Κυριακή 1 Φεβρουαρίου 2015

Γεφύρι της Πλάκας, στον Άραχθο. Το μνημείο που χάσαμε. Δείτε απόσπασμα από το ντοκιμαντέρ του Νίκου Παπαθανασίου ''Τα γεφύρια της Ηπείρου ...περιμένοντας το θάνατο (2004'')


Ως μεγάλη απώλεια βιώνουν την κατάρρευση του γεφυριού της Πλάκας οι κάτοικοι σε όλα τα Τζουμέρκα. «Σήμερα πενθούμε», «χάσαμε ένα ιερό μνημείο», «κατέρρευσε το σημείο αναφοράς του τόπου μας» είναι οι χαρακτηριστικές εκφράσεις τους.


Το μονότοξο Γεφύρι της Πλάκας ήταν το μεγαλύτερο των Βαλκανίων, είχε άνοιγμα τόξου 40,20 μέτρα και ύψος, στο κέντρο, 21 μέτρα. Γεφύρι με ιστορικό φορτίο, καθώς εκεί λειτούργησε το τελωνείο από την ελεύθερη Ελλάδα στη σκλαβωμένη Ήπειρο. Σύμβολο ενότητας και ομοψυχίας των αντιστασιακών δυνάμεων, καθώς εκεί, στις 29 Φεβρουαρίου του 1944, υπογράφηκε η συμφωνία της Πλάκας-Μυρόφιλλου για την κοινή δράση κατά των Γερμανών κατακτητών της χώρας.

Ο κ. Θεόφιλος Παπαδημητρίου, κάτοικος των Ραφταναίων, ένα χωριό που βρίσκεται σε απόσταση ανάσας από τον οικισμό, αναφέρει ότι το γεφύρι κτίστηκε από μαστόρους και πελεκάνους της πέτρας από την Πυρσόγιαννη. Όταν τελείωσε το γεφύρι και έγιναν τα εγκαίνια, έπεσε η καμάρα και έπειτα από λίγο καιρό οι Τζουμερκιώτες έφεραν τον αρχιμάστορα Μπέγκα από την Πράμαντα και το έργο ξανακτίστηκε το 1866. Μάλιστα, όπως μεταφέρεται από γενιά σε γενιά, χρησιμοποιήθηκαν χιλιάδες αυγά από την περιοχή και μαζί με ασβέστη - «έγινε πορσελάνη, η συνδετική ουσία της πέτρας».

Το γεφύρι, δρόμος εμπορίου, ένωνε τα Τζουμέρκα με την υπόλοιπη Ήπειρο και τη Θεσσαλία. Η καμάρα του δέχτηκε τις βόμβες των γερμανικών αεροπλάνων, όμως άντεξε με μικρές φθορές στη δεξιά του πλευρά. Οι Ραφτανίτες το επισκεύασαν με τσιμέντο το 1943 και η γέφυρα έκτοτε λειτουργούσε χωρίς προβλήματα. Κάθε χρόνο, τα Θεοφάνεια, στο Γεφύρι τις Πλάκας, οι Τζουμερκιώτες κάνουν τη βάφτιση του Σταυρού.

Στην περιοχή -για αδιαφορία των αρμοδίων σε ζητήματα υποστήριξης του πέτρινου γεφυριού- κάνουν λόγο πολλοί, οι οποίοι -πολλές φορές- έθεταν και κατέθεταν την ανησυχία τους. Ο δάσκαλος Χαρίλαος Μήτσης, λέει χαρακτηριστικά στο ΑΜΠΕ: «Σήμερα, έγινε το μεγαλύτερο έγκλημα που έχει διαπραχτεί, γιατί υπήρξε αδιαφορία. Επισήμανα πολλές φορές τον κίνδυνο ότι θα πέσει. Μάλιστα, τελευταία προσπάθεια ήταν τον Γενάρη, πέρυσι, όταν ζητούσα από τους αρμόδιους άμεση επέμβαση».

Δείτε εδώ ένα ντοκιμαντέρ του Νίκου Παπαθανασίου για το γεφύρι της Πλάκας.


Γράφει σχετικά ο Σπύρος Μαντάς για το Γεφύρι της Πλάκας

Ένα γεφύρι, μια ντροπή..!
Το γεφύρι της Πλάκας στην Ήπειρο, κάτω απ' τα Τζουμέρκα, πάνω από τον Άραχθο, το μεγαλύτερο μονότοξο πετρογέφυρο στα Βαλκάνια, κινδυνεύει...
Από το 1863 αρχίζει η περιπέτειά του, που τελικά κατέληξε στο θεμέλιωμά του. Φτωχοί άνθρωποι πέτυχαν το ακατόρθωτο και δίκαια μέχρι και σήμερα καμαρώνουν...
Από το 1996, που η ΔΕΗ αποφασίζει τη δημιουργία ενός ακόμη υδροηλεκτρικού φράγματος προμηνύοντας το πνίξιμό του, αρχίζει το χρονικό της ντροπής. Ακόμη συνεχίζεται...
Από τη μια μεριά, οι αδίστακτοι -γνωστοί πια χωρίς μάσκες-, αυτοί που δεν σέβονται ούτε καν τις αποφάσεις του Συμβουλίου της Επικρατείας...
Από την άλλη, οι αρκετοί, που ο χρόνος -και ο πόνος για τούτον τον τόπο- θα τους αυξάνει συνεχώς. Που ψάχνουν ακόμη διαφορετικές όχθες, που ενσωματώνουν στον επιούσιο και την ψυχή τους, που νιώθουν την αξία τού κάθε ΟΧΙ εμπρός στην κατάφαση του κατήφορου...
Οι τελικοί νικητές -σήμερα ηθικά, αύριο παντού- είναι γνωστοί. Πάντα έτσι γινόταν. Το θέμα είναι, έως τότε, να λιγοστέψουμε τις απώλειες.
Το γεφύρι της Πλάκας πρέπει να ζήσει. 
Να μείνει, ζεύξη με το απέναντι και το διαφορετικό...
Να μην μείνει, κι αυτό, ένα μεγάλο γιατί...

Σπ. Μαντάς
Βλέπε περισσότερα:

Δεν υπάρχουν σχόλια: