγλικής ή άλλης γλώσσας. Ούτε και αρκεί να
ζήσει κάποιος λίγα ή περισσότερα χρόνια έξω για να έχει ανοικτούς πνευματικούς
ορίζοντες. Και η περίπτωση του Ανδρέα Παπανδρέου, που ήξερε άριστα τα αγγλικά
και δίδαξε και σε αμερικανικό πανεπιστήμιο, είναι άλλης προσέγγισης θέμα, άλλης
εποχής, άλλων δεδομένων. Και σίγουρα, δεν την θεωρώ και «καλή
περίπτωση».
Εκείνο όμως που λέω είναι ότι τα τελευταία χρόνια, ακόμα και προ
της κρίσης, έχουμε παρακλειστεί στον εαυτό μας. Έχουμε συνδέσει την αιτία αλλά
και την επίλυση των προβλημάτων μας με άλλους - εγχώριους ή ξένους.
Όσον
φορά, δε, τους πρώτους, λησμονούμε ότι και αυτοί είναι σάρκα εκ της σαρκός μας.
Πολλοί μάλιστα, μετανοημένοι ειλικρινώς ή συμφεροντολογικώς, μετοίκησαν στο
στρατόπεδο που σήμερα στηρίζει σχεδόν όλη την ύπαρξή του στην καταδίκη του
παλιού!
Αυτή η εσωστρέφεια, όπως τη λέμε, αν είχε κάτι από την
αυτοσυγκράτηση, καρτερία, ταπεινότητα και αγώνα αυτογνωσίας των μοναχών, θα
έλεγα «εντάξει», κάπου καλά θα μας βγάλει.
Είναι όμως θορυβώδης και απρεπής
εσωστρέφεια. Αλαζονική και εγωιστική. Δεν παράγει τίποτα καλό. Μόνο αντιπαλότητα
και αντιπαράθεση ανούσια και αισχρή.
Η γνώση είναι εχθρός της. Η τεκμηρίωση
δεν την αφορά. Ο διάλογος με το «έξω», ανύπαρκτος. Όλα λέγονται και
αποφασίζονται σε κλειστές συσκέψεις. Επικοινωνούνται με άθλια non papers και
Δελτία Τύπου. Αναπαράγονται από τα ΜΜΕ όπως έχουν με μόνο γνώμονα την πρόκληση
αντιδράσεων. Και συζητούνται μέσω μονολόγων σε μία Βουλή όπου οι άξιοι είναι η
εξαίρεση και οι ανάξιοι ο κανόνας.
Αν ήμασταν τουλάχιστον αυτάρκεις, θα 'λεγα
«ΟΚ, ας κλειστούμε και λίγο στον εαυτό μας». Μιλάμε όμως για μία χώρα που ζει με
80% εισαγόμενα προϊόντα, και για έναν λαό που αν του στερήσεις το κινητό, τη
φιλιπινέζα, το αυτοκίνητο, το tablet, και τον φραπέ, θα πάθει ταραχή, που λέει
κι ο Λε-Πα!
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου