... Τα δίστιχα στιχοπλάκια
ερωτικού κυρίως περιεχομένου, ενίοτε δε και
περιπαικτικού χαρακτήρα, αποτελούν
τη βάση των τραγουδιών. Μάλιστα οι
στιχουργικοί αγώνες των Γιαννιωτών του
19ου αι. θα επιβιώσουν στα
ζαγορίσια χαβάδια, που λέγονταν
(και λέγονται ακόμα καμιά φορά) κατά το
χάραμα της τελευταίας μέρας των
πανηγυριών ή στη δύση των γλεντιών. Από
τα Γιάννενα πάλι θα εισαχθούν και θα
ριζώσουν μετά την απελευθέρωση της
περιοχής το 1912-13, πολλά τραγούδια και
οργανικοί σκοποί αστικού ύφους, που η
πρωτεύουσα της Ηπείρου θα αποποιηθεί στην
προσπάθειά της να «αποτουρκοποιη
θεί» υιοθετώντας νεωτεριστικούς τύπους δυτικής
προέλευσης, όπως η καντάδα και
τα κιθαριστικά
τρίο. Η ανατολική ταυτότητα της περιοχής θα επιζήσει τότε
στο
κοσμοπολίτικο Ζαγόρι. Η Μπαζαρκάνα και το Αρχοντόπουλο είναι τέτοια
δημιουργήματα της γιαννιώτικης παράδοσης, τα οποία αποτελούν πλέον
αναπόσπαστο
κομμάτι του ζαγορίσιου ρεπερτορίου και κάτι περισσότερο:
αντιπροσωπεύουν την πιο
αμιγή ζαγορίσια παράδοση. Ανάλογη είναι η
προέλευση και η θέσητραγουδιών όπως
τα γνωστότατα Φεγγαροπρόσωπη,
|
|
Την
εντόπια καταγωγή μαρτυρά σε πολλά ζαγορίσια τραγούδια η ονομαστική
αναφορά σε
χωριά της περιοχής, Πάπιγκο, Καπέσοβο, Βίτσα, Τσεπέλοβο,
Σκαμνέλι, ή σε
συγκεκριμένα πρόσωπα του τόπου, την λοιδωρούσα την
ξενητιά Αλεξάνδρα, την όμορφη
Όλγα, την αρχόντισσα Μπολονάσαινα
που απήχθη από τους (πολυάριθμους στα γύρω του
Ζαγορίου ορεινά) κλέφτες.
Το
ύφος της μουσικής εκτέλεσης τόσο σε τραγούδια τα οποία δημιουργήθηκαν
στο
Ζαγόρι, όσο και σε εισαγόμενα, αλλά και στους οργανικούς σκοπούς
αναγνωρίζεται
πρωτίστως στις φράσεις του κλαρίνου, το οποίο πρωτοστατεί!
Χρησιμοποιείται
κυρίως η μεσαία και η ψηλή περιοχή του οργάνου, όπου
φράσεις σβέλτες και
πληθωρικές σε φθογγικό υλικό περιβάλλουν κομψά
γλιστρήματα, τα οποία ορίζουν
τους κυρίους πόλους της μελωδίας. ...
«Ζούμε μαζί με τις αρκούδες.
Είμαστε λιγοστοί άνθρωποι στο χωριό και από τον Ιούλιο που αρχίζουν τα κεράσια,
έως και σήμερα, πολλές φορές ερχόμαστε
αντιμέτωποι με αρκούδες και τα μωρά τους.
Χρειάζεται ψυχραιμία αν και φοβόμαστε»
Με αυτά τα λόγια περιγράφουν στο
ΑΠΕ-ΜΠΕ, οι κάτοικοι του χωριού Μανασσή που
βρίσκεται στο Νότιο-Κεντρικό Ζαγόρι
και απέχει 43 χιλιόμετρα από τα Ιωάννινα, την
κατάσταση που καθημερινά βιώνουν,
ειδικά το τελευταίο διάστημα μέσα στον
οικισμό. Αφορμή για την επίσκεψη στο
Μανασσή, ήταν το περιστατικό που
σημειώθηκε χθεςτα ξημερώματα στο μοναδικό
καφενείο του χωριού, όταν μία
αρκούδα ανέβηκε στην στέγη γιατί όπως μας
περιγράφει η ιδιοκτήτρια κ. Περσεφόνη
Μυλωνά, «μύρισε τις σφήκες και ήταν
πεινασμένη». Το άγριο ζώο, έβγαλε
επιμελώς τις πλάκες της στέγης μέχρι να φτάσει
στην σφηκοφωλιά και στην
συνέχεια έφυγε από το καλντερίμι σύμφωνα με τα ίχνη που
άφησε μετά την
επιδρομή. Η κ. Μυλωνά επισημαίνει ότι από τύχη δεν βρέθηκε η
αρκούδα μέσα
στο καφενείο, γιατί πρόσφατα είχαν γίνει επισκευές στην στέγη και
την οροφή.
