Λαϊκίζομεν ή Γαλλίζομεν…

Γράφει ο Χρήστος Α. Τούμπουρος

«Κάνε γρήγορα. Προκαλούμε την προσοχή του κοινού!» Αυτά ήταν τα λόγια του Αλέξανδρου Παπαδιαμάντη προς τον Παύλο Νιρβάνα όταν του έβγαλε μία φωτογραφία (1906) στην πλατεία Δεξαμενής στο Κολωνάκι. Η φωτογραφία! Και η δικαιολογία ήταν «Γαλλίζομεν…».

Ο Παπαδιαμάντης! Ο μόνος «που μπορεί κανείς να τον διαβάζει και πάντα να τόνε βρίσκει νέον κι αναπάντεχο», (Κώστας Βάρναλης). Ταπεινός και λιγομίλητος˙ αυτός κι αν είχε να δείξει με τη φωτογραφία του… Περιορίστηκε στη μία και μάλιστα δεν ήθελε καν να είναι επεισοδιακή. Ήρεμα, σεμνά και ταπεινά. Μιλούσε το έργο του.

Οι καιροί αλλάζουν. Εξέλιξη μέχρι τα μπούνια. Δεν χρειάζεται όχι να γράφει κάποιος, (ιεροσυλία να μιλάμε για Παπαδιαμάντη) αλλά να έχει καλό κινητό, να βγάζει καλές φωτογραφίες από όλες τις μεριές και ακολούθως να τις αναρτούμε στο διαδίκτυο για να «πληρώσουμε» τα υπαρξιακά μας κενά και τα χίλια δυο αδιέξοδα που μας βαραίνουν σε μόνιμη, καθολική, αλλά και διαρκή βάση. Πρόσωπα και όχι προσωπεία, μουσατένιες προβατοπροβιές που δεν ενδύουν αλλά απεκδύουν την κενότητά μας και το ανούσιο του περιεχομένου μας. Όλοι όλους συμβουλεύουν, φιλοσοφούν, «σκέπτονται» και αποσυνθέτουν σκέψη, όραμα και διάθεση. Τα πάντα φωτογραφία. Όχι, δεν ισοδυναμεί μια φωτογραφία με χίλιες λέξεις. Το αντίθετο. Χίλιες φωτογραφίες και θα είμαστε τυχεροί, αν βρούμε μια λέξη. 

«Γαλλίζομεν» διαρκώς. Ξεμπλετσωθήκαμε για τα καλά, πετάξαμε από πάνω μας την όποια πνευματική πανοπλία, ξεχάσαμε –μήπως τους ξέραμε;-, ασφαλώς και δεν τους είχαμε διαβάσει Όμηρο, Αισχύλο, Θουκυδίδη, Σολωμό και τόσους και αναμασάμε κάποιους… Αρκεί να έχουν ξένο όνομα. Στα πλαίσια της παγκοσμιοποίησης! Καλά κάνουμε και καλά μας κάνουν. Τη γλώσσα τη μαζέψαμε κουβάρ’ κι η πραγματικότητα λέει πως ακμάζει το φαινόμενο της αθρόας εισβολής και της άκρατης αποδοχής ξένων λέξεων, οι οποίες δεν εντάσσονται και οργανικά στο ελληνικό λεξιλόγιο. Το σιντί, τα σιντιά και τα Ταξιά. Κατά το ο νεροχύτης, τα νεροχύτια. Φωτογραφίζομαι, άρα υπάρχω. 

Και να ήταν μόνο αυτό; Έχουμε και άλλο. Δεν «Γαλλίζομεν» αλλά και «λαϊκίζομεν». Κατσαρίδες βρήκαμε στα υπουργικά γραφεία, δεν είχαμε χαρτί τουαλέτας, κλειδωμένα τα γραφεία κ.α. Τώρα, αν «κλειδωμένες» είναι και οι λύσεις των προβλημάτων, αυτό είναι άλλη υπόθεση. Υπερβολική και μη αυθεντική λαϊκότητα και κατ' επέκταση δημαγωγία και προπαγάνδα και το σπουδαιότερο˙ πολιτική περιθωριοποίηση. Στην άκρη, χώρος για τους μεσσίες παρακαλώ. Ο λαϊκισμός είναι αποτύπωμα μιας κακοφορμισμένης κοινωνικής πληγής στην οποία επωάζονται τα αυγά του φασισμού. Το ζήσαμε, μ’ όσους θεώρησαν πως τα μπράτσα λύνουν τα προβλήματα. Και βέβαια δεν έρχεται από το πουθενά. Αναβλύζει από συγκεκριμένη πηγή. Ονομάζεται πολιτική απάθεια. Η αδιαφορία του λαού για συμμετοχή του στη δημόσια ζωή αφενός, και η υπερβολική φιλοδοξία ορισμένων πολιτικών αφετέρου, καθιστούν τον λαό εύκολο θήραμα των λαϊκιστών/προπαγανδιστών.

Η ανύψωση του μορφωτικού επιπέδου του λαού, καθιστά τον πολίτη ικανό να αντιταχθεί στην ευτέλεια του λαϊκισμού και σε κάθε μορφή προπαγάνδας. Η συμμετοχή του στα «κοινά» παραγκωνίζει τους λαϊκιστές και τους προπαγανδιστές ηγέτες και τις πολιτικές τους. Παρά ταύτα «Γαλλίζομεν» αληθώς και διαρκώς. Και αύριο, όταν μας παραμάσουν τα προβλήματα «φταίει ετούτος, φταίει ο άλλος, φταίει και ο παραάλλος!». Ωστόσο χαρές και πανηγύρια. Με το καινούριο κινητό μπορούμε να μεταφέρουμε όλα τα δεδομένα από το παλιό κινητό μας στο νέο. «Επαφές, φωτογραφίες, μουσική, μηνύματα και άλλα δεδομένα».

«Θοῦ, Κύριε, φυλακὴν τῷ στόµατί µου», αφού « … Η βλασφημία είναι φυσικόν προϊόν της δυστυχίας και ουχί της απιστίας… » Αλ. Παπαδιαμάντη “Οι έμποροι των εθνών”

Χρήστος Α. Τούμπουρος