Η διάσημη εικαστικός πεθερά του Βαρουφάκη

Η εικαστικός και γλύπτρια Ελένη Πόταγα - Στράτου, η μητέρα της επίσης εικαστικού, Δανάης Στράτου, η πεθερά του υπουργού Οικονομικών Γιάννη Βαρουφάκη.

Θρύλος της σύγχρονης ελληνικής Τέχνης, παρά τις λίγες ατομικές εκθέσεις της, αγαπημένη πολλών συλλεκτών, διακριτική παρουσία, φίλη διασήμων, με ζωή σαν μυθιστόρημα.

Ελένη Πόταγα - Στράτου, η εικαστικός και γλύπτρια, η μητέρα της Δανάης Στράτου και πεθερά του υπουργού Οικονομικών, Γιάνη Βαρουφάκη, η δημιουργός, η γυναίκα, η μητέρα, η γιαγιά. 

Πέντε κόρες από δύο συζύγους Μητέρα πέντε θυγατέρων -της Χριστίνας και της Νταβίνα από τον πρώτο σύζυγό της, Ian Dutton, και τρεις από τον Φαίδωνα Στράτο, τη Μαρίνα, την Αμαλία και τη Δανάη- η Ελένη Πόταγα, είναι μία γυναίκα η οποία παρότι θα μπορούσε να «χτίσει» μία εξαιρετική στενή σχέση με τη δημοσιότητα, την απέφυγε συστηματικά, ακόμη και σε σχέση με τη δουλειά της.

«Δεν ασχολήθηκα ποτέ με την προβολή μου, με το «μάρκετιγκ της δουλειάς μου. Δεν πίστευα ποτέ σε αυτό. Η τέχνη δεν έχει σχέση με μάρκετιγκ» έχει πει σε μία από τις ελάχιστες συνεντεύξεις της.

Παρότι ο Φαίδων Στράτος υπήρξε από τους ιδιοκτήτες της κραταιάς βιομηχανίας Πειραική - Πατραϊκή, η Ελένη Πόταγα μεγάλωσε τις κόρες της ανάμεσα σε καλλιτέχνες όπως οι Αιγινήτες, Γιάννης Μόραλης -ο κορυφαίος εικαστικός υπήρξε και καθηγητής της στην ΑΣΚΤ- ο Νίκος Νικολάου, ο Κοσμάς Ξενάκης, ο Γεωργίου, ο Ανδρέου.

Το πρώτο γλυπτό της Δανάης 

Το εργαστήρι της ήταν καθημερινή πηγή έμπνευσης και τροφοδοσίας υλικών για την κόρη της, Δανάη Στράτου: «Το πρώτο μου γλυπτό ήταν μια μικρή, ανθρώπινη φιγούρα που έφτιαξα χρησιμοποιώντας ένα ξυλάκι παγωτού, εφημερίδα και γύψο, σε ηλικία 4-5 χρονών» έχει πει η κυρία Βαρουφάκη.

Η Αίγινα του φωτός, οι ευτυχισμένες μέρες Η Ελένη Πόταγα μεγάλωσε τα κορίτσια της στο σπίτι της Πλάκας, αλλά η Αίγινα υπήρξε το σταθερό σημείο αναφοράς.

Το Κτήμα Παγώνι, η εντυπωσιακή ιδιοκτησία της οικογένειας Στράτου στην Αίγινα του φωτός, των μοναστηριών, των εκκλησιών, ήταν ησυχαστήριο, τόπος στοχασμού, έμπνευσης, αλλά και σημείο συνάντησης: Δύο από τους διάσημους Αιγινήτες, γείτονες και στενούς φίλους της Ελένης Πόταγα στο νησί, είναι ο Ζαν-Λουί και η Ρένα Ντυμά, ο γάλλος ιδιοκτήτης της εταιρείας Hermes και η ελληνίδα σύζυγός του, Ρένα, γνωστή αρχιτέκτων εσωτερικών χώρων και ντιζάινερ (η οποία δεν βρίσκεται πια στη ζωή).

Ο πατέρας, το εμπόριο και ο κινηματογράφος «Παλλάς» 

Η Ελένη Πόταγα γεννήθηκε και σπούδασε στην Αθήνα, συνέχισε τις σπουδές της στο Παρίσι και αποφοίτησε από τη Σχολή Καλών Τεχνών του Νewcastle University της Αγγλίας.

