«Καλό ταξίδι, σεβαστέ μας Κε καθηγητά, Γιάννη Δάλλα».

Γράφει ο Τάκης Παν. Παπαδημητρίου

Τη Δευτέρα, το πρωί 24 Φεβρουαρίου 2020, στην Αθήνα απεβίωσε ο φιλόλογος Πανεπιστημιακός δάσκαλος, λογοτέχνης και συγγραφέας συμπατριώτης μας (Φιλιππιαδιώτης) Γιάννης Δάλλας, σε ηλικία 96 ετών (Γεννήθηκε στη Φιλιππιάδα στις 23 Δεκεμβρίου 1924). Την Πέμπτη το μεσημέρι, 27 Φεβρουαρίου, στο Νεκροταφείο της Καισαριανής συγγενείς και φίλοι είπαν το τελευταίο αντίο στον μεταστάντα, όπου και ετάφη.

Ο Γιάννης Δάλλας υπήρξε κορυφαία φυσιογνωμία των ελληνικών γραμμάτων. Άφησε έντονο στίγμα και αναδείχτηκε σε μια από τις πιο έγκυρες φωνές και προσωπικότητες στον πνευματικό κόσμο, με έργο μεγάλο και σπουδαίο φιλολογικό, δοκιμιακό και μεταφραστικό, που σφράγισε τη διαδρομή της Νεοελληνικής Λογοτεχνίας και ιδιαίτερα της ποίησης. Μ’ αυτή ο Γιάννης Δάλλας συνδιαλέχθηκε με όλη την ποιητική παράδοση, αλλά και τη συγκαιρινή του δημιουργία.

Ανέδειξε σημαντικούς της ελληνικής ποίησης όπως τον Μίλτο Σαχτούρη, και από τους αρχαίους τους λυρικούς, με τις εξαίρετες μεταφράσεις του. Μελέτησε ενδελεχώς τον Κωνσταντίνο Καβάφη, αναδεικνύοντας την «ιστορική αίσθηση» του έργου του ενώ υπήρξε καταξιωμένος Πανεπιστημιακός δάσκαλος.

Πάνω από όλα, υπήρξε ένας όμορφος άνθρωπος με ωραία κορμοστασιά και όμορφα χαρακτηριστικά με υπέροχη καρδιά, δοτικός, τρυφερός, ευγενής, γενναιόδωρος, ακούραστος και φιλικός. Ένας γνήσιος ευαίσθητος λογοτέχνης και δάσκαλος πιστός στις παρακαταθήκες της Αληθινής Τέχνης.

Με το πολυσχιδές έργο του άνοιξε δρόμους για ενδελεχή μελέτη, με το ήθος και τη στάση του απέναντι στα πνευματικά ζητήματα, αλλά και σ’ αυτά της καθημερινότητας, δίνοντας το παράδειγμα. Βαθύτατα πολιτικοποιημένος, συμπύκνωνε με το έργο και τη συμπεριφορά του τον ρόλο του διανοουμένου, παραμένοντας διαρκώς μάχιμος για τα πραγματικά, ιδεολογικά, ουμανιστικά αιτήματα. Η μητέρα του Γιάννη Δάλλα ήταν από το Θεσπρωτικό. Η κυρά Κωνσταντινιά ερχόταν στα Λέλοβα, όταν ο γιος της ο καθηγητής Γιάννης Δάλλας, υπηρετούσε στο «Γυμνασιακόν Παράρτημα Θεσπρωτικού» όταν τούτο πρωτοϊδρύθηκε το 1952 στο Θεσπρωτικό. Θυμάμαι τον καθηγητή Γιάννη Δάλλα να μας διδάσκει στη Β^α Γυμνασίου. Τον είχαμε στα Νέα και την Ιστορία. Η διδασκαλία του, ιεροτελεστία. Προσωπικά, χρωστάω στον σεβαστό μου καθηγητή Γιάννη Δάλλα την αγάπη μου και την έφεσή μου προς τον νεοελληνικό Λόγο, στη Λογοτεχνία και την Ιστορία.

Σαν πήγα στο Ιεροδιδασκαλείο Βελλάς το 1953, στα Γιάννενα, ο Γιάννης Δάλλας είχε ιδιωτικό Πρότυπο Λύκειο που άφησε όνομα. Εγώ συνήθιζα να πηγαίνω να τον βλέπω. Παρά τον φόρτο ευθύνης και το βεβαρυμμένο χρόνο, πάντα με καλοδεχόταν με χαμόγελο, εγκαρδιότητα, αγάπη και έτοιμος να με συμβουλεύσει. «Τάκη, μου έλεγε, νομίζω πως έχεις ένα μικρό τάλαντο γραφής! Φρόντισε να το καλλιεργήσεις» και μου «έδινε» λογοτεχνικά βιβλία να διαβάσω, «επί επιστροφή».

Έτσι, γνώρισα Παλαμά, Κάλβο, Καβάφη, Καρυωτάκη, Λαπαθιώτη, Μαβίλη, αλλά και Πορφύρα, Δροσίνη, Βιζυηνό, Μαλακάση, Σολωμό, Βαλαωρίτη κ.ά !!!

«Αυτός ο κόσμος, γραμμένος μες στα σπλάχνα σου είναι

Διάβασε προσπάθησε και πολέμησε . . . .».

Αργότερα διαπίστωσα ότι αυτή η αναφορά του ήταν στίχοι του Οδυσσέα Ελύτη. Ευγνωμονώ σε Γιάννη Δάλλα!

Διερμηνεύων όπως πιστεύω και την ψυχική διάθεση των άλλοτε συμμαθητών μου στο Γυμν. Παράρτημα Θεσπρωτικού κλείνω γόνυ τιμής ευγνωμοσύνης στη μνήμη σου και ευχόμαστε «Καλό Ταξίδι», σεβαστέ μας κ. καθηγητά, Γιάννη Δάλλα και «Καλή διαμονή» στα «Ηλύσια Πεδία». Στην πολυαγαπητή σύζυγό σου Κ^α Ευαγγελή και τα πολυαγαπημένα σου παιδιά Κωνσταντίνο, Αλέξη και Χριστίνα, ευχόμαστε υγεία, μακροημέρευση κάθε χαρά και ευτυχία.