Το μαρτυρικό Κεφαλόβρυσο Πωγωνίου. Απολαύστε τα video.

Απολαύστε τα video.

Το Κεφαλόβρυσο, είναι ένα από τα χωριά  του Δήμου Πωγωνίου του Νομού Ιωαννίνων. Το παλιό όνομά του ήταν "Μιτζιντέι". Βρίσκεται στους πρόποδες του βουνού Βαλαώρα, και οι κάτοικοί του αριθμούν τους 838 (2011) και είναι στην πλειοψηφια λατινόφωνοι Έλληνες. Στην απογραφή του 2001 είχε 1040 κατοίκους.

Κύρια ασχολία των κατοίκων είναι η κτηνοτροφία, ενώ αρκετοί είναι και εκείνοι που απασχολούνται στο (μοναδικό) εργοστάσιο, Μεταλλουργική Βιομηχανία Ηπείρου - Χυτήρια και Ελασματουργία (θυγατρική της Ελληνικής Βιομηχανίας Οπλων) .

Πριν τον δεύτερο παγκόσμιο πόλεμο το Κεφαλόβρυσο ήταν από τα πλουσιότερα χωριά του Πωγωνίου. Οι κάτοικοι του ασχολούντο κυρίως με την κτηνοτροφία και υπολογίζεται ότι οι κάτοικοι του διατηρούσαν περί τα 40.000 πρόβατα. Κατά τη διάρκεια της δεκαετίας του 1950 οι περισσότεροι κάτοικοι μετανάστευσαν στην Αθήνα και στη Γερμανία.

Το Κεφαλόβρυσο είναι ένα από τα τέσσερα χωριά του Νομού Ιωαννίνων, τα οποία πυρπόλησαν οι Γερμανοί κατά

 την Κατοχή στην Ελλάδα. Το 1952 ο Κώστας Κλουβάτος πραγματοποιεί την πρώτη χωροπλαστική στο Κεφαλόβρυσο (Μνημείο θυμάτων κατοχής).

Σύμφωνα με μαρτυρίες το χωριό ιδρύθηκε από τον τσέλιγκα Φώτη Νάστα (ΚΟΥΡΟΣ) κα στην συνέχεια ήρθαν και άλλες φάρες (σόγια) κατά το 1840. Όλα τα σόγια διέθεταν πριν τον Β´ παγκόσμιο πόλεμο κατοικίες και στην Βόρεια Ήπειρο την οποία οι περισσότεροι από τους κατοίκους θεωρούν πατρίδα τους.

10 Ιουλίου 1943: Οι Γερμανοί καίνε το Κεφαλόβρυσο Πωγωνίου και εκτελούν 22 κατοίκους του χωριού! 

Στις 10 Ιουλίου 1943, ο υπολοχαγός Μίχαελ Παίσιγκερ, διοικητής του 6ου λόχου, του 2ου τάγματος, του 98 συντάγματος, εφαρμόζει την διαταγή που προβλέπει: «εκκαθάριση και φύλαξη του δρόμου προώθησης προς Ιωάννινα», που αυτό σημαίνει στην πραγματικότητα, εφαρμογή της τακτικής της καμένης γης, που έχει να κάνει με δολοφονίες αμάχων και κάψιμο χωριών.

Στο Κεφαλόβρυσο ο κόσμος, βρίσκεται σε τρομερή κατάσταση πανικού, καθώς έχει πληροφορηθεί από τις 6 Ιουνίου 1943, τα τρομερά νέα για το μακελειό που προκάλεσαν, οι γερμανοί καταδρομείς της «Εντελβάις», στα Αλβανικά χωριά, κοντά στην μεθόριο. Μη έχοντας λοιπόν, άλλη επιλογή, οι Κεφαλοβρυσίτες αποφασίζουν, να φύγουν από το χωριό τους, τα ξημερώματα της 10ης Ιουλίου 1943 και να κρυφτούν, στα λαγκάδια της Νεμέρσικας, για να σώσουν τις οικογένειές τους και το λιγοστό βιός τους.

