«ΕΟΖ :Το χρονικό ενός προαναγγελθέντος θανάτου». Ποιοι επαναφέρουν το θέμα στην Ήπειρο; Τι συμφέροντα εξυπηρετούν;

Τις 25/8/2011 ο Γερμανός υφυπουργός Οικονομικών κ. Στέφαν  Κάπφερερ σε ερώτηση δημοσιογράφου σχετικά με τις ΕΟΖ στην Ελλάδα  δηλώνει: « Μέσω αυτών των Οικονομικών ζωνών υπάρχει η πρόθεση  να δημιουργήσουμε ένα φιλικό περιβάλλον με ευνοϊκές συνθήκες  για επενδύσεις, ώστε οι επιχειρήσεις να επεκτείνουν ευκολότερα τις  δραστηριότητες τους.. Εξετάζουμε ήδη διάφορα σενάρια, ώστε η λήψη  αποφάσεων να γίνει από την Ελληνική κυβέρνηση η ακόμη και από την  Επιτροπή στις Βρυξέλες. Επίσης μια ενδιαφέρουσα πρόταση είναι να  συζητηθούν με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή άλλες δυνατότητες στήριξης  των επιχειρήσεων με θέσπιση ειδικών κανόνων για ορισμένες περιοχές  της Ελλάδας που πλήττονται περισσότερο από την κρίση.»

 Η τοποθέτηση υποχρεώνει τον Ευρωβουλευτή του ΣΥΡΙΖΑ κ.  Χουντή να καταθέσει σχετική ερώτηση στην Ευρωβουλή. Η απάντηση  έρχεται τις 28/10/2011 δια στόματος Όλι Ρέιν: « Η ιδέα της δημιουργίας  ΕΟΖ στην Ελλάδα δεν έχει ακόμη εξεταστεί από την Επιτροπή, αν  και πρόκειται για ενδιαφέρουσα ιδέα που θα μπορούσε να τονώσει  την ανάπτυξη και την ανταγωνιστικότητα. Πιστεύουμε ότι είναι μια  καλή ιδέα να εξετάσουν οι Ελληνικές αρχές το ενδεχόμενο ανάληψης  πρωτοβουλιών του είδους αυτού. Αν το αποφασίσει η κυβέρνηση  η Επιτροπή είναι πρόθυμη να συζητήσει με τις Ελληνικές αρχές τη  δυνατότητα υλοποίησης των ιδεών αυτών». 

Τις 12/3/2012 παρουσιάζεται η μελέτη για τις ΕΟΖ στην  Ελλάδα σε μια ημερίδα για την ανάπτυξη της Θράκης που έγινε  στην Αλεξανδρούπολη και οργανώθηκε από μια ΜΚΟ με την  επωνυμία «Οικονομικό φόρουμ Θράκης» και την περιφέρεια  Ανατολικής Μακεδονίας & Θράκης. Η μελέτη που «μπάζει από  παντού», χωρίς κανένα οικονομικοτεχνικό στοιχείο και σχέδιο  βιωσιμότητας, προτείνει ως ιδανικό μοντέλο ΕΟΖ στην περιοχή της  Θράκης και κατ' επέκταση στην υπόλοιπη Ελλάδα ένα μίγμα μεταξύ Πολωνικού και Νοτιοκορεατικού μοντέλου. (Το μοντέλο αυτό έχει να  κάνει με εγκατάσταση εξαγωγικών κυρίως επιχειρήσεων στις ΕΟΖ).  Προτείνει ακόμη για τη διαχείριση της ΕΟΖ τη σύσταση μιας ΑΕ με το  51% στο κράτος και το management σε ιδιώτες που θα κατέχουν το  υπόλοιπο 49%. Το δε υπουργείο ανάπτυξης, αφού υιοθετεί πρώτα το  μοντέλο, αναθέτει στην Περιφέρεια Ανατολικής Μακεδονίας τη μελέτη  βιωσιμότητας. 

