Λούρος Πρέβεζας. Δείτε τα video

Δείτε τα video

Λούρος Πρέβεζας

Ο Λούρος είναι χωριό του νομού Πρέβεζας. Βρίσκεται στην αρχή της εύφορης κοιλάδας Λάμαρης, στην μέση ακριβώς της διαδρομής Άρτας-Πρέβεζας, στο μέσον του νομού Πρέβεζας, στο σημείο που τείνουν να ενωθούν τα βουνά Βαλαώρα και Ζάλογγο σε λοφίσκους με υψόμετρο 30μ. Η κοιλάδα αυτή βρίσκεται κοντά στις εκβολές του ποταμού Λούρου.

Όνομα.

Ο Λούρος φαίνεται ότι λεγόταν αρχικά Πύργος και βρισκόταν νότια, κοντά στο ποτάμι (Λούρο ποταμό). Κατά τον 16ο αιώνα πήρε το όνομα Λούρος, μετατρέποντας το όνομα του ποταμού Ορουρού, όπως αναφέρει ο μητροπολίτης Άρτας Σεραφείμ Ξενόπουλος. Αυτή θα μπορούσε να ήταν η κυρίαρχη εκδοχή. Άλλες δυο εκδοχές προέλευσης του ονόματος του χωριού, που λένε οι γέροντες συγχωριανοί, είναι οι ίδιες, που αναφέρει, από την ίδια πηγή και ο Σ. Μαρκόπουλος, δάσκαλος του χωριού το 1985: «Στην περιοχή του χωριού μας, και κυρίως στις όχθες του Λούρου ποταμού, φυτρώνουν πολλές λυγιές. Λούρες, τις ονομάζουν οι ντόπιοι και αυτές αποτελούσαν πρώτη ύλη για την κατασκευή αγροτικών ανέσεων στην περιοχή. Οι κάτοικοι έκοβαν λούρες και έπλεκαν μ' αυτές μαντριά, καλύβια και σπιτοκάλυβα, για να μείνουν στο παλιό χωριό κοντά στο ποτάμι. Έτσι το όνομα του χωριού που είχε σπίτια από λούρες, ονομάστηκε Λούρος. Κάποτε, πρόγονος του μαιευτήρα Λούρου, αείμνηστου Ακαδημαϊκού, καθηγητή Ιατρικής, του Πανεπιστημίου Αθηνών, είχε εγκατασταθεί στις όχθες του ποταμού κι είχε κάνει αλευρόμυλο, όπου άλεθε τα γεννήματα της περιοχής. Ίσως, από το όνομα του μυλωνά που τον έλεγαν Λούρο, πήρε τ' όνομα το ποτάμι.»

Ιστορία. Η πρώτη αναφορά στο όνομα Λούρος, γίνεται στα μέσα του 17ου αιώνα (1670), όταν περνά από την περιοχή ο Εβλιγιά Τσελεμπή, Τούρκος περιηγητής, και αναφέρει τον Λούρο πρώτη φορά ως χωριό, αλλά και παράλληλα ότι είναι τσιφλίκι(τουρκ.ciff-lik: αγρόκτημα) ενός μπέη (τουρκ.bey: τιμητικός τίτλος των τούρκων, αρχηγός, ηγεμόνας) που το διαχειριζόταν κεχαγιάς (τουρκ.kahya.: οικονομολόγος, διαχειριστής, επίτροπος). Αναφέρει επίσης, ότι υπήρχαν μύλοι και ένα έρημο φρούριο.

Από τότε ως τα μέσα περίπου του 18ου αιώνα οι αναφορές στον Λούρο είναι ελάχιστες. Είναι, κυρίως από έγγραφα ξένων προξένων της Άρτης και Πρεβέζης για την υλοτομία των δασών της περιοχής. Τότε αναφέρεται και η περιοχή της Λάμμαρης με δεκαπέντε χωριά μεταξύ Ρινιάσσας - Αμβρακικού, ως περιφέρεια του Λούρου που υπαγόταν στην δικαιοδοσία ενός μουσουλμανικού τεμένους των Ιωαννίνων. Αργότερα αναφέρεται ο καπετάν Νικολός Νάστος-Τζιοβάρας ως Διάσημος οπλαρχηγός του Λούρου και της Λάμαρης, που δολοφονήθηκε από Μαργαριτιώτες Τσάμηδες το 1770 κατ' εντολήν των Τούρκων. Για τον θάνατο του καπετάνιου υπάρχουν δημοτικά τραγούδια. Ένα εξ αυτών είναι:

  Λάλησε κούκιε μ' λάλησε στη ράχη στο Καυκάνι. Λαλάτε σ'ασπροπέλαγα, που πλέουν τα καράβια. Ρώτησε για το Νικολό, τον Νικολό Τσουβάρα. Που ήταν στο Λούρο αρματωλός, στο Καρπενίσι κλέφτης. Εψές, προψές ακούστηκαν τα βροντερά ντουφέκια Στον Λούρο επολέμαγε μ'όλη τη συντροφιά του Κοντά στα ξημερώματα τα τούρκικα ασκέρια Τον καπετάνιο βάρεσαν, τον καπετάν Τζοβάρα Και τα μπουλούκια σκόρπισαν.

Το 1779, στην περιοχή εμφανίζεται ο καλόγερος- λαϊκός ιεροκήρυκας και νεομάρτυρας Πατήρ Κοσμάς ο Αιτωλός, που κοντά στον Λούρο και πλησίον της εκκλησίας του Αϊ Θανάση, στην θέση Αμπέλια ή Πλάκα και κάτω από ένα γέρικο πλάτανο, με μέγα ακροατήριο πιστών (περίπου 6.000), από όλη την περιοχή, κήρυξε όλη την ημέρα, μέχρι που έπεσε ο ήλιος. Από τότε αυτός ο πλάτανος, ακόμη και σήμερα, λέγεται «πλάτανος του Πάτερ Κοσμά». Πέτυχε τότε να ιδρύσει Σχολή, (Ελληνικό σχολείο) στον Λούρο, με επιπλέον οικονομική ενίσχυση (50 γρόσια) από τον τότε Κεχαγιά του Λούρου Οσμάν Αγά, διότι «ούτος παρακινεί τους Έλληνας να φέρωνται νομοταγώς και να πληρώνουν τα δικαιώματα εις τους φεουδάρχας των».Και γι'αυτό το λόγο οι βαθμοφόροι Τούρκοι του παρείχαν προστασία σ' όλη την επικράτεια του Λούρου. Κατά τον ιστορικόν Ζήσιον (Νέα Εφημερίς 23 Αυγ 1896), γράφει: «πως εμύησε τους αρματολούς ή έχων τα αρματολίκια τους στο Λούρο ή στο Ξηρόμερο στα επαναστατικά σχέδια της ρωσικής αυλής για εξέγερση των ορθοδόξων εναντίον της Πύλης». Ο Ρήγας Φεραίος, ο Βελεστινλής, το 1795, στην περίφημη «χάρτα» σημειώνει τον Λούρο σαν Κάστρο και διακομιστικό κέντρο της περιοχής.

Υπό τον Αλή Πασά.

Το 1797 ο Αλή Πασάς Γ' ο Τεπελενλής κυρίευσε το Λούρο παρά την αντίσταση των κάτοικων και το πυρπόλησε μαζί με τα γειτονικά χωριά (Καμαρίνα, Καντζά). Υποχρέωσε τότε τους κατοίκους της Λάμαρης, και ειδικά τους περήφανους κατοίκους του Λούρου ως παράδειγμα στην περιοχή, να δουλεύουν γ'αυτόν σαν σκλάβοι, κάτω από πρωτόγνωρες συνθήκες. Έτσι οι κάτοικοι έμεναν σε ξύλινα παραπήγματα υπό άθλιες συνθήκες, χωρίς νερό, κυρίως το καλοκαίρι. Δεν επέτρεπε ο Αλή Πασάς στους κατοίκους εκείνη την εποχή να έχουν σπίτια, μήπως έκρυβαν όπλα και οχυρώνονταν, και γίνουν επικίνδυνοι για αυτόν. Φοβόταν πάρα πολύ, διότι η περιοχή είχε γίνει τον προηγούμενο κυρίως αιώνα, κέντρο αρματολών και κλεφτών.

Έτσι όπως ζούσαν οι κάτοικοι, πολλοί ήταν αυτοί που πέθαιναν. Ο Πασάς έφερνε κατά διαστήματα από διάφορα χωριά της Ηπείρου άλλους, για να καλλιεργούν τα εύφορα χωράφια της περιοχής και τα παραγόμενα προϊόντα τα πουλούσε κυρίως στους Γάλλους συμμάχους του. Ο θάνατός των κατοίκων προερχόταν από τις κακουχίες και από μια επιδημική αρρώστια που λεγόταν βράγχη. Ο Λούρος ήταν ένα φτωχό χωριό, πρωτεύουσα της περιοχής Λούρου και Λάμαρης όπως συνηθίζετο να αποκαλείται, και έδρα Πασά.

Το καλοκαίρι του 1800, ο Αλής, με 3.000 άνδρες έχοντας ως ορμητήριο το Λούρο, προσπάθησε χωρίς επιτυχία να κυριεύσει το Σούλι. Καταλαβαίνοντας τη σημασία του χωριού αλλά και του πλωτού τμήματος του Λούρου ποταμού, έφτιαξε στην περιοχή μύλο με κάρβουνο, δίπλα στο ποτάμι. Ο μύλος λειτουργούσε μέχρι την απελευθέρωση το 1912. Λέγεται ότι το σώμα των Κρητικών, που απάρτιζαν μέρος του Ελληνικού απελευθερωτικού στρατού, γιορτάζοντας την νίκη, κατέστρεψαν κάθε τι τούρκικο και μαζί και το μύλο. Ακόμη δίπλα στον μύλο κατασκεύασε μεγάλο πέτρινο κτήριο που χρησίμευε ως αποθήκη και τελωνείο, για να διακινεί τα προϊόντα της περιοχής, (αλεύρι, μαλλιά, βελανίδια, ζώα) μέσω πλοίων στον Αμβρακικό κόλπο-λιμάνι Πρέβεζας, προς τις αγορές της Ευρώπης ή τις εγχώριες. Επίσης έκαψε το φρούριο που είχε κατασκευάσει ο Κουρτ Πασάς στο Λούρο, και κατασκεύασε βόρεια νέο διοικητήριο, τζαμί, κατοικία του εντεταλμένου του, και σε μικρή απόσταση, στα νότια, χάνι (τουρκ. han: πανδοχείο).

Επανάσταση και απελευθέρωση. 

Την 21η Απριλίου 1821 ο φρούραρχος της Ρηνιάσσης Χριστόφορος Πειραιβός διοργάνωσε στον Λούρο σύσκεψη των Σουλιωτών και των συμμάχων τους, ώστε να καταστρώσουν το σχέδιο για την κατάκτηση της πόλης της Πρέβεζας αλλά και για τις πολεμικές ενέργειες των Ελλήνων της περιοχής εναντίον των Τούρκων. Ο Λούρος πυρπολείται από τους Τούρκους την 31 Νοέμβρη του 1821 ως αντίποινα για την εξέγερση των κατοίκων του. Οι κάτοικοι αρχίζουν να εγκαταλείπουν το χωριό και να εγκαθίστανται σε νέα θέση βόρειά του γύρω από το διοικητήριο - σαράϊ, που κατασκεύασε ο Αλή Πασάς, που είναι ο κεντρικός συνοικισμός και το σημερινό χωριό.

Και το 1854 ο Λούρος ξαναπυρπολείται από τους Τούρκους ως αντίποινα για την εξέγερση των κατοίκων του κατά την «επανάσταση των Χριστιανών» της Ηπείρου. Αρκετοί κάτοικοι του το εγκαταλείπουν οριστικά, με αποτέλεσμα ο πληθυσμός του να μειωθεί υπερβολικά. Από το 1873 και έπειτα αρχίζουν σταδιακά να εγκαθίστανται νέοι κάτοικοι από τα γύρω χωριά κυρίως αλλά και από όλη την Ήπειρο.

Με την εισβολή του Ελληνικού στρατού για την απελευθέρωση της Ηπείρου, ο Λούρος απελευθερώθηκε από τον Τουρκικό ζυγό των 400 ετών, την Τρίτη στις 16 Οκτώβρη του 1912, 8 το πρωί.

Τον τελευταίο και πλέον αιώνα της Τουρκοκρατίας ο Λούρος ήταν πρωτεύουσα του ναχιγιέ (Δήμου) Λούρου και Λάμαρης, ενός εκ των τεσσάρων της Πρέβεζας. Ειδικά η περιοχή Λάμαρης, με πρωτεύουσα το Λούρο, περιελάμβανε 15 χωριά: Λούρος, Παλιορόπορος, Δούβγαινα, Σέσοβο, Μάζε(η), Λιμπόχοβο, Μαρτανιοί, Μουζάκα, Καμαρίνα, Κανάλι, Φλάμπουρα, Μιχαλίτσι, Μύτικας, Σκαφιδάκι, Ρενιάσσα, σύμφωνα με τον μητροπολίτη Άρτης Σεραφείμ Ξενόπουλο. Επιπλέον το σχολείο του χωριού ήταν Αλληλοδιδακτική σχολή.

Σύγχρονη ιστορία. Στην ογδονταετία και πλέον από την απελευθέρωση του χωριού μέχρι σήμερα μερικά σημαντικά γεγονότα υπήρξαν:

Το 1926, στις 13 Ιουνίου, Κυριακή χαράματα έγινε η ληστεία της χρηματαποστολής της Εθνικής Τράπεζας, με το υπέρογκο ποσό για την εποχή εκείνη των 15 εκατομμυρίων στα στενά της Πέτρας από τους Ρεντζαίους. Τα κρατικά αποσπάσματα στρατού και χωροφυλακής με έδρα το Λούρο, άρχισαν να ψάχνουν τους ληστές σ'όλα τα χωριά της περιοχής Λούρου και Λάμαρης για δύο ημέρες. Ανακρίσεις και ξυλοδαρμοί συνέβησαν στο Λούρο, και στους 7.000 περίπου συγκεντρωμένους κατοίκους της περιοχής στον κτήριο του σχολείου.

Το 1969 παραδίδεται ο κάμπος με αγγειοβελτιωτικά έργα (χαμηλή ζώνη Λάμαρης), και ο φορέας διαχειριστής του είναι το Τ.Ο.Ε.Β. ΛΑΜΑΡΗΣ ενώ το 2001, μετά από τέσσερα χρόνια εργασιών, η ύδρευση του κάμπου της κάτω χαμηλής ζώνης Λάμαρης, με πίεση, και ταυτόχρονα γίνεται αναδασμός σ' αυτό το τμήμα του.

Από τη δεκαετία του '50 άρχισε σιγά σιγά η ανάπτυξη του χωριού στο γεωργικό και κτηνοτροφικό τομέα. Έχει Βρεφονηπιακό σταθμό, Νηπιαγωγείο, 12/θεσιο Δημοτικό Σχολείο, Γυμνάσιο και Λύκειο, Φιλαρμονική. Είναι ένα ήσυχο, ευχάριστο, καθαρό και ανθρώπινο χωριό που αναπτύσσεται με ρυθμούς απόλυτα συμφιλιωμένους με τη γαλήνη της περιοχής του. Κατά τις επίσημες απογραφές της Ελληνικής πολιτείας εμφανίζει 1203 (1951). 1537 (1971), 1744 (1981), 2152 (1991), 2078 (2001) κατοίκους.

Είναι η έδρα του Καποδιστριακού Δήμου Λούρου αποτελουμένου από τον Λούρο και τα Δ.Δ. Ωρωπού, Στεφάνης, Σφηνωτού, Κοτσανοπούλου, Βρυσούλας, Ρευματιάς, Σκιαδά, Άνω Ράχης και Τρικάστρου. Η τελευταία περιοχή αποτελεί το βορειότερο άκρο του δήμου, όπου ο ποταμός Αχέροντας χωρίζει τον Δήμο Λούρου από το Σούλι Θεσπρωτίας δημιουργώντας τις «Πύλες του Άδη».

Στο Λούρο υπάρχουν ελαιώνες, περιβόλια, ο κάμπος, μέρος του αρχαίου υδραγωγείου της Νικόπολης, ερείπια μικρού ελληνιστικού πύργου και το μοναδικό αισθητικό παραποτάμιο δάσος - χώρος αναψυχής του Αγίου Βαρνάβα με την εκκλησία του κτισμένη του 1149. Οι δε παραλίες του Ιονίου απέχουν μόλις 12χλμ.

Ποταμός Λούρος.  Ο ποταμός Λούρος πηγάζει από το όρος Τόμαρος (ή Ολύτσικα, υψόμετρο 1976m) κοντά στην περιοχή του Μαντείου της Δωδώνης, του Νομού Ιωαννίνων.Επίσης δέχεται τροφοδοτικούς παραπόταμους από την περιοχή του χωριού Βαρυάδες του Ν.Ιωαννίνων. Ακολούθως ρέει πορευόμενος παραπλεύρως της Εθνικής οδού Πρέβεζας Ιωαννίνων, περνάει από τα χωριά Βούλιστα, Παναγιά, Κλεισούρα, και μετά το χωριό Κερασώνα τα νερά του εγκλωβίζονται από το Τεχνητό Υδροηλεκτρικό Φράγμα της ΔΕΗ Λούρου, ύψους 25m και πλάτους 70m. Ένα τμήμα των υδάτων του Λούρου, διοχετεύεται με σήραγγα ανατολικά μέσα από λόφο (κατασκευή: 1963), και ξαναπέφτει στο κεντρικό τμήμα του ποταμού, λίγο πρίν το χωριό Αγιος Γεώργιος. Στο χωριό Αγιος Γεώργιος υπάρχουν οι «πηγές του Λούρου» από τις οποίες υδρεύεται η Αρτα, η Πρέβεζα και η Λευκάδα. Επίσης κοντά στο χωριό Αγιος Γεώργιος είναι κατασκευασμένο το γιγαντιαίο για την εποχή του Υδραγωγείο Λούρου, που κατασκευάσθηκε μετά το 31 π.Χ. με εντολή του Ρωμαίου αυτοκράτορα Αυγούστου Οκτάβιου, με το οποίο υδρεύετο τότε η Νικόπολις (πληθυσμός : 300.000 άτομα). Τα νερά του Λούρου τότε μέσω του Υδραγωγείου κατευθύνονταν απέναντι (δεξιά της Εθνικής οδού, προς Πρέβεζα), και μέσω σήραγγας στο βουνό (χιλιάδες δούλοι εργάσθηκαν για τη διάνοιξή της) προς το νότο. Κοντά στο σημερινό χωριό Αρχάγγελος του Νομού Πρέβεζας υπάρχει και δεύτερο υπόλλειμα μικρού ρωμαϊκού  υδραγωγείου. Μετά το φράγμα της ΔΕΗ τα νερά του Λούρου, ορμητικά πλέον λόγω του εμπλουτισμού τους από πολλές πηγές της περιοχής Αγίου Γεωργίου, πορεύονται πλησίον του χωριού Παντάνασσα του Νομού Αρτας. Απέναντι από την Παντάνασσα, βρίσκεται η ελβετικής ομορφιάς λίμνη του Ζηρού. Η πορεία του ποταμού στη συνέχεια συγκλίνει προς την κοινότητα Νέας Κερασούντος και περνά δίπλα στο μεσαιωνικό «Κάστρο των Ρωγών». Πιο κάτω, επίσης ο Λούρος δέχεται παραπόταμο από τους λόφους του Βαλαωρίτη (χωριά Σφηνωτό, κλπ). Στην πορεία αυτού του παραπόταμου προς το Λούρο, βρίσκεται το αποκαλούμενο «αισθητικό αλσύλιο» και η «μονή του Αγίου Βαρνάβα» το οποίο έχει αναπλασθεί με κονδύλια του ευρωπαϊκού προγράμματος Leader I. Στη συνέχεια ο ποταμός διέρχεται από ελώδη περιοχή πού εύκολα πλημυρίζει και ονομάζεται βάλτος του Λούρου, μεταξύ των χωριών Πέτρα και Στρογγυλή, ανατολικά και Στεφάνη δυτικά, παρά την λιμνοθάλασσα της Ροδιάς. Στη συνέχεια περνάει από τον κάμπο των κοινοτήτων Νέα Σαμψούς, Nέα Σινώπη. Τελικά μετά από ένα εύκολο και πλωτό τμήμα στον κάμπο των Φλάμπουρων, ο ποταμός εκβάλλει στο Μιχαλίτσι, στον όρμο Σαλαώρας, του Αμβρακικού Κόλπου. Παλαιότερα (1912) όλος ο Λούρος ποταμός από τις εκβολές του έως τη Φιλιππιάδα ήταν πλωτός και μάλιστα υπάρχουν φωτογραφίες βαρκών πού μεταφέρουν πολεμοφόδια κατά τον πόλεμο απελευθέρωσης της Ηπείρου από τους Οθωμανούς (λεύκωμα Νίκου Καράμπελα, έκδοση 1996). Ατυχώς ο Λούρος αποτελεί πρότυπο λίαν ρυπασμένου ποταμού και αυτό αποτελεί αντικίνητρο για ανάπτυξη των αθλημάτων Rafting και Kayak.

