Πέμπτη 3 Νοεμβρίου 2016

1ο ΓΕΛ Φιλιππιάδας. Το σχολείο μας στο μαρτυρικό χωριό Κομμένο



(Μια βιωματική προσέγγιση της ιστορικής μνήμης)

Η παρουσίαση κάθε φορά μιας εκδήλωσης, σχολικής εορτής προβληματίζει δασκάλους και μαθητές. Ίσως η επανάληψη, ο εθισμός σε κοινότυπα σχήματα, η αλλοτρίωση από αξίες του χθες, η άγνοια όσον αφορά το ιστορικό γίγνεσθαι, μειώνουν την προθυμία ανάληψης και συμμετοχής στη διοργάνωση εορταστικών εκδηλώσεων.
Όμως σε κάποιες συγκυρίες η ανάκληση της μνήμης, η αναφορά στην ιστορική μας διαδρομή επιβάλλεται .Σήμερα ειδικά, περίοδος κρίσης σε ατομικό, κοινωνικό, πολιτικό επίπεδο μα πάνω απ όλα εθνικό, κάθε ιστορική επέτειος δεν είναι δυνατόν να αντιμετωπίζεται ως θεωρητική σύλληψη, ημέρα αργίας και μουσειακής αναδρομής γεγονότων. Και αυτό γιατί το απαιτούν οι κόποι, οι αγώνες μιας γενιάς που υπάρχει δίπλα μας, το γεγονός ότι ανήκουμε σε μια χώρα που η θέση της ανάμεσα σε Ανατολή και Δύση μας υπενθυμίζει την ιστορική μας μοίρα που καθορίζει τους μελλοντικούς της δρόμους. Μα κυρίως γιατί έχουμε ανάγκη σήμερα να ανατάμουμε τον εαυτό μας και με αυτογνωσία να ιεραρχήσουμε διαφορετικά ίσως αξίες ,επιλογές, στόχους.
Αναλογιζόμενοι αυτή την ανάγκη πήραμε την πρωτοβουλία να εορτάσουμε την εθνική επέτειο της 28 Οκτωβρίου 1940 με έναν τρόπο κάπως διαφορετικό.. Μετά από ομόφωνη απόφαση του συλλόγου καθηγητών και λαμβάνοντας υπόψη πως τις περισσότερες φορές αποτελεί μάταιο κόπο να προσπαθούμε να κάνουμε επίκληση στη λογική για να πείσουμε τους μαθητές μας σχετικά με τους λόγους για τους οποίους επιβάλλεται από την ίδια τη ζωή, την εθνική και ατομική μας υπόσταση , να ενδιαφερθούν για την ιστορία , τον αγώνα των ελλήνων ενάντια στο φασισμό και ναζισμό, εορτάστηκε η εθνική επέτειος στο μαρτυρικό χωριό Κομμένο του Δήμου Νικολάου Σκουφά.
Στόχος και επιθυμία υπήρξε η όσο το δυνατόν βιωματική προσέγγιση της σύγχρονης ιστορίας από όλους μας, μαθητές , δασκάλους, μια προσπάθεια να ξεφύγουμε από την αντίληψη πως κάθε τι που αφορά στο χθες έχει μουσειακή αξία, είναι κάτι στατικό.
Η συγκεκριμένη εκδήλωση- εορτή- αφιερωμένη σε όσους μαρτύρησαν από τη θηριωδία του συνανθρώπου που κάτω από συνθήκες προπαγάνδας, φανατισμού και χρησιμοθηρίας εκβαρβαρώνεται, γίνεται αιμοβόρος και εγκληματίας κατά του Άλλου είτε αυτός είναι νέος και άγουρος, είτε γυναίκα- μάνα, αδελφή-, παιδί κλαράκι της ζωής, πράγματι μας έδωσε την ευκαιρία να πλησιάσουμε το χθες ακουμπώντας ό,τι άγγιξαν οι άνθρωποι που μας γέννησαν, ανάθρεψαν, αυτοί που μας έδωσαν οράματα και πρότυπα ζωής.
Η ενημέρωση που προηγήθηκε από καθηγητές και εκπροσώπους του Δεκαπενταμελούς Συμβουλίου του σχολείου μας σχετικά με το ιστορικό γεγονός , η περιήγηση στους δρόμους του χωριού όπου στήθηκαν τα γερμανικά πολυβόλα, τα οποία έφραξαν κάθε δίοδο διαφυγής των πολιτών , το προσκύνημα στο χώρο που σφαγιάσθηκε ο ιερέας του χωριού μεταφέροντας τα ιερά σκεύη που χρησιμοποίησε την προηγούμενη μέρα στο γάμο της Αλεξάνδρας Μάλλιου, τραγικής νύφης του Κομμένου, η ανάγνωση των ονομάτων που αναγράφονται στο μνημείο που βρίσκεται στην κεντρική πλατεία του χωριού, η αφήγηση του ιστορικού γεγονότος- δράματος από τον πρόεδρο του μορφωτικού συλλόγου Κομμένου κύριο Φάκο Γεώργιο, ο τρόπος που απέδωσαν μαθητές αποσπάσματα από το μυθιστόρημα του Δ.Βλαχοπάνου « Αγαπημένη μου αδελφή Αλεξ…μια αληθινή ιστορία» καθώς και το ποίημα «Ωδή στο Κομμένο» του Γ. Τζαμπούρα , το μοιρολόι το οποίο γράφτηκε από τον Ε. Σούκα με αφορμή το αφηγούμενο δράμα της ζωής του Αλέξανδρου Μάλλιου επιζώντα της καταστροφής και το οποίο απέδωσε με ανατριχιαστικό τρόπο μαθήτρια της Γ Λυκείου όπως και τ’ άλλα μελοποιημένα ποιήματα - τραγούδια που με μοναδικό τρόπο απέδωσαν μαθητές του σχολείου μας, κυρίως όμως η συγκλονιστική προσωπική μαρτυρία της κυρίας Λάμπρη Μαρίας ( «τι να πω… στην ποδιά μου κράτησα τα κομμένα κεφάλια….»)μας συγκίνησαν, μας καθήλωσαν. Δημιούργησαν μιαν ατμόσφαιρα ευλάβειας στον τόπο, στον άνθρωπο που υπέφερε, που υπέστη εκείνη τη βία που παραλογίζει το νου υπενθυμίζοντας μας τι πρέπει να αποφεύγουμε ως άνθρωποι και λαός και τι πρέπει να επιδιώκουμε. Και αυτό δεν είναι άλλο από τη δυνατότητα να ζούμε με αξιοπρέπεια, την ελευθερία να να κάνουμε επιλογές, την εκδήλωση ανθρωπιάς, αλληλεγγύης, τρυφερότητας σε όποιον είναι δίπλα μας και μακριά μας και μας έχει ανάγκη.