Για την ιστορία η πρώτη μελέτη προσφέρθηκε δωρεάν  στη ΜΚΟ που έχει Γερμανό δικηγόρο και όλως τυχαία άνοιξε το θέμα  της ανάπτυξης στην περιφέρεια που την ταυτίζει με τις ΕΟΖ!  Τις 25/5/2012 το Spigel γράφει: «Η Γερμανική κυβέρνηση  εξετάζει, ως αναπτυξιακή λύση, τη δημιουργία Ειδικών οικονομικών  ζωνών στις χώρες του Ευρωπαϊκού νότου που πλήττονται από την  κρίση..» Τις 4/7/2012 ο τότε υφυπουργός ανάπτυξης κ. Μηταράκης στο  συνέδριο του Economist δήλωσε «ότι η Κυβέρνηση εξετάζει το θέμα  των ΕΟΖ στα πλαίσια της Ευρωπαϊκής νομοθεσίας με την διατήρηση του  υπάρχοντος εργασιακού νομοθετικού πλαισίου..» 

Τις 5/7/2012 η Εθνική Συνομοσπονδία Ελληνικού εμπορίου (ΕΣΕΕ)  δια στόματος του προέδρου της κ. Κορκίδη προτείνει τη δημιουργία  Ειδικών οικονομικών περιοχών (ΕΟΠ) σε παραμεθόριες περιοχές της  χώρας και σε λιμάνια, όπου να ισχύσει ειδικό φορολογικό καθεστώς και  transit υπηρεσίες για την ενίσχυση του διαμετακομιστικού εμπορίου. Τις 12/7/2012 ο κ. Χατζιδάκης δήλωσε: « Με τις ΕΟΖ δεν ζητάμε  χρήματα από τους εταίρους μας, αλλά να μας δοθεί η δυνατότητα να  προσελκύσουμε επενδύσεις, σεβόμενοι το εργασιακό καθεστώς , αλλά  με άλλα επιμέρους κίνητρα». Την ίδια ημέρα η διοικητική επιτροπή  του Εμπορικού και βιομηχανικού επιμελητηρίου Αθηνών ζητάει από  το υπουργείο ανάπτυξης «να αναλάβει όλες εκείνες τις πρωτοβουλίες  για προσέλκυση επενδύσεων, απλοποίηση διαδικασιών δημιουργίας  επιχειρήσεων, μείωση φορολογικών βαρών και δημιουργία ΕΟΖ» 

Τις 30/8/2012 αναθερμαίνεται το θέμα με την είδηση από  το capital.gr για τη δημιουργία της πρώτης ζώνης στο ναυπηγικό-επισκευαστικό τόξο Πέραμα-Ελευσίνα-Σκαραμαγκάς-Χαλκίδα-Σύρο. Η  απάντηση από το συντονιστικό των σωματείων και των εργαζόμενων  στις Κυκλάδες ήταν άμεση! 

Τις 11/9/2012 γίνεται δημόσια για πρώτη φορά η ρητή άρνηση  των στελεχών του ΔΝΤ για τη δημιουργία ΕΟΖ στην Ελλάδα σε  συνάντηση τους με τον κ. Χατζιδάκη. Η διαφωνία γίνεται γνωστή από  την εφημερίδα Capital και επιβεβαιώθηκε από τον υπουργό ανάπτυξης  και σε σχετική ερώτηση του ΣΥΡΙΖΑ και των ΑΝ.ΕΛ στη βουλή. Ο κύριος  Χατζιδάκης συνεχίζει όμως να κρατά τη συζήτηση ανοιχτή με ποικίλους  τρόπους και πολλά «παπαγαλάκια»! 

Παρά την άρνηση του ΔΝΤ και του γεγονότος ότι η Ελληνική  κυβέρνηση δεν έχει καταθέσει επίσημη πρόταση για ΕΟΖ το θέμα  παραμένει ανοιχτό και μέσα από τον Ελληνικό τύπο. Ο ΕΠΕΝΔΥΤΗΣ  τις 22/9/2012 προβάλει το θέμα και το συνδυάζει μάλιστα με την  προγραμματισμένη επίσκεψη του Ρέσλερ με γερμανούς επενδυτές  στην Αθήνα!  

Εκτός όμως από τους παραπάνω υπάρχουν και οι θιασώτες των  ΕΟΖ στην Ελληνική περιφέρεια, όπως ο Γ.Γ περιφέρειας Πελοποννήσου  κ. Τατούλης και ο δήμαρχος Πωγωνίου κ. Καψάλης. Ο μεν πρώτος έχει  αναπτυξιακό όραμα να μετατρέψει ολόκληρη την Πελοπόννησο σε ΕΟΖ,  ο δε δεύτερος, με πρόσχημα πάλι την ανάπτυξη της περιοχής, ανοίγει  την «κερκόπορτα» στην Ήπειρο και μαζί με την Περιφέρεια Ηπείρου  και την ΠΕΔ Ηπείρου συγχρηματοδοτεί τη μελέτη βιωσιμότητας για  ΕΟΖ στο Πωγώνι. Παρ' όλες δε τις περσινές διαμαρτυρίες φορέων και  κατοίκων του Πωγωνίου, συνεχίζει να υποστηρίζει το τριτοκοσμικό  αυτό «μοντέλο» ανάπτυξης. 

 Από τη χρονική αυτή καταγραφή καταλαβαίνει κανείς τα πολιτικά  παιγνίδια και τα μεγάλα συμφέροντα που κρύβονται πίσω από το θέμα  των ΕΟΖ.

 Ας μας απαντήσουν λοιπόν οι επικίνδυνοι θιασώτες των ΕΟΖ  στα παρακάτω ερωτήματα:

1. Ποια συμφέροντα εξυπηρετούν όσοι άνοιξαν και προωθούν το  θέμα των ΕΟΖ στην Ελλάδα;

2.Ποια είναι η σχέση μεταξύ μη απορροφημένων κοινοτικών  κονδυλίων και γερμανικού ενδιαφέροντος για επενδύσεις στις  ΕΟΖ και μάλιστα με γερμανό επόπτη;

3. Ποια σχέση έχει η μεταναστευτική πολιτική στην Ευρώπη με τα  κέντρα κράτησης και τις ΕΟΖ στην Ελλάδα και τις άλλες χώρες του  Ευρωπαϊκού νότου;

 4. Με ποιο τρόπο θα διασφαλιστεί η απαγόρευση δημιουργίας  μεταποιητικών μονάδων επεξεργασίας τοξικών απορριμμάτων  και πυρηνικών αποβλήτων στις ΕΟΖ;

5. Ποιος θα εγγυηθεί τη μη εφαρμογή συνθηκών γαλέρας στις  εργασιακές σχέσεις και την ύπαρξη αποικιοκρατικού καθεστώτος  στις ζώνες;

6. Ποιος θα αποφασίσει στην Ελλάδα των μνημονίων και της ξένης  επιτροπείας για το είδος των επενδύσεων στις ΕΟΖ;

7. Με πιο τρόπο θα αποτραπεί η είσοδος Ελληνικών επιχειρήσεων  στις ειδικές ζώνες που ψάχνουνε μετεγκατάσταση για λόγους  φορολογικούς ;

 8. Γιατί συγχέεται σκόπιμα η ανάπτυξη της Ελληνικής περιφέρειας  με τις ΕΟΖ;

 9. Τι είδους ξένες επενδύσεις κρύβονται πίσω από το αναπτυξιακό  προσωπείο των ΕΟΖ;

10.Με πιο νομικό πλαίσιο άνοιξε η συζήτηση για ΕΟΖ στην Ελλάδα  και πως θα διασφαλιστούν ζητήματα εθνικής κυριαρχίας, όταν  μια ΑΕ θα κάνει «κουμάντο» σε μια περιοχή;

11. Ποια προβλήματα δημιουργεί το made in Asia στα πολυεθνικά  προϊόντα που παράγονται στις ΕΟΖ της Ασίας και τι προστιθέμενη  αξία θα αποκτούσαν αν υπήρχε αντικατάσταση του με το made in  EU από τις ΕΟΖ του Ευρωπαϊκού νότου;

12. Γιατί πολλές χώρες της πρώην ανατολικής Ευρώπης, όπως η  Ουκρανία παίρνουν αποφάσεις να διώξουν τις ΕΟΖ που είχαν  δημιουργηθεί μετά την κατάρρευση του υπαρκτού;

13.Πως το προτεινόμενο μοντέλο θα ενταχθεί στη γενικότερη  αναπτυξιακή φιλοσοφία της περιφέρειας Ηπείρου για προϊόντα  υψηλής διατροφικής αξίας, εναλλακτικό τουρισμό και ήπιες  μορφές ανάπτυξης;

Γιάννης Καραγιάννης

Οικονομολόγος

www.romiazirou.blogspot.gr