Inversions: Το μεγάλο κόλπο για να γλιτώνουν φόρους οι επιχειρήσεις. Πως οι εταιρείες αλλάζουν έδρα.

Τον Ιούνιο, η δεύτερη μεγαλύτερη εταιρεία ιατρικών μηχανημάτων των ΗΠΑ Medtronic εξαγόρασε την ιρλανδική Covidien έναντι 43 δισ. δολ. Τον Ιούλιο, ο αμερικανικός φαρμακευτικός κολοσσός AbbVie εξαγόρασε τη βρετανική Shire έναντι 55 δισ. δολ. 

Και στις αρχές της εβδομάδας, η Burger King (με τη συνδρομή του δισεκατομμυριούχου μεγαλοεπενδυτή Γουόρεν Μπάφετ) εξαγόρασε την καναδική εταιρεία ντόνατ Tim Horton. Τα τρία αυτά deals είναι φαινομενικά ασύνδετα μεταξύ τους, έχουν όμως δυο κοινά σημεία: Πρώτον, σε όλες τις περιπτώσεις η ετιαιρεία-αγοραστής είναι πολύ μεγαλύτερη της εξαγοραζόμενης που είναι -διόλου συμπτωματικά- ξένη. Και δεύτερον, δεν υπαγορεύθηκαν από την επιχειρηματική λογική, αλλά την επιδίωξη μείωσης της φορολογικής επιβάρυνσης της εταιρείας-αγοραστή. Με ποιον τρόπο;

Με τη χρήση του λεγόμενου «inversion», ενός παραθύρου στη φορολογική νομοθεσία των ΗΠΑ που επιτρέπει στις αμερικανικές εταιρείες, οι οποίες είναι τουλάχιστον κατά 20% ελεγχόμενες από ξένους, να αλλάξουν «διαβατήριο» και να μεταφέρουν την έδρα τους. Αυτό πρακτικά σημαίνει ότι εάν μια μεγάλη εταιρεία των ΗΠΑ εξαγοράσει μια μικρότερη που εδρεύει σε έναν φορολογικό παράδεισο (ή, έστω, σε μια χώρα με μικρότερους συντελεστές φορολογίας επιχειρήσεων σε σχέση με τους αμερικανικούς που σε πρώτη ανάγνωση είναι από τους υψηλότερους στον ανεπτυγμένο κόσμο) μπορεί να «μετατραπεί» από μητρική εταιρεία της ξένης σε θυγατρική της και να αποφύγει σε μεγάλο βαθμό τα «δίχτυα» της αμερικανικής εφορίας.

Στο παράδειγμα του deal AbbVie-Shire, οι μέτοχοι της AbbVie θα συνεχίσουν να ελέγχουν το 75% του νέου ομίλου, με τους διοικούντες να κινούν τα νήματα από το Σικάγο. Όμως, η έδρα για φορολογικούς λόγους θα είναι το Τζέρσεϊ και ο συντελεστής φορολόγησης θα μειωθεί από 22% στο 13%, με σημαντικά διαφυγόντα κέρδη για το αμερικανικό υπουργείο Οικονομικών. Για τους ίδιους λόγους, ένας άλλος γίγαντας της αμερικανικής φαρμακοβιομηχανίας, η Pfizer, προσπάθησε σκληρά να εξαγοράσει την βρετανική AstraZeneca, αν και τελικά δεν τα κατάφερε...

Δεν είναι λοιπόν να απορεί κανείς που οι συμφωνίες inversions έχουν λάβει διαστάσεις επιδημίας και ευθύνονται σε μεγάλο βαθμό για τον πυρετό εξαγορών και συγχωνεύσεων στις ΗΠΑ από τις αρχές του έτους. Αντιμέτωπη με την προοπτική απώλειας τεράστιων φορολογικών εσόδων (που θα μπορούσαν να ανέλθουν σε 20 δισ. δολ. την επόμενη δεκαετία), η Ουάσιγκτον ανέβασε τους τόνους της ρητορικής της: «Δεν με νοιάζει αν τα inversions είναι νόμιμα», ξεσπάθωσε ο πρόεδρος Ομπάμα. «Όλες αυτές οι εταιρείες δεν θέλουν να απεμπολησουν τα πλεονεκτήματα που συνεπάγεται η λειτουργία τους στις ΗΠΑ. Απλώς δεν θέλουν να πληρώσουν γι' αυτά». Παρά τα μεγάλα λόγια, όμως, τα περιθώρια δράσης είναι περιορισμένα: Ο Λευκός Οίκος από μόνος του δεν μπορεί να μπλοκάρει τα εν λόγω deals, αν και μπορεί να δώσει αντικίνητρα, όπως π.χ. να αποκλείσει τις εμπλεκόμενες εταιρίες από κρατικά συμβόλαια. Και στο διχασμένο Κογκρέσο δύσκολα θα επιτευχθεί συμφωνία Δημοκρατικών-Ρεπουμπλικάνων και μάλιστα με τις ενδιάμεσες εκλογές του Νοεμβρίου επί θύραις. Πολλώ δε μάλλον όταν υψηλόβαθμα στελέχη των Ρεπουμπλικάνων όπως ο ίδιος ο πρόεδρος της Βουλής των Αντιπροσώπων Τζον Μπένερ φέρεται να θησαύρισε από την πρακτική αυτή, πουλώντας μετοχές της Covidien που εκτοξεύθηκαν στα ύψη μετά την προσφορά εξαγοράς από την Medtronic;

Από την Καλιφόρνια. Φοροαπαλλαγές στο Χόλιγουντ

Η πολιτεία της Καλιφόρνια θα τριπλασιάσει τις φορο-ελαφρύνσεις προς την κινηματογραφική βιομηχανία, προκειμένου να περιοριστεί η φυγή κινηματογραφικών παραγωγών προς άλλες χώρες με πιο γενναιόδωρες επιδοτήσεις. Όπως δήλωσε ο κυβερνήτης Τζέρι Μπράουν, έχει επιτευχθεί συμφωνία στην τοπική Βουλή για να αυξηθεί το ποσό των φορολογικών ελαφρύνσεων στα 330 εκατομμύρια δολάρια ετησίως, στο πλαίσιο πενταετούς προγράμματος ύψους 1,65 δισ. δολ. Έως τώρα οι φορολογικές ελαφρύνσεις για τις ταινίες είχαν ανώτατο όριο τα 100 εκατομμύρια δολάρια ετησίως. «Τα μέτρα αυτά θα ενισχύσουν τον κινηματογράφο και θα προσφέρουν απασχόληση σε χιλιάδες Καλιφορνέζους», δήλωσε ο κυβερνήτης Μπράουν. Ο ίδιος επισήμανε ότι «τα τελευταία 15 χρόνια, η παραγωγή ταινιών μειώθηκε κατά σχεδόν 50% στην Καλιφόρνια. Το 2013, οι 21 από τις 23 νέες τηλεοπτικές σειρές ευρείας θεαματικότητας γυρίστηκαν εκτός της πολιτείας». Οι φορολογικές ελαφρύνσεις θα τεθούν σε ισχύ από το οικονομικό έτος 2015-2016.

www.imerisia.gr