Η πρωτομαγιά και τα αιτήματα το 2015

«Κι ἂν εἴσουν δίκειος, δίκαια θὰ μοίραζες τὴν πλάση, κάθε πουλί, κάθε παιδὶ νὰ φάει καὶ νὰ χορτάσει». 

(από τον Επιτάφιο του Γιάννη Ρίτσου)

Μάη του 1886,  τα εργατικά συνδικάτα στο Σικάγο ξεσηκώθηκαν διεκδικώντας καλύτερες συνθήκες και οκτάωρο. Στη δυναμική πορεία που ακολούθησε έλαβαν μέρος περισσότεροι από 90.000 εργαζόμενοι, ενώ περίπου 350.000 εργάτες από 1.200 εργοστάσια συμμετείχαν στην απεργία. 

Μάη του 1936 στη Θεσσαλονίκη,  αστυνομικοί άρχισαν να πυροβολούν κατά απεργών στη  διασταύρωση Εγνατίας και Βενιζέλου. Ο απολογισμός ήταν 12 νεκροί και πολλοί τραυματίες.   

Μάη του 1944,  τα ναζιστικά στρατεύματα Κατοχής εκτέλεσαν  200 κομμουνιστές    στο σκοπευτήριο της Καισαριανής.

Σήμερα  τιμούμε την Πρωτομαγιά έχοντας στο μυαλό και τη καρδιά μας όλους εκείνους που αγωνίστηκαν, προκειμένου οι σημερινοί εργαζόμενοι να έχουμε μια σειρά δικαιώματα. 

Πάντα όμως έχουμε την ανησυχία: Η σύγχρονη αριστερά και μαζί το εργατικό κίνημα και η προοδευτική διανόηση,  ποια είναι τα αιτήματα που πρέπει να θέτει για να παραμένει στην πρωτοπορία και να μη δίνει μάχες οπισθοφυλακών, όπως κάνει ένα άλλο τμήμα της αριστεράς. Αρκεί σήμερα να σφίγγουμε τις γροθιές, να συμμετέχουμε στις πρωτομαγιάτικες συγκεντρώσεις - οι οποίες δεν είναι και ιδιαίτερα μαζικές - και να παλεύουμε ακόμη για το οκτάωρο;

Ναι, είναι ιδιαίτερα σημαντικό να αμείβονται  καλά οι εργαζόμενοι. 

Ναι, είναι  ιδιαίτερα σημαντικό να τηρείται η εργατική νομοθεσία, και μάλιστα να εμπλουτίζεται με νέους νόμους που θα προστατεύουν τους πιο αδύναμους εργαζομένους από την εργοδοτική αυθαιρεσία.

Ναι, θέλουμε πίσω όλα αυτά που μας στέρησαν οι μνημονιακές κυβερνήσεις την τελευταία πενταετία και όλα όσα μας αρνήθηκαν οι προηγούμενες κυβερνήσεις. 

Όμως η αριστερά πλέον είναι στην κυβέρνηση και οι εργαζόμενοι έχουν λόγους να διεκδικούν  περισσότερα και πολύ διαφορετικά. Τα αιτήματα και οι διεκδικήσεις πρέπει να είναι  πολύ πιο προωθημένα.  

Ταυτοχρόνως όμως οι ευθύνες μας είναι πολύ πιο μεγάλες. Αρκεί  να κάνουμε τις συγκρίσεις με την περυσινή Πρωτομαγιά: Η Ελλάδα  είχε μια πειθήνια κυβέρνηση. Η  Ευρώπη ζούσε μια περίοδο παρατεταμένης ύφεσης. όλα τα βλέμματα ήταν στραμμένα  στα ανατολικά.

Σήμερα η συζήτηση και οι αποφάσεις έχουν μετατοπιστεί. Όχι όσο θα θέλαμε, αλλά πλέον όλος ο κόσμος - χάρη και στη νίκη του ΣΥΡΙΖΑ στις εκλογές της 25ης Ιανουαρίου - συζητά τα αδιέξοδα της μνημονιακής πολιτικής. Αναζητεί  άλλες λύσεις. Η  Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα ήδη εφαρμόζει - για τις άλλες χώρες, όχι για την Ελλάδα - τη νομισματική χαλάρωση. Η  Γαλλία πέταξε το γάντι στους εταίρους της ανακοινώνοντας τον προϋπολογισμό του 2015, όπου καθορίζει το πώς θα φέρει το δανεισμό της εντός των ορίων της ΕΕ αλλά δύο χρόνια αργότερα από ό, τι είχε υποσχεθεί. Σημειώστε ότι το δημόσιο χρέος της Γαλλίας ανήλθε στα 2.023,7 δισ. ευρώ, υπερβαίνοντας για πρώτη φορά στην ιστορία το όριο των 2 τρισεκατομμυρίων ευρώ! 

Τέλος, η διαρκής τραγωδία με τα πλοία των προσφύγων να βυθίζονται σχεδόν καθημερινά στη Μεσόγειο αφύπνισε συνειδήσεις και έβαλε πολλούς Ευρωπαίους -και όχι μόνο - πολίτες, μπροστά στο ερώτημα: Μήπως έχουμε και εμείς ευθύνες; Μήπως «σπείραμε» πολέμους απλά για να υπηρετηθούν μεγάλα οικονομικά συμφέροντα;  Μήπως αν δεν αντιδράσουμε έγκαιρα, ο φανατισμός θα απειλήσει και τις δικές μας ζωές άμεσα ή έμμεσα; 

Τι σημαίνουν όλα αυτά: Απλά ότι βρισκόμαστε μπροστά σε ιστορικές αλλαγές. Ο κόσμος αλλάζει, η Ευρώπη αλλάζει, η Ελλάδα μπορεί να είναι πρωτοπόρα σ’ αυτές  τις αλλαγές. Σε αυτές τις συνθήκες είναι λογικό και απαραίτητο η αριστερά στη χώρα μας να μπορεί να παρουσιάζει ανανεωμένα οράματα, νέους στόχους. 