Ο καθένας στο Μανασσή περιγράφει τις δικές του «εμπειρίες». Η κ.
Ακριβούλα Λαδιά- Σνάιντερ μέσα από το παράθυρο του σπιτιού της, πολλές φορές
έχει φωτογραφήσει αρκούδες με τα μωρά τους. Πριν δύο ημέρες, όπως λέει,
φτάνοντας το απόγευμα στο σπίτι ήρθε αντιμέτωπη με μία αρκούδα η οποία ήταν
ανεβασμένη στην καρυδιά τη
αυλής. «Το ζώο ήταν πάνω σε ένα κλώνο και έτρωγε
καρύδια. Μόλις το αντίκρισα δεν προχώρησα στην είσοδο του σπιτιού, προς στιγμήν
φοβήθηκα. Αθόρυβα επέστρεψα στο αυτοκίνητο. Ίσως και εκείνο όταν με είδε,
φοβήθηκε γιατί κινήθηκε πάνω στο
δέντρο και έπεσε κάτω μαζί με τον κλώνο». Η κ.
Ακριβούλα συνεχίζει ότι πριν από
ένα μήνα, μία αρκούδα μαζί με 3 μωρά της
κοιμόταν κάτω από την βεράντα του
σπιτιού της. Επίσης αναφέρει ότι, ένα απόγευμα
πριν από 10 ημέρες, μαζί με μία γειτόνισσα παρακολουθούσαν, πως μία μητέρα
αρκούδα, μάθαινε τα μωρά της να αναρριχώνται σε μία κορομηλιά. Το Μανασσή,
μοιάζει με χωριό φυτεμένο μέσα στο δάσος και όπως μας εξηγούν οι κάτοικοι οι
αρκούδες βρίσκονται ουσιαστικά μέσα στα χωράφια και τις αυλές των σπιτιών. Στο
καφενείο συναντήσαμε τον Ιωάννη Τσιάμη, θηροφύλακα της
Κυνηγετικής Ομοσπονδίας.
Όπως αποκαλύπτει στο ΑΠΕ-ΜΠΕ, σε όλες τις ορεινές
περιοχές της Ηπείρου υπάρχουν
προβλήματα από τις αρκούδες που αναζητούν
τροφή μέσα στους οικισμούς,
καταστρέφοντας κήπους ακόμη και κυψέλες από
μελίσσια. Χαρακτηριστικά αναφέρει
ότι, σε 3 περιπτώσεις, στα χωριά Δεμάτι και Βρυσοχώρι, έσπασαν και πόρτες από
ξωκλήσια, για να πιούν το λάδι από τα καντήλια. Ο κτηνοτρόφος της περιοχής
Γιώργος Ματσόπουλος, με οργή αναφέρει ότι κοπάδι του λιγόστεψε κατά 15 πρόβατα,
γιατί όπως ισχυρίζεται μπαίνουν στο μαντρί
αρκούδες και λύκοι. «Βρίσκουμε τα
πρόβατα φαγωμένα η δεν τα βρίσκουμε καθόλου. Προχθές με την
βροχή μου έφαγαν
τρία ζώα» μας είπε. Η μόνιμη πλέον παρουσία της αρκούδας στον οικισμό
δημιουργεί μεγάλο
προβληματισμό στους κατοίκους του. «Δεν μπορούμε να ζούμε
έτσι με τον φόβο. Πως θα ζήσουμε: Θέλω να ανέβω από το σπίτι και φοβάμαι. Με το
που θα την δω μένω ξερή», τονίζει η κ. Περσεφόνη Μυλωνά. Αναζητώντας μία
απάντηση σχετικά με την έξαρση του φαινομένου, οι κάτοικοι υποστηρίζουν ότι τα
τελευταία χρόνια συρρικνώθηκε η υλοτομία με αποτέλεσμα το
δάσος να φτάνει στα
σπίτια και επιπλέον στην περιοχή δεν υπάρχουν πια, τα μεγάλα
κοπάδια με τα
χιλιάδες ζώα και τα τσοπανόσκυλα, που κρατούσαν σε απόσταση τα
άγρια ζώα.
|
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου