Τρίτη 19 Μαΐου 2015

Το Κάστρο του Αγίου Δονάτου στην Παραμυθιά Θεσπρωτίας







Μέσα στην πόλη της Παραμυθιάς αξίζει να επισκεφτεί κανείς το κάστρο του Αγίου- Δονάτου, στο οποίο δόθηκε η ονομασία αυτή από τον πολιούχο της περιοχής.

Σύμφωνα με τις έρευνες οι τοίχοι του κατασκευάστηκαν σε 3 διαφορετικές περιόδους (την Ελληνιστική, τη Βυζαντινή και την επί Τουρκοκρατίας). Να τονίσουμε, βέβαια, ότι στην περιοχή αυτή δημιουργήθηκε η ρωμαϊκή αποικία Φωτίκη, που ιδρύθηκε το 167π.Χ. και υπήρξε η αιτία που δημιουργήθηκαν κι άλλες ρωμαϊκές αποικίες στην  Ήπειρο γενικότερα. Η κεντρική είσοδος του κάστρου είναι ουσιαστικά κατεστραμμένη, ενώ στο εσωτερικό του θα αντικρύσει κανείς ερείπια κτιρίων από την περίοδο της Τουρκοκρατίας. Στις μέρες μας έχει σωθεί μόνο ένα μέρος από το δυτικό τείχος και τον δυτικό Πύργο στην κορυφή πάνω από την πόλη, ενώ ένα από τα πυργόσπιτα που διατηρείται έως και σήμερα Κούλια) βρίσκεται κάτω από το κάστρο.
Αποτελεί, λοιπόν, πρόκληση η επίσκεψη του, αφού πέρα από το ότι θα δει κανείς ένα από τα πιο αξιόλογα αρχαιολογικά ευρήματα του νομού της Θεσπρωτίας, ταυτόχρονα στην τοποθεσία αυτή θα μαγευτεί με την υπέροχη θέα του κάμπου και των βουνών που δένουν αρμονικά μέσα στη φύση.






ΙστορίαΓια πρώτη φορά χτίστηκε κάστρο στο ύψωμα κατά τους Ελληνιστικούς χρόνους. Επί Ιουστινιανού το κάστρο ανακατασκευάστηκε όπως πολλά άλλα κάστρα στη Βυζαντινή επικράτεια. Σίγουρα πρέπει να δέχθηκε τροποποιήσεις και μεταγενέστερα ιδίως την περίοδο του 13ου, 14ου αιώνα, όταν η κατάσταση στην περιοχή ήταν ρευστή. Συνέχισε να χρησιμοποιείται σε όλη τη Βυζαντινή περίοδο καθώς και επί Τουρκοκρατίας.
Με την ανάπτυξη της πόλης της Παραμυθιάς επί Τουρκοκρατίας, ο οικισμός μέσα στο κ΄στρο άρχισε να φθίνει και εγκαταλείφθηκε οριστικά επί Αλή πασά, μάλλον στις αρχές του 19ου αιώνα.
Ο ιστορικός του 6ου αιώνα Προκόπιος αναφέρει την κατασκευή κάστρου με την ονομασία «Άγιος Δονάτος» στην περιοχή. Επίσης γίνεται μνεία στο ανώνυμο μεσαιωνικό χρονικό των Τόκκων.
Το όνομά του το πήρε από τον πολιούχο της πόλης Άγιο Δονάτο, ο οποίος ήταν επίσκοπος Ευροίας τον 4ο αιώνα.
Η ιστορία του κάστρου ταυτίζεται με την ιστορία της Παραμυθιάς. Μετά την Ελληνιστική περίοδο πέρασε στους Ρωμαίους και μετά στους Βυζαντινούς. Από την αρχή του 13ου αιώνα ανήκε στο Δεσποτάτο της Ηπείρου. Το 1337 πέρασε για λίγο επί Ανδρόνικου Γ' Παλαιολόγου στην κυριαρχία του Βυζαντίου και το 1349 βρίσκεται στην κυριαρχία τουΣέβου ηγεμόνα Στέφανου Δουσάν. Στα 1380 αγοράστηκε από το Σέρβο Δεσπότη των Ιωαννίνων Θωμά Πρελούμπο (ή Πρελούμποβιτς). Στα 1411 υποτάχτηκε στον Κάρολο Α' Τόκκο, (Δούκας της Λευκάδας αρχικά και ύστερα «Δεσπότης της Άρτας και των Ιωαννίνων» μέχρι το 1429). Το 1449 η Παραμυθιά καταλαμβάνεται από τους Τούρκους και παραμένει υπό τουρκική κυριαρχία μέχρι το 1913.
Δομικά, Αρχιτεκτονικά, Οχυρωματικά Στοιχεία
Το κάστρο αποτελείται από μια μεγάλη, πολυγωνική, εξωτερική περίφραξη, πάνω από την οποία βρίσκονται οι Βυζαντινοί τοίχοι (ύψους 2μ περίπου) με το φρούριο να βρίσκεται στην κορυφή. Η κεντρική είσοδος σήμερα, έχει σχεδόν καταστραφεί. Στο εσωτερικό του κάστρου βρίσκονται ερείπια κτιρίων από την Τουρκοκρατία.
Σημερινή Κατάσταση
Σήμερα, σώζονται μόνο τμήματα από το δυτικό τείχος και τον δυτικό πύργο στην κορυφή πάνω από την πόλη. Κάτω από το κάστρο σώζεται και η Κούλια της Παραμυθιάς, το μόνο από τα πυργόσπιτα που διατηρήθηκε μέχρι σήμερα, έστω και ανακατασκευασμένο.

Δείτε τα video




Δεν υπάρχουν σχόλια: