Σέλτσος

Γράφει η Κατερίνα Σχισμένου.

Η ιστορική Ιερά Μονή Σέλτσου βρίσκεται στον ορεινό όγκο στις όχθες του Αχελώου ποταμού στο χωριό Πηγές Άρτας. Το μοναστήρι είναι αφιερωμένο στην Κοίμηση της Θεοτόκου και σύμφωνα με την κτητορική επιγραφή χρονολογείται το 1697 μ.χ. Ανάμεσα στους κτήτορες ήταν και δύο αδέρφια,οι καπεταναίοι της Άρτας, Νίκος και Αποστόλης. Στις 23 Απριλίου 1804 γράφεται σ΄αυτό το μοναστήρι του Σέλτσου μια τραγική και ταυτόχρονα λαμπρή σελίδα ηρωισμού και αυταπάρνησης των Σουλιωτών. Το μέτωπο που έχει ανοίξει μαζί τους πριν δεκαπέντε χρόνια ο Αλής, είναι γραφτό του να κλείσει με τον πιο δραματικό επίλογο πάνω στο σκληρό και τραχύ τοπίο τούτων των βράχων. Το ολοκαύτωμα των Σουλιωτών στο Σέλτσο είναι η τελευταία πράξη του πρώτου μέρους του δράματος, λίγο πριν ανοίξει η αυλαία για το γενικό ξεσηκωμό των Ελλήνων...

Αν είναι να αναβιώνουμε με γιορτές μνήμης και εορτασμούς  αυτές τις στιγμές είναι επειδή σήμερα αν και δε στερούμαστε τον τόπο που σε κάθε του σημείο φωνάζει η ιστορία και όχι μόνο η ιστορία της επαναστατημένης Ελλάδας αλλά και του Πύρρου, των Δεσποτάτων, της νεώτερης ιστορίας τελικά διαπιστώνουμε πως λείπουν οι Άνθρωποι. 200 χρόνια συμπληρώνονται φέτος από την απελευθέρωση του τόπου μας κι εμείς ακόμη έχουμε άγνοια ιστορική και πνευματική. Κάποιοι πολέμησαν, κάποιοι πορεύτηκαν μια σκοτεινή πορεία για τη λευτεριά.

Και δε μιλάμε για πληθυσμούς, αλλά για ήρωες που περπατούν και θα περπατούν και ίσως περπατούν και σήμερα  στα σκοτεινά, που η λυματολάσπη και το συμφέρον, ο προσωπικός μικρός δρόμος δεν τους έχει τυφλώσει νου και ματιά αλλά αντιθέτως τους δείχνει τον πραγματικό δρόμο μέσα στη ζωή. Ίσως να είναι λίγοι και πλέον αφανείς, να μην ανήκουν σε συντεχνίες και κάθε είδους παρέες, να μην  είναι γνωστοί και αναγνωρίσιμοι αλλά σιωπηλοί και συνεπείς με τους ίδιους τους τους εαυτούς και το έργο που επιτελούν.

Και φυσικά ξεγράψαμε από το λεξιλόγιο μας στη γραμμή του μετρίου και της ισοπέδωσης λέξεις όπως αγώνας, αντίσταση, γνώση και επίγνωση. Ή απλά ελευθερία στη ζωή μας και της ζωής μας.

Η συνείδηση της πραγματικότητας έγινε ανιστορική αφού ποτέ δεν διδαχτήκαμε σωστά την ιστορία μας και όχι μόνο αυτό- τη διδαχτήκαμε στο μέτρο που είχε διάθεση ο κάθε εκπαιδευτικός ενώ η τοπική ιστορία ήταν στη διάθεση των παππούδων μας και στην καλύτερη περίπτωση των γονιών μας να μας τη μάθουν και να μας τη διδάξουν αφού όλες οι εκπαιδευτικές μας εκδρομές είχαν ως τελικό σκοπό τι; Ποιός δίδαξε το Κρυστάλλη και Χαλεπά; Σε ποιούς;

Μπερδέψαμε την ελευθερία με την ασυδοσία γιατί κανένας δεν μας δίδαξε πως κάποιοι πολέμησαν για την ελευθερία που δεν είναι και τόσο αυτονόητη, ή κληρονομημένη ή δώρο, ή πεφωτισμένη πολιτική αναλαμπή, αλλά  είναι μια μόνιμη ή θα έπρεπε τουλάχιστον έτσι να είναι μια μόνιμη και πολύτιμη περισυλλογή και προσπάθεια μια διαρκής γνώση και κατάκτηση και όχι μια διαρκής θέση ακινησίας με θέα τη πλατεία σε στάση αφασίας και χαύνωσης.

Ο τόπος πρέπει να τιμά τους ήρωες και είναι πάρα πολύ σημαντικό πως αυτός ο μικρός και δύσκολος τόπος έχει ανθρώπους να υποστηρίζουν μια τέτοια μεγάλη και σημαντική προσπάθεια. Η ιστορία πρέπει να συνεχιστεί και να παρουσιαστεί, να τονιστεί και να βγεί από την αφάνεια. Η ελευθερία του Σέλτσου και των ανθρώπων της Ηπείρου δεν είναι τυχαία ούτε συγκυριακή. Αποτελεί μια και μοναδική μορφή αντίστασης κατά την βίας και της υποδούλωσης. Μακάρι να αποτελέσει μάθημα και σε μας, να διδαχθούμε πως ελληνική επανάσταση και αγώνες δεν έγιναν μόνο στη Ρούμελη και στο Μοριά αλλά και στην Ήπειρο και μάλιστα σκληροί και δύσκολοι αλλά ένδοξοι που πρέπει να μείνουν στην ιστορία μας.

Κατερίνα Σχισμένου