• Ο μετασχηματισμός των δομών του δημοσίου, προκειμένου το παλαιό «κράτος-δυνάστης» να καταστεί ένα «κράτος-αρωγός» για όλους τους πολίτες, τώρα πια πρέπει και μπορεί να είναι στόχος μας.
  
• Οι αλλαγές στο καθεστώς λειτουργίας των  Μέσων Μαζικής Ενημέρωσης με πρώτο τον απογαλακτισμό της δημόσιας ραδιοτηλεόρασης από κάθε είδους κομματικούς εναγκαλισμούς, είναι ένα μεγάλο βήμα δημοκρατίας. Τι ίδιο ισχύει με τη δημιουργία συνθηκών υγιούς ανταγωνισμού και τσακίσματος των δεσμών διαπλοκής
  
• Η άσκηση εξωτερικής, αλλά και οικονομικής πολιτικής πολυδιάστατης, είναι και αυτά γεγονότα που μπορούν να λειτουργήσουν σε όφελος των εργαζομένων.
  
• Η απονομή δικαιοσύνης προκειμένου να τιμωρηθούν όσοι κερδοσκόπησαν σε βάρος του ελληνικού λαού, είναι απαραίτητος στόχος για να νοιώσουν οι Έλληνες ότι πλέον δεν θα τα πληρώνουν όλα οι ίδιοι και οι ίδιοι… Η γνωστή υπόθεση με τον κ. Λεωνίδα Μπόμπολα είναι χαρακτηριστική!
  
• Η δημιουργία ενός δικτύου προστασίας για όσους  έχουν πληγεί από την ανθρωπιστική κρίση είναι κάτι ιδιαίτερα σημαντικό. Όμως σημαντικότερο είναι σύντομα να μπορούμε να δώσουμε δουλειά σε όλους όσοι ζουν στη χώρα μας.
  
• Κρίσιμη παράμετρος είναι η δημιουργία νέου πλούτου στη χώρα, από τον οποίο θα βελτιώνεται συνεχώς η θέση αυτών που τον παράγουν.
  
• Κρίσιμο είναι το να δημιουργήσουμε το έδαφος για την άνθιση νέων ιδεών, την έρευνα, τη δημιουργία, τη καινοτομία, την αξιοποίηση της νέας τεχνολογίας για να ζουν καλύτερα οι πολίτες και όχι για να ελέγχονται καλύτερα οι ζωές μας.
  
• Η λειτουργία του Κοινοβουλίου, η προσπάθεια αναβάθμισης του σε ναό της δημοκρατίας,  ο οποίος θα ακούει τη κοινωνία και  θα βρίσκεται σε αντιστοίχιση με τις σύγχρονες απαιτήσεις και τις ανάγκες των πολιτών, είναι ένα ακόμη ζητούμενο.
  
• Τέλος η παρουσία της Ελλάδας σε μια Ενωμένη Ευρώπη και σε έναν διαρκώς μεταλλασσόμενο κόσμο μπορεί να καταστεί καταλυτική. Όχι σαν μέγεθος, αλλά σαν αντίληψη η χώρα μας είναι στο μικροσκόπιο της παγκόσμιας κοινότητας.

Αυτά και πολλά άλλα μπορούν και πρέπει να ενταχθούν στην προβληματική και τις διεκδικήσεις των εργαζομένων. Το «κάτω τα χέρια» από παλαιότερες κατακτήσεις, νομίζω ότι  μπορεί να καταστεί ιστορικά ξεπερασμένο. Γι’ αυτό μπορεί και πρέπει να αντικατασταθεί  με προωθητικές διεκδικήσεις της σύγχρονης αριστεράς.

Στη φετινή Πρωτομαγιά στις πρώτες γραμμές των διαδηλωτών θα βρίσκονται όλα τα κυβερνητικά, κοινοβουλευτικά και κομματικά μας στελέχη. Άλλωστε όλοι το έχουμε ξανακάνει πολλές φορές και για πολλά χρόνια, δεν είμαστε άγνωστοι στους διαδηλωτές. Εμείς δεν φορέσαμε κράνος μεταλλωρύχου τώρα για πρώτη φορά, όπως πρόσφατα έκανε γνωστός βουλευτής που «συναντήθηκε» για πρώτη φορά με  εργαζόμενους διαδηλωτές. Εμείς δεν ήμασταν ποτέ  οι «διαδηλωτές της κατσαρόλας»…

Όμως, πλέον, αυτό που ζητούν οι εργαζόμενοι από εμάς δεν είναι μόνο η αγωνιστικότητα μας, η ακεραιότητα του χαρακτήρα, η συνεπής υπεράσπιση των δικαιωμάτων. Ζητούν αποτελέσματα χειροπιαστά. Ζητούν ένα καλύτερο μέλλον με δημιουργία, με δικαιοσύνη, με ισότητα, με αλληλεγγύη, με προοπτική. 

Τιμούμε τους αγώνες των εργαζομένων χαράσσοντας  νέους δρόμους από νέες θέσεις ευθύνης.

Γιάννης Μπαλάφας

Ο Γιάννης Μπαλάφας είναι Β΄ Αντιπρόεδρος της Βουλής. 

www.tvxs.gr