Δημοτική Ενότητα Λούρου Η Δημοτική Ενότητα Λούρου βρίσκεται στο Κέντρο του Νομού και έχει έκταση 145.049 χλμ. με πληθυσμό 4.550κατοίκους. (Λούρος, Ανω Ράχη,Βρυσούλα,Κοτσανόπουλο,Ρευματιά,Σκιαδάς,Κοντάτες,Σφηνωτό,Στεφάνη,Τρίκαστρο και Ωρωπός.) Η περιοχή παρουσιάζει έντονη γεωμορφολογική ανομοιογένεια η οποία έχει άμεση επίδραση και πολλαπλή αντανάκλαση σε αναπτυξιακό αλλά και πληθυσμιακό επίπεδο.Αυτή η ανομοιογένεια εκφράζεται από τη μιά πλευρά με το ορεινό βόρειο τμήμα του Δήμου που συνεχώς ερημώνει και από την άλλη άλλη με τη μεγάλη πεδιάδα στο νότο η οποία προσπαθεί να ανακαλύψει τα συγκριτικά της πλεονεκτήματα και να αναπτυχθεί. Οι γεωγραφικές και κλιματολογικές συνθήκες ευνοούν την ανάπτυξη της γεωργίας Τα βασικότερα γεωργικά προϊόντα της περιοχής είναι το καλαμπόκι,οι ελιές το βαμβάκι και τα εσπεριδοειδή ενω στον τομέα της κτηνοτροφίας υπάρχουν κυρίως αιγοπρόβατα και χοιροτροφικές μονάδες. Επίσης στην περιοχή του Δήμου υπάρχουν αρκετά αμπέλια με εξαιρετικές ποικιλίες γιά την απαγωγή κρασιού και τσίπουρου ενώ στα ορεινά συναντούμε και εκτροφή μελισσών. Ο ποταμός Αχέροντας που διασχίζει το βόρειο τμήμα του Δήμου,περνώντας μέσα από κατάφυτα βουνά και πραγματικά παρθένα φύση αποτελεί ένα από τα ιδανικότερα ποτάμια της χώρας μας από τους λάτρεις του Κανόες Καγιάκ.Την Ανοιξη ιδίως τους μήνες Απρίλιο, Μάιο και Ιούνιο ντόπιοι και ξένοι επισκέπτες αθλούνται στο συγκεκριμένο άθλημα. Η περιοχή όπως και η υπόλοιπη Ηπειρος κατοικήθηκε από Δωριείς και οι ισχυρότερες πόλεις της κατά το τέλος του 8ου αιώνα πρέπει να ήταν η Αρχαία Ελάτρεια και η οποία τοποθετείται κοντά στον παλιό Ωρωπό και η Πανδοσία στην περιοχή του Τρικάστρου. Σημαντικές προοπτικές γιά την ανάπτυξη της περιοχής. Θα προσφέρει η πραγματοποίηση ανασκαφών στους αρχαίους οικισμούς της καθώς αρκετά σημαντικά ευρήματα έχουν κατά καιρούς αναφερθεί. Πρόκειται κυρίως γιά σκόρπια λείψανα αρχαίων οικοδομημάτων,νεκροταφεία κλασικών και ελληνιστικών χρόνων,λίθινα και χάλκινα εργαλεία ,προτομές ,νομίσματα και κάποια σημάδια ύπαρξης αρχαίων ακροπόλεων.Επίσης σε μεγάλη είναι ορατά κάποια τμήματα του Ρωμαϊκού Υδραγωγείου της Νικοπόλεως. Ιδιαίτερης θρησκευτικής αξίας αποτελούν και οι Ιεροί ναοί που υπάρχουν στην Δημοτική Ενότητα Λούρου, όπως : Ο μεταβυζαντινός ναός του Αγίου Βαρνάβα στον Λούρο μέσα στο ομώνυμο δάσος,ο οποίος κτίσθηκε σύμμφωνα με επιγραφή το έτος 1833, στη θέση πιθανός παλιοτέρου ναού του 1149,του οποίου σώζεται η κτητορική επιγραφή.Ο Ιερός Ναός Αγίας Βαρβάρας στη Στεφάνη, ο οποίος όπως διαπιστώθηκε πρόσφατα χτίστηκε το 1937 στη θέση βυζαντινού ναού (10ου-11αι.).Τα λείψανα του ανατολικού τοίχου του οποίου ενσωματώθηκαν στον καινούργιο ναό.Ο Ιερός Ναός Κοίμησης της Θεοτόκου Αβάσσου στο Κοτσανόπουλο και ο Ιερός Ναός Αγίου Δημητρίου στον Ωρωπό των οποίων ως χρόνος ίδρυσης ορίζεται ο 18ος αιώνας.