To πρωινό της 10ης Ιουλίου 1943, οι πρώτοι καταδρομείς της «Εντελβάις», βρίσκονται απέναντι στο Βασιλικό και αρχίζουν να καίνε, κάποια σπίτια. Η τύχη του Κεφαλόβρυσου, είναι πλέον προδιαγεγραμμένη, καθώς ο 6ος λόχος του 2ου τάγματος του 98 συντάγματος της «Εντελβάις», με διοικητή τον υπολοχαγό Μίχαελ Παίσιγκερ, μπαίνει στο Κεφαλόβρυσο το μεσημέρι και αναπτύσσεται σε 3 ομάδες.

Οι καταδρομείς του Παίσιγκερ, αρχίζουν να συλλαμβάνουν, όσους έχουν παραμείνει στο χωριό και όσους συναντούν μπροστά τους. Κάποιοι που δοκιμάζουν να σπάσουν, τα δεσμά εκτελούνται επί τόπου, από τους «Εντελβάις», ενώ κάποιοι άλλοι, είναι πιο τυχεροί και καταφέρνουν να σωθούν. Η τραγωδία ολοκληρώνεται τις επόμενες ώρες, καθώς οι δολοφόνοι της «Εντελβάις», φυλακίζουν τους δύστυχους Κεφαλοβρυσίτες που έχουν συλλάβει μέσα σε 2 σπίτια, ενώ στην συνέχεια βάζουν φωτιά και τους καίνε ζωντανούς!

Τις επόμενες ώρες, το Κεφαλόβρυσο, παραδίδεται στις φλόγες, ενώ οι δολοφόνοι καταδρομείς της «Εντελβάις», επιδίδονται στο πλιάτσικο και στην καταλήστευση των πάντων. 

Οι πρώτοι κάτοικοι, που επιστρέφουν στο χωριό, αντικρίζουν το χωριό τους, να στέκεται βουβό και έρημο, μέσα στα αποκαΐδια των σπιτιών, που ακόμα καπνίζουν. Η τραγωδία είναι ανείπωτη, με τους δύστυχους Κεφαλοβρυσίτες, να προσπαθούν να μαζέψουν, τις στάχτες και τα καρβουνιασμένα κορμιά, των συγγενών και φίλων τους, που τους έκαψαν οι δολοφόνοι «Εντελβάις». 

Συνολικά 22 κάτοικοι του Κεφαλόβρυσου έχασαν την ζωή τους, την τραγική εκείνη μέρα, στις 10 Ιουλίου 1943. 

Ο 6ος λόχος, του 2ου τάγματος, του 98 συντάγματος, με διοικητή τον υπολοχαγό Μίχαελ Παίσιγκερ, είναι αυτή η στρατιωτική μονάδα, που δολοφόνησε αμάχους και κατέστρεψε ολοσχερώς τα χωριά: Κεφαλόβρυσο, Καλόβρυση, Μάζι, Αετόπετρα, Αηδονοχώρι, Βασιλικό. 

Ο μακελάρης του Κεφαλόβρυσου, υπολοχαγός Μίχαελ Παίσιγκερ, συμμετείχε, σχεδόν σε όλες τις σφαγές του άμαχου πληθυσμού, στα χωριά της Ηπείρου και της Αλβανίας. Το 1956 κατατάχτηκε ξανά, στον γερμανικό στρατό, της μεταπολεμικής Γερμανίας, με τον βαθμό του ταγματάρχη και το 1957, έγινε διοικητής, στην 104 ταξιαρχία, που μετονομάστηκε σε 1η ορεινή μεραρχία ορεινών καταδρομών «Εντελβάις»! Διετέλεσε διοικητής, της VKK 653 Διοίκηση Άμυνας του ΝΑΤΟ, μέχρι το 1957. Το 1998 εξέδωσε βιβλίο με τα «κατορθώματα» των «ηρωικών Εντελβάις».

Πέθανε στις 23 Μαΐου 2003 σε ηλικία 84 χρονών. 

Υπολοχαγός Μίχαελ Παίσιγκερ

Συμμετείχε το καλοκαίρι του 1943 σχεδόν σε όλες τις σφαγές του άμαχου πληθυσμού στα χωριά της Ηπείρου και της Αλβανίας. 

Διοικητής του 6ου λόχου, του 2ου τάγματος, του 98 συντάγματος, της 1ης ορεινής μεραρχίας καταδρομών «Εντελβάις» κατέστρεψε ολοσχερώς τα χωριά: Κεφαλόβρυσο, Καλόβρυση, Μάζι, Αετόπετρα, Αηδονοχώρι, Βασιλικό.

www.romiazirou.blogspot.gr