Ο πατέρας της ασχολούνταν με εμπόριο νημάτων, ωστόσο, όπως έχει πει η ίδια, διατηρούσε και μια παράλληλη δραστηριότητα, ήταν ιδιοκτήτης του κινηματογράφου «Παλλάς» στο Παγκράτι.

Από εκεί προέρχονται τα πρώτα ερεθίσματα της μετέπειτα εικαστικού με το φως, αλλά και τις νέες τεχνολογίες, τις διαδραστικές εγκαταστάσεις και τα video.

Μαθιός Πόταγας: 

Ο θάνατος του 17χρονου αδελφού Το γεγονός που σημάδεψε την παιδική ηλικία της Ελένης Πόταγα ήταν ο πρόωρος θάνατος του 17χρονου αδελφού της, Μαθιού, στη Βυτίνα από τους Γερμανούς.

Ο Μαθιός ήταν το 17χρονο αγόρι που προέβη σε μια από τις πρώτες χρονικά, συμβολικές πράξεις αυτοθυσίας και αντίστασης κατά τη γερμανική κατοχή.

  

Μαθιός Πόταγας

Στις 2 Μαΐου 1941, όταν τα πρώτα γερμανικά στρατεύματα κατευθύνονταν προς τη Βυτίνα Αρκαδίας, τον τόπο καταγωγής του. Ο νεαρός Μαθιός -ο οποίος ζούσε με την οικογένεια του στην Αθήνα και ήταν μαθητής στο Βαρβάκειο- εμφανίστηκε μπροστά τους και φέρεται να τούς είπε «Σταθείτε, δεν θα μας σκλαβώσετε. Είμαι εδώ μόνος, αλλά ολόκληρη η Ελλάδα ακολουθεί».

Παρότι δεινός σκοπευτής με δικό του ελαφρό όπλο, εκείνη τη στιγμή δεν χτύπησε κανέναν. Άρα δεν πήγε να σκοτώσει έναν-δυο Γερμανούς. Μίλησε επειδή ήθελε να δηλώσει κάτι.  Οι Γερμανοί τον σκότωσαν επί τόπου και στη συνέχεια του συνέθλιψαν το κεφάλι.

Κατά άλλη εκδοχή, πρώτα ο Μαθιός πυροβόλησε τα αυτοκίνητα των Γερμανών, οι οποίοι τον συνέλαβαν πάραυτα και τον σκότωσαν με όπλο, συνθλίβοντάς του έπειτα το κεφάλι.

Το Ελληνικό Κράτος, αναγνωρίζοντας την ηρωική πράξη του Ματθαίου Πόταγα, έχει τοποθετήσει ανδριάντα του ήρωα στη Βυτίνα, το οποίο έχει φιλοτεχνηθεί από την αδελφή του Ελένη Πόταγα (η αποκάλυψη του αγάλματος έγινε στις 3 Μαΐου 2003, παρουσία του Προέδρου της Δημοκρατίας Κωνσταντίνου Στεφανοπούλου).

Η τραγική απώλεια σημάδεψε την οκτάχρονη τότε Ελένη.

Η «Μούσα» στο αίθριο του Μεγάρου Μουσικής 

Αγαπημένη πολλών συλλεκτών, η Ελένη Πόταγα έχει παρουσιάσει τη δουλειά της σε λίγες ατομικές εκθέσεις (Ελληνοαμερικανική Ενωση, Πνύκα,Αίθριο του Πανεπιστημίου της Βόννης,Κήποι της Οπερας Καΐρου και Κήποι Σελαλάτ στην Αλεξάνδρεια της Αιγύπτου, Αίθουσα Τέχνης ΑSΤRΑ).

Έχει συμμετάσχει σε ομαδικές εκθέσεις στην Ελλάδα και στο εξωτερικό.

Στο Αίθριο του Μεγάρου Μουσικής βρίσκεται η περίφημη «Μούσα» της (2004) -ο Χρήστος Λαμπράκης υπήρξε καλός φίλος της Ελένης Πόταγα- ενώ ο «Εσταυρωμένος» (1957), της στους κήπους του Μοναστηριού Σεν Κλαίρ στο Νιουκάστλστ, θεωρείται το πιο διάσημο έργο της.

www.thetoc.gr