Ο Ιερός Ναός Προφήτη Ηλία στο Τρίκαστρο ο οποίος είναι χτισμένος εξ ολοκλήρου με ξερολίθια στο λόφο που βρίσκονται και τα ερείπια της αρχαίας ακρόπολης.,ο Αγιος Αθανάσιος Στεφάνης και ο Ι. Ν. Κοιμ. Θεοτόκου Βρυσούλας. Επιπλέον θα πρέπει να γίνει αναφορά και στους νερόμυλους που υπάρχουν στον Αβάσσο και στις πηγές της Γκούρας (ο ένας εκ των δύο λειτουργεί ακόμη) καθώς και στο λαογραφικό Μουσείο της Κάτω Ρευματιάς που δημιουργήθηκε στα 1986 με πρωτοβουλία του Πολιτιστικού Συλλόγου " Η Γκούρα" Μεγάλες εκδηλώσεις της δημοτικής Ενότητας είναι τα "Λουριώτικα" και η "Γιορτή Κρασιού" στον Ωρωπό που γίνονται κάθε χρόνο και προσελκύουν αρκετούς επισκέπτες. Παλαιότερα το πρώτο δεκαήμερο του Αυγούστου γινόταν το αντάμωμα στις Πύλες του Αδη. Το παρόχθιο δάσος του Αγίου Βαρνάβα Ενα από τα τελευταία υδροχαρή δάση που απομένουν στον Αμβρακικό. Είναι μέρος ενός σημαντικού συμπλέγματος από φυσικούς οικότοπους στην παρόχθια ζώνη του Λούρου.  Το παρόχθιο δάσος του Αγίου Βαρνάβα είναι ένα σπουδαίο τμήμα της φυσικής κληρονομιάς της Ελλάδας. Το τοπίο του κάτω ρου του Λούρου βρίσκεται στην άκρη του Εθνικού Πάρκου Αμβρακικού και στο κέντρο του ενδιαφέροντος της Δ.Ε. Λούρου. Αυτή η περιοχή περιλαμβάνει την εκτεταμένη ζώνη πλημμυρών του ποταμού Λούρου,της πηγές σκάλας, και το δάσος του Αγίου Βαρνάβα μαζί με τον ρύακα Ξηροπόταμο.  Είναι ένα ιερό άλσος που περιβάλλει τη βυζαντινή εκκλησία του Αγίου Βαρνάβα και σημαντικός βιότοπος που περιλαμβάνεται σε υγρότοπο διεθνούς σημασίας (περιοχή Ramsar), σε Ζώνη Ειδικής Προστασίας, σε Τόπο Κοινοτικής Σημασίας του Δικτύου Natura 2000 και σε Εθνικό Πάρκο. Είναι θύλακας με σπάνιους οικότοπους παρόχθιων δασών και σύμπλεγμα ενδιαιτημάτων για σπάνια είδη φυτών και ζώων. Είναι προστατευόμενος χώρος δασικής αναψυχής και διεθνώς αναγνωρισμένη περιοχή αποκατάστασης του παρόχθιου δάσους.  Στην περιοχή θα συναντήσουμε μεταξύ άλλων ζώα όπως, Σαϊνια, Συκοφάγους, Νανοτσικλιτάρες, Σκαθάρια, Πεταλούδες, Λαφίτες και ψάρια των ελών όπως, ψευδοφόξινος και ζουρνάς. Φυτά όπως, φιδόχορτο, κισσός, σαμπούκος και κληματσίδα. Δέντρα όπως, νερόφραξος, σκλήθρο, ασημοϊτιά, φτελιά, πλάτανος, ποδισκοφόρος δρυς και ασημόλευκα.  Τα παρόχθια δάση είναι φυσικοί σχηματισμοί πολύ ευαίσθητοι στις κάθε είδους εξωτερικές επεμβάσεις, επηρεάζονται από μυριάδες φυσικούς παράγοντες αλλά και από τον άνθρωπο. Σήμερα είναι από τα πιό υποβαθμισμένα φυσικά οικοσυστήματα στην Ευρώπη, όπου έχει καταστραφεί πάνω από το 88% των πεδινών παρόχθιων δασών.  Στην Ελλάδα τα πεδινά παρόχθια δάση έχουν περιοριστεί σε στενές λωρίδες ή θύλακες. Όμως τα λίγα παρόχθια δάση που απομένουν έχουν οικολογική και πολιτισμική αξία δυσανάλογα μεγάλη για το μικρό τους μέγεθος. Είναι οάσεις ζωής και αξίζει να τα προστατεύσουμε και να τα αποκαταστήσουμε. Αλλά για να τα προστατεύσουμε στην πράξη πρέπει πρώτα να τα γνωρίσουμε... Βοήθησε και εσύ να προστατευτεί το ιερό δασύλλιο του Αγίου Βαρνάβα, το τοπίο, ο Αμβρακικός! Ναός Αγ. Βαρνάβα, Λούρος Η εκκλησία του Αγ. Βαρνάβα βρίσκεται 3χλμ. ανατολικά της κωμόπολης του Λούρου, ανάμεσα στον ποταμό Λούρο και τον παραπόταμό του Ξεροπόταμο, σε ένα δάσος από λεύκες, Ιτιές και πλατάνια. Η εκκλησία του Αγ. Βαρνάβα βρίσκεται 3χλμ. ανατολικά της κωμόπολης του Λούρου, ανάμεσα στον ποταμό Λούρο και τον παραπόταμό του Ξεροπόταμο, σε ένα δάσος από λεύκες, Ιτιές και πλατάνια. Δύο επιγραφές αναφέρουν ότι ο ναός κτίστηκε αρχικά το 1149 από τον Κωνσταντίνο Μάγιστρο Μανιάκη και ξανακτίστηκε το 1833 από τον Κώστα Παπαχρήστο και το γιο του Δημήτριο. Στη σημερινή του μορφή είναι δικιόνιος τρουλαίος, καλυμμένος με σύστημα καμαρών, φουρνικών και σφενδονίων. Στην ημικυκλική αψίδα σχηματίζονται πέντε τυφλά αψιδώματα. Οδοντωτή ταινία περιτρέχει τη στέγη του ναού, του τρούλου και της αψίδας. Τοιχογραφίες του 19ου αι. σώζονται μόνο στην αψίδα του Ιερού. Το σημερινό τέμπλο της εκκλησίας είναι νεότερο κτιστό. Ο ναός του Αγ. Βαρνάβα έχει επιχωθεί τουλάχιστον 1,5μ. από τα νερά του ποταμού. Το δάπεδο του σημερινού ναού είναι χαμηλότερο κατά 3 σκαλοπάτια από το έδαφος και καλύπτεται με πλάκες. Σώζονται ορισμένες επιτύμβιες πλάκες, που πιθανόν προέρχονται από ρωμαϊκό νεκροταφείο. Το δάσος γύρω από το ναό του Αγ. Βαρνάβα έχει διαμορφωθεί σε χώρο αναψυχής με βρύσες και παιδική χαρά και αποτελεί χώρο περιπάτου και αναψυχής. Χλωρίδα στην περιοχή του Αμβρακικού. Η οικολογική αξία του Αμβρακικού καθιστά την περιοχή αυτή σαν έναν από τους 11 σημαντικότερους υγρότοπους της Ελλάδας. Τα Παραποτάμια δάση (υδρόφιλα δάση πλατύφυλλων φυλλοβόλων), που βρίσκονται εκεί, αποτελούν οικοτουριστικό αξιοθέατο, δεδομένου ότι ελάχιστα έχουν απομείνει πλέον στον Ελληνικό χώρο. Στο κατώτερο τμήμα του Λούρου, έχει απομείνει μόνο ένα ελάχιστο δείγμα του δάσους που υπήρχε παλιότερα. Μία λωρίδα δένδρων κατά μήκος του ποταμού απαρτίζεται από τα είδη Fraxinus angustifolia (Νερόφραξος), Salix alba (Ιτιά), Alnus glutinosa (Σκλήθρο), Ulmus minor (Καραγάτσι), Populus alba (Ασημόλευκη). Οι θάμνοι της περιοχής, ανήκουν στα γένη Rosa (Αγριοτριανταφυλλιές) και Rubus (Βατομουριές), ενώ απαντώνται Sambucus ebulus (Χαμοσάμπουκος) και Vitex agnus-castus (Λυγαριά) . Οι όροφοι της βλάστησης ενώνονται από αναρριχητικά φυτά. Στη νότια πλευρά του χωριού Λούρος, υπάρχει το δάσος του Αγίου Βαρνάβα, με γηραιά σχετικά πλατάνια ύψους 25 - 30μ. Μερικά από αυτά, έχουν περίμετρο 8μ. και καλύπτονται από βρυόφυτα και πτεριδόφυτα (κυρίως Polypodium vulgare). Στην περιοχή, απαντώνται Ulmus minor (Καραγάτσι), τα οποία υπάρχουν σε αρκετή ανάπτυξη, Populus alba (ασημόλευκα), Salix alba (Ασημοϊτιά). Στην ανατολική πλευρά του Λούρου, υπάρχει μία ζώνη βλάστησης από αλμυρίκια του τύπου Vitici-Tamaricetum, η οποία χωρίζει το παραποτάμιο δάσος από το Phragmitetum. Όσον αφορά την περιοχή των εκβολών, η φυτοκοινωνία απαρτίζεται κύρια από Tamarix parviflora (Αρμυρίκι), Vitex agnus-castus (Λυγαριά), Periploca graeca (Γαλαξίδα) και Juncus acutus (Βούρλο). Στον Αμβρακικό υπάρχουν επίσης απέραντοι αλμυρόβαλτοι, το μεγαλύτερο τμήμα των οποίων βρίσκεται δυτικά του Άραχθου και αποτελεί έναν από τους μεγαλύτερους βιότοπους, αυτού του τύπου οικοτόπου στην Ελλάδα. Τα εδάφη είναι υγρά έως ύφυγρα, λασπώδη έως στέρεα και συχνά υφίστανται ολική ξήρανση, ενώ η αλατότητα τους το καλοκαίρι είναι υψηλή. Στα τμήματα των περιοχών, που δεν έχουν επηρεασθεί από την ανθρώπινη επέμβαση, παρατηρείται η παρακάτω ζώνωση, προχωρώντας από την θάλασσα προς την ξηρά: Μια επίπεδη λασπώδης περιοχή, στην παράλια ζώνη, η οποία καλύπτεται αραιά από Salicornia europaea (Αρμυρήθρα). Μια ανώτερη ζώνη, η οποία δεν πλημμυρίζει συχνά και καλύπτεται από είδη των γενών Arthrocnemum και Halocnemum (Αρμύρες). Μια μεταβατική ζώνη προς τις καλλιεργημένες εκτάσεις που εποικίζεται κυρίως από είδη Juncus (Βούρλο). Επιπλέον, γλυκόβαλτοι, συναντώνται, κυρίως, στην ανατολική περιοχή του διπλού Δέλτα και καταλαμβάνουν πολύ μεγάλη έκταση. Εκεί υπάρχει και ο μεγάλος ενιαίος καλαμιώνας, στο γνωστό βάλτο της Ροδιάς, ένας από τους μεγαλύτερους της Ευρώπης. Παρόμοια βλάστηση υπάρχει στην ανατολική πλευρά της περιοχής, στο χώρο των Ιχθυτροφείων Ψαθοτοπίου-Φιδοκάστρου και στις όχθες των αποστραγγιστικών καναλιών. Οι κυριότερες επιμέρους ζώνες βλάστησης, της συγκεκριμένης περιοχής είναι οι κάτωθι: Η πρώτη ζώνη βλάστησης, με εκτεταμένο Phragmitetum, που αναπτύσσεται σε λασπώδη εδάφη και είναι φτωχό σε άλλα είδη. Δεύτερη ζώνη βλάστησης, η οποία καταλαμβάνει εδάφη προστατευμένα που σπάνια πλημμυρίζουν και είναι ιδανικά για την ανάπτυξη των ειδών Butomus και Alisma. Τρίτη ζώνη βλάστησης, στην οποία κυριαρχεί καθαρά υδροχαρής βλάστηση. Στην περιοχή γύρω από τους υγροτόπους του διπλού Δέλτα, απαντώνται διάσπαρτοι μικροί λόφοι, κάτι που αυξάνει την ποικιλότητα του τοπίου, την ποικιλότητα του υγροτοπικού οικοσυστήματος, αλλά και αποτελεί ένα σπάνιο χαρακτηριστικό για υγροτόπους της Μεσογείου. Φυτοκοινωνίες με αειθαλή φυτά, υπάρχουν βασικά σε ανάλογους λόφους, καθώς και στους λόφους Μαυροβουνίου (ύψους 329 μ) και  Σαλαώρας (ύψος 89 μ.) και στο σύστημα των νησίδων της Κορωνησίας. Οι λουρονησίδες και αμμώδεις ακτές (Αμμόφιλη βλάστηση) είναι επιμήκεις σχηματισμοί νησίδων που δημιουργούνται στα όρια λιμνοθαλασσών και κόλπου. Το υπόστρωμά τους, στις περισσότερες μεσογειακές λιμνοθάλασσες ,είναι αμμώδες, ενώ ορισμένες φορές περιλαμβάνονται και αμμοθίνες. Οι λουρονησίδες των υγροτόπων του Αμβρακικού, αποτελούνται από σπάνιας υφής υπόστρωμα που το δομούν τμήματα των κελυφών διαφόρων οστρακοφόρων μαλακίων (δίθυρων κ.α.). Σε ορισμένες τέτοιες νησίδες, έχει εναποτεθεί δευτερογενώς και αργιλώδες υλικό από εκσκαφές πλευρικών τάφρων. Επίσης , ορισμένες λουρονησίδες έχουν αλλοιωθεί πλήρως, αφού πάνω σ' αυτές έχουν κατασκευαστεί αυτοκινητόδρομοι. Σήμερα, σε άριστη φυσική κατάσταση διατηρείται μόνο η λουρονησίδα της λιμνοθάλασσας του Αγρίλου. Η βλάστηση στις συγκεκριμένες λουρονησίδες, συνίσταται, κυρίως, από ψαμοφυτικά είδη που ανήκουν  στην φυτοκοινωνία Agropyretum mediterraneum http://www.louros-plus.blogspot.gr/ www.romiazirou.blogspot.gr