Η συγκεκριμένη εκδήλωση δε θα μπορούσε να λάβει χώρα χωρίς την αμέριστη βοήθεια του κυρίου Δημήτρη Βλαχοπάνου, φιλόλογου και λογοτέχνη. Τον ευχαριστούμε για το ιστορικό υλικό που μας διέθεσε, τον χρόνο που ανάλωσε για να μας φέρει σε επαφή με επιζώντες κατοίκους του χωριού , την προσφορά του βιβλίου του στο σχολείο μας, την συμπαράσταση του μα κυρίως γιατί με το έργο του δεν επιτρέπει στην μνήμη μας να ατροφήσει.
Ευχαριστούμε θερμά την τοπική κοινότητα του Κομμένου, τον πρόεδρο Δήμο Δημήτριο, τον πρόεδρο του μορφωτικού συλλόγου Φάκο Γεώργιο, που από την πρώτη στιγμή αγκάλιασαν θερμά την πρόταση μας να πραγματοποιήσουμε την εκδήλωσή μας στην κοινότητα τους καθώς και το Δήμαρχο Νικολάου Σκουφά κύριο Ευστάθιο Γιαννούλη, τον Αντιδήμαρχο Ράγγο Κωνσταντίνο, που έκαναν δεκτό το αίτημα μας να χρησιμοποιήσουμε την πλατεία της κοινότητας για την διοργάνωση της εθνικής μας επετείου, καθώς και για την μικροφωνική εγκατάσταση, τα καθίσματα που μας εξασφάλισαν ώστε η εκδήλωση μας να διοργανωθεί με τον καλύτερο τρόπο. Μέσα από την ψυχή μας ευχαριστούμε τον κύριο Χρήστο Δημητρίου αυτόπτη μάρτυρα που μας άνοιξε το σπίτι του και την καρδιά του για να μας αφηγηθεί όσα έζησε εκείνη τη μέρα της καταστροφής 16 χρονών έφηβος και την κυρία Λάμπρη Μαρία που μοιράστηκε μαζί μας το κακό που αντίκρισε, τον πόνο που βίωσε και φώλιασε στην ψυχή της στα έντεκα της χρόνια. Ό,τι νιώσαμε το χρωστάμε στην ανάκληση της μνήμης της. Ας μας συγχωρέσει γι’αυτό.
« Το κακό είναι τερατώδες, γιατί όσο και να τιμωρηθεί ο ένοχος δεν σβήνει και πάντα κάποιος που δεν έφταιξε εξακολουθεί να το πληρώνει. Η κάθαρση του κακού δεν γίνεται ποτέ ολοκλήρωση. Ίσως αυτό είναι η μεγαλύτερη ατέλεια του ανθρώπου.» Γ. Σεφέρης, Δοκιμές


Ο Διευθυντής 
 Ο Σύλλογος Καθηγητών 
 Το Δεκαπενταμελές Μαθητικό Συμβούλιο

Δεν υπάρχουν σχόλια: