Τρίτη 25 Αυγούστου 2020

Η διαχρονική εξέλιξη του φταιξίματος


Γράφει ο Χρήστος Α. Τούμπουρος


«Ήμουνα νιος και γέρασα…». Αφ’ ότου θυμάμαι τον εαυτό μου, συνεχώς έφταιγα. «Το φταίξιμο πάνω σας, μ’ αυτόν τον διάολο που έχεις για παιδί» ήταν ο αφορισμός μιας γειτόνισσας, γιατί είχαμε κλέψει καρύδια με το γιόκα της. Εγώ όμως έφταιγα… «Το παρέσυρα το παιδί». Έτσι είπε αυτή, αυτό είπε και η μάνα μου. «Το δικό μου το παιδί κοιτάω εγώ» και μού άστραψε κάτι χαστούκια που τραμπαλίζομαι ακόμα. Φαίνεται πώς από τότε υπήρχε το θέμα της ατομικής ευθύνης. Για κοινωνική ευθύνη ούτε λόγος, γιατί αυτό απαιτεί συνείδηση και προβληματισμό. Και κάτι παραπάνω. Αγώνα…, αλλά μην ξυπνήσουν και τα τούβλα και σφυρίζουν από τις τρύπες…
Και γκυλίσαμε τον καιρό και είδαμε και απαντήσαμε μεσσίες και ιεράρχες, διακόνους και υπηρέτες του τόπου. Η ατομική ευθύνη θριάμβευε. Συνεχώς. Βέβαια πολλοί την ταύτισαν με το «συν Αθηνά και χείρα κίνει» που στους μύθους του Αισώπου αναφέρεται ότι η φράση ειπώθηκε από κάποιο ναυαγό (πλούσιο Αθηναίο), ο οποίος, αντί να επιχειρήσει να κολυμπήσει για να σωθεί, έκανε παρακλήσεις στη θεά Αθηνά να τον γλιτώσει χωρίς αυτός να κάνει την παραμικρή προσπάθεια να σωθεί. Τι να σού κάνει και η εξουσία και τα όργανά της. Συνεχώς παλεύουν. Ασταμάτητα. Αυτοί κάνουν τη δουλειά τους. Και φυσικά απορρίπτεται κάθε αφορισμός του τύπου: «ποια δουλειά; Εμάς δουλεύουν».
Φταίμε. Είμαστε υπαίτιοι, ένοχοι εσφαλμένων ενεργειών. «Εμείς κάναμε τα πάντα. Το θέμα πλέον είναι στις πλάτες του λαού. Αυτός είναι υπεύθυνος». Χρόνια τώρα αυτού του είδους η υπευθυνότητα. Φαίνεται όμως πως τώρα αυτός ο κορωνοϊός επικάθησε για τα καλά και επεκτείνεται χαρακτηριστικά. Διακοσάρια και… μετράμε σε καθημερινή βάση. Και έχει ο Θεός. Η ανοιξιάτικη απομόνωση, τα όσα κάναμε για τον περιορισμό μάλλον όλα αυτά πήγαν στράφ’, γιατί τα κρούσματα κορωνοϊού έχουν ραγδαία αύξηση το τελευταίο διάστημα στη χώρα. Υπάρχει ευθύνη; Ασφαλώς. Όχι όμως κατά το «Φταίμε κι εμείς, φταίτε κι εσείς, φταίει κι ο Χατζηπετρής». Εδώ κυριαρχεί η ατομική ευθύνη. Αυτά εγνωμάτευσαν...
Μακριά από εμάς η ευθύνη και ας την φορτωθεί οποιοσδήποτε. Οι συνειδητές επιλογές που απέτυχαν παταγωδώς δεν λαμβάνονται υπόψη. Υπάρχει βέβαια και το αφοπλιστικό δόγμα: «Όταν ακούω ότι όλα υποχωρούν μπροστά στην προστασία της ανθρώπινης ζωής, πρέπει να πω ότι αυτό δεν είναι απόλυτο (…) Δεν μπορούμε να εμπιστευθούμε την απόφαση αποκλειστικά στους επιδημιολόγους, αλλά πρέπει να σταθμίσουμε και τις σημαντικές οικονομικές επιπτώσεις» (Βόλφανγκ Σόιμπλε, πρώην υπουργός Οικονομικών και νυν προέδρου της Ομοσπονδιακής Βουλής της Γερμανίας). Κοντολογίς οι όποιες αποφάσεις και η όποια δράση για την αντιμετώπιση του κορωνοϊού δεν έχουν κριτήρια μόνο τα επιστημονικά και ιατρικά δεδομένα αλλά και την οικονομία!
Και επομένως… «Η νοικοκυρά χορεύει και η σκύλα τρώει το αλεύρι». Να σώσουμε τους άλλους, αποσωθήκαμε εμείς! Να σώσουμε τον τουρισμό και μας πήρε και μας σήκωσε. Να σώσουμε την εστίαση και έγινε το «σώσον Κύριε τον λαό σου». Μέτρα αποσυμφόρησης στα Μέσα Μαζικής Μεταφοράς; Δεν χρειάζονται. Ατομική ευθύνη να μην κολλάει ο ένας πάνω στον άλλον. Και χίλια δυο άλλα. Να σώσουμε ή να σωθούμε από την κατεβασιά, καθότι «μας πήρε το ποτάμι, μας πήρε ο ποταμός». Πού θα μας φτάσει, ας μην το σκεφτόμαστε.
Φταίνε τα πανηγύρια στα χωριά -λέμε τώρα- που χορεύουν κατά οικογένειες και δεν συνωστίζονται όπως στα ορθάδικα στις παραλίες και στα διεθνή κλαμπ. Φταίνε… δεν φταίμε. Να ένα κυοφορούμενο φταίξιμο. Φταίνε οι γονείς, που θα στείλουν τα παιδιά τους χωρίς μάσκα στο σχολείο. Μπορούν δεν μπορούν. Ατομική είναι η ευθύνη. Πολιτική ευθύνη δεν υπάρχει.
Αχ, αυτό το φταίξιμο. Από μικρά παιδιά τον έχουμε μόνιμο σύντροφο…



Χρήστος Α. Τούμπουρος

Δεν υπάρχουν σχόλια: